در بخش دوم مناظره سوم نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، 16 سوال مطرح شد که هریک از کاندیداها به قید قرعه به دو سوال پاسخ دادند و برای پاسخگویی به هر سال دو دقیقه فرصت داشتند.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، متن این پرسش و پاسخ‌ها به ترتیب بدین شرح است:
پرسش 1: دولت شما برای حمایت و پشتیبانی از نهضت بیداری اسلامی چه برنامه مشخصی دارد؟
محسن رضایی: بیداری اسلامی از دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی است. ابتدا اثر صدور انقلاب ما به حوزه عراق، سوریه و لبنان رسید و بعد در اثر فعالیت‌های دیگر و پایداری ایران موج بزرگی به وجود آمد مشکلی که اکنون بیداری اسلامی دارد این است که تمام سیستم‌های جاسوسی و تبلیغاتی بسیج شده‌اند که آن را از ارتباط با ایران بازبدارند. دقت عمل ما بسیار مهم است ما مساله سوریه را جدی می‌گیریم سوریه نقطه ضعفی شده که تلاش می‌کنند از این طریق ارتباط بیداری اسلامی را با ما کاهش دهند.
ما و دوستانمان طرحی داریم و از آنجایی که از جزییات این مساله از ابتدای انقلاب باخبر هستیم می‌دانیم به چه صورت باید این فرمان را بچرخانیم که ان‌شاالله هم بیداری اسلامی به ایران وصل باشد و هم از این ناحیه تهدید نشویم. دلیلی ندارد حمایت ما از یک جریان به جای این که برای ما یک فرصت باشد تهدید شود این افتخار ما است که در ساحل مدیترانه بعد از دو هزار و چند سال هستیم حسنین هیکل گفته بود شما شکر خدا کنید که این نظام را دارید زیرا بعد از دو هزار سال پای ایرانی‌ها به سواحل مدیترانه رسیده است. ولی همین هم می‌تواند تهدید جدی‌ای برای ما باشد اما ما از این فرصت استفاده می‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم تهدید این ارتباط به سمت ما بیاید.
مساله بعد این است که از نظر فرهنگی و اقتصادی ارتباط آن را با بیدرای اسلامی پیش ببریم زیرا ممکن است از بعد سیاسی بیش از این پیشرفتی نداشته باشیم.
پرسش 2: اگر تحریم‌ها به خاطر برنامه هسته‌یی ایران است، قبل از چالش هسته‌یی تحریم‌های وضع شده چگونه قابل توضیح است؟
غرضی: به تحریم‌ها چندان اهمیت نمی‌دهم. هر دولتی سالانه مقداری درآمد و هزینه داشته است و امروز نیز هزینه کشور سالانه 40 میلیارد دلار بیشتر نیست. این را در می‌آوریم و می‌توانیم کشور را اداره کنیم. اینکه تصور شود با این اقدامات می‌توانند کشور را از سازندگی بیندازند و برای ما گرفتاری ایجاد کنند، به نظرم اشتباهات زیادی کرده‌اند و این کار نیز به دنبال سایر اشتباهات آمریکایی‌ها است. سعی من براین است که مجموعه استعدادهای داخل کشور را به گونه‌ای توسعه دهم که این مساله به طور کلی پوشش پیدا کند.
مجری: سوال مشخص این است که قبل از برنامه هسته‌یی نیز تحریم‌ها بوده است؛ چرا به این موضوع ارتباط داده شده است؟
غرضی: آخر این تحریم‌ها اثر نکرده است. قبل از هسته‌یی نیز بوده است. من که اصلا در تحریم زندگی کرده‌ام. 10 سال فراری بودم و در تحریم بوده‌ام. انقلاب شد وزیر شدم، تحریم شدیم. نفت نمی‌خریدند، جنگ بود، می‌زدند و می‌کشتند. من با تحریم زندگی کرده‌ام. از ابتدای تولد در تحریم بوده‌ایم اما انصافا عرض می‌کنم اینکه این بازی‌های سیاسی بتواند به موازین اسلامی و استعداد کشور اثر کند و بخواهد کار ما را متوقف نماید، مانند سحر آن را باطل می‌کنیم.
