/متن كامل گزارش مديركل آژانس درباره ايران/ نسل‌هاي جديد سانتريفيوژ در ايران تست شده‌ا‌ند

مديركل آژانس در اولين گزارش خود در سال 2012 بار ديگر تاكيد كرد كه هيچ انحرافي در مواد و فعاليت‌هاي هسته‌يي ايران مشاهده نشده است و در عين حال در اين گزارش توضيحاتي درباره دو دور نشست هيات اعزامي آژانس به ايران ارايه كرد. هم‌چنين در اين گزارش تاييد شده است كه ايران تعداد سانتريفيوژهاي غني‌سازي نطنز را به مرز 9 هزار دستگاه رسانده است. هم‌چنين اعلام شد ايران تست سه نسل جديد سانتريفيوژ‌ها را در دست اجرا دارد.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، متن كامل گزارش مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي درباره ايران به اين شرح است:

«اجراي موافقتنامه پادمان NPT

و مفاد مربوطه قطعنامه‌هاي شوراي امنيت در جمهوري اسلامي ايران

A. مقدمه

1. اين گزارش مديركل به شوراي حكام و به موازات آن به شوراي امنيت در خصوص اجراي توافق پادمان معاهده منع اشاعه هسته‌يي (NPT) و مفاد مربوطه قطعنامه‌هاي شوراي امنيت در جمهوري اسلامي ايران (ايران) است.

2. شوراي امنيت تاكيد كرده است كه اقدامات مورد درخواست شوراي حكام در قطعنامه‌هايش درباره ايران الزام‌آور است. مفاد مربوطه قطعنامه‌هاي ياد شده شوراي امنيت كه بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل تصويب شده‌اند مطابق شرايط اين قطعنامه‌ها الزام‌آور هستند.

3. از آژانس به خاطر موافقتنامه روابطش با سازمان ملل متحد خواسته شده با شوراي امنيت در اجراي مسووليت شورا براي حفظ و برقراري صلح و امنيت بين المللي همكاري كند. از كليه اعضاء‌ ملل متحد خواسته شده است تا با پذيرش و اجراي تصميمات شوراي امنيت موافقت كنند، و در اين راستا، اقداماتي را مطابق با تعهدات‌شان تحت منشور ملل متحد انجام دهند.

4. اين گزارش به تحولات بعد از آخرين گزارش(Gov/65/2011, 8 November 2011) و هم‌چنين مسايل باقيمانده طولاني مي‌پردازد. اين گزارش بر آن حوزه‌هايي كه ايران به طور كامل تعهدات الزام‌آور خود را اجرا نكرده، متمركز است، زيرا ايجاد اعتماد بين‌المللي به ماهيت صرفا صلح‌آميز برنامه هسته‌يي ايران، مستلزم اجراي كامل اين تعهدات است.

B . روشن‌سازي مسائل حل نشده

5. شوراي حكام در 18 نوامبر 2011 قطعنامه GOV-2011-69 را تصويب كرد كه در آن در كنار ديگر مسايل، تاكيد شد كه ضروري است ايران و آژانس به منظور حل فوري همه مسايل اساسي باقي‌مانده با هدف ارايه توضيحات در خصوص آن مسايل، از جمله دسترسي به كليه اطلاعات، مستندات، سايت‌ها‍، مواد و اشخاص مربوطه در ايران، به گفت‌وگوهاي خود شدت بخشند. شورا هم‌چنين از ايران خواست كه با هدف احياي اعتماد بين‌المللي به ماهيت منحصرا صلح‌آميز برنامه هسته‌يي ايران به طور جدي و بدون پيش شرط در مذاكرات مشاركت كند. در اين راستا و درپي تبادل‌نامه‌ها بين آژانس و ايران موافقت شد كه يك تيم آژانس براي گفت‌وگو از ايران بازديد كند.

6. يك تيم آژانس از 29 تا 31 ژانويه 2012 اولين دور گفت‌وگوهادر تهران را با مقامات ايران با هدف حل كليه مسايل باقي‌مانده انجام داد. در طول اين گفت‌وگوها:

ـ آژانس نگراني‌هاي خود را تشريح كرد و توضيحات درباره ابعاد نظامي احتمالي در برنامه هسته‌يي ايران را به عنوان اولويت اصلي مشخص كرد.

ـ آژانس دسترسي به سايت پارچين را درخواست كرد، اما ايران اجازه دسترسي به اين سايت را در آن زمان نداد.

ـ آژانس و ايران درباره رويكردي براي روشن كردن كليه مسايل باقي‌مانده در ارتباط با برنامه هسته‌يي ايران از جمله مسايلي كه بايد به آن پرداخته شود، اقدامات مقدماتي و مداليته‌ها‍، ‌يك مذاكرات مقدماتي داشتند.

ـ يك پيش‌نويس گزارش مذاكرات درباره يك رويكرد ساختاري براي روشن‌ كردن كليه مسايل باقي‌مانده در ارتباط با برنامه هسته‌يي ايران براي بررسي بيش‌تر تهيه شد.

7. متعاقب اولين نشست‍، تبادلات ميان ايران و آژانس منجر به تشريح بيش‌تر اين رويكرد سازنده شد.

