ارائه آمارهایی درباره میزان شغل ایجاد شده طی دولت‌های نهم و دهم که در یک برنامه تلویزیونی هفته گذشته منتشر شد، علاوه بر اینکه فرصتی را برای نقد منصفانه فراهم آورده شائبه‌های سیاسی و انتخاباتی را نیز با خود یدک می‌کشد.

به گزارش خبرنگار تعاون و اشتغال ایسنا، این آمارها که به زعم برخی تکان‌دهنده‌ و غافلگیرکننده بود، بلافاصله واکنش وزارت کار را به دنبال داشت به نحوی که معاون وزیر کار این آمارها را در حد آمار اشتغال یک شهرستان دانست و با در اختیار قرار دادن جزییات آمار بیکاری طی هشت سال گذشته از عملکرد دولت دفاع کرد.

در این برنامه مسعود نیلی، اقتصاددان در نمودارهایی میزان اشتغال ایجاد شده در دولت‌های قبلی و فعلی را مقایسه و در تحلیلی، اشتغالزایی خالص طی هشت سال اخیر را سالانه 14 هزار شغل عنوان کرد.

هر چند که این آمارها برای نخستین بار از صدا و سیما و در زمانی منتشر شد که مسوولان عالی رتبه دولتی و وزارت کار در یک سفر خارجی به سر می‌بردند اما انتشار آن با چنین تحلیلی در نوع خود قابل تامل بود.

در آمارهای مسعود نیلی که مربوط به سال‌های 85 تا 90 بود، عملکرد اشتغال دولت‌های نهم و دهم در میان دولت‌های ایران در رتبه آخر قرار گرفته است.

وی در عین حال چالش اصلی دولت آینده را اشتغال دانست و با اعلام اینکه در فاصله سال‌های 80 تا 85 سالانه حدود 700 هزار شغل ایجاد شده است عنوان کرد که در بازه زمانی 85 تا 90 سالانه تنها 14 هزار شغل به وجود آمده است.

به گزارش ایسنا، به دنبال پخش این برنامه تلویزیونی، وزارت کار اعلام موضع کرد و به فاصله اندکی آمار اشتغال ایجاد شده در طول هشت سال گذشته را منتشر کرد.

وزارت کار: 5.2 میلیون شغل ایجاد شده است

معاون توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگو با ایسنا به ابهامات و آمارهای ارائه شده از سوی مسعود نیلی پاسخ داد و تاکید کرد که در هشت سال گذشته 5.2 میلیون فرصت شغلی جدید ایجاد شده است.

وی در عین حال از افزوده شدن 6.6 میلیون نفر به جمعیت کشور در طول این هشت سال خبر داد و گفت که بیش از 50 درصد این جمعیت وارد بازار کار شده‌اند.

علی اکبر لبافی از مسعود نیلی خواست تا اگر بر محاسبات دقیق خود تاکید و اصرار دارد اعلام کند که جمعیت 6.6 میلیون نفری مذکور با فرض غیر فعال یا محصل بودن در کدام بخش از محاسبات وی قرار دارد؟

او همچنین به آمار بازنشستگان کشور طی هشت سال گذشته استناد و اظهار کرد که بخش عمده‌ای از آنها جایگزین شده‌اند.

به اعتقاد معاون وزیر کار نمی‌توان جمعیتی که در این مدت افزوده شده به راحتی نادیده گرفت و تمام عملکردها را زیر سوال برد؛ البته وی سهم طرح مسکن مهر در اشتغالزایی دولت را غیر قابل انکار دانسته و معتقد است که آمار ایجاد اشتغال از محل توسعه فعالیت‌های زیربنایی در اجرای پروژه مسکن مهر باید در نظر گرفته شود.

کارشناس اقتصادی: انتظار بیشتری برای تولید شغل وجود دارد

اما یک کارشناس مسائل اقتصادی در تحلیلی متفاوت از وضعیت اشتغال کشور اعلام کرد که میزان اشتغال ایجاد شده با انتظارات و برنامه‌های پیش بینی شده همپوشانی ندارد.