پرسش 3: برنامه عملی دولت شما برای مقابله با ایران‌هراسی و اسلام‌هراسی که توسط نظام سلطه القا می‌شود چیست؟
عارف: انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی بود و بیشترین ظرفیت فرهنگی را دارد و باید تلاش کنیم از طریق روابط خوب دیپلماسی با کشورهای همسایه، کشورهای اسلامی وبه خصوص عدم تعهد سطح روابطمان را در دنیا بالا ببریم و از سفرای ارزنده‌ای که داریم پیام صلح را به دنیا ارسال کنیم. ما چهار میلیون نفر ایرانی در خارج از کشور داریم اگر ارتباط خوب و صمیمانه‌ای را با این ها داشته باشیم این ها می توانند در جایگاه سفرای فرهنگی باشند.
معادلات فرهنگی به خصوص از طریق تاثیرات گردشگری سعی کنیم نخبگان کشورهای مختلف را به ایران بیاوریم تجربه نشان داده هر خارجی که به ایران آمده به طور طبیعی وقتی به کشورش برگشته سفیر فرهنگی بوده است باید از این ظرفیت استفاده کنیم که متاسفانه کمتر استفاده کرده‌ایم.
از دیپلماسی فرهنگی، دیپلماسی ورزشی، هنر و رسانه می توانیم برای رساندن پیام صلحمان به دنیا کمک بگیریم. اگر این کار را انجام دهیم به نظرم می توانیم ایران هراسی را به ایران دوستی تبدیل کنیم. ما در داخل کشور افراد برجسته‌ای داریم که می توانند پیام‌آوران صلح و دوستی برای دنیا باشند. جناب آقای خاتمی که مبتکر گفت‌وگوی تمدن‌ها بود، جناب آقای هاشمی که نفوذ خوبی در کشورهای اسلامی دارند و بزرگان دیگری که می‌توانند برای ارتقای سطح فرهنگی و اینکه بر خلاف استکبار که می‌خواهند ما را یک ملت جنگی و جنگجو تلقی کنند، بتوانیم با دنیا روابطمان را بر اساس روابط خوب فرهنگی تنظیم کنیم.
پرسش 4: مرز بین سیاه‌نمایی و نقد چیست؟
روحانی: موضع نقد این است که واقعیتی اتفاق افتاده و اشکال و ایرادی دارد که باید تبیین کنیم که این ایراد و اشکال یا در نوع تصمیم‌سازی یا در تصمیم‌گیری و یا در مقام عمل به وجود آمده است. باید نقد کنیم و بگوییم ایراد کجاست و چطور باید آن را رفع کرد. با نقد نقادان ارزیابی صورت می‌گیرد و موجب می‌شود در سیکل تکمیل امور قرار بگیریم.
اما سیاه‌نمایی به این معناست که اگر نقصی است آن را چند برابر کنیم و واقعیت را به مردم نگوییم. واقعیت‌هایی وجود دارد که واقعا به قول آقای حداد سرد است. واقعا در مسائل اقتصادی شرایط مردم سرد است. وضعیت جوانان در آزادی و در دخالت‌هایی که در زندگی خصوصی مردم می‌شود، سرد است اینها واقعیت‌هایی است که وجود دارد. ما باید این واقعیت‌ها را بگوییم اما به اندازه بگوییم.
پرسش 5: آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند. این جمله امام چه جایگاهی در باور شما دارد؟
حدادعادل: 34 سال است که صحت این گفته امام ثابت شده است، زیرا امام خمینی(ره) به گفته مقام معظم رهبری به خدا و مردم و خود باور داشت. امام یک مردم‌شناس آسمانی است و به اعتبار توکل به خدا و شناخت از مردم گفتند که آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند ما هم امروز باید همین مشی امام خمینی را پیش بگیریم و به خدا توکل کرده و به نیروی لایزال این ملت بزرگ متکی باشیم و سعی کنیم با نشان دادن الگوی اسلامی تقوا و تدبیر در مدیریت، مردم را حفظ کنیم. اگر این کار را انجام دهیم صحت گفته امام باز هم ثابت می‌شود ما باید مثل امام زندگی کنیم و قول و فعل‌مان یکی باشد مردم اگر ببنند اگر دولتمردان صادق و الگوی اسلامی هستند، کم نمی‌آورند.
