سال‌های سال است که مسئولان از لزوم حفظ و نگهداری باغ‌های شیراز می‌گویند، آنها را ریه‌های این شهر که زمانی باغستانی بزرگ بود، می‌دانند اما هر از گاه مردم میان باغ‌ها ساختمان‌هایی می‌بینند، بیمارستانی، هتلی و گاه خانه‌ای و تفرجگاهی و تناقض میان تاکید بر باغ ماندن و چرایی باغ نماندن! پرسشی همگانی است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه فارس، سال‌ها قبل در یکی از محدوده‌های شیراز که امروز به‌نام قصردشت معروف است، بیش از 3 هزار هکتار باغ وجود داشت، محدوده‌ای که اکنون حریم باغ‌ها خوانده می‌شود و ستادی زیرمجموعه شهرداری برای حفظ آنها تشکیل و فعال شده است، اما امروز از آن همه تنها حدود یک هزار و 200 هکتار باقی مانده است.
اگرچه طی سال‌های اخیر بخش اعظمی از این سرمایه با سیاست‌های اعمال شده از سوی ستاد حفظ و آبادگری باغ‌های شیراز، حفظ شد، اما دگرگونی‌های طبیعی به‌واسطه بروز خشکسالی‌های مستمر سال‌های اخیر، بهانه موجه باغ‌داران در خصوص توجیه‌دار نبودن حفظ باغ‌ها به لحاظ اقتصادی و تلاش برای حفظ این مجموعه ارزشمند، رویدادهایی را رقم زد که بخش زیادی از آن تلخ بود و قسمتی پر از تناقض!
آنچه که به‌عنوان یک اصل سرلوحه کار تدوین‌کنندگان طرح باغ‌های شیراز قرار داشت، تلاشی قانونمند برای حفظ باغ‌ها بود، تلاشی که به شعار باغ‌ها باید باغ بمانند ختم می‌شد، اما در این رهگذر بسیاری از باغ‌ها با توجیه و بدون توجیه سوخت، درختانش بریده شد یا جای خود را به هتل و بیمارستان داد.
رییس ستاد حفظ و آبادگری باغ‌های شهرداری شیراز در جمع خبرنگاران در این خصوص گفت: باغ‌ها در یک حوزه استحفاظی و در قالب پنج گروه طبقه‌بندی و تعریف شده است که گروه یک شامل باغ‌هایی است که باید باغ بماند، تحت هر شرایطی هیچ تغییری در آنها داده نخواهد شد.
شهزاد رونق‌زاده افزود: باغ‌های گروه یک باغ‌های انبوه و مجتمع را شامل می‌شود که شهرداری برای حفظ آنها تدابیر مختلفی را به‌کار بسته و اجرایی کرده و تاکنون هم موفق بوده است.
وی با یادآوری اینکه مساحت این گروه از باغ‌ها 986 هکتار است، گفت: باغ‌های گروه 5 نیز باغ‌هایی است که به‌واسطه محصول کم و تاثیرپذیری شدید از تغییرات آب و هوایی، از حالت باغ خارج شده و در محدوده‌ای مشهور به جبل دراک، حدفاصل کمربندی و فرهنگ‌شهر قرار دارند.
رونق‌زاده گفت: براساس طرح جامع شهرداری مجاز شد که با دادن مجوز تغییر کاربری، درآمد حاصل از آن را برای خرید و تملک، حفظ و نگهداری باغ‌های گروه یک استفاده کند.
او یادآور شد: حدود 50 میلیارد تومان از محل این تغییر کاربری‌ها تاکنون درآمد حاصل شده و بیش از 60 میلیارد هم برای خرید و تملک باغ‌های گروه یک هزینه شده است.
او با بیان اینکه هنوز بخش اندکی از باغ‌های گروه پنج تغییر کاربری داده شده است، گفت: گروه سه باغ‌های واقع در روستاها و شهرک‌هایی مانند مهدی‌آباد، منصورآباد، دینکان و دیگر نقاط اطراف شیراز بود که براساس طرح تنها اجازه حفظ بافت روستایی را داشته و هیچ مجوزی برای تغییر این بافت به‌آنها داده نمی‌شود.
رونق‌زاده باغ‌های گروه چهار را شامل باغ‌های با ساخت و ساز پراکنده دانست که در شیراز قرار داشته و بعضا واحدهایی در آنها ساخته شده است و گفت: در این مورد هم براساس قانون مالک حق توسعه ملک و سازه را ندارد و تنها اجازه بهسازی و نوسازی داده می‌شود، بدون تغییر در متراژ و مساحت بنا.
به گزارش ایسنا این مقام مسئول با بیان اینکه فلسفه وجودی ستاد آبادگری باغ‌ها، پیگیری و اجرای مصوبات شورا در خصوص این مجموعه ارزشمند بود، گفت: شهرداری در راستای عمل به این مصوبه تاکنون حدود 200 هکتار باغ را در قسمت گروه یک باغ‌های قصردشت خریداری کرده است.
وی گفت: برای آنکه شهروندان از این موضوع منتفع شوند، شهرداری در حرکتی باغ‌هایی که دسترسی ساده‌تری دارند، به باغ‌های عمومی خانوادگی بدل کرده و می‌کند و قرار است باغ‌هایی تحت عنوان باغ سلامت، باغ ورزش، باغ نمایشگاهی و دیگر موارد نیز ایجاد شود.
رونق‌زاده با تصریح اینکه در همه این طرح‌ها، باغ به شکل موجود حفظ شده و تلاش برای نگهداری مطلوب و حتی توسعه فضای سبز نیز در دستور کار قرار دارد، گفت: در این مسیر شهروندان هم باید همراهی داشته باشند و اگر باغی تبدیل به فضایی عمومی شد، در حفظ و حراست از آن همکاری کنند.
