ايران در مذاكرات با 1+5 به ويژه در مذاكرات بغداد و نيز مسكو علاوه بر تشريح پيشنهاد‌هايش براي 1+5 به بررسي و نقد پيشنهادهاي 1+5 به طور شكلي و محتوايي پرداخت.

به گزارش خبرنگار انرژي هسته‌يي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بر اساس توافق نشست‌هاي استانبول 2 و بغداد، ضرورت تدوين "نقشه‌‌‌‌‌‌‌‌ر‌اه" يا "چارچوب" يا "فرآيند" براي گفت‌وگوها مورد تاكيد ايران و 1+5 قرار گرفت. در نقشه راه مورد نظر ايران اصول راهنما، اهداف، ساختار فرايند، موضوعات (هسته‌يي و غير‌هسته‌يي) و گام‌هاي متقابل مورد اشاره است و در اين راستا ویژگی‌ گام‌هاي متقابل، هم‌سنخ، متوازن و هم‌زمان بودن اقدامات است. در عين حال ايران انتقاد‌هايي به طرح پيشنهادي 1+5 به طور شكلي و محتوايي وارد كرد.

اشكالات ساختاری پيشنهاد 1+5 از نقطه نظر ايران

ـ برخی اقدامات درخواستی از ايران دارای ابعاد نامشخص است.

ـ اقدامات متقابل 1+5، كلي و مبهم است.

ـ پيشنهاد 1+5، فاقد زمان‌بندي است.

ـ‌ فاز دوم و سوم پيشنهاد 1+5، بازگشت به گذشته، غیرمنطقی و غیرواقع‌بینانه است.

اشكالات محتوایی پيشنهاد 1+5

ـ درخواست "توقف غني‌سازي 20 درصد" به معنی محروم سازی ایران از حقوق خود بوده و بر خلاف اسناد بین‌المللی از جمله اسنادي مثل ماده 4 ان پی تی، اسناد کنفرانس‌هاي بازنگري معاهده ان پی تی، اسناد پاياني نشست ويژه مجمع عمومي ملل متحد درباره خلع سلاح، جنبش غيرمتعهدها، گروه 77، سازمان همكاري‌هاي اسلامي است.

ـ درخواست توقف غنی‌سازی 20 درصد برخلاف رویه‌های بین‌المللی از جمله رویه‌های زیر است:

رویه ناشی از اجرای ان پی تی در طول چند دهه گذشته،‌ اعتراض نكردن به چرخه سوخت هسته‌يی و غنی‌سازی كشورهايی مثل برزيل، آرژانتين و ژاپن و . . . حتی از سوی 1+5

هم‌چنين شايان ذكر است، غنی سازی 20 درصد بر اساس،

ـ حق جمهوری اسلامی ایران برای توسعه فعالیت‌های هسته‌يی صلح‌آمیز در چارچوب معاهده ان پی تی و مقررات آژانس

ـ تأمین سوخت رآکتورهای تحقیقاتی از جمله رآکتور تحقیقاتی تهران برای مصارف پزشکی یک میلیون بیمار

ـ‌ نفروختن سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران از سوی کشورهای دارنده این فن‌آوری

ـ نپذیرفنن چارچوب پیشنهاد شده از سوی یکی از اعضای 1+5 برای مبادله سوخت (بیانیه تهران) از سوی این گروه

به گزارش ايسنا،‌ ايران برخی گزاره‌ها در پیشنهاد 1+5 را نادرست، مبهم، برخلاف اسناد بین‌المللی و غیرمنطبق با واقعیت‌ها دانسته است.

ايران در اين رابطه نسبت به درخواست "توقف تمام فعالیت‌ها در سايت فردو شامل غنی‌سازی 5 درصد و 20 درصد و نصب سانتریفیوژهای اضافی و اجزای سانتریفیوژ" انتقاد كرده و گفته است: "فعالیت‌های غنی‌سازی 5 درصد، نصب سانتریفیوژهای اضافی و اجزای سانتریفیوژ ارتباطی با غنی‌سازی 20 درصد ندارد. هم‌چنين در سايت فردو فعالیت‌های دیگری که غیرمرتبط با غنی‌سازی 20 درصد است، انجام می‌گیرد.

