سازمان پزشکی قانونی در گزارشی اعلام‌کرد: مرگ‌های ناشی از قرص برنج به برنج‌آلوده ارتباطی ندارد.

به گزارش خبرنگار«حوادث» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، سازمان پزشکی قانونی با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام‌کرد: هیچ‌گونه ارتباطی بین استفاده از قرص‌برنج و برنج‌های مصرفی در بازار وجود ندارد.

در کشور ما، استفاده از قرص‌های برنج حاوی فسفید آلومینیوم در کشاورزی به دلیل کارآیی بالای این فرآورده برای از بین‌بردن آفات، قیمت ارزان، سهولت استفاده، عدم‌وجود باقی مانده در محصول و در دسترس بودن با استقبال زیاد از سوی کشاورزان همراه است اما متأسفانه به دلیل عواملی مانند سمیت بالا و میزان کشندگی زیاد این ماده و سهولت دسترسی به این سم، در سالیان اخیر آمار بالای مسمومیت‌های ناشی از این عامل در کشور به ویژه در برخی استان‌ها مانند تهران، گیلان، مازندران، گلستان و لرستان رواج پیدا کرده است.

ممنوعیت واردات قرص برنج از سال 1384

با این حال حجم مسمومیت‌های ناشی از استفاده قرص برنج در کشور به قدری بود که موجب شد تا اقداماتی برای ممنوعیت واردات و محدودیت در فروش قرص برنج توسط سازمان‌ها و نهادهای مسئول در کشور انجام شود، به گونه‌ای که به گفته دکترمحمدجواد سروش، معاون مبارزه با آفات سازمان حفظ نباتات کشور، هیئت نظارت بر سموم کشاورزی، واردات هرگونه قرص برنج به کشور را از سال 1384 غیرقانونی اعلام کرده است و هیچ مجوزی برای واردات این قرص‌ها به کشور صادر نمی‌شود.

با این حال متأسفانه به علت تمایل کشاورزان به مصرف این سم برای نگهداری محصولات به ویژه در مصارف خانگی یا نیمه صنعتی به دلایل ذکر شده قبلی، قاچاق این فرآورده از کشورهای همسایه و ایجاد بازار سیاه این سم در کشور وجود دارد و بسیاری از موارد، افرادی که از این سم برای خودکشی استفاده می‌کنند این قرص‌ها را از بازار سیاه و غیرقانونی تهیه می کنند که این واقعیت گویای لزوم برخورد جدی‌تر با این معضل است.

استفاده از قرص برنج برای خودکشی بیشتر در اردن، هند، عراق، سریلانکا و ایران گزارش شده است.

دکتر سلطانی‌نژاد، عضو هیئت علمی سازمان پزشکی قانونی کشور در مورد قرص برنج نیز عنوان‌کرد که در سال‌های اخیر، موارد زیادی از مسمومیت با میزان مرگ و میر بالا در اثر مصرف فسفیدهای آلومینیم، روی و کلسیم گزارش شده است که به جز موارد نادری از آنها که به صورت تصادفی بوده، عمده آنها به علت خودکشی بود.

به گفته سلطانی‌نژاد مسمومیت‌های حادکشنده ناشی از فسفیدهای فلزی بیشتر در کشورهای هند، سریلانکا، ایران، عراق و اردن گزارش شده و بروز این گونه مسمومیت‌ها در سایر کشورها به ویژه کشورهای اروپایی و آمریکایی کمتر است. این امر خود می‌تواند ناشی از مصرف این عوامل به علت ارزان‌بودن در دسترس بودن در این کشورها باشد، به طوری که در کشور هند در بین سال‌های 1990- 1980 میلادی اپیدمی ناشی از مسمومیت‌های تصادفی و عمدی با فسفیدهای فلزی گزارش شد.

افزایش مسمومیت با قرص برنج در سال‌های اخیر

گروه سنی 20 تا 40ساله‌ها مراقب باشند

در کشور ما نیز مطالعات، شیوع بالای مسمومیت‌های حاد ناشی از فسفیدهای فلزی را نشان می‌دهد؛ برخی از مطالعات انجام شده در زمینه بررسی این نوع مسمومیت که در مراکز دانشگاهی و سازمان پزشکی قانونی کشور انجام گرفته حاکی از آن است که در سالیان اخیر مسمومیت ناشی از فسفید آلومینیوم یکی از مهم‌ترین علل مسمومیت‌های حاد منجر به فوت ناشی از موادشیمیایی در برخی از استان‌های کشور است.

آمارها نشان می‌هد، این مسمومیت‌ها بیشتر در رده سنی 40-20 سال بوده و بیشتر آنان به قصد خودکشی بوده است.