به گزارش ایسنا، یکی از معضلات بزرگ شیراز پس از تصویب طرح حفظ حریم باغ‌ها، باغ‌سوزی و بریدن اشجار با هدف تبدیل باغ به اراضی بدون درخت و تلاش برای گرفتن مجوز تغییر کاربری، بود، موضوعی که منجر به اتفاقات ناخوشایندی نیز شد.
رونق‌زاده گفت: طی دو سال اخیر حدود 500 پرونده در خصوص تخلفاتی نظیر قطع اشجار و باغ سوزی تشکیل شده که بالغ بر 200 فقره آن باغ‌سوزی بوده است.
رییس ستاد حفظ و آبادگری باغ‌های شهرداری شیراز تصریح کرد: باغ‌داران بدانند که هیچ باغی از حالت باغ خارج نمی‌شود و تغییر کاربری داده نخواهد شد حتی اگر تمام درختان آن نابود شده و تبدیل به یک زمین بدون درخت شود، بنابراین بر تصور باطل نباشند که با سوزاندن یک باغ یا قطع درختان آن می‌توانند کاربری را تغییر دهند!
وی با این تاکید که هیچ باغی در این حالت تغییر کاربری داده نمی‌شود، گفت: مرتکب چه مقصر باشد و به عمد اقدام به باغ‌سوزی یا قطع اشجار کرده چه مقصر نباشد و کار غیرعمد اتفاق افتاده باشد، از نگاه قانون محکوم است و براساس تشخیص قاضی محترم باید حبس، جریمه و بازسازی باغ را تحمل کند.
رونق‌زاده در عین‌حال گفت: مجموعه باغ‌داران در شیراز انسان‌هایی سخاوتمند هستند که طی این سال‌ها همکاری بسیار مطلوبی با ستاد آبادگری داشته و دارند و اگر حادثه‌ای رخ داده توسط سودجویانی بوده که به‌شکلی باغ‌را از مالک اصلی و با نیت‌هایی خاص خریداری کرده بودند.
رییس ستاد آبادگری باغ‌های قصردشت در پاسخ به خبرنگار ایسنا که آیا توسعه هتل یا بیمارستان‌هایی که در جوار باغ‌های مختلف در نقاط متفاوت شیراز قرار گرفته‌اند، قانونی است یا خیر، گفت: شهروندان ابتدا باید محدوده حریم باغ‌ها را بشناسند و بدانند که در شیراز محدوده ما از محمودیه شروع می‌شود، یعنی بخشی از بلوار چمران در محدوده حریم ستاد آبادگری نیست.
وی اضافه کرد: باغ‌های قرارگرفته در مسیر گردشگری بلوارچمران جزو این محدوده قرار ندارد، اما تا آنجا که اطلاع دارم، تمام اقدامات عمرانی انجام شده با مجوز بوده و اگر درختی قطع شده، جریمه و عوارض آن محاسبه و در نظر گرفته شده است.
رونق‌زاده گفت: اگر کسی در مسیر اجرای طرحی که دارای مجوز رسمی است، درختی را قطع کند، باید عوارض آن درخت را جداگانه بپردازد، اما اگر فردی در محلی که مجوز ندارد درختی را قطع کند، باید هم جریمه شود، هم درخت را احیاء کند.
او خاطرنشان کرد: بیمارستان کوثر در محدوده ستاد آبادگری باغ‌ها قرار دارد و اطلاع دقیقی در خصوص طرح توسعه آن ندارم باید اطلاعات دقیق کسب کرده و اطلاع‌رسانی کنم.
وی در خصوص تامین آب مورد نیاز باغ‌های شیراز نیز گفت: به‌واسطه خشکسالی فاصله آب‌دهی به برخی باغ‌ها به هفتاد روز هم رسیده بود که با حفر 10 حلقه چاه با مجوز حفر شد و امسال نیز سه حلقه جدید حفر کرده‌ایم و تلاش برای اخذ مجوز و حفر سه حلقه دیگر نیز در حال انجام است.
رونق‌زاده در عین‌حال گفت: برخی از باغ‌داران نیز با اخذ مجوز اقدام به حفر چاه در باغ خود کرده و از آب آن باغ خود و بعضا باغ‌های اطراف را مشروب می‌کنند، به همین خاطر فاصله بین آبیاری باغ‌ها به 30 روز کاهش داشته و امیدواریم این فاصله را کمتر کنیم.
رییس ستاد آبادگری باغ‌های قصردشت خاطرنشان کرد: اصل بر حفظ تمام باغ‌هایی است که در شیراز قرار دارد، اما گاه طرح‌های توسعه و عمران شهری و رفاه شهروندان مقدم بوده و می‌توان با اجرای یک طرح عمرانی به اهدافی عالی‌تر رسید، علی‌ایحال، به‌دنبال تهیه و تصویب طرحی برای افزایش حریم ستاد آبادگری باغ‌های شیراز هستیم.
وی ادامه داد: امیدواریم با تصویب این طرح تمام باغ‌های شیراز تحت نظر این ستاد قرار گیرد و بهتر مدیریت شود.
به گزارش ایسنا، هم‌اینک بخشی از باغ‌های واقع در خارج از حوزه استحفاظی ستاد آبادگری باغ‌ها در شیراز، در معرض خطر تخریب قرار دارد.
باغ‌هایی که در مسیر بلوار چمران، خیابان قصردشت، یا حتی نقاط مرکزی شیراز مانند خیابان زند و انشعاب‌های آن، بلوار مدرس و نقاط حاشیه‌ای شهر قرار دارند.
انتهای پیام