8. در دومين دور مذاكرات در تهران كه از تاريخ 20 تا 21 فوريه 2012 برگزار شد:

ـ آژانس درخواست خود را براي دسترسي به پارچين را بار ديگر تكرار كرد. ايران بيان كرد كه هنوز نمي‌تواند اجازه دسترسي به آن سايت را بدهد.

ـ مذاكرات فشرده‌اي در خصوص رويكرد ساختاري براي شفاف‌سازي همه مسايل باقيمانده مرتبط با برنامه هسته‌يي ايران انجام شد. هيچ توافقي بين ايران و آژانس حاصل نشد چون اختلافات عمده‌اي در خصوص اين رويكرد وجود داشت.

ـ ايران در پاسخ به درخواست آژانس،‌ يك اظهارنامه اوليه در ارتباط با مسائل مشخص شده در بخش C از ضميمه گزارش نوامبر 2011 مدير كل به شوراي حكام (GOV-2011-65) به آژانس ارايه كرد. اظهارنامه ايران نگراني‌هاي آژانس در خصوص مسايل فوق الذكر را عمدتا با اين استدلال كه ايران آن‌ها را بر پايه ادعاهاي بي‌اساس مي‌داند، رد كرد.

ـ آژانس درباره سوالات اوليه در خصوص پارچين و كارشناس خارجي، توضيحاتي را به ايران ارايه كرد و ماهيت نگراني‌هاي آژانس و اطلاعات در دسترسش در اين راستا را تشريح كرد.

C. تاسيسات اعلام شده تحت توافقنامه پادمان ايران

9. ايران تحت توافقنامه پادمان خود 15 تاسيسات هسته‌يي و 9 مكان خارج از تاسيسات را كه مواد هسته‌يي به طور معمول در آن جا استفاده مي‌شود (LOFs)، به آژانس اعلام كرده است. با وجود اين كه بعضي از اين فعاليت‌هاي‌ انجام گرفته توسط ايران در برخي از تاسيسات مغاير با قطعنامه‌هاي شوراي حكام و شوراي امنيت همان‌طور كه در ذيل نشان داده مي‌شود‍ است، آژانس به اجراي پادمان‌ها در اين تاسيسات و LOFs ادامه مي‌دهد.

D. فعاليت‌هاي مرتبط با غني‌سازي

10. ايران برخلاف قطعنامه‌هاي مربوطه شوراي حكام و شوراي امنيت، فعاليت‌هاي مرتبط با غني‌سازي خود را در تاسيسات اعلام شده ذيل كه كليه آن‌ها در هر حال تحت پادمان آژانس است، تعليق نكرده است.

D.1. نطنز: كارخانه غني‌سازي سوخت و كارخانه آزمايشي غني‌سازي سوخت

11. كارخانه غني‌سازي سوخت (FEP): دو سالن آبشار درFEP وجود دارد: سالن توليد A و سالن توليد B. مطابق با اطلاعات طراحي ارائه شده توسط ايران، هشت واحد براي سالن توليد A برنامه‌ريزي شده است، با 18 آبشار در هر واحد. هيچ‌گونه اطلاعات طراحي تشريحي براي سالن توليد B فراهم نشده است.

12. در 19 فوريه 2012‍، 54 آبشار در سه واحد از واحدهاي هشت در سالن توليد A نصب شده بود كه ايران اعلام كرده بود 52 فقره از آن با UF6 خوراك‌دهي شده بود. در حالي كه در ابتدا هر آبشار نصب شده شامل 164 سانتريفيوژ بود، ايـران متعاقبا 30 تا از آبـشارها را تغيير دارد تا هر يك شامل 174 سانـتريـفيوژ شود. همه سانتريفيوژهاي نصب شده دستگاه‌هاي IR-1 هستند. از تاريخ 19 فوريه 2012 هيچ سانتريفيوژي در پنج واحد باقي‌مانده نصب نشده بود، اگر چه کار نصب مقدماتي در دو واحد از جمله قرارگيري در پوشش‌هاي خالي 6177 سانتريفيوژ IR-1 تکميل نشده بود و در سه واحد ديگر در حال اجرا بود. از تاريخ 19 فوريه 2012 هيچ‌گونه کار نصبي در سالن توليد B وجود نداشت.

13. نتايج راستي‌آزمايي موجودي فيزيکي (PIV) انجام گرفته از سوي آژانس در کارخانه غني‌سازي سوخت، موجودي اعلام شده توسط ايران در تاريخ 16 اکتبر 2011 را با در نظر داشتن ترديد‌هاي كه در اندازه‌گيري‌ها در چنين تاسيساتي به طور طبيعي وجود دارد، تاييد كرد. بنا‌بر‌اين هيچ پيامدي براي پادمان ناشي از شکستن پلمپ در ناحيه تغذيه و بازپس‌گيري که از سوي متصدي مربوطه در آوريل 2011 گزارش داده است، وجود ندارد.