پرسش 6: به نظر شما اختلاف بین قوا شخصی است یا ساختاری یا حقوقی؟ تا چه اندازه به وحدت قوا پایبند هستید و تبعیت از قانون را در هر شرایطی بر خود فرض می‌دانید؟
ولایتی: همکاری بین قوای سه گانه از مطالب اصلی است که هر کسی در هر شانی از قوای سه گانه باید رعایت کنید به خصوص نقش قوه مجریه باید برجسته‌تر باشد؛ در طی این سال‌های اخیر شاهد اختلاف بین دولت و مجلس و گاهی عدم توجه دولت به قوانین مصوب مجلس، بی‌اعتمادی به تصمیمات اتخاذ شده در مجلس، بی اعتنایی به تذکراتی که از سوی مجلس به دولت در مورد مصوبه غیرحقوقی و غیرقانونی دولت داده می‌شد، بودیم که این موارد در کنار برخی دیگر از درگیری‌ها باعث شده است که مردم خیلی رنج ببرند مردم مسئولان یعنی نمایندگان را برای مجلس و رییس‌جمهور برای قوه مجریه انتخاب کردند تا مشکلات را حل کنند.
حداقل توقع مردم با دیدن مشکلاتی همچون گرانی روزافزون و بیکاری فزاینده آن است که مسئولان با یکدیگر همکاری و همدلی بیشتر داشته و با کمک یکدیگر مشکلات یکدیگر را حل کنند اما وقتی می‌بییند مسئولان به جای حل مشکلات کشور به مسائل شخصی می‌پردازند و این طور به جان هم می‌افتند این موضوع موجب ناراحتی آنها می‌شود. شعار بنده در دولت آینده اخلاق‌مداری است یعنی اگر دولتی به مبانی اخلاقی متعهد نباشد و همکاری را ایجاد نکند نتیجه آن می‌شود که مردم را از انتخاب خود پشیمان می‌کنند.
پرسش 7: در طول یک سال گذشته 18 بار شبکه‌های برون‌مرزی جمهوری اسلامی که روی ماهواره‌های جهانی قرار دارند، بدون هیچ وجه قانونی توسط آمریکا قطع شده است. فکر می‌کنید دلیل این اقدامات علی‌رغم ادعای نظام سلطه نسبت به جریان آزاد اطلاعات و حمایت از آزادی بیان چیست؟
قالیباف: این نشان می‌دهد قدرت‌های یکجانبه‌نگر در دنیا که فکر می‌کنند، چون قدرت هستند، پس حقند و می‌توانند برای همه چیز تصمیم بگیرند، دموکراسی، آزادی بیان و توجه به افکار عمومی را تا جایی قبول دارند که منافع‌شان به خطر نیفتد. این نشان می‌دهد که بخشی از قدرت‌های بزرگ در واقع اعتقادی به حرف‌هایی که در رسانه‌های خودشان می‌زنند، ندارند و این رفتار دوگانه است. ما این را تنها در حوزه مربوط به رسانه نمی‌بینیم. در بخش‌های دیگر این رفتارها را می‌بینیم. مثلا در حقوق بشر، در یک جا برای یک موضوع از خودشان عکس‌العمل نشان می‌دهند، ولی در جای دیگر ده‌ها هزار نفر کشته می‌شوند، ولی از قدرت‌های بزرگ هیچ‌گونه محکومیتی نسبت به این موضوع نمی‌بینیم. این در واقع روحیه یکجانبه‌نگری است و اینکه آنها با هرآنچه منافع‌شان را تامین نمی‌کند، مخالفند.
این همان حرف اصلی افکار عمومی جهان، نخبگان و اندیشمندان دنیاست و نگاهی است که انقلاب اسلامی و امام راحل مطرح کردند تا بتوانیم انسانیت انسان را حفظ کنیم و اجازه دهیم آزادگی که خدا به انسان عطا کرده، حفظ شود. غرب و مخصوصا دولت‌های بزرگ عملا نشان دادند با این اندیشه همراهی ندارند.