آمارهای پزشکی قانونی نشان می‌دهد که در چهار سال اخیر (1387 تا 1390) نشان می‌دهد مرگ با قرص برنج رو به افزایش است. این رقم از 214 تن (105 زن/ 109 مرد) در سال 1387 به 228 تن (104 زن/ 124 مرد) در سال 1388 و در سال 1389 با رشدی 78.1 درصدی به 406 تن (202 زن/ 204 مرد) رسید، تا این که باز در سال 1390 این رشد با شیب 14 درصدی همچنان ادامه یافت تا این قرص بلای جان 463 تن (204 زن/ 259 مرد) لقب بگیرد.

سه استان با بیشترین مرگ ناشی از قرص برنجی

همین آمارها نشان می‌دهد که تهران، استانی است که در چهار سال 1387 تا 1390 در مقام نخست مرگ‌ها، جای خود را با هیچ استانی عوض نکرده است.

در سال 1387 در استان تهران 101 مرگ، در مازندران 50 و در گیلان 21 مرگ ناشی از مسمومیت با قرص برنج ثبت شد، در سال 1388 هم 122 مرگ در تهران، 29 مورد در مازندران و 26 مورد در گیلان اتفاق افتاد.

در سال 1389 هم که مرگ‌های با قرص برنج نسبت به سال پیشین خود 78.1 درصد رشد داشت، تنها در استان تهران 212 مرگ روی داد و پس از آن گیلان با 70 و مازندران با 38 مرگ قرار گرفت. 214 مرگ با قرص برنج در استان تهران در سال 1390، همچنان این استان را به عنوان دارنده بیشترین قربانی مصرف‌کنندگان این قرص مرگبار معرفی کرد. پس از تهران گیلان با 99 و مازندران با 41 مورد استان‌هایی بودند که در بین استان‌های کشور بیشترین تعداد مرگ با قرص‌برنج در آن‌ها ثبت شد.

قرص برنج هیچ پادزهری ندارد

این استادیار سم‌شناسی با تاکید براینکه قرص برنج هیچ پادزهر اختصاصی ندارد.افزود: با توجه به اینکه تاکنون مکانیسم دقیق بروز اثرات سمی فسفید آلومینیوم در انسان شناخته نشده است، هیچ پادزهر اختصاصی در درمان مسمومیت حاد با آن وجود ندارد و اقدامات درمانی تنها شامل اقدامات حمایتی علامتی است.

علایم مسمومیت با قرص‌برنج

به گزارش ایسنا، از لحاظ زمان بروز علائم و نشانه‌های بالینی مسمومیت، بعد از 15-10 دقیقه از مصرف خوراکی قرص فسفیدآلومینیوم، علائم و نشانه‌ها ظاهر می‌شوند و مرگ در مدت کمتر از 6 ساعت ممکن است، رخ دهد. اگر در عرض 6 ساعت پس از مسمومیت علائمی ظاهر نشود، بیمار بدون علامت خواهد ماند.

این متخصص سم‌شناسی با بیان اینکه در صورت مسمومیت خوراکی، علائم تحریکی دستگاه گوارش شامل تهوع، استفراغ و دردهای شکمی است، گفت: بیشتر مرگ و میرها در خلال 12 تا 24 ساعت اولیه مسمومیت اتفاق افتاده و معمولاً ناشی از ایست قلبی تنفسی است، مرگ و میر بعد از 24 ساعت اغلب ناشی از نارسایی کبدی و کلیوی است. علائم بالینی در این نوع مسمومیت، ناشی از درگیری سیستم قلبی عروقی، گوارشی، عصبی و ریوی است.

به گفته سلطانی نژاد شایع‌ترین علائم و نشانه‌های بالینی عبارت‌ است از: بی قراری، تحریک‌پذیری، گیجی، سرگیجه، لرزش، دوبینی، عدم تعادل، سرفه، تنگی‌نفس، دردهای شکمی، تهوع، استفراغ، در پاره‌ای موارد استفراغ سیاه‌رنگ، مدفوع سیاه‌رنگ، تعریق، ضعف و بی‌حالی، افت شدید فشارخون، کاهش برون‌ده قلبی، اختلال در ضربان قلب، ادم‌ریوی، سیانوز، اختلالات کلیوی، زردی، بزرگ شدن کبد و طحال (هپاتواسپلنومگالی)، تشنج و کاهش رفلکس‌های عصبی و سندرم زجر تنفسی حاد، افت شدید فشار خون و شوک شایع‌ترین علامت در مسمومیت‌های شدید است. در برخورد با افراد مسموم ممکن است بوی ماهی گندیده یا سیر از تنفس بیمار استشمام شود.

انتهای پیام