14. آژانس تاييد کرده است که از تاريخ 16 اکتبر 2011 مقدار 55683 کيلوگرم اورانيوم UF6 طبيعي از زمان شروع عمليات در فوريه 2007 در آبشارها تزريق شده بود و ميزان 4871 کيلوگرم اورانيوم UF6 که تا 5 درصد اورانيوم U-235 غني‌سازي شده، توليد شده بود. ايران ارزيابي کرده است که در بين تاريخ‌هاي 17 اکتبر 2011 و 4 فوريه 2012 ميزان 580 کيلوگرم اورانيوم UF6 با غناي تا 5 درصد اورانيوم U-235 توليد شده است که در نتيجه توليد کل را به 5451 کيلوگرم UF6 تا غناي 5 درصد اورانيوم U-235 از زمان شروع توليد در فوريه 2007 مي‌رساند. مواد هسته‌يي در کارخانه غني‌سازي سوخت (از جمله تغذيه، محصول و دورريز‌ها) و همه آبشارهاي نصب شده و ايستگاه‌هاي تغذيه و باز‌پس‌گيري تابع اقدامات نظارتي و مراقبتي آژانس هستند.

15. آژانس بر اساس تحليل نمونه‌هاي محيطي برداشته شده از کارخانه غني‌سازي سوخت از فوريه 2007 و ساير فعاليت‌هاي راستي‌آزمايي نتيجه گرفته است که اين تاسيسات همان‌طور که ايران در پرسشنامه اطلاعات طراحي (DIQ)اعلان كرده، عمل کرده است.

16. کارخانه آزمايشي غني‌سازي سوخت (PFEP): کارخانه آزمايشي غني‌سازي سوخت يك تاسيسات تحقيق و توسعه و تاسيسات آزمايشي توليد اورانيوم با غناي پايين است که نخستين بار در اکتبر 2003 راه‌اندازي شد. اين کارخانه داراي يک سالن آبشار است که مي‌تواند شش آبشار را در خود جاي دهد و به يک محوطه در نظر گرفته شده براي توليد اورانيوم با غناي پايين تا 20 درصد از اورانيوم U-235 (آبشارهاي 1 و 6) و يک محوطه در نظر گرفته شده براي تحقيق و توسعه (آبشارهاي 2،3،4 و 5) تقسيم مي‌شود.

17. نتايج يک راستي‌آزمايي موجودي فيزيکي (PIV) که توسط آژانس در کارخانه آزمايشي غني‌سازي سوخت انجام شد، موجودي اعلام شده توسط ايران را در تاريخ 13 سپتامبر 2011 با در نظر داشتن ترديد‌هاي كه در اندازه‌گيري‌ها در چنين تاسيساتي به طور طبيعي وجود دارد، تاييد كرد. اين نتايج پيشرفتي را در نظام اندازه‌گيري متصدي نشان مي‌دهند به خصوص در ارتباط با تعيين سطح غني‌سازي اورانيوم U-235.

18. محوطه توليد: ايران ابتدا در تاريخ 9 فوريه 2010 تزريق اورانيوم UF6 با غناي پايين در آبشار يك را براي هدف اعلام شده‌ي توليد UF6 تا غناي 20 درصد اورانيوم U-235 براي استفاده در توليد سوخت براي رآکتور تحقيقاتي تهران آغاز کرد. ايران از 13 ژوييه 2010 اورانيوم UF6 با غناي پايين را در دو آبشار به هم متصل شده (آبشارهاي 1 و 6) که هر يک شامل 164 سانتريفيوژ IR-1 بود، تزريق کرده است.

19. آژانس چنان‌که قبلا گزارش شده است، راستي‌آزمايي کرده است که از تاريخ 13 سپتامبر 2011، ميزان 8/720 کيلوگرم اورانيوم UF6 با غناي پايين از شروع فرآيند در تاريخ 9 فوريه 2010 در محوطه توليد در آبشارها تزريق کرده بود و کلا 7/73 کيلوگرم اورانيوم UF6 غني شده تا 20 درصد U-235 توليد شده بود. ايران ارزيابي کرده است که بين تاريخ‌هاي 14 سپتامبر 2011 و 11 فوريه 2012 کلا 9/164 کيلوگرم UF6 غني شده در کارخانه غني‌سازي سوخت در دو آبشار متصل به هم در کارخانه آزمايشي غني‌سازي سوخت تزريق شده و تقريبا 7/21 کيلوگرم UF6 غني شده تا 20 درصد اورانيوم U-235 توليد شده بود. اين اقدام موجب مي‌شود که از زمان آغاز توليد در فوريه 2010 کل توليد به 4/95 کيلوگرم UF6 غني شده تا 20 درصد اورانيوم U-235 در کارخانه آزمايشي غني‌سازي سوخت برسد.

20. محوطه تحقيق و توسعه: ايران در محوطه تعيين شده براي آبشارهاي 2 و 3 به طور متناوب UF6 را در دستگاه‌هاي تك سانتريفيوژي، آبشارهاي 10 دستگاهي و 20 دستگاهي سانتريفيوژهاي IR-1، IR-2m و IR-4 تزريق کرده است. ايران در نامه‌اي در تاريخ يك فوريه 2012 قصد خود را براي نصب سه نوع جديد از سانتريفيوژهاي IR-5، IR-6 و IR-6s را به عنوان دستگاه‌هاي واحد در آبشار 2 به آژانس اطلاع داد. ايران از تاريخ 21 فوريه 2012 تعداد 58 سانتريفيوژ IR-4 را در آبشار چهار نصب کرده بود که به آن‌ها UF6 تزريق نشده است. ايران هم‌چنين 164 سانتريفيوژ IR-2m را در آبشار پنج نصب کرده بود. ايران بين تاريخ‌هاي 9 و 12 اوت 2011 و از تاريخ 5 نوامبر 2011 به بعد به طور متناوب UF6 طبيعي را در آبشار 5 تزريق کرده است.