ايران درباره درخواست "انتقال اورانیوم غنی‌شده 20 درصد به کشور سوم تحت اختیار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی" انتقاد كرده و افزوده است: "انتقال مواد 20 درصد به خارج با غنی‌سازی 20 درصد ارتباطی ندارد. همه مواد تحت نظارت دوربین‌ ها، مهر و موم و بازرسی‌های بدون اطلاع قبلی بازرسان آژانس است. علاوه بر اين، انتقال مواد 20 درصد به خارج با غنی‌سازی 20 درصد ارتباطی ندارد و نظارت آژانس در کشور سوم نیز به همان نحو که در ایران تحت نظارت آژانس است، خواهد بود.

ايران هم‌چنين درباره نگراني نسبت به تأسیسات فردو و اين‌كه عنوان مي‌شود اين تأسیسات مقاصد نظامی دارد معتقد است:" تأسیسات فردو نظامی نیست و هیچ دلیلی بر نظامی بودن آن وجود ندارد. هیچ یک از تجهیزات، اقلام، طراحی و سیستم به کار گرفته شده در فردو به ویژه "تجهیزات جمع‌آوری مواد غنی‌شده"، قابلیت جمع‌آوری مواد با غنای بالا و یا تولید آن را ندارد.

مدیرکل آژانس نيز با صراحت تأیید كرده است که کلیه تجهیزات و فعالیت‌های فردو برای مقاصد صلح‌آمیز بوده و تحت نظارت آژانس است.

هم‌چنين تاسيسات فردو در پایگاه نظامی واقع نشده است و هیچ مانعی نیز برای دسترسی‌های مجاز بین‌المللی (بازرسی‌های آژانس) به این تأسیسات وجود ندارد.

ايران درباره حفاظت شديد از تاسيسات فردو اعلام كرده است كه "حفاظت از تأسیسات حساس هسته‌يی نه تنها مجاز، بلکه لازم و ضروری است."

سازوکارهای ایجادشده بین‌المللی برای امنیت هسته‌يی بر لزوم حفاظت شدید از تأسیسات هسته‌يی تأکید می‌کند. از سويي تهدیدات مستمر (برخلاف منشور ملل متحد و قطعنامه‌های سازمان ملل)، علیه تأسیسات و تجهیزات غنی‌سازی، هم‌چنین تهدیدات مستمر علیه دانشمندان هسته‌يی ایران، لزوم ایجاد تأسیسات امن‌تر را ایجاب می‌كند.

هم‌چنين در برابر تهدایدات، حداقل وجود یک تأسیسات پشتیبان محدود back up برای تداوم غنی‌سازی و وقفه نيفتادن در فعالیت آن، ضروری است.

ايران در اين رابطه با اين‌كه گفته مي‌شود تاسيسات فردو برای تولید تجاری بسیار کوچک است؟ اعلام كرده است كه "هدف ایجاد تاسیسات فردو، تولید در سطح تجاری نبوده و نیست. هدف اصلی حفاظت از تهدید است، ولی علاوه بر آن برای تولید اورانیوم با غنای 20 درصد، فعالیت‌های تحقیقاتی، آزمایشگاهی و غيره نیز مناسب است.

به گزارش ايسنا، 1+5 در پيشنهاد‌هايش به ايران بر "توافق بر روی توقف، تعطیلی و انتقال مواد و تاسيسات هسته‌يي ايران تاكيد و آن را ضروری دانسته است كه اين مساله با انتقاد ايران مواجه شده است.

ايران يادآور شده است كه تعطیلی ساخت‌گاه فردو، ارتباطی با غنی‌سازی 20 درصد ندارد، چرا که فعالیت‌های متنوع دیگری، غیر از تولید مواد 20 درصد، در فردو انجام می‌شود. هم‌چنين انتقال مواد به خارج، با غنی‌سازی 20 درصد ارتباط ندارد، چرا که همه مواد در ایران تحت نظارت دوربین‌ها و بازرسی‌های بدون اطلاع قبلي بازرسان آژانس است.

1+5 هم‌چنين در پينشنهادش وعده تهیه سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران را به ايران مي‌دهد؛

ايران در مقابل خاطرنشان مي‌كند كه "چند ماه قبل پس از تولید مجتمع‌های سوخت مورد نیاز، این مجتمع‌ها را در رآکتور تحقیقاتی تهران مورد استفاده قرار داده است، بنابراين "همکاری" 1+5 برای "تهیه مجتمع سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران" از نیازها و الزامات واقعی به دور است.

