با گذشت دو روز از حادثه انفجار شهاب سنگ بر فراز آسمان شهر «چلیابینسک» روسیه، گزارش های تکمیلی در خصوص قدرت انفجاری، میزان خسارات وارده و ارزش تقریبی بقایای این سنگ فضایی منتشر شده است.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، روز جمعه 15 فوریه (27 بهمن) یک شهاب سنگ پس از عبور از جو زمین، به یک توپ آتشین پر سرعت تبدیل شد و در آسمان «چلیابینسک» در 1500 کیلومتری مسکو منفجر شد؛ شدت موج انفجار علاوه بر شکستن شیشه ها و مجروح شدن بیش از یک هزار و 200 نفر، باعث آسیب به منازل، ساختمان های اداری و خودروها شد.

اطلاعات جدید در خصوص اندازه و قدرت انفجاری شهاب سنگ

تازه ترین بررسی ها توسط محققان آزمایشگاه پیشرانه جت (JPL)‌ ناسا نشان می دهد، قطر و میزان قدرت انفجاری این شهاب سنگ بیشتر از آمار قبلی است؛ در گزارش های اولیه این حادثه در عصر جمعه قطر شهاب سنگ 15 متر و انرژی ناشی از انفجار این توده آتشین معادل 300 تا 470 کیلوتن TNT‌ اعلام شد.

در بررسی های جدید قطر شهاب سنگ 17 متر و قدرت انفجاری آن به 500 کیلوتن افزایش یافته است که 30 برابر قدرت بمب اتمی در هیروشیما است.

ناسا وزن این شهاب سنگ را پیش از ورود به جو زمین هفت هزار تن اعلام کرده بود که این رقم در بررسی های جدید به 10 هزار تن افزایش یافت و سرعت آن در زمان انفجار 64 هزار و 373 کیلومتر در ساعت تخمین زده می شود؛ اما آکادمی علوم روسیه وزن شهاب سنگ را هنگام ورود به جو زمین 10 تن و سرعت آن را بالغ بر 54 هزار کیلومتر در ساعت اعلام کرده است.

به گفته «مارک بوسلاف» از فیزیکدانان آزمایشگاه ملی ساندیا در نیومکزیکو،‌ موج شوک ناشی از برخورد شهاب سنگ با جو زمین باعث گرم شدن ناگهانی سنگ و تبخیر آن می شود که این بخار داغ در جو بسرعت گسترش یافته و در نتیجه یک انفجار بزرگ روی می دهد.

ورود شهاب سنگ و گذر سیارک، دو پدیده کاملا متفاوت

ناسا بار دیگر تأکید کرد که همزمانی دو پدیده نجومی گذر سیارک 2012DA14 از کنار زمین و بارش شهابی در روز جمعه 15 فوریه، کاملا اتفاقی بوده است.

مسیر حرکت شهاب سنگ از شمال به جنوب و گذر سیارک از جنوب به شمال اعلام شده است و مدارهای مختلف حرکتی بیانگر عدم وجود ارتباط بین این دو رویداد است.

میزان خسارات وارده

وزیر وضعیت اضطراری روسیه بدستور رئیس جمهور این کشور به منطقه «چلیابینسک» اعزام شده است و شرایط زندگی تقریبا به حالت عادی بازگشته است.

از مجموع یک هزار و 200 مجروح حادثه روز جمعه که بیشتر بدلیل اصابت خرده های شیشه مجروح شده اند، تنها 50 نفر در بیمارستان بستری بوده و بقیه افراد بصورت سرپایی مداوا شده اند؛ گروه های اضطراری نیز با وجود سرمای منفی 20 درجه ای بسرعت در حال پاکسازی و جمع آوری سطح شهر از خسارات ناشی از این حادثه هستند.

فرماندار منطقه ای میزان خسارات اولیه به مناطق مسکونی، ساختمان های اداری و تأسیسات شهری را بالغ بر 33 میلیون دلار اعلام کرده است.

سنگ های فضایی به قیمت 100 هزار دلار

سنگ های فضایی از جمله شهاب سنگ ها دارای ترکیبات نادر و مواد معدنی هستند که باعث کشیدن شدن صدها مجموعه دار و جوینده به منطقه «چلیابینسک» شده است.

«جوزف گوتاینس» متخصص شهاب سنگ و از کارشناسان پیشین ناسا تأکید می کند: تکه های کوچک این شهاب سنگ ارزش چندانی ندارند، اما تکه های بزرگ تا 100 هزار دلار قیمت گذاری می شوند؛ اما بجز اندازه سنگ،‌ نادر بودن و مواد معدنی تشکیل دهنده آنها اهمیت دارد.

این شهاب سنگ احتمالا از کلاس شهاب سنگ های فلزی است که بقایای آن توسط فلزیاب های متداول قابل کشف هستند.

سنگ فضایی 1.9 کیلوگرمی Dar al Gani1058 (متعلق به ماه) یکی از بزرگترین نمونه سنگ های فضایی محسوب می شود که در سال 1998 میلادی در لیبی کشف شد و سال گذشته در یک حراجی به قیمت 330 هزار دلار فروخته شد.

اگر سنگ فضایی با یک منطقه برخورد کند؟

شدت خسارات وارده ناشی از برخورد یک سیارک یا شهاب سنگ با زمین، به اندازه، محل و مدار حرکت جرم آسمانی بستگی دارد؛ همچنین تبدیل شدن سنگ به یک توپ آتشین در اثر برخورد با جو زمین نیز می تواند شدت خسارات و میزان مجروحان را افزایش دهد.

بطور معمول اجرام آسمانی کوچک با عبور از جو زمین به تکه های کوچکتری تقسیم شده و خسارات جدی ایجاد نمی کنند، اما نمونه های بزرگتر مانند شهاب سنگ روسیه یا سیارکی که در سال 2009 میلادی پس از تبدیل شدن به توپ آتشین، با بخشی از اندونزی برخورد کرد،‌ انرژی معادل چندین هزار کیلوگرم TNT‌ آزاد می کنند.

آمادگی و واکنش سریع، بهترین پاسخ در برابر حملات شهابی یا سیارکی است؛ در این زمان افراد برای پیشگیری از برخورد قطعات ریز سنگ باید در مکان های مناسب پناه گرفته و از پنجره ها فاصله بگیرند.

احتمال برخورد شهاب سنگ با مناطق دیگر

به گفته پروفسور «جان تانری» از محققان دانشگاه هاوایی، تغییر زمان ورود سیارک به جو زمین می توانست مناطق دیگر زمین را هدف قرار دهد.

«چلیابینسک» روسیه در مدار 55 درجه شمال و هم ارتفاع با شمال انگلیس قرار دارد؛ اگر شهاب سنگ چند ساعت دیرتر وارد جو زمین شده بود، احتمالا این منطقه شاهد بروز حادثه ای مشابه بود.

«سیستم هشدار برخورد سیارکی» یا به اختصار Atlas که توسط دانشگاه هاوایی طراحی شده است، می تواند خطر برخورد سیارک یا شهاب سنگ را بین یک تا سه هفته زودتر اعلام کند.

انتهای پیام