دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با تشریح آسیب‌های هفت‌گانه «کنکور» و با بیان اینکه کنکور فرآیند یاددهی و یادگیری نظام آموزشی را مختل کرده است، گفت: گردش مالی مافیای کنکور، آموزش و پرورش را متاثر کرده است.
مهدی نوید ادهم در گفت‌وگو با خبرنگار «آموزش و پرورش» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره قانون حذف کنکور که این روزها بحث داغ آن به مجلس شورای اسلامی نیز کشیده شده است، افزود: کنکور از زوایای مختلف قابل بررسی است. در کلان موضوع باید به این نکته توجه داشته باشیم که با چه روشی دانش‌آموزان را برای تصاحب کرسی‌های دانشگاه انتخاب می‌کنیم تا بتوانیم به دو نیاز علاقه‌مندی دانش‌آموزان و نیاز کشور پاسخ دهیم.
فرآیند هدایت تحصیلی هم در آموزش و پرورش و هم در آموزش عالی معیوب است
وی ادامه داد: این فرآیند تحت عنوان هدایت تحصیلی تعریف می‌شود، لذا باید پیش از کنکور به هدایت تحصیلی دانش‌آموزان بیندیشیم، این در حالیست که فرآیند هدایت تحصیلی هم در آموزش و پرورش و هم در آموزش عالی معیوب است؛ بنابراین همزمان با اصلاح قانون کنکور باید با اصلاح استعدادسنجی و هدایت تحصیلی دانش‌آموزان این موارد را ساماندهی کنیم.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش ادامه داد: در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش دو حکم آمده است که یکی از آنها اصلاح هدایت تحصیلی از دبستان تا پایان دبیرستان است و بر اساس آن معلمان موظفند بر اساس استعداد دانش‌آموزان، آنها را هدایت و راهنمایی کنند تا این دانش‌آموزان به عنوان عالی‌ترین سرمایه انسانی کشور در راستای شکوفایی استعدادهای خود برای ورود به دانشگاه‌های کشور آماده شوند و در ادامه این اصلاح هدایت تحصیلی، باید نظام گزینش دانشجویان در دانشگاه‌ها نیز با تغییرات اساسی ساماندهی شود.
نسبت توزیع رشته‌های دانشگاهی متناسب با نیاز کشور و آمایش سرزمین نیست
نویدادهم با بیان اینکه آموزش و پرورش به نظام پذیرش دانشجو نیز همچنان نقدهایی دارد، چرا که فرآیند نظام پذیرش دانشجو نیز کارآمد نیست، ادامه داد: در حال حاضر نسبت توزیع رشته‌های دانشگاهی متناسب با نیاز کشور و آمایش سرزمین نیست، به طوری که در برخی از رشته‌ها با انبوهی از فارغ‌التحصیلان مواجهیم، این در حالیست که در برخی از رشته‌ها نیز با کمبود نیروهای متخصص مواجهیم و این مشکلاتی است که از نابسامانی نظام پذیرش دانشجو در کشور نشات گرفته است.
وی تصریح کرد: اگر نظام آموزشی کشور اعم از آموزش و پرورش و آموزش عالی را به عنوان یک نظام یکپارچه در نظر بگیریم، نظام آموزشی کشور مسوول است و باید پاسخگو باشد، چرا که هم در دبیرستان و هم در دانشگاه این مشکلات وجود دارد؛ در حالی که باید فرآیندی را طراحی کنیم که بهترین افراد برای بهترین صندلی‌های دانشگاه انتخاب شوند که بخشی از این وظیفه بر عهده آموزش و پرورش و بخشی دیگر نیز بر عهده نظام آموزش عالی کشور است.
مهم‌ترین راه گزینش دانشجو "کنکور" است؟
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش با بیان اینکه قبل از توجه به کنکور، باید نظام هدایت تحصیلی دانش‌آموزان را ساماندهی کنیم، اظهار کرد: در بحث کنکور دو نگاه متفاوت وجود دارد که یکی از آنها اصالت را به کنکور می‌دهد، به این معنا که این روش مناسب‌ترین و بهترین روش برای گزینش افراد برای صندلی‌های دانشگاه است و اگر این روند دارای اشکالاتی است، باید آن را برطرف کرد؛ اما اصل و مهم‌ترین راه گزینش دانشجو باید از طریق کنکور باشد که برخی از کارشناسان سازمان سنجش و آموزش عالی مدعی این موضوع هستند.
نوید ادهم ادامه داد: از سوی دیگر نگاه دیگری نیز به کنکور وجود دارد که اصالت پذیرش در دانشگاه را به سوابق تحصیلی دانش‌آموزان می‌دهد و مدعی است اگر اشکالاتی وجود دارد باید آنها را رفع کنیم، اما برای گزینش در دانشگاه‌ها باید سوابق تحصیلی دارای بیشترین امتیاز باشد که این دو نوع نگاه در سه دهه گذشته روبروی هم قرار گرفته‌اند.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش عنوان کرد: هر کدام از دو نگاه به بحث پذیرش دانشجو در دانشگاه دارای معایب و محاسنی است که مورد بررسی کارشناسان متعدد قرار گرفته است و هیچ کدام از آنها مطلق نیستند، در حالی که باید با در نظر گرفتن معایب و محاسن این دو روش، یعنی گزینش بر مبنای کنکور و سوابق تحصیلی، به یک نتیجه درست دست یافت.
