نامزدهای شصتوششمین جشنواره فیلم کن امروز (پنجشنبه) درحالی اعلام شدند که در میان برندگان نخل طلا، کارگردانان آمریکایی با 19بار کسب این جایزه سینمایی، پیشتاز هستند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، زمانیکه جشنوارهی فیلم ونیز هفتمین سال برگزاری خود را تجربه میکرد، مقامات دولت فرانسه در واکنش به این رویداد تصمیم به راهاندازی یک رویداد سینمایی گرفتند که امروزه با نام «کن» قلهی سینمایی دنیا محسوب میشود.
دولت فرانسه در ژوئن 1939 خبر تاسیس جشنواره کن را رسما اعلام کرد و «لوییز لومیر»، از بنیانگذاران صنعت فیلم هالیوود پذیرفت تا اولین رییس جشنواره فیلم کن نام بگیرد.
اولین دورهی این فستیوال قرار بود طی روزهای اول تا بیستم سپتامبر برگزار شود، اما تنها ساعاتی پیش از آغاز آن، ارتش نازی به لهستان حمله کرد تا اولین دورهی این جشنواره درحالیکه تنها یک فیلم «گوژپشت نوتردام» ساختهی «ویلیام دیترله» را نمایش داده بود، به تعویق بیافتد.
تاریخچه جشنوارهی فیلم کن به اواخر دههی ٣٠ میلادی بازمیگردد. زمانی که «ژان زای»، وزیر آموزش ملی دولت فرانسه با حمایت آمریکا و انگلیس تصمیم گرفت در واکنش به نفوذ دولتهای فاشسیت آلمان و ایتالیا در انتخاب فیلمهای جشنواره ونیز، جشنوارهای سینمایی راهاندازی کنند.
جشنواره فیلم کن در سال ١٩٤٦ با حمایت وزارت خارجه فرانسه باردیگر راهاندازی شد و با وجود آنکه ماهیت اصلی شکلگیری آن رقابت با جشنواره ونیز بود، اما مقامات این دو فستیوال در توافقی پنهانی پذیرفتند تا برگزاری هر دو فستیوال در سالهای متمادی را جشن گرفته و رسمی بدارند.
جشنواره کن در اولین سال برگزاری به موفقیت چشمگیری دست یافت و در سال دوم در پیشرفتی قابل توجه، ١٦ فیلم بخ بخش رقابتی آن دعوت شدند و تصمیم گرفته شد برای اجرای عدالت، هیات داوران متشکل از یک نماینده از هر کشور باشد.
این رویداد سینمایی معتبر در سالهای ١٩٤٨ و ١٩٥٠ به علت مشکل بودجه برگزار نشد و در سال ١٩٥١ بود که به لطف روابط حسنه میان فرانسه و ایتالیا، زمان برگزاری جشنواره کن به بهار منتقل شد و جشنواره ونیز در همان پاییز ماند.
موقعیت جشنوارهی کن در سالهای ١٩٦٠ در جهان فرهنگ و هنر تثبیت شد و از آن زمان بهعنوان معتبرترین جشنواره فیلم در دنیا شناخته میشود. از سال ١٩٥٥ بود که جایزه نخل طلا به عنوان جایزه اصلی این رویداد سینمایی معرفی شد.
برنامههای این جشنواره از هفت بخش اصلی مسابقه، خارج از مسابقه، نوعی نگاه، سینهفونداسیون، هفته منتقدان، دو هفته کارگردانان و بازار فیلم تشکیل شده است.
بخش مسابقه؛ در بخش مسابقه معمولا ٢٠ فیلم حضور دارند که نامزد دریافت نخل طلا هستند که کسب این جایزه تاثیر بسزایی در فروش آن فیلم در اکرانهای عمومی خواهد داشت. خارج از مسابقه؛ تعداد زیادی از فیلمهای سینمایی بلند در این بخش جشنواره به نمایش گذاشته میشوند که معمولا فیلمهایی هستند که ازسوی هیئت انتخاب برای بخش مسابقه انتخاب نمیشوند، اما ازنظر برگزارکنندگان جشنواره کن شایستگی حضور در این جشنواره را دارند. یکی از برنامههای این بخش نمایش بخشهای تدویننشده فیلمهای درحال تولید کارگردانان مطرح سینما است.
بخش «نوعی نگاه» برای اولینبار در سال ١٩٧٨ برگزار شد که به معرفی آثار برجسته سینمای جهان اختصاص دارد. این بخش غیررقابتی است.
بخش «سینهفونداسیون» که به مسابقه فیلمهای کوتاه اختصاص دارد در سال ١٩٩٨ به برنامههای جشنواره کن اضافه شد. حدود ١٥ فیلم کوتاه از سراسر جهان که عموما توسط دانشجویان مدرسههای فیلم ساخته شده، توسط جشنواره انتخاب میشوند. این بخش هیات داوری جداگانه دارد و سه جایزه به فیلمهای برگزیده اعطا می شود.
بخش «هفته منتقدین» بهعنوان قدیمیترین بخش جنبی جشنواره کن در سال ١٩٦٢ پایهگذاری شد و توسط انجمن منتقدان فیلم فرانسه اداره میشود. این بخش به معرفی آثار فیلمسازان جدید جهان میپردازد.
بخش «دو هفته کارگردانان» در سال ١٩٦٨ همزمان با اعتصابهای سراسری فرانسه که به لغو برگزاری جشنواره کن در آن سال انجامید آغاز بهکار کرد. این بخش به رادیکالترین بخش جشنواره کن مشهور است و به معرفی فیلمهای بلند و کوتاه فیلمسازان جهان میپردازد.
