هاشمي رفسنجاني با بيان اين كه تحولات منطقه مبارك و مثبت است، گفت: براي نامگذاري و اسم تحولات اخير در منطقه نبايد پافشاري كرد و ميتوان عناويني مثل بيداري اسلامي، يا بهار عرب و يا انقلابهاي مردمي را براي آن در نظر گرفت.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، آيتالله علياكبر هاشمي رفسنجاني، رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام در افتتاحيه همايش ملي تحولات خاورميانه و آينده نظم منطقهاي با بيان اينكه تحولات اخير در منطقه ابعاد مختلف دارد، اظهار كرد: تحولات منطقه هر اسمي ميتواند داشته باشد؛ چرا كه به هر حال هم بيداري در امت اسلامي است، هم حركت مهمي در دنياي عرب به حساب ميآيد و هم نوعي تحول در رفتار مردم منطقه است.
وي با اشاره به اين كه بايد پذيرفت تحولات منطقه اسلامي و آفريقايي تحولات بسيار مهمي در عصر ما هستند، افزود: ميتوان با اطمينان از حالا پيشبيني كرد كه در دراز مدت اين تحول براي منطقه و دنيا مفيد خواهد بود كه البته در اين مسير افت و خيزها و فراز و نشيبهايي وجود دارد مثل همه انقلابها و تحولات دنيا. هاشمي به عوامل شروع محورهاي حركتهاي اخير در منطقه اشاره كرد و آن را بيشباهت به شروع نهضت در ايران ندانست و تصريح كرد: عوامل مهمي در كشورهاي منطقه كه انقلاب كردهاند وجود دارد؛ مثل آنهايي كه در زمان انقلاب ايران اتفاق افتاد. نارضايتي و خشم مردم هر كشور از حكومت و رژيم حاكم بر آنهاست كه به لحاظ سياسي ديكتاتوريهايي كه جان مردم را به لب رسانده و آنها را از اين كه نفعي در كشورشان داشته باشند مايوس كرده است، وجود دارد و به خاطر اين كه مردم ساكت هستند و خفه شدهاند هر جور ميل دارند عمل ميكنند و فساد تا خرخره آنها را گرفتار كرده است. مردم اين كشورها از تبعيض رنج ميبرند، همچنين شاهد وابستگي به قدرتهاي خارجي هستند كه باعث حقارت مردم ميشود.
وي ادامه داد: در حكومتهاي ديكتاتوري، چون با مردم سازگار نيستند بايد به خارج وابسته شوند. بنابراين قدرتهاي مسلط جهاني و ديكتاتوريهاي داخلي و سلطه خارجي مثل قيچي هستند كه منافع مردم را قيچي ميكنند و به ضرر مردم و به نفع رژيم حاكم و سلطه خارجي عمل ميكنند .
رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام با اشاره به اين كه در كشورهايي كه روحيه ديني دارند بياعتنايي رژيم به دين و عقايد مردم بسيار ناراحت كننده است، افزود: در كشورهاي مسلمان منطقه كه انقلاب در آنها رخ داده است تعداد مسلمانان اگر بيشتر از كشور ما نباشد كمتر هم نيست و شاهديم اگرچه معمولا حاكمان شعار دين ميدهند و در مراسم ديني حاضر ميشوند اما بر اساس ميل خود شعارهاي مذهبي را به نفع سلطه خود تنظيم ميكنند و همه اينها باعث عصبانيت قشر متدين ميشود و آنها ناراضي ميشوند كه از مقدسات هم در جهت كوبيدن و گرفتن روحيه مردم استفاده ميشود و شاهديم در ايران و مصر و بسياري از كشورهاي ديگر نيز البته با تفاوتهايي همين اتفاق رخ داد.
