در ادامه مناظره هشت نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در شبکه اول سیما، محسن رضایی به این پرسش که «برنامه دولت شما برای تامین مسکن و مهار قیمت آن چیست؟» پاسخ داد و هفت نامزد دیگر، صحبتهای وی را نقد کردند.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، صحبتهای این هشت کاندیدا، به ترتیب بدین شرح است:
محسن رضایی: من لازم می‌دانم یک نکته را بیان کنم که ای کاش روش دیگری برای بیان مهم‌ترین مسائل کشور که همان مسائل اقتصادی است، در پیش گرفته می‌شد و بحث‌های تخصصی صورت می‌گرفت و قضاوت را در نهایت به مردم می‌سپردیم و من خود آمادگی دارم، برای بحث‌های جدی در ارتباط با مسائل اقتصادی. معتقدم در اداره یک کشور باید کار را به مردم بسپاریم، اکنون مردم در اقتصاد حضور ندارند، در مسکن و بسیاری دیگر از کارهای دیگر نیستند، مسکن مهر بحث خوبی بود. البته نواقصی نیز داشت، البته معتقدم که این نواقص را برطرف کرد و اینگونه نباشد که با پول‌های بدون پشتوانه صورت بگیرد. ما زمین فراوانی در کشور داریم ولی می‌بینیم که قیمت مسکن در تهران و در کلانشهرها به صورت سرسام‌آور بالا می‌رود و برنامه‌ریزی‌ها برای ایجاد مسکن را از بین می‌برد.
من تلاش می‌کنم که توجه جدی به مقوله مسکن داشته باشم و با اصلاحاتی مسکن مهر را دنبال کنم و زحمتی در این ارتباط کشیده شده و نباید آن را نیمه‌تمام رها کرد. مقرراتی که برای محدوده شهرها و ایجاد شهرها وجود دارد، باید بر اساس معماری نوین اسلامی باشد و ضروری است در این قوانین در راستای معماری نوین اسلامی بازنگری صورت بگیرد به نحوی که به مقوله معماری در ایجاد این شهرها توجه جدی شود.
در حال حاضر مسکن در کشور تبدیل به یک کالای اقتصادی، تجاری و درآمدزایی شده و این مانع می‌شود که تسهیلات قابل توجه به مسکن اعطا شود. ما باید مسکن را از حالت دارایی به نوعی سرمایه‌گذاری تبدیل کنیم تا تورم آن را بگیریم و وام‌های بیشتری برای ساخت مسکن اختصاص دهیم. در تمام دنیا 70، الی 80 درصد ساخت مسکن از طریق وام تامین می‌شود؛ چراکه حالت سرمایه‌گذاری به خود گرفته است.
نقدها به صحبت رضایی
قالیباف: مسکن از هر جهت اولویت‌دارترین موضوع در برنامه من است. بیشترین سهم، سهم درآمد خانواده‌های مستضعف و دهک پایین جامعه ما کسانی هستند که خانه ندارند و هرچه به دست می‌آورند به عنوان بهای مسکن استفاده می‌کنند و همین قدرت خرید آنها را پایین می‌آورد. اگر خود مسکن در کشور توسعه پیدا کند، 250 شغل ایجاد می‌کند و ما از این طریق بیکاری را نیز حل کرده‌ایم. مسکن مهر کار خوبی بوده است اما دو اشکال دارد. این کار باید با همین شتاب ادامه پیدا کند اما کیفیت ساخت آن باید بالا برود. بافت فرسوده امروز یکی از معضلات ماست. نکته دوم اینکه وقتی ما بافت فرسوده داریم و در داخل شهر زیر ساختهایی مثل آب و برق و مترو داریم، چرا باید در بیابان مسکن بسازیم؟ شاید اینکه در بیابان مسکن را ارزان‌تر بسازیم درست می‌شود اما از طرف دیگر هزینه‌ای را از بیت‌المال استفاده می‌کنیم که در این مناطق آب و برق و گاز و سایر زیرساختها را ایجاد کنیم. در تهران 14 هزار هکتار بافت فرسوده وجود دارد. لازم نیست ما به پرند برویم.
