مسوول بانك خون بند ناف رويان جهاد دانشگاهي خراسان رضوي گفت: بانك خون بند ناف رويان به سازمان جهاني Net Cord (شبكه جهاني خون بند ناف) مي‌پيوندد.

دكتر الهه ميري در گفت‌وگو با خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) منطقه خراسان در خصوص فعاليت‌هاي بانك خون بند ناف رويان جهاد دانشگاهي خراسان رضوي اظهار کرد: با توجه به اهميت تبادل نمونه‌ها در سطح دنيا و اتصال بانک‌هاي خون بند ناف به اين شبکه، بانک خون بند ناف رويان نيز در صدد است به صورت بانک ترکيبي (بانک خصوصي و عمومي) با رعايت نکات استاندارد بين‌المللي به اين شبکه جهاني متصل شود.

وي افزود: در حال حاضر در ايران تنها بانک خون بند ناف عمومي بيمارستان شريعتي است که توانسته به اين شبکه متصل شود و بانک خون بند ناف خصوصي و عمومي رويان هم پس از عضويت در BMDW به Net Cord مي‌پيوندد.

ميري با اشاره به اينکه اهداي خون بند ناف هيچ خطر پزشكي براي مادر و نوزاد ندارد، گفت: اين سلول‌هاي بنيادي از بند ناف كودك پس از تولد جدا مي‌شوند و نمونه‌هاي خون بند ناف در فلاسك‌هاي مخصوص حفظ زنجيره سرما به شركت فناوري بن ياخته‌هاي رويان منتقل شده و بعد از بررسي اوليه از نظر حجم، تعداد سلول و تاييد شرايط لازم وارد فرايند پردازش مي‌شوند.

وي ادامه داد: به منظور استفاده از خدمات بانك خون بندناف، قراردادي بين شركت فناوري بن ياخته‌هاي رويان و خانواده‌هاي متقاضي منعقد مي‌شود كه بر اساس اين قرارداد، شركت اقدام به جمع‌آوري، جداسازي و ذخيره سلول‌هاي بنيادي خون بندناف نوزاد به مدت يك سال مي‌كند و در صورت تمديد، اين قرارداد براي سال‌هاي بعد نيز استمرار خواهد داشت. در نهايت، نمونه فريز شده در مالكيت طرف قرارداد خواهد بود.

ميري تصريح کرد: قبل از عقد قرارداد، سلامت كامل مادر با انجام آزمايش در ماه نهم بارداري مورد تاييد قرار مي‌گيرد و بعد از انجام قرارداد هنگام زايمان، خون‌گيري توسط كارشناسان آموزش ديده و كساني كه گواهي آموزش دريافت كرده‌اند، انجام مي‌شود.

وي با بيان اينکه آزمايش‌هاي كنترل كيفي بر روي تمامي نمونه‌ها انجام مي‌گيرد، گفت: اين آزمايش‌ها شامل آزمايش‌هاي ميكروبي و ويروسي، فلوسايتومتري و سنجش كلوني بوده و آزمايش HLA به منظور تعيين شاخص‌هاي ژنتيكي سلول هم انجام مي‌شود كه در حال حاضر تمام مراحل پردازش و آزمايش‌هاي كنترل كيفي بر اساس استاندارد‌هاي NETCORD در داخل شركت فناوري بن ياخته‌هاي رويان صورت مي‌گيرد.

مسؤول بانك خون بند ناف رويان جهاد دانشگاهي خراسان رضوي ادامه داد: بعد از اتمام فرايند پردازش سلولي، نمونه تحت شرايط خاص به تدريج فريز شده و در تانك‌هاي مخصوص نگهداري نمونه در دماي 196- درجه نگهداري مي‌شود و در صورتي كه نمونه خون بندناف شرايط لازم براي فريز را نداشته باشد، به خانواده اطلاع داده شده و مبلغ پرداخت شده با كسر هزينه‌هاي صورت گرفته عودت داده مي‌شود.

وي ادامه داد: بر اساس اين فرايند در صورت فريز نمونه، شش ماه پس از زايمان، آزمايش‌هاي سرولوژي مادر تكرار مي‌شود و طرف قرارداد با ارائه جواب آزمايش، كپي شناسنامه كودك و فرم شناسنامه سلامت كودك به شركت، كارت فريز را دريافت مي‌كند؛ البته تمام نمونه‌هاي فريز شده در برابر حوادث غيرمترقبه و هرگونه صدمه حين عمليات پردازش تحت پوشش خدمات بيمه‌‌يي قرار مي‌گيرند.