آسیب‌های کنکور به روش فعلی بیش از محاسن آن است
وی با بیان اینکه به عنوان یک کارشناس آموزش و پرورش معتقدم آسیب‌های کنکور به روش فعلی بیش از محاسن آن است، ادامه داد: محاسن شیوه گزینش دانشجو بر اساس سوابق تحصیلی بیش از معایب آن است.
آسیب‌پذیری روانی کنکور نه تنها در دوره پیش دانشگاهی و دبیرستان که به دوره‌های راهنمایی و ابتدایی هم رسیده است
نوید ادهم با اشاره به برخی از آسیب‌های کنکور، اظهار کرد: مشهودترین آسیب کنکور که مورد نقد کارشناسان آموزش و پرورش قرار گرفته است، استرس‌هایی است که به دانش‌آموزان و سلامت و امنیت روانی آنها و به تبع به خانواده وارد می‌کند و موج این آسیب‌پذیری روانی و به هم ریختن بهداشت روانی دانش‌آموزان نه تنها در دوره پیش دانشگاهی و دبیرستان که در سال‌های اخیر متاسفانه به دوره راهنمایی و ابتدایی نیز کشیده شده است.
کنکور فرآیند یاددهی و یادگیری نظام آموزشی را مختل کرده است
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش افزود: آسیب دیگری که از کنکور ناشی می‌شود، مختل کردن فرآیند یاددهی و یادگیری نظام آموزشی است، چرا که کنکور به عنوان یک عامل مداخله‌گر جدی، روند فعالیت آموزشی و تربیتی آموزش و پرورش را دچار اختلال کرده است و اجازه تحقق اهداف آموزش و پرورشی را نمی‌دهد و به دلیل فشار کنکور، آموزش در سطح دانش، محفوظات و اطلاعات سطحی متوقف شده و به لایه‌های تحقیق، تامل و خلاقیت نرسیده است.
خلاقیت و پرسشگری قربانی مهارت "تست‌زنی" در کنکور شده
وی با بیان اینکه خلاقیت، پرسشگری و یادگیری و تجربه یادگیری قربانی کنکور شده است، خاطر نشان کرد: فشارهای سنگین کنکور باعث شده تا دانش‌آموزان یادگیری تامل‌برانگیزی بر موضوعات درسی نداشته باشند، ضمن آنکه محدود محصور کردن فعالیت آموزشی به مهارت تست‌زنی، آسیب دیگری است که به تبع کنکور شکل گرفته است.
نویدادهم تصریح کرد: عدم پرداختن به ابعاد تربیتی و رسالت تربیتی آموزش و پرورش یکی از خطرات جدی است که کنکور برای نظام آموزشی کشور رقم زده است، به طوری که حتی ورزش کردن که یکی از جذاب‌ترین فعالیت برای کودکان و دانش‌آموزان است، قربانی کلاس‌های کنکور و تست‌زنی شده است؛ چرا که دانش‌آموزان تمام وقت خود را برای کلاس‌های کنکور برنامه‌ریزی می‌کنند.
کنکور به "صنعت" تبدیل شده است
گردش مالی مافیای کنکور فرآیند آموزش و پرورش را متاثر کرده
به گفته دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش، آسیب‌های اقتصادی موضوع دیگری است که از آزمون سراسری نشات گرفته و در حال حاضر کنکور را به "صنعت کنکور" تبدیل کرده است و به تعبیر کارشناسان، مافیای کنکور در کشور شکل گرفته است.
وی ادامه داد: مافیای کنکور با گردش مالی میلیاردی، فرآیند آموزش و پرورش را به علت توان مالی متاثر کرده است، چرا که به علت توان مالی بالا در همه جا مداخله و کیف دانش‌آموزان را سنگین می‌کنند و با استفاده از روش‌های آشکار و پنهان، کتاب‌های خود را وارد کیف دانش‌آموزان می‌کنند که همه این اتفاقات در سایه قدرت مالی رخ داده است.
وی اذعان کرد: اکثر خانواده‌های ایرانی علی‌رغم تمام مشکلات معیشتی و مالی و اقتصادی که دارند، برای کلاس‌های کنکور فرزندان خود هزینه‌های هنگفتی صرف می‌کنند و این موضوع یکی از آسیب‌پذیر‌ترین بحث‌هایی است که در سایه کنکور شکل گرفته است.
سایه سنگین کنکور بر سر "عدالت آموزشی"
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش آسیب‌پذیر کردن عدالت آموزشی و پرورشی را آسیب دیگر کنکور برشمرد و خاطر نشان کرد: افرادی از سد کنکور عبور می‌کنند که به کلاس‌های کنکور و معلمان کنکور دسترسی داشته باشند و اکثر دانش‌آموزان مدارس عادی و مناطق محروم از این امکانات محروم هستند، لذا رقابت ناعادلانه‌ای بر کنکور حاکم شده است.
