يك منتقد ادبي به مقايسهي «سووشون» با زندگي سيمين دانشور و جلال آل احمد پرداخت.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خراسان رضوي، جواد اسحاقيان در مراسم بزرگداشت سيمين دانشور كه عصر روز گذشته (شنبه، ششم خردادماه) در محل دانشكده ادبيات دانشگاه فردوسي مشهد برگزار شد، اظهار كرد: شخصيتهاي «سووشون» معادل خود سيمين دانشور و جلال آل احمد هستند.
او با بيان اينكه تلفظ صحيح رمان دانشور، «سَووشون» است، گفت: ما بايد ببينيم كه آيا سيمين از ابتدا فمينيست بود يا خير؟ آنچه در نظريات فمينيستي جديد مطرح است، مقاومت در برابر ايدئولوژيهاي مردسالار است و در شرايطي كه جلال آل احمد به ايدئولوژي مردسالار خود بسيار پايبند است، بايد ببينيم كه سيمين چگونه با اين مسأله برخورد ميكند.
اين پژوهشگر افزود: سيمين دانشور در ابتدا در برابر اين ايدئولوژي مقاومتي نميکند. او معادل زري در «سوشون» است، و وقايعي كه براي زري اتفاق ميافتد، مثل از دست دادن اسبش سحر و گوشوارههايش، درست معادل اتفاقات زندگي خود سيمين است و وقتي در داستان يوسف برميگردد و با فقدان اسب و گوشوارهها روبهرو ميشود، به زري سيلي ميزند.
اسحاقيان ادامه داد: در طرف مقابل، جلال آل احمد معادل يوسف است و دست زدن هم داشته و سيلي يوسف معادل سيلي جلال است؛ اما سيمين به اين مطلب اعتراض نميكند و اين نشاندهنده آن است كه سيمين به مردسالاري تن داده است.
او همچنين اظهار كرد: هنر سيمين دانشور در زندگي با جلال آل احمد است؛ زيرا جلال غيرقابل تحمل است و كسي است كه اهميتي به زيبايي نميدهد؛ در حالي كه سيمين دكتراي زيباشناسي دارد و استاد دانشگاه است.
اسحاقيان با اشاره به داستان «سووشون» گفت: زري در اين داستان دائما در حال دزدانه گوش كردن است؛ زيرا شوهرش به او اجازه حضور جلسات را نميدهد و اين هم وجه ديگري از تن دادن به مردسالاري سيمين است.
اين منتقد ادبي يادآور شد: آغاز تشكيک فمينيستي در پايان رمان شكل ميگيرد كه زري احساس ميكند براي يك زن در مقام او كارهاي بيشتري هست كه ميتواند انجام دهد، تا نذر و نياز كردن يا در قسمتي كه از زري ميخواهند تا فردي را از زندان آزاد كند، او فكر ميكند و "نه" ميگويد و اين مخالفت نيز بخش ديگري از آغاز ديدگاه فمينيستي در سيمين است.
اسحاقيان تصريح كرد: زري هنگامي فمينيست ميشود كه يوسف ميميرد و اين نشان ميدهد كه يوسف بايد بميرد تا زري فمينيست بشود و اين شايد اوج فرياد فمينيستي سيمين دانشور در داستان «سووشون» است.
در اين نشست، بخشهايي از آثار سيمين دانشور توسط نظامشهيدي خوانده شد و حسين آتشپرور به خواندن داستاني پرداخت که آن را به دانشور تقديم کرده است.
انتهاي پیام