بیماری‌های واگیردار که روزگاری نخستین علت مرگ و میر محسوب می‌شدند، امروزه به طور نسبی کنترل شده‌اند، امروزه بیماری‌های غیرواگیر در کانون توجه دنیا قرار گرفته‌اند و سرطان‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین بیماری‌های غیرواگیر بیش از پیش از اهمیت برخوردارند؛ به طوری که امروز سرطان عامل 12 درصد تمامی مرگ‌ها در سرتاسر جهان است.
به گزارش سرویس «سلامت» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در ایران پس از بیماری‌های قلبی - عروقی و حوادث، سرطان سومین عامل مرگ و میر به حساب می‌آید.
بر اساس اعلام دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمان، سالانه در کشور بیش از 70 هزار مورد جدید ابتلا به سرطان اتفاق می‌افتد و بیش از 30 هزار نفر در اثر سرطان جان خود را از دست می‌دهند. با افزایش امید به زندگی و افزایش درصد سالمندی در جمعیت کشور انتظار می‌رود موارد بروز سرطان در دهه آینده به شدت افزایش یابد.
کلمه سرطان برای بیش از 100 بیماری در قسمت‌های مختلف بدن به کار می‌رود. آنچه در تمام این بیماری‌ها مشترک است، اختلال در رشد طبیعی، تکثیر و مرگ سلول است. سلول‌های سرطانی قابلیت تهاجم به بافت‌های مجاور و در نهایت گسترش به مناطق دیگر بدن را دارند.
عوامل خطر سرطان:
کارشناسان افزایش سن، نور خورشید، سابقه فامیلی و ژنتیک، مصرف دخانیات، چاقی و کم تحرکی، نوشیدن مشروبات الکلی، ایدز و هپاتیت، برخی از رنگ‌ها و حشره‌کش‌ها و سموم ناشی از کپک‌ها مانند آفلاتوکسین را از جمله عوامل خطر سرطان عنوان می‌کنند. کمبود ویتامین‌های A,B, C، مصرف غذاهای دودزده مانند ماهی دودی، غذاهای نمک سود (قرمه کردن) و مصرف غذاهای کنسرو شده، برخی افزودنی‌های خوراکی (مواد شیمیایی خاص برای ایجاد رنگ و طعم غذا)، برخی عوامل ویروسی و عفونت‌ها و قرار گرفتن در معرض مقادیر زیاد اشعه رادیولوژی نیز از دیگر عوامل خطر سرطان است که متخصصان نسبت به آنها هشدار می‌دهند.
همچنین کارشناسان کاهش قابل توجه و بدون دلیل وزن، زخمی که حداکثر تا سه ماه بهبود نیابد، بروز تغییرات واضح در خال مانند بزرگ، زخمی و نامنظم شدن لبه‌های آن، تغییر در اجابت مزاج (یبوست یا اسهال) به مدت طولانی و یا دفع خون همراه مدفوع، دل درد و سنگینی سردل همراه با کاهش وزن و یا اشکال در بلعیدن غذا، وجود توده و یا سفتی در هر جای بدن به ویژه در پستان‌ها و یا فرورفتگی نوک پستان و بروز خونریزی غیرطبیعی از پوست و مخاط یا وجود خون در ترشحات بدن مانند خلط، ادرار و ...نیز از مهم‌ترین علایم بروز سرطان‌هاست.
به منظور تشخیص زودرس سرطان‌ها تمام افراد بالای 50 سال باید یکی از این موارد را انجام دهند:
- انجام سالیانه آزمایش خون مخفی در مدفوع
- بررسی اندوسکوپی انتهای روده بزرگ هر پنج سال یک بار یا تمام روده بزرگ هر 10 سال یکبار
- انجام سالیانه ماموگرافی در زنان بالای 40 سال و در موارد داشتن سابقه فامیلی سرطان پستان از 25 سالگی آغاز شود
- شروع انجام سالیانه تست پاپ اسمیر سه سال بعد از ازدواج
- معاینه ماهیانه پستان‌ها توسط زنان از 20 سالگی به بعد و معاینه توسط پزشک هر سه سال یک بار
چگونه از سرطان پیشگیری کنیم؟
پرهیز از استعمال سیگار و مواد مخدر، کنترل وزن و پرهیز از چاق شدن، ورزش منظم حداقل 30 دقیقه در روز، پرهیز از نگرانی و استرس، دوری از نور شدید آفتاب و استفاده از کرم‌های ضد آفتاب مناسب، خودداری از مصرف مشروبات الکلی، پرهیز از رفتارهای پرخطر جنسی، داشتن رژیم غذایی متنوع شامل همه گروه‌های مواد غذایی در پیشگیری از بروز سرطان‌ها موثرند.
همچنین به منظور پیشگیری از بروز سرطان، پرهیز از مصرف زیاد غذاهای شور و ترشیجات، مصرف حبوبات و خوردن روزانه سبزیجات تازه به ویژه سبزی‌های برگی شکل سبز تیره و سبزیجات خانواده کلم، مصرف بیشتر میوه به ویژه مرکبات، افزایش مصرف ماهی به روش پخت صحیح، جایگزینی گوشت سفید به جای گوشت قرمز، دوری از مصرف تنقلات سرخ شده و پرچرب مانند چیپس و پفک، مصرف آردهای سبوس‌دار، مصرف کردن محصولات لبنی کم‌چرب به جای مواد لبنی پرچرب (خامه، سرشیر و ...) و استفاده از روش‌های بهتر پخت غذا مانند بخارپز کردن و آب‌پز کردن به جای سرخ کردن و کباب کردن لازم است.
در پایان باید تاکید کرد که بسیاری از سرطان‌ها در صورت تشخیص زودرس قابلیت درمان قطعی دارند.
انتهای پیام