محمود جامساز، هر چند که آمارهای ارائه شده از سوی مسعود نیلی و معاون وزیر کار را تایید یا رد نکرد اما گفت که میزان شغل ایجاد شده با انتظارات و برنامه‌های اعلام شده هم پوشانی ندارد و حتی اگر در دولت‌های قبل تر به طور متوسط 650 هزار شغل ایجاد شده باشد باز هم از برنامه‌ چهارم عقب هستیم.

به اعتقاد جام ساز بخش زیادی از افزایش بیکاری در کشور ناشی از تقاضاهای بی پاسخ عرضه‌ کار از سوی جوانان است و بخشی دیگر مربوط به از دست رفتن بخشی از مشاغل به دلیل رشد اقتصادی منفی است.

وزارت کار: آمار ما واقعی‌تر است

این در حالی است که علی اکبر لبافی، معاون وزیر کار با استناد به آمارهای منتشره مرکز آمار ایران اعلام کرد که نیروی کار ایران طی این مدت سالانه نزدیک به یک میلیون و 512 هزار نفر بوده است.

به گفته وی با فرض اینکه از مجموع یک میلیون و 512 هزار نیروی کار و جوان محصل که سالانه در حال ورود به بازار کار بوده نزدیک به 740 هزار نفر هم وارد بازار کار شده باشند، باید رقمی در حدود 5.5 میلیون فرصت شغلی در کشور ایجاد شده باشد که با افزوده شدن حداقل 300 هزار نفر به تعداد بیکاران کشور دستکم پیش بینی ایجاد 5.2 میلیون فرصت شغلی جدید در کشور واقعی تر است.

به گزارش ایسنا مجموع بررسی‌ها و مقایسه شاخص‌های نیروی کار طی سال‌های 1384 تا 1390 نشان می‌دهد که نرخ مشارکت اقتصادی

در سال 84 میزان 41 درصد و در سال 91 میزان 37.7 درصد بوده است در عین حال معاون توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت کار تاکید دارد که شش میلیون و 600 هزار نفر در این مدت به جمعیت کشور افزوده شده و 50 درصد آنها به بازار کار وارد شده‌اند.

* ارائه آمار با چاشنی سیاسی

در همین راستا یک کارشناس حوزه کار در تحلیلی آمارهای وزارت کار و مسعود نیلی را از زاویه دیگری مورد بررسی قرار داده است.

به اعتقاد وی انتشار آمارهای اخیر اشتغال در یک برنامه تلویزیونی آن هم در برهه کنونی مؤید این مساله است که بخش زیادی از اظهارات فنی و آمارهای کارشناسی با دیدگاه‌های سیاسی همراه است؛ زیرا از یک سو دولت‌ها به جهت دفاع از کارنامه خود آمارها را گاهی با گرایش‌ها و ملاحظات اعلام و از سویی دیگر منتقدان هم در ارزیابی مسائل کارشناسی دیدگاه‌های سیاسی را وارد می‌کنند.

حمید حاج اسماعیلی، معتقد است طی 15 سال گذشته هم در دولت اصلاحات و هم در دولت‌های نهم و دهم، رشد چشمگیری در حوزه خدمات به وجود آمده و پیمانکاری‌هایی که در عرصه فعالیت‌های دولتی وارد شده از رشد قابل قبول برخوردار بوده‌اند به نحوی که نزدیک به 40 هزار شرکت خدماتی تنها در حوزه همکاری با بخش‌های دولتی شکل گرفته است.

وی گفت: در بحث مالی و پولی هم سالهای گذشته شاهد رشد چشمگیر موسسات مالی و بانکی در کشور بودیم و این امر نشان می‌دهد که ساز و کارهای اقتصادی و مالی در کشور رونق داشته و نقدینگی، داد و ستد و کسب و کار در کشور به همان نسبت رشد کرده است.