21. بين تاريخ‌هاي 29 اکتبر 2011 و 11 فوريه 2012 تقريبا ميزان 4/164 کيلوگرم UF6 طبيعي در محوطه تحقيق و توسعه در سانتريفيوژها تزريق شده بود، اما هيچ اورانيوم با غناي پاييني باز‌پس‌گيري نشده بود، زيرا محصول و دورريزها در پايان فرآيند با هم ترکيب مي‌شوند.

22. آژانس بر اساس نتايج آناليز نمونه‌هاي محيطي برداشته شده از کارخانه آزمايشي غني‌سازي سوخت و ساير فعاليت‌هاي راستي‌آزمايي نتيجه گرفته است که اين تاسيسات همان‌طور که ايران در پرسشنامه اطلاعات طراحي (DIQ) مربوطه اعلام کرده، عمل كرده است.

D.2 کارخانه غني‌سازي سوخت فردو:

23. ايران در سپتامبر 2009 به آژانس اطلاع داد که در حال ساخت کارخانه غني‌سازي سوخت فردو(FFEP) در نزديکي شهر قم است.

24. تاکنون ايران پرسشنامه اطلاعات طراحي (DIQ) ابتدايي و سه پرسشنامه اطلاعات طراحي (DIQ) تجديدنظر شده را در اختيار آژانس گذاشته است:

ـ ايران در اکتبر 2009 اعلام کرد که هدف اين تاسيسات توليد UF6 غني شده تا 5 درصد U-235 بوده است و اين تاسيسات به گونه‌اي ساخته مي‌شود كه 16 آبشار را در خود جاي دهد که به طور مساوي بين دو واحد تقسيم مي‌شود (واحد 1 و واحد 2) و تقريبا 3000 سانتريفيوژ در کل خواهد داشت.

ـ ايران در سپتامبر 2010 اعلام کرد که هدف کارخانه غني‌سازي سوخت فردو اين بود که علاوه بر توليد UF6 غني‌ شده تا 5 درصد اورانيوم U-235، تحقيق و توسعه را نيز اجرا كند.

ـ ايران در ژوئن 2011 اعلام کرد که هدفش از کارخانه غني‌سازي فردو توليد UF6 غني شده تا 20 درصد اورانيوم U-235 و اجراي تحقيق و توسعه است.

ـ ايران در تاريخ 18 ژانويه 2012 به آژانس اطلاع داد که اين "تاسيسات تحقيق و توسعه" از کارخانه غني‌سازي فردو برچيده شده است. ايران در پرسشنامه اطلاعات طراحي (DIQ ) به روز شده در همان تاريخ اعلام کرد که کارخانه غني‌سازي فردو براي تسهيل توليد UF6 غني شده تا 20 درصد اورانيوم U-235 و توليد UF6 غني شده تا 5 درصد اورانيوم U-235 در "هر دو واحد توليد" طراحي شده است. پرسشنامه اطلاعات طراحي (DIQ) نشان داد که هم‌چنين تدارک ديده شده است که متصدي بتواند "برخي از آبشارها را براي توليد اورانيوم با غناي 5 درصد مورد استفاده قرار دهد در حالي که برخي از آن‌ها اورانيوم با غناي پايين 20 را توليد مي‌کند."

25. ايران در تاريخ 14 دسامبر 2011 شروع به تزريق UF6 با غناي 5 درصد اورانيوم U-235 کرد که قبلا از کارخانه غني‌سازي سوخت به مجموعه دو آبشار متصل به هم در واحد 2 در کارخانه غني‌سازي سوخت فردو با 348 سانتريفيوژ منتقل شده بود. ايران از زمان گزارش قبلي مديرکل، 348 سانتريفيوژ در مجموعه دوم دو آبشار متصل به هم در واحد 2 نصب کرده است و در تاريخ 25 ژانويه 2012 شروع به تزريق UF6 غني شده تا 5 درصد اورانيوم U-235 در آن كرد. تاکنون همه سانتريفيوژهاي نصب شده دستگاه‌هاي IR-1 هستند. ايران ارزيابي کرده است که بين 14 دسامبر 2011 و 17 فوريه 2012 در کل 3/99 کيلوگرم UF6 غني شده تا 5 درصد اورانيوم U-235 در دو مجموعه آبشار به هم متصل در کارخانه غني‌سازي سوخت فردو تزريق شده و تقريبا 8/13 کيلوگرم UF6 غني شده تا 20 درصد اورانيومU-235 توليد شده بود.

26. از تاريخ 15 فوريه 2012، در چهار آبشار باقي‌مانده در واحد 2 و در هشت آبشار واحد 1، 2088 پوشش خالي سانتريفيوژ IR-1 در جاي خود استقرار يافته و تمام لوله‌ها نصب شده‌اند. در نامه 16 فوريه 2012، آژانس از ايران جزييات اين امر را كه چگونه قصد دارد كارخانه غني‌سازي سوخت فردو را عملياتي كند، درخواست كرد (آيا UF6 با غناي 5 درصد اورانيوم U-235 توليد كند، آيا UF6 تا غناي 20 درصد U-235 توليد كند يا تركيبي از اين دو را توليد مي‌كند).

