مو آن دلداده‌ي بي‌خانمانُم / موآن مهلت نصيب سخت جانُم

مو آن سرگشته خارُم در بيابان / كه چون بادي وزد هر سو دوانُم

باباطاهر عريان، شاعر قرن پنجم هجري قمري به‌دليل لهجه و گويش لري‌اي كه در بيشتر اشعارش داشت و آرامگاه او كه در همدان است، اين پرسش را به ذهن مي‌آورد كه بالاخره او اهل همدان است يا لرستان. گرچه به‌جز اصليتش، وجود يك مقبره به نام باباطاهر در خرم‌آباد، اشتباه‌هايي را درباره‌ي محل‌ اصلي دفن اين شاعر ايراني پيش مي‌آورد.

به گزارش خبرنگار سرويس ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در شهر خرم‌آباد مقبره‌اي به نام باباطاهر وجود دارد كه در فهرست آثار ملي هم ثبت شده است؛ اما به باباطاهر عريان شاعر متعلق نيست.

در اين‌باره، عطا حسن‌پور، يكي از باستان‌شناسان و كارشناسان ميراث فرهنگي استان لرستان به خبرنگار ايسنا توضيح داد: در لرستان لقب «بابا» براي كساني به كار مي‌رود كه اهل حق هستند و احتمالا مقبره‌اي كه به نام باباطاهر در خرم‌آباد است، به يكي از همين افراد تعلق دارد؛ اما قطعا اين فرد باباطاهر عريان همداني نيست، زيرا قدمت آرامگاه موجود در خرم‌آباد به دوران صفوي مي‌رسد.

او گفت: همدان در گذشته از نظر جغرافيايي در حوزه‌ي لرستان فرهنگي قرار مي‌گرفت و زبان مردم آنجا لري بود. به همين دليل، شايد نسبت به همداني بودن يا لر بودن باباطاهر عريان ابهام‌هايي وجود داشته باشد.

در اين‌باره همچنين مديركل ميراث فرهنگي و گردشگري استان همدان در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا بيان كرد: آنچه هميشه درباره‌ي باباطاهر مطرح مي‌شود اصليت اوست،‌ يعني اين‌كه محل تولدش كجاست و خانواده‌اش چه كساني بودند.

اسدالله بيات ادامه داد:‌ براساس منابع تاريخي، طغرل‌بيگ سلجوقي در سال 447 هجري قمري وقتي به همدان آمد، به ديدن باباطاهر رفت و اين نشان مي‌دهد كه او در اين شهر بوده و در همين شهر هم فوت كرده است؛ اما آنچه اطلاع دقيقي از آن در دست نيست، محل تولد باباطاهر است. شايد او اصالتا اهل همدان بوده و يا از جاي ديگري به همدان آمده است.

وي همچنين اظهار كرد: شعرهاي باباطاهر به لهجه‌ي «فهله» سروده شده است و در اصطلاح عاميانه آن را لري برداشت مي‌كنند. به همين دليل، حتا عده‌اي مي‌گويند باباطاهر اهل لرستان بوده است.

بيات درباره‌ي آرامگاه باباطاهر نيز توضيح داد: در قرن هشتم هجري قمري يك آرامگاه هشت‌ضلعي روي مقبره‌ي باباطاهر بود كه براثر گذشت زمان تخريب شد. بين سال‌هاي 1329 تا 1331 هجري شمسي بناي جديدي به جاي بناي قديمي از آجر ساخته شد. پس از آن، در سال 1342 كارشناسان وقت اعتقاد داشتند اين بنا درخور شخصيت باباطاهر نيست. به همين دليل، ساخت بناي جديد را كه تلفيقي از معماري قرن‌هاي هفتم و هشتم هجري قمري است، آغاز كردند كه در سال 1349 هجري شمسي به پايان رسيد.

انتهاي پيام