«بازار فیلم» از دیگر بخشهای اصلی جشنواره کن است. بازاریابها و پخشکنندههای فیلم از سراسر دنیا برای خرید، فروش و گرفتن اجازه پخش جهانی فیلم به کن میآیند. این بازار در نوع خودش مهمترین و بزرگترین بازار فیلم جهان محسوب میشود.
در میان کشورهای برنده نخل طلای کن، کارگردانان آمریکایی با ١9بار کسب این جایزه سینمایی، با اختلافی فاحش پیشتاز هستند.
رتبهی دوم مشترکا در اختیار کارگردانان ایتالیایی و فرانسوی است که ١٢بار نخل طلا را کسب کردهاند. «نانی مورتی» در سال ٢٠٠١ با فیلم «اتاق پسر» برای آخرینبار سینمای ایتالیا را صاحب نخل طلا کرد و «لاورنت کانته» نیز در سال 2011 برای فیلم «کلاس» این جایزه را برای فرانسه بههمراه آورد. کارگردانان انگلیسی نیز ١٠بار کسب نخل طلای کن را تجربه کردهاند.
نگاهی به فهرست برندگان جایزه نخل طلای کن نشان میدهد، ٢٨ و نیم درصد از فیلمهای برنده نخل طلا، یعنی ١٠ فیلم با موضوع جنگ و درگیریهای نظامی بودهاند که آثار ذیل را شامل میشوند: «طبل حلبی» فولکر شلوندروف(١٩٧٩)، «اینک آخرالزمان» فرانسیس فورد کوپولا(١٩٧٩)، «کاگهموشه» آکیرا کوروساوا(١٩٨٠)، «مرد آهنین» آندره وایدا (١٩٨١)، «گمشده» کوستا گاوراس(١٩٨٢)، «وداع با محبوبهام» چن کایگه (١٩٩٣)، «زیرزمین» امیر کاستاریکا(١٩٩٥)، «پیانیست» رومن پولانسکی(٢٠٠٢)، «فارنهایت ١١/٩» مایکل مور(٢٠٠٤)، «بادی که به مرغزار میوزد» کن لوچ (٢٠٠٦).
فیلمهای با موضوع خانوادگی در رتبه دوم، بیشترین آثار برنده نخل طلا قرار دارند که ٢٠ درصد، یعنی هفت فیلم را دربرمیگیرند: «راه» ساخته یلماز گونی (١٩٨٢)، «ترانه غمانگیزی از نارایاما» ساخته شوهی ایمامورا (١٩٨٣)، «پاریس، تگزاس» ساخته ویم وندرس (١٩٨٤)، «وقتی پدر به ماموریت رفت» ساخته امیر کاستاریکا (١٩٨٥)، «پله فاتح» ساخته بیل آگوست (١٩٨٨)، «رازها و دروغها» ساخته مایک لی (١٩٩٦)، «اتاق پسر» ساخته نانی مورتی (٢٠٠١).
فیلمهای رمانیتک و عاشقانه شامل چهار فیلم، حدود ١١ و نیم درصد از مجموع فیلمهای برنده نخل طلا را تشکیل میدهند؛ «جنسیت، دروغها و نوار ویدئو» ساخته استیون سودربرگ (١٩٨٩)، «بهترین نیات» ساخته بیل آگوست (١٩٩٢)، «پیانو» ساخته جین کمپیون (١٩٩٣)، «مارماهی» ساخته شوهی ایمامورا (١٩٩٧).
فیلم «طعم گیلاس» ساخته عباس کیارستمی که در سال ١٩٩٧ نخل طلا را کسب کرد، بههمراه فیلم «ابدیت و یک روز» (١٩٩٨) ساخته «تئو آنجلوپولوس» کارگردان سرشناس یونانی تنها کارگردانانی هستند که طی ٣٥ سال اخیر در ژانر مرگ موفق به کسب نخل طلا شدهاند.
در ژانر فیلمهای مذهبی، «ماموریت مذهبی» ساخته «رولند جافه» (١٩٨٦) و «زیر خورشید شیطان» ساخته موریس پیالا (١٩٨٧) تنها دو اثر برنده نخل طلای کن هستند.
در ژانر فیلمهای جنایی، «پالپ فیکشن» ساخته کوئنتین تارانتینو (١٩٩٤) و «قلبا وحشی» ساخته دیوید لینچ (١٩٩٠) مجموعا ٥ و ٧ دهم درصد از کل فیلمهای برنده نخل طلا را تشکیل میدهند.
فیلمهای با موضوع کودکان با دو اثر «کودک» ساخته برادران داردن (٢٠٠٥) و «چهارماه، سه هفته و دو روز» ساخته کریستین مونگیو (٢٠٠٧) دراین گزارش دیده میشوند.
در زمینه صنعت و اقتصاد دو فیلم «All That Jazz» ساخته باب فاس (١٩٨٠) و بارتون فینک ساخته برادران کوئن (١٩٩١)، در بخش فیلمهای همراه با تخیلات ذهنی دو فیلم «رزتا» ساخته برادران داردن (١٩٩٩) و «رقصنده در تاریکی» ساخته لارس فون تریر (٢٠٠٠) و همچنین در بخش فیلمهای با موضوع محیطهای آموزشی، دو فیلم «کلاس» ساخته لاورنت کانته (٢٠٠٨) و «فیل» ساخته گاس ون سنت (٢٠٠٣) از برندگان نخل طلای کن هستند.
انتهای پیام