27. آژانس راستي‌آزمايي كرده است كه كارخانه غني‌سازي سوخت فردو بر اساس آخرين پرسشنامه اطلاعات طراحي (DIQ) كه توسط ايران ارايه شده در حال ساخت است. همان‌گونه كه قبلا گزارش شده، ايران در سال 2011 اطلاعاتي را در خصوص زمان‌بندي مقدماتي و شرايط محيطي مرتبط با تصميم خود در زمينه ساخت كارخانه غني‌سازي سوخت فردو در يك تأسيسات دفاعي موجود، ارايه كرد. با اين وجود، هنوز اطلاعات تكميلي در ارتباط با اين تأسيسات از طرف ايران خصوصا در ارتباط با هدف و مقصد اصلي آن و با توجه به تعداد بازبيني‌هاي بعدي صورت گرفته در پرسشنامه اطلاعات طراحي (DIQ) براي كارخانه غني‌سازي سوخت فردو مورد نياز است.

D.3 ساير اقدامات مرتبط با غني‌سازي

28. آژانس هم‌چنان در انتظار دريافت پاسخ اساسي ايران به درخواست‌هاي آژانس براي اطلاعات بيش‌تر در رابطه با اعلاميه‌هايي از طرف ايران درباره ساخت 10 تأسيسات جديد غني‌سازي اورانيوم است كه بر اساس گفته ايران، در خصوص محل استقرار پنج مورد آن تصميم‌گيري شده است. ايران در واكنش به درخواست آژانس در نامه 18 آگوست 2010 در ارتباط با انتشار خبري از سوي ايران مبني بر در اختيار داشتن فن‌آوري غني‌سازي ليزري در 7 فوريه اطلاعاتي ارايه نكرده است. در نتيجه فقدان همكاري ايران در خصوص آن مسايل،‌ آژانس قادر به راستي‌آزمايي و ارايه گزارش كامل در اين موارد نيست.

E. فعاليت‌هاي بازفرآوري

29. متعاقب قطعنامه‌هاي مربوطه شوراي حكام و شوراي امنيت،‌ ايران ملزم شد فعاليت‌هاي بازفرآوري از جمله تحقيق و توسعه را به حالت تعليق در آورد. ايران در نامه‌اي به آژانس در تاريخ 15 فوريه 2008 ابراز كرد "فعاليت‌هاي بازفرآوري ندارد". در آن چارچوب، آژانس به نظارت خود بر كاربرد سلول‌هاي داغ در رآکتور تحقيقاتي تهران (TRR) و تأسيسات توليد راديوايزوتوپ موليبدن، يد و زنون (MIX) ادامه داده است. آژانس در تاريخ 12 فوريه 2012 يك بازرسي و راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي (DIV) در TRR و در تاريخ 13 فوريه 2012 يك راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي (DIV) در تأسيسات MIX انجام داده است. آژانس تنها در ارتباط با TRR، تأسيسات MIX و ديگر تأسيساتي كه آژانس به آن‌ها دسترسي دارد مي‌تواند تأييد كند كه هيچ اقدام مرتبط با بازفرآوري در ايران وجود ندارد.

F. پروژه‌هاي مرتبط با آب سنگين

30. برخلاف قطعنامه‌هاي مربوطه شوراي حکام و شوراي امنيت، ايران کار بر روي تمامي پروژه‌هاي مرتبط با آب سنگين از جمله ساخت رآکتور تحقيقاتي تعديل شده آب سنگين، رآکتور تحقيقات هسته‌يي ايران (راکتورIR-40) را که تحت پادمان‌هاي آژانس قرار دارد، تعليق نكرده است.

31. در 14 فوريه 2012، آژانس يک راستي‌آزمايي اطلاعات طراحيDIV را در راکتورIR-40 در اراک انجام داد و مشاهده کرد ساخت اين تاسيسات در حال انجام است و يك ستون تغليظ آب سنگين نصب شده است. به گفته ايران، آغاز عمليات راکتور IR-40 براي سال 2014 برنامه ريزي شده است. آژانس که از ژانويه 2007 پرسشنامه اطلاعات طراحي جديدي DIQ از راکتور IR-40 دريافت نکرده بود، در نامه مورخ 27 ژانويه 2012 از ايران درخواست كرد يک پرسشنامه اطلاعات طراحي روزآمد شده ارائه كند.

32. از زمان بازديد مورخ 17 اوت 2011 از کارخانه توليد آب سنگين(HWPP)، آژانس طي نامه‌هاي مورخ 20 اکتبر 2011 و 27 ژانويه 2012 درخواست دسترسي بيش‌تر را مطرح كرده است. آژانس تاكنون پاسخي به آن نامه‌ها را دريافتن نكرده است و بار ديگر براي نظارت بر وضعيت HWPP بر تصاوير ماهواره‌يي تکيه دارد. براساس تصاوير اخير، به نظر مي‌رسد که HWPP در حال فعاليت است. تا به امروز، ايران دسترسي به آب سنگين انبار شده در تاسيسات فرآوري اورانيوم (UCF) را براي نمونه‌برداري براي آژانس فراهم نكرده است.