هاشمي با اشاره به اين كه نقطه مشترك ديگر كشورهاي منطقه اين است كه احزاب نيرومند در شرايط فعلي در اين كشورها شكل نميگيرد، توضيح داد: ممكن است گروههايي مثل رستاخيز و مردم كه در ايران شكل گرفته بود در اين كشورها نيز وجود داشته باشد، اما نميتوانند اعتماد مردم را جلب كنند و معمولا آدمهاي فرصتطلب كه به دنبال قدرت و جايگاه هستند در آنها حضور دارند.
وي با تاكيد بر اين كه نقطه ضعف جهان اسلام اين است كه نميگذارند احزاب در اين كشورها شكل بگيرد، گفت: اگر حزب شكل بگيرد ضربهگير رژيمها ميشود و مردم به تدريج وارد ماجرا ميشوند، بنابراين ديگر انقلاب، ضرورتي پيدا نميكند و رفورم و اصلاح جلو ميافتد، اما شاهديم كه اين كشورها نميگذارند اصلاحات اتفاق افتد و تنها تا آنجايي به اصلاحات اجازه ميدهند كه خودشان ميخواهند و در چنين شرايطي نيروهاي كيفي، سياسي و فرهيخته عميقا ناراضي ميشوند.
هاشمي با بيان اين كه وقتي مردم از لحاظ ديني و عقيدتي و به لحاظ منافع ملي آسيب ببينند و عصباني شوند و به لحاظ سياسي خود را در حاشيه ببيند؛ يعني سرنوشت خود را به دست افراد ناصالح و جبار سركوب كننده ببينند، خشم درون مردم متراكم ميشود و روزي منفجر خواهد شد، گفت: اگر مسير درست اجازه براي حضور نيروهاي صالح و خيرخواه وجود داشته باشد و با حسن نيت به صورت NGO ها و حزبهاي بزرگ اجازه فعاليت داده شود نياز به انقلاب به وجود نميآيد؛ يعني قدم به قدم اصلاحات ميشود و ممكن است آسانتر و مفيدتر از انقلاب و بدون تلفات به راه درست حركت كنند.
وي با بيان اين كه ويژگيهايي كه به آنها اشاره كردم در همه كشورهاي منطقه كه در آنها انقلاب رخ داده است بدون استثنا وجود دارد، افزود: خيلي از كشورها كه در معرض اين جريانات هستند و اين حالت را دارند در صف انتظار هستند. پس اگر آنها كه جلو افتادهاند خوب از آب دربيايند در باقي كشورها نيز شروع ميشود .
هاشمي با اشاره به پيروزي انقلاب در ايران گفت: انقلاب ايران كه موج بزرگي را با عنوان الله اكبر ايجاد كرد با هزينه آرام اتفاق افتاد كه اثر زياد در دنيا و منطقه داشت و خيلي زود و به سرعت در جاهايي مثل عراق و افغانستان و سودان و غيره حركتهايي ايجاد شد و آنهايي كه ميدانند چطور رفتار كنند در كشورهايشان وزارتخانهها و سازمانهايي مجهز دارند و از تجربهها استفاده مي كنند و در اين شرايط پاتك خود را شروع كرده و جلوي حركتها را ميگيرند كه در نهايت اتفاقاتي ميافتد.
هاشمي با بيان اين كه فقر و جهل از خصيصههاي ملتهاي تحت ستم است كه بسيار خطرناك است، گفت: وقتي فقر و مشكلات درماني زندگي براي مردم وجود داشته باشد و تحليل اساسي نداشته باشند به صورت صفوف نيروهاي پيشتاز كه ميتوانند احياگر باشند در ميآيند و ديگر تبليغات رژيمها را نميپذيرند و به آنها اعتماد نميكنند. اينها همه عواملي است كه در اين كشورها البته با تفاوتهايي وجود دارد.
رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام اشاره كرد يكي از عواملي كه بايد روي آن حساب كرد وجود الگو است و در اينجا انقلاب اسلامي ايران مطرح است چون ايران در منطقه از ساير ملتها جلو بوده و هست كه اين به خاطر سوابق طولاني تمدن حضور اسلام و بخصوص مكتب اهل بيت (ع) است و ايرانيها نسبت به كشورهاي منطقه در سطح بالاتري هستند. وي با اشاره به اين كه مشروطه را ملت ما با كمك روحانيوني كه در نجف مستقر بودند ايجاد كردند، گفت: بعدها تركيه وارد عرصه شد. پس انقلاب به سبك ايراني اصلا سابقه نداشت؛ البته در هند عليه استعمار انگليس نيز انقلابي اتفاق افتاد كه آن هم مردمي بود و با آرامش حركت كرد و در نهايت موفق شدند انگليس را به زانو درآورند . البته تلفات آنها نسبت به ما خيلي بيشتر بود و سر مبارزين را در برخي از شهرها به همه درختان آويزان كرده بودند تا مردم را بترسانند اما در ايران اين طور نشد و عليرغم اين كه مشكلات جدي وجود داشت اما آنقدر وسيع نبود كه برخي فكر ميكنند.
هاشمي با بيان اين كه انقلاب ايران الهام بخش است، تصريح كرد: اگر موفق ميشديم درستتر از آنچه كه عمل شد رفتار ميكرديم و برخي اشكالات را نداشتيم شايد اين انقلاب به سرعت براي ديگر كشورها الهام بخش ميشد البته در عراق و افغانستان و سودان و غيره اين اتفاق افتاد و همين نيروهايي كه امروز كار ميكنند بعد از انقلاب شكل گرفتهاند.
رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام با بيان اين كه بايد افتخار كنيم در مسير تحولات منطقه جمهوري اسلامي به اسم دين، اين حركت را آغاز كرده است تصريح كرد: نقش دين در همه حركتها جدي است و طبعا خود ما در مبارزاتي كه داشتيم همه به عنوان اسلام مبارزه نميكردند بلكه عدهاي از كمونيستها ، عدهاي از التقاطيها، مجاهدين و مليگرايان بودند كه در نهايت مليگراها به طور مشترك با مذهبيها به پيروزي رسيدند. اما اكثريت بيش از 90 درصد مردم يكجا پيرو امام و روحانيت بودند كه اين اتفاق در مشروطه و انقلاب مردمي ما وجود داشت كه مردم حامي روحانيت و مراجع بودند.
هاشمي با اشاره به نقش مراجع در بين مردم به خاطر اين كه حرفشان براي مردم حجت است اشاره كرد و گفت: اگر مردم با فتواي مرجع وارد صحنه شوند خيالشان راحت است كه هر صدمهاي كه ببينند به حساب خدا است و هدر نرفته و يك گام جهشوار به سمت سعادتي كه آن را قبول دارند بر ميدارند. از اين جهت در ايران نيروهاي مذهبي به تبع روحانيت انقلابي در اكثريت مردم نفوذ داشتند و مردم به همراه روحانيت به ميدان آمدند، البته تركيبي از گروههاي مختلف وجود داشت اما در بخشهاي ديگر عدهي زيادي حضور نداشتند كه البته نقش آفرين بودند و نبايد آن را ناديده گرفت و در مرحلهاي همين گروههاي مسلح بودند كه تنور مبارزات را گرم نگه داشته بودند .
هاشمي با اشاره به اين كه عامل عمدهي انفجار اطلاعات كه امروز وجود دارد در زمان انقلاب ما وجود نداشت، تصريح كرد: وقتي قيام عظيم 15 خرداد اتفاق افتاد در دنيا كمتر به اين موضوع پرداخته شد و تنها چند كلمهاي از حرفهاي رژيم در رسانههاي دنيا منتشر شد اما امروز شاهديم حتي وقتي يك خبرنگار را زنداني ميكنند در كل دنيا خبرش پخش ميشود يعني هر اتفاقي كه ميافتد دنيا ميفهمد و رسانههاي آزاد دنيا و سايتها آن را پخش ميكنند البته گاهي با اغراق و بزرگ نمايي اين اتفاق ميافتد.