ميري افزود: بيشترين كاربرد درماني سلول‌هاي بنيادي خون ساز خون بند ناف در بيماري‌هايي است كه منشا خوني دارند؛ از جمله بيماري‌هاي نقص سيستم ايمني، تالاسمي، كم خوني‌هاي مادرزادي و انواع سرطان خون. همچنين پتانسيل درمان با سلول‌هاي بنيادي خون بند ناف در بيماري‌هاي غيرخوني نيز وجود دارد و گزارش‌هاي متعددي نيز در سطح دنيا ارائه شده است و خوشبختانه در كشورهايي نيز تجربه موفق انجام اين پيوندها وجود دارد.

وي تصريح كرد: هر نمونه خون بند ناف با توجه به محدوديت تعداد سلول‌ آن براي يك نوبت قابل استفاده است، البته مواردي نيز وجود دارد كه با توجه به نوع زايمان، وضعيت جفت و بند ناف جسم خون استحصال شده از بند ناف به قدري زياد است كه مي‌توان در دو كيسه مجزا فريز كرد و در صورت نياز در دو نوبت و يا براي دو بيمار مورد استفاده قرار داد. هر چند اين مورد در بيماري‌هاي مختلف با هم متفاوت است.

ميري ادامه داد: يكي از ضرورت‌هاي پيوند، تطابق ژنتيكي فرد دهنده و گيرنده است كه به آن تطابق HLA مي‌گويند.هر فرد 50 درصد اطلاعات ژنتيكي خود را از پدر و 50 درصد را از مادر دريافت مي‌كند؛ ولي درعين حال اين تطابق به صورت‌هاي مختلف مي‌تواند در يك جامعه بين افراد مختلف وجود داشته باشد. نكته حائز اهميت اين است كه با توجه به عدم تكامل سيستم ايمني در كودك خون بند ناف گرفته شده براي پيوند با تطابق كمتر هم قابل استفاده است.

وي افزود: در پيوند مغز استخوان تطابق بايد به صورت صد درصد باشد، لذا نمونه ذخيره شده براي هر بيمار به شرط تطابق HLA قابل استفاده است و نيز يكي از اشكالاتي كه به ذخيره خون بند ناف وارد مي‌شود، همين است كه نمونه ذخيره شده ممكن است از كودكي گرفته شود كه مبتلا به بيماري ژنتيكي است كه در سال‌هاي بعد بروز پيدا كند.

مسؤول بانك خون بند ناف رويان جهاد دانشگاهي خراسان رضوي ادامه داد: بيشترين علت فسخ قرارداد و عدم انجام فريز، كم بودن تعداد سلول‌ و يا حجم نمونه گرفته شده از بند ناف است و حجم نمونه و تعداد سلول خون بند ناف تابع شرايط مختلفي است كه به نوع زايمان، وضعيت بند ناف و جفت و نحوه خون گيري داخل يا خارج رحمي بستگي دارد.

وي اظهار کرد: استانداردهاي بانك عمومي و خصوصي خون بند ناف براي حداقل ميزان تعداد سلول قابل فريز تفاوت دارد كه ما آن را ارتقا داديم تا احتمال استفاده آنها در آينده بيشتر شود. هم‌اكنون 600 ميليون سلول نمونه خون بند ناف در 196- درجه سانتي‌گراد تا 20 سال نگهداري مي‌شود.

ميري تصريح كرد: آمارهاي جهاني بهترين زمان استفاده از نمونه را در پنج سال اول بعد از فريز اعلام مي‌كند، هچنين تعداد سال‌هاي نگهداري نمونه با در نظر گرفتن تعداد سلول‌هاي ذخيره شده در برخي كشورها متفاوت است، به طور مثال نمونه‌هايي با تعداد سلول‌ بالاي يك ميليارد براي بيش از 10 سال و كمتر از ‌آن پنج تا 10 سال نگهداري مي‌شوند و نيز در هر نمونه حجم خون بند ناف بين 80 تا 200 ميلي‌متر متغير است و هر چه حجم بيشتر باشد، تعداد سلولي كه مي‌توان جمع‌آوري و ذخيره كرد، بيشتر است.