G. تبديل اورانيوم و ساخت سوخت

33. اگرچه ايران ملزم به تعليق تمامي فعاليت‌هاي مرتبط با غني‌سازي و پروژه‌هاي مرتبط با آب سنگين است، برخي فعاليت‌ها را در UCF و کارخانه توليد سوخت (FMP) اصفهان، كه در ذيل شرح داده مي‌شود، انجام مي‌دهد كه مغاير با آن تعهدات است؛ اگرچه هر دو تاسيسات تحت پادمان‌هاي آژانس قرار دارد.

34. تاسيسات فرآوري اورانيوم: در 17 دسامبر 2011، ايران شروع به تبديل UF6 غني شده تا 20 درصد اورانيوم 235 به U3O8 كرد. در 19 فوريه 2012، آژانس راستي آزمايي كرده است که 8 کيلوگرم اورانيوم به شکل U3O8 توليد شده و متعاقبا 7.3 کيلوگرم اورانيوم به شکل U3O8 به کارخانه توليد سوخت اصفهان(FMP) منتقل شده است.

35. همانگونه که قبلا گزارش شد، ايران فرآوري UF6 غني شده تا 34/3 درصد اورانيوم 235 به UO2 را شروع کرد. در 19 فوريه 2012، آژانس راستي آزمايي كرد که ايران 24 کيلوگرم اورانيوم در شکل UO2 را توليد كرده و متعاقبا 6/13 کيلوگرم اورانيوم در شکل UO2 به کارخانه توليد سوخت اصفهان FMP منتقل کرده است.

36. در 19 فوريه 2012، آژانس راستي‌آزمايي كرد که ايران 5/896 کيلوگرم اورانيوم طبيعي در شکل UO2 توليد كرده است. آژانس راستي‌آزمايي كرده است که ايران 3/144 کيلوگرم اورانيوم در شکل UO2 به کارخانه توليد سوخت اصفهان (FMP) منتقل كرده است.

37. كارخانه توليد سوخت: از زمان گزارش قبلي مديركل، ايران در جهت توليد دو نوع مجتمع سوخت در كارخانه توليد سوخت اصفهان (FMP) براي استفاده در رآكتور تحقيقاتي تهران، كار كرده است (به پاراگراف 48 نگاه شود):

ـ مجتمع‌هاي ساخته شده از صفحه‌هاي سوخت شامل U3O8: در 14 و 19 نوامبر 2011 آژانس دو صفحه سوخت حاوي U3O8 طبيعي در لابراتوار تحقيق و توسعه R&D در كارخانه توليد سوخت اصفهان (FMP) ساخته شده بودند را راستي‌آزمايي كرد. در تاريخ 3 ژانويه 2012 آژانس به راستي‌آزمايي يك صفحه سوخت حاوي U3O8 كه تا 20 درصد U-235 غني‌ شده بود، پرداخت و در 1 فوريه 2012 آژانس يك مجتمع سوخت شامل 14 صفحه سوخت حاوي U3O8 كه تا 20 درصد U-235 غني شده بودند را راستي‌آزمايي كرد.

ـ مجتمع‌هاي ساخته شده از 12 ميله سوخت حاوي UO2 غني شده تا 34/3 درصد U-235: آژانس در 26 نوامبر 2011 يك مجتمع سوخت و در 22 دسامبر 2011 مجتمع سوخت ديگري را راستي‌آزمايي كرد.

همه صفحه‌هاي سوخت و مجتمع‌هاي سوخت اشاره شده در بالا متعاقبا توسط ايران براي آزمايش پرتودهي به رآكتور تحقيقاتي تهران (TRR) منتقل شدند.

38. در نامه مورخ 8 فوريه 2012 ايران به آژانس اطلاع داد كه قصد دارد جهت توليد سوخت براي رآكتور IR-40 در 12 فوريه 2012 با استفاده از UO2 طبيعي"توليد قرص، ميله سوخت و مجتمع سوخت" را آغاز كند. در خلال راستي‌آزمايي اطلاعات طراحي (DIV)كه در 18 فوريه 2012 صورت گرفت، آژانس مشاهده كرد كه ساخت قرص‌ها براي رآكتور IR-40 آغاز شده است.

39. آژانس در نامه 16 فوريه 2012 به ايران خاطرنشان كرد كه رويکرد پادماني مناسب در ارتباط با خط توليد سوخت U3O8 هنوز در كارخانه توليد سوخت اصفهان (FMP) صورت نگرفته است. در عين حال با وجود فقدان اين رويکرد پادمان، در اين مقطع ثابت شد كه همان‌طور كه در خلال يك بازرسي كه در 19ـ 18 فوريه 2012 از كارخانه توليد سوخت اصفهان (FMP) صورت گرفت، اين امكان براي آژانس وجود دارد كه به حسابرسي تمام مواد هسته‌يي در خط توليد سوخت U3O8 بپردازد. آژانس در حال مذاكره با ايران براي يك رويکرد جديد پادماني در كارخانه توليد سوخت اصفهان (FMP) است.