هاشمي با بيان اين كه انفجار اطلاعات درز مان انقلاب ما نبود، تصريح كرد: امروز در سايهي اينترنت و ماهوارهها ديگر نميتوان جلوي اطلاعات را گرفت، البته عوارض بدي هم دارد، اما اگر بخواهيم جلوي يك چيزي گرفته شود ده تاي ديگر سبز مي شود و وقتي مردم راه اطلاعات را پيدا كردند نميشود آنها را متوقف كرد كه اين امر روز افزون است و در انقلابهاي اتفاق افتاده در دو سال اخير اين رسانهها فعال بودهاند.
هاشمي افزود: شاهديم يك صفحه فيس بوك كه براي مردم هزينه ندارد تبديل به چندين دستگاه تلويزيون و راديو ميشود كه ميليونها نفر را تحت تاثير قرار ميدهد و يك ويديو تصوير كه با موبايلها گرفته ميشود به دنيا منتقل ميشود كه به نظر من اين امري مبارك براي دنيا است كه گرچه برخي خوششان نميآيد اما اگر اساسي به سعادت بشريت فكر كنيم و عليه ظلم و ستم و بيداد و ستمگري حركت كنيم شاهد خواهيم بود كه اگر اين رسانهها وجود نداشته باشند خطرناك خواهد بود.
هاشمي با بيان اين كه خطرهايي در كمين انقلابهاي اتفاق افتاده وجود دارد، تصريح كرد: خطرهايي وجود دارد كه آينده اين انقلابها به كجا ميرسد و اينها را ما نيز تجربه كردهايم و 7 -8 سال اول انقلاب ديديم اختلافي به طور طبيعي بروز كرد و در همه كشورهايي كه امروز انقلاب كردهاند وجود دارد و شاهد بوديم در ايران بخشهاي مختلفي از نيروهاي مبارز كه در ايران آزاد شدند به دلايلي با اكثريت هماهنگ نشدند و برايشان قابل قبول نبود كه بخش ديني همه چيز را به صورت دموكراتيك در اختيار بگيرد.
وي با اشاره به اين كه پس از انقلاب در ايران خيلي زود رفراندوم اتفاق افتاد و 98 درصد از مردم به جمهوري اسلامي راي دادند، گفت: اين تفكر امام بود كه ببينيم مردم چه ميخواهند و اين پايه بزرگ موضوعي بود كه گروههاي كوچك را خشمگين ميكرد حتي به سرعت قانون اساسي نوشته شد و همه چيز به صورت دموكراتيك پيش رفت.
وي با بيان اين كه نقطه قوت در انقلاب ايران اين بود كه اكثريت قاطع ملت همراه انقلاب بودند، خاطر نشان كرد: در كشورهاي منطقه نيز اين اتفاق افتاد، اما اين طور كه پيش ميرود ريزش خواهند كرد در حالي كه امام در ايران نگذاشتند اين اتفاق بيافتد و شاهد بوديم كه نيروهاي زيادي از جمله روحانيت، دانشگاهيها، بازاريها و غيره همراه امام بودند و امام توانستند اكثريت را به خوبي نگه دارند، البته مشكلاتي پيش آمد كه طبيعي بود به طور مثال شاهد شورشها و تجزيهطلبيها در بخشي از شهرهاي كشور بوديم. حتي كودتاهايي براي ما در نظر گرفته شده بود كه بسيار حساب شده بود، اما به خوبي شكست خوردند و پس از اين شكستها به دنبال تحميل جنگ به ايران رفتند و با توجه به اين كه پشت سر عراق شرق و غرب نيز از صدام حمايت ميكردند طبيعت جنگ اين طور پيش بيني ميشد كه ما شكست بخوريم در حالي كه ما تنها بوديم و اگر دوستي هم داشتيم دوستانمان چشم كمك از ما داشتند.