مسؤول بانك خون بند ناف رويان جهاد دانشگاهي خراسان رضوي خاطرنشان کرد: بانک خون بند ناف رويان با هدف ذخيره‌سازي و نگهداري سلول‌هاي بنيادي به منظور استفاده احتمالي از سال 85 به صورت رسمي در تهران شروع به كار كرد که بعد از سمينار يك روزه كاربرد سلول‌هاي بنيادي كه در آذر ماه 87 برگزار شد، شروع به كار كرديم و در حال حاضر تعداد اعضاي بانك خون بند ناف رويان جهاد دانشگاهي خراسان رضوي به سه هزار نفر رسيده است.

وي افزود: از اسفندماه سال 89 تحت ليسانس پژوهشگاه رويان درمان بيماري پيسي را شروع كرديم که اين بيماري خودايمن است و درمان قطعي ندارد.

ميري خاطرنشان کرد: لوسمي حاد، لوسمي مزمن، سندرم ميلوديسپلاستيك، لفنوم‌ها، اختلالات خوني، ميلوتكسي، ساير اختلالات سيستم ايمني، اختلالات ميلوپروليفراتيو، ديابت، نقص سلول‌هاي بيگانه خوار، سرطان مغز استخوان، ناهنجاري‌هاي ارثي كه سيستم ايمني را تحت تاثير مي‌گذارد و ناهنجاري‌هاي متابوليكي ارثي و ... از جمله بيماري‌هايي است كه با سلول‌هاي بنيادي قابل درمان است؛ اما نکته قابل ذکر اين است با اين سلول‌ها عضو ساخته نمي‌شود و نيز تمام بيماري‌ها با آن درمان نمي‌شوند.

مسؤول بانك خون بند ناف رويان جهاد دانشگاهي خراسان رضوي با اشاره به تفاوت‌هاي خون بند ناف، مغز استخوان و نيز خون محيطي افزود: اهداي خون بند ناف هيچ خطر پزشكي براي مادر يا نوزاد ندارد، زيرا اين سلول‌هاي بنيادي از بند ناف كودك پس از تولد جدا مي‌شود، حجم كمي از آن مي‌تواند براي پيوند استفاده ‌شود.

وي در ادامه گفت: در پيوند مغز استخوان اهدا كنندگان بالقوه ممكن است در دسترس نباشند يا ممكن است از اهدا پشيمان شوند؛‌ همچنين بعد از پيدا شدن يك اهدا كننده بايد HLA او آزمايش شود و از نظر بيماري‌هاي عفوني نيز تحت آزمايش قرار گيرد و وقتي از تمايل وي براي اهداي اطمينان حاصل شد، پيوند انجام ‌شود. همچنين اهداكننده چنانچه نياز باشد مي‌تواند براي بار دوم هم خون يا سلول‌هاي T را اهدا كند و در دسترس است، در حالي که در پيوند خون بند ناف، پس از انجماد، يك واحد خون بند ناف تا زمان استفاده در دسترس است و هيچ خطري هم براي اهدا كننده ندارد.

ميري تصريح كرد: ساختماني در مجاورت مركز در حال احداث است كه در اين ساختمان در واحد سلول‌ درماني، تحقيقات سلولي و مولكولي كارهاي درماني و خدمات درماني بيشتري انجام خواهيم داد.

مسؤول بانك خون بند ناف رويان جهاد دانشگاهي خراسان رضوي افزود: در آذر ماه سال 90 دولت و خيرين با کمک پژوهشگاه رويان تصميم گرفتند از خون بند ناف افرادي که عضو اين بانک نيستند، نمونه گيري به عمل آورند، از اين رو بند ناف دورريز، جمع‌آوري و نمونه خون بندناف گرفته شده با رضايت خانواده‌ها در بانك عمومي ذخيره شد تا براي استفاده بيماري کودکاني كه نياز به پيوند مغز استخوان، تالاسمي و سرطان دارند، استفاده شود.

وي خاطرنشان کرد: در بيمارستان‌هاي مهر، امام هادي (ع)، سينا، بنت‌الهدي، پاستور، موسي‌بن جعفر (ع) مشهد، شنبه‌ها و يکشنبه‌ها نمونه‌گيري عمومي انجام مي‌شود.

انتهاي پیام