یک استاد دانشگاه تاکید کرد: پذیرش سیستم سپر دفاع موشکی از سوی ترکیه و رابطه بیشتر با ناتو و آمریکا برای به اهتزاز در آوردن نقش برتری و شیخوخیت ترکیه در خاورمیانه است.
داوود هرمیداس باوند، استاد دانشگاه در گفتوگو با خبر نگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره سیاست خارجی ترکیه در منطقه گفت: این کشور عضو ناتو و شورای گمرکی اروپا است، ترکیه از لحاظ اقتصادی ششمین قدرت در اروپا و هفدهمین قدرت در جهان است اما سیاست ترکیه به خصوص پس از بر روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه بهخصوص اردوغان در دو منطقه خاورمیانه عربی و آسیای مرکزی فعالتر از گذشته شد که در این زمینه میتوان به سرمایهگذاریهای ترکیه در آن کشورها اشاره کرد.
این کارشناس مسایل منطقه با اشاره به تحولات خاورمیانه و شمال آفریقا ادامه داد: ترکیه در ابتدا تلاش کرد که نقش میانجیگری را در لیبی و سوریه در پیش بگیرد اما زمانی که استشمام کرد که این تحولات در راستای سرنگونی نظامهای دیکتاتوری است در کنار جناح مردمی قرار گرفت.
وی با تشریح بحران سوریه گفت: طولانی شدن تحولات سوریه، ترکیه را دچار مشکل کرده است، زیرا بار عمده مبارزات علیه سوریه را این کشور بر عهده گرفته است. همچنین بخشی از پناهجویان سوری در این کشور حضور دارند. ادامه مشکلات سوریه باعث شده است که تا حدودی آنکارا دچار تنش با دمشق و تهران شود. ولی در هر حال ترکیه بر همین اساس معتقد است که سقوط رژیم اسد دیر یا زود عملی میشود و ترکیه بر این باور است که در معاملات خاورمیانه عربی نقش محوری را اجرا میکند و در این معاملات تاثیرگذاری و شیخوخیت را بر عهده دارد. ترکیه در گذشته بر این باور بود که باید وارد اتحادیه اروپا شود اما امروز معتقد است که موفقیتهایی که در عرصه سیاسی، اقتصادی و منطقهیی کسب میکند، باعث عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا میشود حتی ممکن است در آینده این اتحادیه از ترکیه بخواهد که به جرگه اروپاییان بپیوندد.
وی با اشاره به نقش ترکیه در آسیای مرکزی گفت: عملا ترکیه تسهیلاتی برای پژوهشگران و افراد دانشگاهی کشورهای آسیای مرکزی و روسیه و تاتارستان در پیش گرفته است و کنفرانسهایی برگزار میکند، بنابراین در دو منطقه سعی میکند نقش ویژهای داشته باشد و در آینده بتواند جایگاه خود را حفظ کند.
هرمیداس باوند با تاکید بر این که پذیرش سپر دفاع موشکی و رابطه بیشتر با ناتو و آمریکا برای به اهتزاز در آوردن نقش برتری و شیخوخیت در خاورمیانه است، افزود: در این میان یکی از مشکلات اصلی ترکیه پ.ک.ک است. کردها 20 درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل میدهند. این مساله یکی از نقاط ضعف این کشور محسوب میشود، در حال حاضر این کشور تلاش میکند که رویکرد تعدیل شدهای را درباره کردها داشته باشد. به خصوص درباره اقلیم کردستان عراق، این کشور تلاش میکند که با کردستان به عنوان یک پدیده نیمه مستقل برخورد کند، همچنین در نظر دارد که کردهای سوریه را نیز وارد عمل کند. سیاست تجدیدنظر طلبانه ترکیه در قبال کردها، باعث تعدیل رفتاری با کردهای ترک شده است که شاید بتواند مشکل بنیادی خود را با این اقلیت حل کند.
این استاد دانشگاه افزود: ترکیه سیاستی که میبایست ایران در پیش میگرفت را اتخاذ کرده است که بر این اساس مرجع کردهای ترکیه، عراق و سوریه می شود، ترکیه در نظر دارد براساس نظام کاندومینیوم (حاکمیت مشترک)، یک مدیریت مشترک در میان اقلیت کرد به وجود آورد.
وی ادامه داد: کردستان جدید مورد نظر ترکیه تحت مدیریت مشترک کردها و ترکها خواهد بود و این کردستان مستقل 100 درصد نیست. در واقع ترکیه مدیریت خود را به کردهای سوری و عراقی نیز تسری میدهد.
باوند درباره تنشهای اخیر در روابط عراق و ترکیه افزود: چالشهای اخیر به دلیل حمایت ترکیه از سنیها و بعثیهای پیشین است. این مساله در راستای سیاستهای مورد حمایت عربستان سعودی، امارات و شورای همکاری خلیج فارس است. در حال حاضر شیعیان قدرت مسلط در عراق هستند حتی در میان آنها احزابی مانند الاستقلال تفکرات متفاوتی دارند. ترکیه سعی کرده است که حمایت این گروهها را در پیش گیرد و در عراق بتواند صاحب نفوذ جدیدی شود.
وی خاطرنشان کرد: همانند نقشی که ایران در میان شیعیان عراق دارد ترکیه نیز با تغییر ساختار سیاسی در عراق، میتواند جایگاه ویژهای را ایجاد کند. ترکیه بر آن است که هژمونی را در منطقه با هزینه کمتری به دست آورد و تا حدودی موفق شده است. این هژمونی جایگاه ترکیه را نه تنها در منطقه بلکه در سطح جهان ارتقا خواهد داد، حتی اتحادیه اروپا در آینده درخواست عضویت ترکیه را خواهد کرد. بنابراین ترکیه فعلا به دنبال افزایش نفوذ در خاورمیانه و آسیای مرکزی و در نهایت هژمونی منطقهیی است.
این استاد دانشگاه درباره مخالفت احزاب داخلی درباره سیاستهای اردوغان در حوزه سیاست خارجی این کشورگفت: هر جامعه باز و سکولاری احزاب مخالفی دارد، اگر حزب حاکم بتواند موفقیتهایی را به دست آورد در این صورت سیاستهای این حزب از سوی احزاب دیگر مورد قبول واقع میشود و در چنین شرایطی رقبای حزب حاکم در انفعال به سر میبرند. اکنون حزب عدالت و توسعه توانسته موفقیتهایی را به دست آورد، به طور مثال ارتش ترکیه از گذشته تاکنون به شکل تعیین کننده حضور داشته اما امروز این ارتش نیز تحت تاثیر حزب حاکم است.
انتهای پیام