وي اضافه كرد: در زمان جنگ تحميلي عراق همه چيز داشت از جمله پول و تجهيزات بسيار و همراهي كشورهاي ديگر، اما ايران از چنين شرايطي برخوردار نبود و ارتش كشور ضعيف شده بود و سپاه پاسداران تازه براي امور امنيتي كارش را شروع كرده بود. بسيج هم كه براي جنگ ساخته نشده بود و بسيج مستضعفان براي خدمت رساني به مردم بود و همه اين موارد باعث شد كه عراق يك دفعه جلو آمد و پنج استان كشور به صورت نيمه اشغال درآمدند و با اين شرايط طبيعي بود كه صدام با اطمينمان بگويد هفته ديگر قرارمان در تهران است و قرارداد الجزاير را با اطمينان پاره كند، اما ايران به خاطر اتحادي كه اكثريت قاطع مردم داشتند و دلبستگيشان به دين و مذهب و روحانيت و البته به خاطر شخصيت فوقالعاده امام (ره) كه عطيهي الهي براي ما به حساب ميآيند و مثل يك طبيب حاذق همه چيز را رصد ميكردند و دوستان و ياران خوبي كه داشتند، شرايط را كنترل كرده و اوضاع طور ديگري پيش رفت و امام حتي زماني كه مصلحت به پايان دادن جنگ ديدند با قدرت جنگ را خاتمه داده و در سازمان ملل قطعنامه به نفع ما اصلاح شد و پيروز از جنگ بيرون آمديم كه همهي اينها در سايهي اتحاد بود و تا زماني كه اين اتحاد در ايران وجود داشته باشد مشكلات را پشت سر خواهيم گذاشت.
وي افزود: اگر كشورهاي انقلاب كرده عربي بتوانند اكثريت قابل قبول مردم را متعهد كنند و در صحنه نگه دارند آسيبشان كم ميشود، اما اگر منحرف شوند بار ديگر خوي ديكتاتوري آنها را ميگيرد و در دورهاي شاهد خفقان خواهيم بود كه در نهايت آتشفشان خواهد شد.
رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام ادامه داد: بايد بررسي كنيم كه در كشورهاي انقلاب كرده عربي چقدر ظرفيت وجود دارد و آيا مديريتي مثل امام و نيروهاي صالح متعهد را دارد و همچنين روحانيتي مثل شيعه كه حقيقتا پشتيبان انقلاب بودند. پس اگر اين كشورها چنين اتحادي داشته باشند انقلاب آنها شكست نميخورد.
وي با اشاره به اين كه يمن و مصر و ليبي نيز هم چنين شرايطي دارند و البته هر كدام شرايط خاص خود را خواهند داشت، تصريح كرد: در تونس به نظر ميآمد آسانترين و سختترين شرايط وجود داشت. و همه سرمايه شروع انقلاب از آنجا بود كه گاري ميوه يك دانشجوي دست فروش را به زمين ريختند و مردم با ديدن اين صحنه بسيار ناراحت شدند. يعني شرايط به نحوي بود كه آماده يك جرقه بودند.
هاشمي با بيان اينكه تجربهي انقلاب براي كشورهاي انقلابكرده منطقه بسيار ميتواند مفيد باشد، تصريح كرد: نوسانات از قبيل آنچه كه ما در انقلابمان ديديم از موضوعات طبيعي در انقلابها است، اما آنجا كه مديريتي مثل امام وجود دارد عبور خواهند كرد، اما در جايي مثل افغانستان بعد از 30 سال ناتو بايد بيايد تا مشكلات را حل كند و هنوز هم مشكلاتي وجود دارد.
وي در ادامه به اتفاقات عراق اشاره كرد و گفت: در عراق مردم خيلي مبارزه كردند، اما در نهايت آمريكا صدام را زمين زد و به طور طبيعي دنبال منافع خود خواهد بود. البته مردم عراق وضعشان پيشرفت كرده است اما بايد خيلي هوشيار باشند.