5+1 تصريح مي‌كند كه با تأمین سوخت برای رآکتور تحقیقاتی تهران توسط 1+5، منطقی برای تولید بیش‌تر مواد 20 درصد وجود ندارد اما ايران بر اين نظر است كه به "استمرار غنی‌سازی 20 درصد برای تأمین سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران برای چند سال آینده و محاسبه مقادیری از مواد 20 درصد که به خاطر امور فنی از جمله آزمایش‌های مربوط از چرخه استفاده خارج می‌شود و تأمین سوخت مورد نیاز حداقل چهار رآکتور تحقیقاتی جدید دیگر؛ به دلیل وسعت سرزمین ایران و کوتاه بودن طول عمر رادیوداروها نياز دارد. علاوه بر اين جمهوری اسلامی ایران بر حق خود برای فروش مجتمع‌های سوخت به کشورهای دیگر تاكيد دارد.

5+1 در پيشنهادي ديگر از همکاری فنی آژانس برای مدرنیزه کردن و تأمین ایمنی رآکتور تحقیقاتی تهران حمایت مي‌كند.

ايران معتقد است، 1+5 می‌تواند پروژه‌های همکاری فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را مورد بازبینی قرار داده و به شورای حکام آژانس شروع برخی از آن‌ها را توصیه كند.

همکاری فنی آژانس برای فعالیت‌های هسته‌يی صلح‌آمیز ایران از جمله تکالیف آژانس و نیز از جمله حقوق جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو آژانس و ان پی تی است.

جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا در صورت نیاز دیگر کشورها و با صلاحدید آژانس، خدمات سخت و نرم افزاری خود در زمینه ایمنی رآکتور تحقیقاتی را در اختیار دیگران قرار دهد.

ايران تاكيد دارد "قرار دادن همکاری‌های فنی آژانس در سایه تدابیر سیاسی برخلاف شأن و جایگاه تخصصی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است."

به گزارش ايسنا،‌ طبق بند 2 ماده 4 ان پی تی، کشورهای 1+5 موظف هستند با حداکثر امکان خود، با ایران تبادل تجهیزات، مواد هسته‌يی و اطلاعات علمی و فن‌آوری هسته‌يی كنند.

5+1 در بسته پيشنهاديش نسبت به همكاري برای تهیه ایزوتوپ‌های پزشکی برای بیماران سرطانی در ایران اعلام آمادگي مي‌كند. هم‌چنين ایالات متحده به عنوان يكي از اعضاي 1+5 نسبت به بازرسی مربوط به ایمنی و تعمیر، برای هواپیماهای تجاری در ایران اعلام آمادگي مي‌كند.

ايران در انتقاد از اين پيشنهاد‌ها خاطرنشان مي‌‌كند: "تأمین رادیوایزوتوپ برای بیماران، معالجه بیماران سرطانی و نیز انجام تعمیر هواپیماهای تجاری جز حقوق اولیه بشر است که مخلوط کردن آن با مباحث سیاسی نشان‌گر اهداف غیرسازنده طرف مقابل است.

هم‌چنين 1+5 پيشنهاد‌هايي مبني بر "تهیه متجمع سوخت راكتور TRR، مدرنیزه کردن و تأمین ایمنی TRR، همکاری درباره مراحل اولیه به دست آوردن یک رآکتور مدرن آب سبک تحقیقاتی،‌ بازبيني پروژه‌هاي همكاري فني آژانس با ايران و شروع برخي از اين پروژه‌ها ارايه مي‌كند. هم‌چنين ایالات متحده نسبت به تعديل سیاست‌های تحریمي خود عليه ايران اعلام آمادگي مي‌كند."

ايران در پاسخ به اين پيشنهاد‌ها تاكيد مي‌كند:

اولاً به کارگیری عبارت‌هایی مثل "همکاری"، "حمایت"، "تعدیل"، "بازبینی کردن" و "توصیه کردن" در گزاره‌ها‌ي فوق با هدف اولیه همین پیشنهاد مبنی بر «ایجاد اعتماد و اطمینان در مرحله نخست» در تناقض است،

ثانیاً با درخواست‌های مشخص 1+5 از ایران مثل "توقف غنی‌سازی"، "انتقال مواد تولیدی به خارج" و "تعطیلی ساخت‌گاه فردو" هیچ تناسبی ندارد و

ثالثاً با در نظر گرفتن سابقه رفتارهای کشورهای غربی در موضوع هسته‌يی، موجب افزایش روحیه بی‌اعتمادی و بی‌اطمینانی از سوی طرف ایرانی می‌شود.

انتهاي پيام