H. ابعاد نظامي احتمالي

40. گزارش‌هاي قبلي مديركل موضوعات باقي‌مانده‌اي را درباره ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌يي ايران و اقداماتي كه لازم است ايران براي حل آن‌ها انجام دهد را مطرح كرده‌اند. از سال 2002 آژانس به طور فزاينده‌اي درباره احتمال وجود فعاليت‌هاي اعلام نشده هسته‌يي ايران كه نهادهاي نظامي در آن دخيل باشند، شامل فعاليت‌هاي مربوط به ساخت خرج هسته‌يي موشك ابراز نگراني كرده است، موضوعي كه آژانس به طور منظم اطلاعات جديدي را دريافت كرده است.

41. ضميمه گزارش نوامبر 2011 (GOV/65/2011) مديركل ارزيابي مشروحي از اطلاعات در دسترس آژانس را ارايه داد كه نشان مي‌دهند كه ايران به فعاليت‌هايي دست زده است كه مربوط به ساخت يك وسيله انفجاري هسته‌يي است. اين اطلاعات كه از منابع مستقل و متنوع شامل شماري از كشورهاي عضو، تلاش‌هاي خود آژانس و اطلاعات ارايه شده توسط خود ايران به دست آمده‌اند، توسط آژانس به طور كلي معتبر ارزيابي شده‌اند. اين اطلاعات نشان مي‌دهند كه: قبل از 2003 اين فعاليت‌ها تحت يك برنامه ساختاري صورت مي‌گرفته‌اند كه برخي از اين فعاليت‌ها بعد از 2003 ادامه داشته‌اند و برخي ممكن است هنوز ادامه داشته باشند.

42. در قطعنامه 1929 مصوب 2010، شوراي امنيت تعهدات ايران براي انجام اقداماتي كه شوراي حكام در قطعنامهGOV/14/2006 و GOV/82/2009, الزام كرده است را تاييد مجدد كرد و ايران را متعهد كرده است كه با آژانس به طور كامل براي حل موضوعات باقي‌مانده همكاري كند، به ويژه آن دسته از موضوعاتي كه به نگراني‌هاي مربوط به ابعاد نظامي برنامه هسته‌يي ايران دامن مي‌زند، شامل ارايه دسترسي بدون تاخير به تمامي سايت‌ها، تجهيزات، اشخاص و اسناد درخواست شده توسط آژانس. شوراي حكام در قطعنامه GOV/69/2011 مورخ 18 نوامبر 2011 از جمله نگراني فزآينده و عميق خود را درباره موضوعات حل نشده مربوط به برنامه‌ هسته‌يي ايران ابراز كرده است، از جمله مسايلي كه لازم است براي منتفي دانستن وجود ابعاد نظامي احتمالي روشن شود.

I. اطلاعات طراحي

43. كد 1/3 اصلاحيه ترتيبات فرعي بخش عمومي موافقت‌نامه پادمان ايران، ارائه اطلاعات طراحي براي تاسيسات جديد را به محض تصميم به ساخت يا دستور به ساخت تاسيسات جديد، هركدام كه زودتر اتخاذ شود،‌ پيش‌بيني مي‌كند.كد اصلاحيه 1/3 هم‌چنين مقرر مي‌دارد اطلاعات طراحي كامل‌تر در زمان تعريف اوليه پروژه،‌ طراحي اوليه، ساخت و مراحل را‌ه‌اندازي ارائه شود. ايران هم‌چنان دولتي است كه با داشتن فعاليت‌هاي عمده هسته‌يي كه آژانس در آن در حال اجراي موافقت‌نامه پادمان جامع است، مفاد كد اصلاحيه1/3 را اجراء نمي‌كند. آژانس هنوز منتظر دريافت اطلاعات طراحي روزآمد شده رآكتور IR- 40 و اطلاعات بيش‌تر پيرو اظهاراتي است كه در رابطه با ساخت برنامه‌ريزي شده تاسيسات جديد غني‌سازي اورانيوم و طراحي رآكتور مشابه رآكتور تحقيقاتي تهران داشته است.

44. همان‌طور كه پيش از اين گزارش شده است، پاسخ ايران به درخواست‌هاي آژانس براي تاييد يا ارائه اطلاعات بيش‌تر در مورد اظهاراتش مبني بر قصد ساخت تاسيسات هسته‌يي جديد، اين است كه اطلاعات لازم را در "زمان مقتضي" ارائه خواهد داد به جاي اين‌كه بر اساس ملزومات كد اصلاحيه 1/3 ترتيبات فرعي موافقت‌نامه پادمانش عمل كند.