وي با بيان اين كه از امتيازات كشور عراق اين است كه بيش از 60 درصد مردم شيعه هستند، تصريح كرد: مردم شيعه عراق همبستگي ذاتي دارند كه اگر خودخواهي برخي رهبران دينيشان نباشد كه اين همبستگي را به تفرقه تبديل نكند نتيجه خوبي خواهند گرفت.
هاشمي با اشاره به قانون اساسي كه براي عراق نوشته شده است و اين قانون راه را براي ماندن عراق به عنوان كشور واحد و متمركز باز كرده است، گفت: مردم بايد نسبت به حوادث جديد هوشيار باشند و ايران به عنوان كشوري كه نقش مهمي در تاريخ منطقه دارد بايد بدون دخالت و تحميل به آنها كمك كند به نحوي كه تجربهمان را در اختيارشان قرار دهيم.
وي افزود: شيعه قطعا ميتواند مطمئن باشد كه هميشه ميتواند عراق يكپارچه را حفظ كند و به نفع هيچ كس نيست كه عراق تجزيه شود و اگر خداي نكرده اين اتفاق افتد شيعه سود خواهد برد، چون اكثريت مناطق حساس عراق را در دست دارد. البته شيعه ميخواهد حافظ وحدت باشد. در حالي كه كردها و اهل سنت ظرفيت اداره كشور را ندارند، اما شيعه ميتواند با دموكراسي كشور را اداره كند. بنابراين اگر هوشياريشان را حفظ كند و تجربه ما را در نظر بگيرند بايد سعي كنند اتحادشان را حفظ كنند و از زورگويي و انحصار طلبي و ترد ديگران بپرهيزند كه اگر اين اتفاق بيافتد همدليهاي عمومي در عراق ميماند.
وي در ادامه به انقلابهاي دنيا از قبيل انقلاب فرانسه، شوروي، كشورهاي آفريقايي و غيره اشاره كرد و گفت: سبك حكومتهاي ديكتاتوري نتيجه نخواهد داد.
هاشمي اظهار كرد: فكر ميكنم تجربه اتحاد نيروهاي انقلابي با مردم بهترين چيزي است كه تاريخ سي سالهي انقلاب ايران ميتواند نشان دهد . ما ساختار خودمان را خيلي خوب تنظيم كرديم و با توجه به وضعيت مذهبي مردم و هوشياري روحانيت عمل كرديم؛ چرا كه چارهاي جز اتكا به روحانيت نبود و امروز هم ميتواند همان نقش را ايفا كند و ما بايد به گونهاي عمل كنيم كه در اين مسير قرار بگيريم و بدانيم كه تجربهمان هنوز تمام نشده است و توجه داشته باشيم اگر نقطه ضعفي وجود دارد اصلاح كنيم.
رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام افزود: با هر فراز و نشيبي بهار عربي و يا بيداري اسلامي و يا انقلاب مردمي به خير منطقه و جهان خواهد بود و دست استكبار را به اندازه زيادي ميبندد البته ممكن است در مرحلهاي نفوذ كنند اما اتحاد مردم آنها را عقب ميزند. پس بايد به اين حركت جديد عنوان مبارك را بدهيم چون پديده مبارك و خيري براي تاريخ بشريت بخصوص منطقه و مسلمانان است و جمهوري اسلامي بيش از آنچه كه الان حضور دارند ميتواند حضور داشته باشد، اگر حركتها با تدبير خوب انجام ميشد البته هنوز هم فرصت باقي است و ميتوانيم به طور معقول عمل كنيم؛ طوري كه كشورهاي منطقه ما را از خود بدانند و حاضر نباشند پشتيباني كشوري مثل جمهوري اسلامي را از دست بدهند كه جز خير خدا و اسلام و مردم را براي منطقه نميخواهد و با جمهوري اسلامي همكاري كند و از تجربه ما استفاده كنند چون ما طمع و نيازي به آنها نداريم البته نياز به همكاري داريم اما نياز به امكانات آنها نداريم كه بخواهيم سوء استفاده كنيم.
انتهاي پيام