تعیین تکلیف سرنوشت دانش‌آموزان با امتحانات چند ساعته هیچ توجیه علمی و کارشناسی ندارد
نوید ادهم گفت: تعیین تکلیف سرنوشت تحصیلی و شغلی دانش‌آموزان با یک امتحان چند ساعته و محدود که پیش از محتوا، سرعت و مهارت تست‌زنی بر آن حاکم است، هیچ توجیه علمی و کارشناسی ندارد.
وی تصریح کرد: با توجه به دلایلی که برای آسیب‌های کنکور اشاره شد، از سال‌های گذشته کارشناسان آموزش و پرورش با کنکور مخالف بودند، چرا که این افراد با همه وجود آثار منفی آسیب‌های کنکور را از نزدیک در دانش‌آموزان احساس می‌کنند، لذا این آسیب‌های چندگانه متوجه آموزش و پرورش موجود است و از جانب کنکور به آموزش و پرورش آسیب می‌رساند، حال آنکه امروز آموزش و پرورش در صدد اجرای سند تحول بنیادین است و این تحول مطالبه رهبری و مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
تا زمانی که کنکور وجود دارد، آموزش و پرورش باید لنگان لنگان به سمت تحول بنیادین حرکت کند
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش تاکید کرد: اگر مقرر شده، سند تحول بنیادین تحقق یابد، کنکور به شکل فعلی و به روش موجود، مانع جدی تحقق سند تحول بنیادین است و اجازه تحول‌آفرینی به آموزش و پرورش را نخواهد داد و تا زمانی که کنکور وجود دارد، آموزش و پرورش باید لنگان لنگان به سمت تحول بنیادین حرکت کند.
نوید ادهم اظهار کرد: کنکور یک شیوه برای پذیرش دانشجو در دانشگاه است که در کشورهای مختلف این شیوه‌های پذیرش متفاوت است و در ایران نیز از طرق مختلف دانش‌آموزان برای دانشگاه‌ها جذب می‌شوند؛ آنچه که مورد نقد آموزش و پرورش است، کنکور به شیوه فعلی است که در یک امتحان چهار ساعته محدود می‌شود و آینده شغلی و تحصیلی بسیاری از افراد با این آزمون مشخص می‌شود.
وی افزود: ضمن آنکه آموزش و پرورش رقابت برای رشته‌های خاص دانشگاه‌ها را می‌پذیرد و معتقد است که باید برای آن فرمول‌هایی را پیدا کنیم، همانطور که در سایر کشورها روش‌های مختلفی برای رشته‌های پر رقابت دانشگاه‌ها پیدا کرده‌اند.
وی خاطر نشان کرد: نقدی که مدعیان کنکور مطرح می‌کنند، این است که آموزش و پرورش آمادگی ارائه سوابق تحصیلی را ندارد، این در حالی است که این آمادگی بارها از سوی وزیر آموزش و پرورش و معاونان مختلف وزارتخانه اعلام شده است. همچنین این مدعیان مطرح می‌کنند که سوابق تحصیلی قدرت تفکیک و تمیز را ندارند، در حالی که روش‌های علمی و کارشناسی برای این موضوع وجود دارد که از نمرات موجود برای تفکیک دانش‌آموزان استفاده کنند.
دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش ادامه داد: برخی از آمار و ارقامی که درباره نمرات برتر برخی از رشته‌ها اعلام می‌شود "اشتباه" است. به عنوان مثال عنوان می‌شود 15 هزار معدل 20 وجود دارد که متقاضی یک رشته هستند، در حالی که چنین نیست و در یک تحلیل به عدد 70 رسیدیم، نه 15 هزار. بنابراین همچنان که امروز رشته‌های دانشگاهی متناسب با سهمیه مناطق بومی اعمال می‌شوند، مدل‌های علمی برای سوابق تحصیلی نیز وجود دارد.
نوید ادهم خاطر نشان کرد: اگر سوابق تحصیلی را برای سه سال تحصیلی در نظر بگیریم، تعدادی از دانش‌آموزان چنین پرونده‌ای را در مراکز آموزش و پرورش ندارند و طبق توافقی که با مجلس شورای اسلامی صورت گرفته، مقرر شده حداکثر ظرف پنج سال آینده و شاید زودتر این مشکل برطرف شود.
وی گفت: مدافعان کنکور تاکنون چندین بار تلاش کرده‌اند تا قانون سال 86 مجلس را که اجرای آن به حذف کنکور منتهی خواهد شد را تغییر دهند، اما تاکنون مجلس موافقت نکرده و همواره نمایندگان مجلس و کارشناسان تعلیم و تربیت به دلیل آسیب‌های کنکور همواره به دنبال مدلی هستند تا کنکور را حذف کنند و در بحث اخیر نیز رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس عنوان کردند که آموزش و پرورش مقدمات حذف کنکور را فراهم کند تا کنکور حذف شود.
انتهای پیام