سوال 8: راه‌حل آمریکا برای مناقشات منطقه نظیر فلسطین سوریه و افغانستان و بحرین توسل به زور است، در حالی که راه‌حل‌های پیشنهادی ایران مراجعه به آرای عمومی است. دلیل اینکه آمریکا با وجود ادعای دموکراسی نمی‌تواند رفتاری غیر از این داشت باشد، چیست؟
جلیلی: سوال خوبی مطرح شد. عرصه سیاست خارجی به مثابه یک پارادایم است. یکسری اصول، اهداف، منافع و ارزش‌ها دارد که مناسبات بین کشورها بر اساس نقاط اشتراک و افتراق آنها با هم شکل می‌گیرد نقاط اشتراک موجب فرصت و تعامل می‌شود و نقاط افتراق باعث تهدید و تقابل می‌شود یکی از بحث‌های اساسی ما با آمریکا این است که بین دو پارادایم سیاست خارجی دو کشور تقابل وجود دارد اصول سیاست خارجی ما با هم تعارض‌های جدی دارد مثلا تعهد به امنیت رژیم صهیونیستی جزو اصول سیاست خارجی ما است در حالی که عدم مشروعیت رژیم صهیونیستی جزو اصول سیاست خارجی ما است این دو مساله ناشی از دو مبنای تئوریک اساسی است.
اینکه دوستان می‌گویند سیاست خارجی جای فلسفه نیست، باید گفت اتفاقا سیاست خارجی جای اندیشه است. بر این مبناست که ما می‌گویم اشغال و تجاوز مشروعیت نمی‌آورد. این مبنای فکری ما منطق روشن دارد که از آن به خوبی می‌شود دفاع کرد. این بحث اساسی است که بخاطر یک تقابل پارادایمی که ما در یک سو به دلیل همان اندیشه اسلام ناب که کاملا مترقی است و دفاع از حقوق انسان‌ها را دارد قرار گرفته‌ایم و آن سو تفکری با مبنای سرمایه‌داری قرار گرفته که می‌خواهد با ظلم و سلطه کار خود را پیش ببرد؛ بنابراین می‌بینیم در بحرین، فلسطین و ... دچار اختلافات جدی می‌شویم و اتفاقا اینجا صحنه‌ای است که در آن می‌شود دوگانگی ادعاهایشان را به جهانیان نشان داد.
پرسش 9: آیا اختیارات رییس جمهور در قانون اساسی با شعارهای انتخاباتی و وعده‌هایی که داده‌اید تناسب دارد؟
ولایتی: باید عرض کنم که چند بار توسط بعضی از روسای جمهور مطرح شد که اختیارات ریاست جمهوری کافی نیست به نظرم این درست نیست اختیارات ریاست جمهوری در قانون اساسی مصرح است و در چارچوب این اختیارات می توان قوه مجریه را اداره و کشور را مدیریت کرد، بدون این که انسان در حوزه اختیارات رییس جمهور کار را انجام دهد، اگر دیدید که کسی در این زمینه ادعایی دارد دلیلش این است که برای کار نکردن‌ها یا بد کار کردن‌ها دنبال مستمسک و بهانه می گردد، والا اختیارات رییس جمهور در قانون اساسی ما بسیار وسیع است آنچه در قانون اساسی قبلی داشتیم و بعد در اصلاحیه قانون اساسی جدید تغییر کرد در حال حاضر اختیارات ریاست جمهوری ترکیبی از ریاست جمهوری و نخست وزیری سابق است و بیش از 90 و چند درصد اختیارات کشور در اختیار دولت است. پول و امکانات اجرا در اختیار دولت است و قانون هم اگر کم داشته باشد می تواند به صورت لایحه‌ای به مجلس درخواست دهد که در بعضی از قسمت‌هایی که احساس کمبود می کند به لحاظ قانونی از مجلس بخواهد که قانون را تصویب کند که دست آنها را باز بگذارد.
مجری: شما بر اساس وعده‌هایی که داده‌اید با این قوانین عمل می‌کنید؟
ولایتی: حتما همین طور است. اگر بنای ما براین باشد که تعامل قوا اساس کار باشد از همین ابتدا و حتی در انتخاب وزرا باید با مجلس هماهنگی کامل کرد و اگر با مجلس هماهنگ عمل کنیم مجلس مشکلات دولت را حل خواهد کرد.