غرضی: هر دولتی که بخواهد بخشی نگاه کند، دچار صدمات دولتهای گذشته می‌شود. بخشی‌نگری باعث فرسودگی و از بین رفتن دولت‌ها می‌شود. اینکه ظرف 100 سال گذشته دولت‌ها فکر کرده‌اند و یک روز آموزش و پرورش، یک روز دانشگاه، روز دیگر مسکن و روز دیگر کار دیگری کرده‌اند، همه یا بخشی از سرمایه ملی را صرف آنجا کرده‌اند و نتوانستند از بقیه سیستم دفاع کنند، به همین خاطر به وضع امروز گرفتار شدند. بخش اصلی کسانی که مسکن ندارند این است که اشتغال نداشتند و نتوانستند پس‌انداز کنند و امروز به این وضع رسیده‌اند که بسیاری بدون مسکن ماندند. دولت در دو کلمه خلاصه می‌شود؛ تورم و اشتغال.
جلیلی: در بخش مسکن دو تقاضا داریم؛ یکی تقاضای مصرفی است یعنی همان تقاضای واقعی. ما در سال حدود 850 هزار ازدواج داریم و این ازدواج‌ها به مسکن نیاز دارند که باید به این نیاز پاسخ داده شود، به نظر من مسکن مهر پاسخی به این نیاز است، درست است و باید ادامه پیدا کند. اصلاحاتی نیز باید در بافت‌های فرسوده صورت بگیرد و نوسازی انجام بگیرد از تقاضای واقعی هستند اما تقاضای دیگر وجود دارد که ناشی از بورس‌بازی است که از نگاه‌های سوداگرایانه است. شخص به خاطر حفظ پولش در مسکن سرمایه‌گذاری می‌کند که یک دلیلش بحث تورم است که به خاطر حفظ ارزش پول در زمین سرمایه‌گذاری می‌کند. اگر نتوانیم در این زمینه یک سیاست‌های اساسی داشته باشیم هر چقدر هم همچون مسکن مهر تولید کنیم در موضوع قیمت مسکن که یک فشار اساسی را به طبقات اجتماع می‌آورد نمی‌توانیم موفق باشیم لذا باید حل تورم و بحث حل موضوع اصلاح نظام مالیاتی که چقدر می‌تواند در بحث مسکن مورد توجه قرار بگیرد. اینکه چگونه سرمایه‌های سرگردان در بخش تولید مدیریت شود. اینکه قیمت سود مورد توقع سازنده مدیریت شود از بحث‌های اساسی است که باید در بحث مسکن باید به آن توجه لازم شود.
عارف: یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مردم بویژه جوانان مشکل مسکن است. بالا رفتن سن ازدواج، بالا رفتن نرخ طلاق ناشی از این مشکل است. متاسفانه به دلایلی از جمله بی‌توجهی به تاسیسات زیربنایی و رفاهی و اینکه این طرح در خارج از شهر اجرا شد و تورم‌زایی بالایی که داشته نتوانسته پاسخگو به این نیاز باشد. ما برای رفع مشکلات طرح مسکن ماندگار را پیشنها دادیم که ان‌شاءالله بتوانیم جوابگوی جوانان کشور باشیم و بتوانیم آرامش را به جوانانی که می‌خواهند ازدواج کنند به خانواده‌هایشان برگردانیم.
حدادعادل: مسکن مهر یک کار مفید بوده و دولت هم زحمت زیادی برای آن کشید و در نتیجه خیلی‌ها صاحب خانه شدند. این کار سوداگری مسکن را هم کاهش داد اگرچه اشکالاتی هم داشت از جمله اینکه زیرساخت‌های لازم ایجاد نشد. زندگی در شهر فقط زندگی در خانه نیست و غیر از سرپناه چیزهای دیگری لازم دارد. گاهی به این زیرساختها و تاسیسات جنبی توجه نشد و از معماری اسلامی و ایرانی هم نشانی در ساخت انبوه مسکن نیست. سهم بودجه‌ای که دولت در این سال‌ها در تحریم و فشار اقتصادی به مسکن مهر اختصاص داد تناسبی با اوضاع کشور نداشت و جا داشت دولت قدری هم به سایر صنایع که ارتباط مستقیم با مسکن ندارند می‌پرداخت. به اعتقاد من اولویت با ایجاد مسکن در بافت فرسوده است تا در عین حال مقاوم‌سازی هم تامین شود.