حاج اسماعیلی به این پرسش که چرا آمارهای اشتغال و تولید نسبت مستقیمی با افزایش درآمدهای نفتی در دولت‌های نهم و دهم ندارد؟ پاسخ داد: دولت باید از منابع نفتی در حوزه اشتغال و بازار کار به نحو مطلوبی استفاده می‌کرد و فرصت‌های پیش بینی شده در قانون و هدفگذاری برنامه‌های میان مدت و دراز مدت را به این طریق محقق می‌کرد اما ساختارهای اقتصاد و بازار کار در ایران بیمار است و باید پذیرفت که برای تحصیل خروجی درستی در این حوزه باید منابع و فرصت‌های موجود در بخشهای فنی و مالی و نیروی انسانی را به شکل مطلوبی مدیریت می‌شد.

* میانگین ایجاد شغل پایین است اما نه این‌قدر!

این کارشناس حوزه کار در بخش دیگری از سخنان خود با ردّ آمار ایجاد سالانه 14 هزار فرصت شغلی در طول هشت سال اخیر اظهار کرد: ممکن است میانگین فرصت‌های شغلی طی 15 سال گذشته خیلی پایین و نرخ بیکاری به تناسب رشد جمعیت و وجود سالانه بیش از یک میلیون کارجو و جوان فارغ التحصیل در کشور بالا باشد اما در برخی سال‌ها یک میلیون تا یک میلیون و 200 هزار شغل ایجاد شده و در برخی سال‌ها هم کمتر از 500 هزار شغل بوده است.

وی تاکید کرد: میانگین فرصت‌های شغلی در ایران پایین است اما نه 14 هزار شغل، چون اگر این طور بود ایران اکنون با بحرانی عظیم و غیر باور و فاجعه جمعیتی به لحاظ اشتغال و بیکاری روبه رو بود.

حاج اسماعیلی بر این باور است که نرخ بیکاری در کشور هم اکنون در حدود 16 درصد و در برخی استان‌ها 24 درصد است ولی اینکه در طول هشت سال گذشته تنها 14 هزار شغل در هر سال ایجاد شده باشد، قابل پذیرش نیست.

* ارائه نکردن آمار دقیق...

به گزارش ایسنا، تامین منابع مالی مولفه اصلی و زیربنای اولیه ایجاد یک شغل است و بدون حمایت شبکه بانکی اشتغالزایی قابل تصور نیست، بی تردید در طول هشت سال گذشته درآمدهای نفتی از رشد چشمگیری برخوردار بوده و در همین دوره طرح‌های متعددی در حوزه اشتغال با هدف کاهش بیکاری تدوین و به مرحله اجرا درآمد که از جمله آنها طرح ایجاد اشتغال در قالب بنگاه‌های زودبازده، مشاغل خانگی و خود اشتغالی بود.

از سوی دیگر در همین مدت بخش‌های دولتی و دستگاه‌های اجرایی هم دفاع منطقی، فنی و کارشناسی در خصوص ایجاد فرصت‌های شغلی جدید نداشتند و با معرفی مرکز آمار به عنوان تنها مرجع رسمی اعلام آمارهای اشتغال از ارائه عملکرد اشتغالشان خودداری کردند.

مرکز آمار چه می‌گوید؟

طبق گزارش مرکز آمار در سال 84 نزدیک به 11.5 درصد جمعیت فعال کشور بیکار بوده‌اند اکنون و تا پایان سال 91، نرخ بیکاری با افزایش0.7 درصدی نسبت به هشت سال پیش به 12.2 درصد افزایش یافته است در واقع این آمار نشان می‌دهد که تغییر محسوس و زیادی در میزان بیکاری انجام نشده است که خود نشان دهنده این است که طی این سال‌ها دست‌کم به نیازهای جدید بازار کار پاسخ داده شده است.

نرخ بیکاری طی سال های 84 تا91 به ترتیب بین 11.5،11.3، 10.5، 10.4، 11.9، 13.5، 12.3 و 12 درصد در نوسان بوده است.

با این حال مرکز آمار اطلاعات دقیقی از جزئیات تولید شغل‌ها ارائه تاکنون نکرده که همین امر باعث ارائه آماهای غیررسمی شده است.

انتهای پیام