پرسش 10: استقلالِ جمهوری اسلامی ایران به معنای واقعی کلمه و جلوگیری از هرگونه دخالت خارجی در اداره کشور از جمله دستاوردهای ارزشمند انقلاب اسلامی است. در صورت تداوم فشارهای نظام سلطه یا ایجاد محدودیت‌های جدید، تا چه اندازه آماده‌اید؟
حدادعادل: ایران کشوری کهن است و هفت هزار سال است که ما در این قطعه از جهان خوش نشسته‌ایم و خوش درخشیده‌ایم و هرکس تاریخ تمدن جهان باستان را بخواند، در اولین صفحات تاریخ باید تمدن ایران را بخواند و این نشان می‌دهد که مردم این کشور در دفاع از استقلال خود همیشه غیرتمند بوده‌اند. در انقلاب و دفاع مقدس نیز این را نشان داده‌اند. اولین شعار ملت ما در زمان انقلاب، استقلال بوده است و وقتی همه ملت این شعار را سر دادند و گفتند استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی، نشان دادند که ملت ایران نسبت به استقلال خود بسیار حساسند. هم در کوتاه کردن دست بیگانگان از این کشور و هم در جنگ تحمیلی نشان دادند که بر سر استقلال ایران با هیچ قدرتی معامله نمی‌کنند و ما با مدیریت، دین و اعتقاد و ایمان دست به دست هم خواهیم داد تا از استقلال ایران دفاع کنیم.
سوال 11: راهکار شما برای به کارگیری تجارب و دستاوردهای دولت‌های قبل چیست؟
عارف: بحث شایسته‌سالاری را من مطرح کرده‌ام، اگر معتقد باشیم که از همه ظرفیت‌های کشور باید استفاده کنیم، باید به سراغ دولت‌های قبلی برویم و از شخصیت‌های برجسته دولت‌های قبلی استفاده کنیم.من پایداری و استقامت دولت موسوی،سازندگی دولت هاشمی، اصلا‌ح‌طلبی دولت خاتمی و پشتکار دولت احمدی‌نژاد را مبنا کاری خود قرار می‌دهم، البته همکاری با نیروهای دولت‌های قبل به معنای حضور آنها در کابینه نیست، من شورای مشاوران تشکیل می‌دهم، این شورا را در دولت اصلاحات تشکیل داده بودم و افرادی مثل غرضی و عسگراولادی در آن حضور داشتند.
مجری: آیا شما از هفت کاندیدای دیگر هم استفاده می‌کنید؟
عارف: نه تنها از 7 کاندیدای موجود، بلکه از نامزدهایی که رد صلاحیت شدند، اگر برنامه‌هایی برای اداره کشور داشتند، استفاده می‌کنم.
پرسش 12: حماسه 9 دی را چگونه تحلیلی می‌کنید؟
جلیلی: سوال بسیار خوبی است و جایش خالی بود. 22 خرداد 88 اوجی در کشور به لحاظ مانور جمهوریت نظام بود. نظام توانست این جمهوریت را به رخ جهان بکشاند. یک مشارکت گسترده در سازوکار بسیار عالی از رقابت سیاسی حاصل شد اما متاسفانه عده‌ای می خواستند این اوج و قله موفقیت و پیشرفت کشور را تخریب کنند و اقداماتی هم انجام دادند؛ کارهایی کردند و دشمنانی را امیدوار کردند که فهمیده بودند نظام در حال رسیدن به اوجی است که با آن می‌توانست بسیاری از موفقیت‌های بیشتر را رقم زند اما عده‌ای آمدند و آن فتنه بزرگ را به پا کردند که ظلم بزرگ به نظام کردند به نظرم نه تنها ظلم به نظام حتی به طرفدارانش کردند که آمده بودند در سازوکار سیاسی دیدگاه‌هایشان را مطرح و دنبال کنند حتی می توانستند در حال حاضر با همان سازوکار و خیلی بهتر در عرصه سیاسی مشارکت داشته و بحث کنند.
یکی از ویژگی‌های نظام که متمایز از دیگران است، این است که امنیتش بر اساس پشتوانه مردمی و نه سازوکاری پلیسی است. در قرآن آمده ایمان و عدالت برای کشور امنیت رقم می‌زند که این برای کشور صادق است. 9 دی اوج حضور مردم برای مقابله با این ظلم بزرگی بود که به نظام شد مردم آمدند آن فتنه به پا شده با حضور حماسی و مردمی و نه سازوکار پلیسی خاموش کردند که این از امتیازات نظام سیاسی اسلام است.