روحانی: اصل تامین مسکن ارزان برای جامعه مخصوصا نسل جوان از برنامه‌های دولت تدبیر و امید است. قیمت مسکن در سال‌های اخیر برای مسکن کلنگی رشد 82 درصدی و برای آپارتمان رشد 52 درصدی داشته است. طرح مسکن مهر هم با مشکلاتی مواجه اگرچه اصل آن کار پسندیده‌ای بود قرار بود 200 هزار واحد در 10 سال ساخته شود اما این میزان به یک و نیم میلیون واحد مسکونی افزایش یافت، با شتابزدگی بدون مطالعه مکان‌یابی صحیح و رعایت اصول فنی و مهندسی که در نتیجه عیوب فراوانی دارد. برای تکمیل مسکن مهر چندین میلیارد اعتبار لازم است و بانک مسکن هم به خاطر همین طرح از بانک مرکزی استقراض کرده به نظر من مسکن مهر اشکالات فراوانی دارد اما چاره‌ای نیست جز این که در دولت بعد اشکالات مرتفع و نواقص رفع شود.
ولایتی: همانطور که گفته شد، کاری که صورت گرفته، از اساس درست بوده و باید پاسخی به این نیاز مردم به سرپناه داده می‌شد. لکن منحصر کردن این کار به دولت کار درستی نبوده است و باید برای افراد کم بضاعت دولت سرمایه‌گذاری می‌کرد که این اقدام دولت پسندیده است. اما از سوی دیگر باید امکانات دیگری با کمک بخش خصوصی در این بخش به وجود می‌آمد. بنابراین مسکنی که ساخته شده است باید عیوب آن از جهت تامین آب، برق، گاز و ... رفع و نیازهای آن تامین شود. نکته دیگر اینکه علت اینکه در نقاط دور افتاده، مسکن تاسیس شده برای جلوگیری از مهاجرت از شهرها بوده است که جلوی مهاجرت از شهرها و روستاهای کوچک به شهرهای بزرگ گرفته شود که این اقدام سیاست درستی بوده است اما از سوی دیگر در شهرها نیز می‌توان کاری کرد که بافت‌های فرسوده اصلاح شوند که ضمن مقاوم‌سازی بافت‌ها، شهرها نیز توسعه پیدا نکنند. در کشور ما عمر متوسط ساختمان‌ها 50 سال و در کشورهای اروپایی 150 سال است. بنابراین باید از ابتدا نظارت درستی بر کار ساخت و سازها صورت گیرد.
رضایی در دفاع از سخنان خود: مشکل اصلی معماری ایران است، یعنی مسکن را تنها در رابطه با خانه‌سازی در نظر می‌گیرند در حالی که برآیندی است که باید نگاه درستی به معماری ایران شود. در واقع شهرها و روستاهای ما به هیچ وجه در چارچوب یک برنامه کلان معماری ساخته نشده‌اند که اقتصاد و درآمد مردم نیز در آنها دیده شود. در حالی که بدون پارامتر زندگی مردم تصمیم‌گیری شده که مشکلاتی را به وجود آورده است در حالی که باید از ابتدا مشخص کنیم شهرها به چه صورت باید توسعه یابد و اقتصاد و اشتغال نیز در هر شهر در نظر گرفته شود و تا این کار را انجام ندهیم مساله مسکن حل نمی‌شود.
در طرح معماری نوین اسلامی تمامی این مشخصه‌ها در نظر گرفته شده است که بر اساس آن گفته می‌شود مناطق فرسوده چند درصد امتیازدهی شوند و حتی در آن طرح برای مسکن 70 درصد وام را دولت به صورت تسهیلات اختصاص می‌دهد و تنها مردم 30 درصد را می‌پردازند. بنابراین در این چارچوب بنا داریم مسکن مهر را ادامه دهیم.
البته معتقد هستیم که دو مشکل وجود دارد و آن مسائل زیربنایی مانند مسائل مربوط به کوچه‌ها و خیابان‌ها و همین‌طور تامین منابع نقدینگی است که باید حل شود.
انتهای پیام