علیرضا رئیسیان درباره توجه جوایز مختلف سینمایی دنیا به فیلمهای سیاسی گفت: آنها با بهترین فرمول، سراغ ساخت یک موضوع سیاسی میروند و در جهت اهدافی که قرار است به دست بیاورند، برنامهریزی کرده تا مخاطب انبوه را جذب کرده و تحت تاثیر قرار دهند کما اینکه امسال هر سه فیلم مطرح جوایز سینمایی امریکا (لینکولن، آرگو و 30 دقیقه بامداد)، کاملا سیاسی بود و حرفهایترین تیمها در ساختشان شریک بودند.
این تهیهکننده و کارگردان سینما در گفتوگو با خبرنگار سینمایی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در پی انتخاب «آرگو» در اسکار درباره ساخت فیلم در ژانر سیاسی بیان کرد: اساسا ساختار یک فیلم سیاسی به همراه خود، مفاهیم خاصی را به دنبال دارد و به همین دلیل است که تولید این دست از فیلمها، با ساخت یک درام تاریخی، خانوادگی، اکشن و یا... متفاوت است.
وی درباره ماهیت فیلمهای سیاسی توضیح داد: یک فیلم سیاسی میتواند با سه دستهبندی فضای سیاسی، شخصیتهای سیاسی و یا وقایع سیاسی ساخته شود. شما در این سه دسته، جذابیتهای ذاتی بسیاری را شاهد هستید که میتواند در صورت یک پردازش و پرداخت خوب، مخاطب را جذب کرده و پیام خود را منتقل کند. بنابراین شاید از این جهت، بتوان گفت فیلمهای سیاسی بهترین وسیله برای بارگذاری اهداف در ذهن مخاطب انبوه باشد.
رئیسیان در عین حال خاطرنشان کرد: زمانی ساخت فیلمهای سیاسی مورد توجه قرار میگیرد که کیفیت و ساختار خوب در خدمت موضوعی در راستای اهداف غیرآشکار به کارگرفته شود و فیلم بتواند پس از جذب مخاطب، نکات مدنظرش را بیان کند. طبیعی است که برای دست یافتن به چنین هدفی، ابتدا باید مخاطب را به سینما کشاند. در همین راستا میبینید که سینمای کشورهای اروپایی، آمریکای لاتین، امریکا با استفاده از فرمولهای تماشاگرپسند، یک فیلم خوب و با کیفیت میسازند که بهصورت آشکار یا نهان، مفاهیم خاصی القا میکند نه اینکه یک فیلم سیاسی بسازند که کیفیتش بدش مخاطب را به هو کردن بیاندازد!
او در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا فیلمهای سیاسی ملزم به روایت دقیق تاریخ هستند، به «آرگو» که جایزه بهترین فیلم آکادمی اسکار را گرفت، اشاره کرد و گفت: مطمئنا تاکنون نشنیدهاید که یک فیلم سینمایی معیار بررسی تاریخی رویدادی قرار بگیرد، بنابراین بهنظرم لازم نیست که شما روایت عینی از تاریخ را در فیلمتان داشته باشید. تنها کافی است بتوانید آنچه مدنظرتان است را درست القا کنید. به عنوان مثال جوهره «آرگو» از خاطرات یک آمریکایی که مدتها قبل نوشته شده گرفته میشود اما فیلمنامهنویس به دلیل اهداف مدنظرِ تیمش برای ساخت اثر، 80 درصد آن خاطرات را تغییر میدهد و بعد هم که انتقادات بالا میگیرد، کارگردانش تاکید میکند که فیلم تنها یک درام نمایشی است! مطمئنا آنها متوجه شدهاندکه چگونه میتوان روی ذهن مخاطب تاثیر گذاشت بنابراین ما هم میتوانیم از چنین ظرفیتهایی استفاده کنیم.
وی که در سابقه کاری خود ساخت فیلم سینمایی «پرونده هاوانا» را به عنوان یک فیلم سیاسیِ نمایش داده نشده دارد در عینحال به نگاهها و شرایط ساخت فیلم سیاسی در ایران اشاره و عنوان کرد: متاسفانه ما در سینمایمان هر سخن غیرمتعارفی را به نیتی نسبت داده و توقیفش میکنیم! من سالها قبل «پرونده هاوانا» را ساختم اما فیلم با این استدلال که چرا یک پروفسور بیوتکنولوژی در ایران ترور میشود، بهنمایش در نیامد؛ در حالی که همین چند سال قبل دیدید که دانشمندان هستهایمان ترور شدند. گویا حتما باید این اتفاق میافتاد که حالا اصرار کنند «پرونده هاوانا» اکران شود! ما اینگونه با فیلمهای سیاسیمان برخورد میکنیم.
این تهیهکننده و کارگردان سینما در ادامه این گفتوگو در پاسخ به پرسشی درباره مقایسه کیفیت میان فیلمهای سیاسی ایرانی و خارجی تاکید کرد: شما میبینید که فیلمهای سیاسی خارجی در بالاترین سطح کیفیت فنی، کارگردانی، بازیگری و... هستند و بودجههای زیادی برای تولیدشان کنار گذاشته میشود. آنها با بهترین فرمول، سراغ ساخت یک موضوع سیاسی میروند و در جهت اهدافی که قرار است به دست بیاورند، برنامهریزی کرده تا مخاطب را تحت تاثیر قرار دهند کما اینکه امسال هر سه فیلم مطرح جوایز درون امریکا، کاملا سیاسی بود و حرفهایترین تیمها در ساختشان شریک بودند (لینکولن، آرگو و 30 دقیقه بامداد) اما متاسفانه ما در سالهای اخیر در کشور خودمان بعضا شاهد فیلمهای سیاسی به شدت ضعیفی بودهایم که مخاطب حداقلی هم آنها را ندیده است. باید پرسید اگر تماشاگر، یک فیلم را مشاهده نکند آیا ساخت فیلم سیاسی به هدفش رسیده است؟
علیرضا رئیسیان در پایان سخنانش با تاکید بر اینکه باید برای ساخت فیلمهای سیاسی علاوه بر سرمایهگذاری، سیاست درستی هم اتخاذ شود، گفت: اگر بخواهم مقایسهای بین فیلمهای سیاسی بین سینمای ایران و خارجی داشته باشیم به این نتیجه میرسیم که آنها موضوع مورد نظر سیاستهایشان را پیدا کرده و برای ساختش علاوه بر سرمایهگذاری، برنامهریزی درستی انجام داده و افراد صاحبنام را به خدمت میگیرند. شما کمتر فیلمی را پیدا میکنید که در سینمای سیاسی امریکا کلا در مدت 4-5 ماه ساخته شود! اما متاسفانه ما سرمایههایمان را با ساخت فیلمهای ضعیف و موضوعات فکر نشده هدر میدهیم. واقعا نمیتوانم توصیفی جزء ضعف مدیریت برای این روند داشته باشم.
انتهای پیام