پرسش 13: آیا جنابعالی سفرهای استانی را در دولت‌تان ادامه می‌دهید یا خیر؟
رضایی: این کار را خواهم کرد، ولی با شیوه جدید، چراکه مردم سالاری دینی را یک جاده دوطرفه می‌دانم. مردم زینت‌المجالس دولتمردان نیستند که در استان‌ها دستی تکان بدهیم و اظهار محبت و عطوفت کنیم و برگردیم. بلکه مردم همانطور که در تظاهرات و راهپیمایی‌ها شرکت می‌کنند، حق دارند که مسئولان کشور را مورد سوال قرار دهند. ما دولت را پاسخگو خواهیم کرد. همه اقوام ایرانی را مورد احترام قرار می‌دهیم و تعهد می‌دهم تبعیض و پارتی‌بازی را برطرف کنم و رقابت بین اقوام ایرانی در فرهنگ و اقتصاد ایجاد کنم. با اختیاراتی که به استان‌ها می‌دهم و ایالت‌ها را شکل می‌دهم بین اقوام مختلف، مثل دوران انقلاب و دفاع مقدس، تحرکاتی را درست می‌کنم که رقابت جدی بر تولید فرهنگ و ثروت به وجود بیاید، اول با کارشناسان بعد با کارآفرینان و دانشگاهیان جلسه می‌گدارم و وقتی به نتیجه قطعی برسم، وسط مردم می‌آیم.
من در جنگ سه بار نزدیک بود اسیر بشوم چون تا اطلاعاتم را کامل نمی‌کردم، به هیچ فرمانده لشکری نمی‌گفتم جلو برو و از شیاری عبور کن. ما در عین حالی که راهبردی هستیم و تشخیص می‌دهیم کجا باید چه کاری انجام بدهیم اما در صحنه عملیات پا به پای مردم راه می‌افتم، یارانه سبز و یا مرحله دوم یارانه‌ها و 14 طرح اقتصادی که ارائه کردم، همه اینها براساس اینها براساس تولید و سرمایه‌گذاری است که ان‌شاءالله همه اینها دنبال می‌کنیم و پا به پای مردم مخصوصا جوانان عزیز کشور حرکت می‌کنیم. آخرین تجربه خودم را در ساختن مهدی باکری، حسین خرازی احمد کاظمی، آقای قالیباف و جلیلی را به ملت پرافتخار ایران تبدیل می‌کنم که ان‌شاءالله آینده کشور تضمین شود.
پرسش 14: با توجه به ضرورت تامین آزادی‌های فردی و اجتماعی مصرح در قانون اساسی، حدود و مرزهای این آزادی چیست؟ چه تفاوتی از نظر شما میان آزادی در جامعه اسلامی و آزادی در جامعه غربی و سکولار وجود دارد؟
غرضی: در جامعه اسلامی آزادی بسیاری وسیع‌تر از جوامع دیگر تعریف می‌شود در جوامع دیگر آزادی از نیازهای غریضی نشأت می‌گیرد در حالی که در جامعه اسلامی آزادی تعریفی برگرفته از نیازهای روحی و روانی انسان است تا بتوانند زندگی بهتری را تامین کند بحث بر سر اینکه آیا آزادی بیان محدود به کلمات است یا محدود به توسعه اجتماعی است بحث جدیدی است که در دنیا به شدت مطرح است می‌گویم کدام آزادی وسیع‌تر است می‌گویند آزادی که جامعه بیشتری را در بر بگیرد اگر قرار باشد آزادی قسمت کوچکی از جامعه را در برگیرد آزادی محدود است.
وقتی که قسمت وسیع‌تر و قاعده جامعه را در بر بگیرد این آزادی تا حد زیادی نامحدود می‌شود و حد آزادی این است که بتواند از بخش کوچک جامعه به بخش وسیع‌تر اجتماعی منتقل شود. محدوده آزادی را فطرت انسان تعریف می‌کند. اگر آزادی باعث ضرر به خویش و غیر شود، خود به خود منتفی می‌شود. آزادی در اسلام، آزادی اجتماعی وسیعی است که می‌تواند تمام ابناء را در ذیل خود قرار دهد وقتی در کشورهای غربی معنی آزادی را می‌بینید. سخن از آزادی بیان و مطبوعات می‌شود؛ حد اینها به معنا تعداد افرادی که جذب می‌کنند که به شدت مورد اعتراض جوامع است و آزادی اسلامی مورد تعرض نیست.
پرسش 15: امروز جمهوری اسلامی تبدیل به قدرت بزرگ جهانی شده است و نقش بی‌بدیلی در مناسبات بین‌المللی دارد. دولت شما چه برنامه‌ای برای استفاده از ظرفیت‌های راهبردی از جمله ریاست بر جنبش عدم تعهد، قدرت تاثیرگذاری در منطقه و نفوذ بالا در کشورهای آمریکای لاتین به منظور ارتقای نقش آفرینی و تاثیرگذار بیشتر در معادلات جهانی و منطقه‌ای خواهد داشت؟
قالیباف: در حوزه سیاست خارجی اینکه امروز فرصت‌های بزرگ و ظرفیت‌های خوبی در کشور وجود دارد هیچ شکی نیست. موقعیت‌های جغرافیایی ما این فرصت را فراهم کرده است که بتوانیم از این ظرفیت بویژه در حوزه دیپلماسی اقتصادی و همکاری بسیار خوب و جدی با کشورهای همسایه که در سند برنامه و سیاست‌های کلان نظام نیز وجود دارد. این هماهنگی را انجام دهیم. بنابراین نخست تقویت در داخل با همکاری در کشورهای همسایه و نکته دوم رویکرد منطقه‌گرایی است یعنی ما در منطقه ظرفیت‌های بزرگی داریم ما می‌دانیم که حوزه خاورمیانه و جنوب غربی آسیا و شمال آفریقا یکی از مهمترین مناطق تاثیرگذار در حوزه روابط جهانی است.
هیچ منطقه‌ای حساس‌تر از منطقه خاورمیانه نداریم فرصت خوبی هم در آنجا داریم یعنی کشورهای اسلامی و بحث تقریب مذاهب که بتواند همکاری را بین کشورهای اسلامی و از فرصت‌هایی که داریم در حوزه اقتصادی استفاده کنیم. طبیعتا جنبش غیرمتعهدها نیز اتفاق خوبی که هم در این دوره افتاد این بود که دبیرخانه دائمی هم برای آن درست شد تا بتواند ضمانت‌های اجرایی را پیگیری کند در دو سال باقی مانده که در دولت آینده است می تواند از ظرفیت بیش از یک صد کشور در حوزه نفت و گاز، اقتصاد، سیاست و روابط بین الملل استفاده کند. اینها فرصت های مناسبی است که می توان استفاده کرد. معتقدم در حوزه‌های دور مثل آمریکای جنوبی هم باید ارتباط داشته باشیم به نظرم مزیت و فرصت ما در منطقه گرایی اینجاست این که ما 20 ساعت پرواز داشته باشیم و به آنجا برویم و در شرایطی که فرصت ژئوپولتیک آمریکای جنوبی اجازه می‌دهد؛ بنابراین اولویت در منطقه‌گرایی است.
پرسش :16مهمترین میراث امام(ره) چیست و چگونه از این ظرفیت در برنامه‌های خود استفاده خواهید کرد؟
روحانی: مهمترین میراث امام جمهوری اسلامی و نظام است. امام میراث‌های گرانقدری گذاشتند، استقلال، عزت، سربلندی ایران، آزادی، اجرای احکام اسلام و فقه حکومتی از میراث‌های امام است، اما مهمترین میراث امام(ره)، جمهوری اسلامی است که هم بر جمهوریت تکیه دارد و هم اسلامیت.
امروز برخی فکر می‌کنند جمهوری اسلامی یعنی تنها اسلامیت و ولایت فقیه. اگرچه ولایت فقیه جایگاه رفیعی دارد و باید تبعیت شود، اما جمهوریت نیز جایگاه بالایی دارد. تمام امور طبق اصل ششم قانون اساسی بر مبنای آرای مردم است. امام(ره) می‌خواست جمهوری اسلامی هم جمهوریتش و هم اسلامیتش حفظ شود. 24 خرداد که روز انتخابات هم شوراها و هم ریاست جمهوری است، مظهر مردم‌سالاری دینی است.
امام(ره) بر وحدت هم تاکید می‌کردند. امروز علما، مراجع و حوزه‌ها و صاحبنظران می‌توانند کاری کنند که وحدت کلمه تحقق پیدا کند.
انتهای پیام