J. پروتكل الحاقي

45. برخلاف قطعنامه‌هاي مربوطه شوراي حكام و شوراي امنيت، ايران پروتكل الحاقي را اجرا نمي‌كند. آژانس در موقعيتي نخواهد بود كه تضمين معتبر درباره فقدان مواد و فعاليت‌هاي هسته‌يي اعلام نشده ارائه دهد، مگر و تا زماني‌كه ايران همكاري لازم را با آژانس از جمله از طريق اجراي پروتكل الحاقي به عمل آورد.

k. ساير موضوعات

46 . همان‌گونه كه قبلا گزارش شده است در اوت 2011 آژانس به منظور راستي‌آزمايي در كنار ديگر مسايل، مواد هسته‌يي در شكل فلز اورانيوم طبيعي و پسماند پردازش شده، مرتبط با آزمايش‌هاي تبديل كه توسط ايران بين سال‌هاي 1995 و 2002 به مورد اجرا گذاشته شد، يك راستي‌آزمايي موجودي فيزيكي (PIV) در آزمايشگاه تحقيقاتي چند منظوره جابربن حيان اجرا كرد. ميزان اين مواد پس از اندازه‌گيري توسط آژانس 8/19 كيلوگرم كم‌تر از ميزان 7/270 كيلوگرم اعلام شده از سوي متصدي بود. ايران اطلاعات اضافي در ارتباط با اين اختلاف را در نامه‌اي به تاريخ دوم نوامبر 2011 ارائه كرد. آژانس در نامه‌اي به تاريخ 16 دسامبر 2011 ايران را مطلع كرد كه ضمن مدنظر قرار دادن اين اطلاعات اضافي، اختلاف يادشده باقي‌مانده است، بنابراين لازم است اطلاعات بيش‌تري از سوي ايران ارائه شود. در جريان گفت‌وگو با ايران در 13 و 14 فوريه 2012، آژانس خواستار دسترسي به اطلاعات ثبت شده و پرسنل دست‌اندركار در آزمايش‌هاي تبديل فلز اورانيوم شد. ايران خاطرنشان كرد اسناد مربوطه را ديگر در اختيار ندارد و پرسنل دست‌اندركار در اين امر ديگر در دسترس نيستند. ايران هم‌چنين خاطرنشان كرد اختلاف موردنظر ممكن است از وجود ميزان بالاتري از اورانيوم در پسماند نسبت به آن‌چه توسط آژانس اندازه‌گيري شده، ناشي شده باشد. در اين راستا، ايران پيشنهاد كرده است كه كليه مواد پسماند را فرآوري كند و اورانيوم موجود در آن را استخراج كند. آژانس تجزيه و تحليل اضافي درخصوص نمونه‌هاي مواد مربوطه را آغاز كرده است. اختلاف يادشده تا روشن شدن موضوع باقي است.

47. همان‌گونه كه قبلا گزارش شد، در نامه‌اي به تاريخ 19 ژوئن 2011، ايران آژانس را از قصدش مبني بر "انتقـال تعدادي از مـجتمع‌هاي سـوخت مصرف شده (اورانيوم با غناي بالا، ميله كنترل سوخت و ميله استاندارد سوخت از استخر سوخت مصرف شده به قلب رآكتور به منظور هدايت يك پروژه تحقيقاتي" آگاه كرد. اين اقدام بايد از تاريخ 12 فوريه 2012 آغاز مي‌شد.

48. از زمان گزارش قبلي مديركل، ايران به پرتودهي به ميله‌هاي سوخت در رآكتور تحقيقاتي تهران و صفحات توليد شده در FMP (رجوع شود به پاراگراف‌هاي 39-37 بالا) ادامه داده است، از جمله پرتو‌دهي به: يك ميله سوخت UO2، يكي از مجتمع‌هاي سوخت دربردارنده 12 ميله UO2 از U-235 كه تا 34/3 درصـد غني شـده اسـت (متعاقبا در جايگزين كردن يكي از مجتمع‌هاي كنترلي در قلب رآكتور تحقيقاتي تهران استفاده شد) يكي از صفحات سوخت اورانيوم طبيعي دربردارنده U3O8 و يك صفحه سوخت غني شده تا كم‌تر از 20 درصد اورانيوم 235. در تاريخ 22 فوريه 2012 آژانس راستي‌آزمايي كرد كه اين مجتمع سوخت حاوي 14 صفحه سوخت دربردارنده U3O8 كه تا ميزان 20 درصد اورانيوم 235 غني شده در مخزن سوخت مصرف شده در رآكتور تحقيقاتي تهران قرار گرفته بود.

49 . در تاريخ 10 ژانويه 2012 آژانس يك بازرسي در نيروگاه اتمي بوشهر انجام داد كه در طول آن آژانس خاطرنشان كرد كه رآكتور خاموش بود. در نامه مورخ 6 فوريه 2012، ايران برنامه کاري راه‌اندازي نيروگاه اتمي بوشهر را كه نشان مي‌داد فعاليت راه‌اندازي در تاريخ 31 ژانويه 2012 آغاز شده است را به آژانس ارائه كرد.

L. خلاصه

50. درحالي كه آژانس به فعاليت‌هاي راستي‌آزمايي درباره نبود انحراف مواد هسته‌يي اعلام شده در تاسيسات هسته‌يي و مكان‌هاي خارج از تاسيسات هسته‌يي اعلام شده توسط ايران تحت توافق‌نامه پادمان ادامه مي‌دهد، چون ايران همكاري لازم را از جمله از طريق اجراي پروتكل الحاقي به عمل نمي‌آورد، آژانس قادر نيست درباره نبود فعاليت‌ها و مواد هسته‌يي اعلام نشده اطمينان موثقي ارائه دهد و بنابراين نمي‌تواند نتيجه‌گيري كند كه تمامي مواد هسته‌يي در ايران براي فعاليت‌هاي صلح‌آميز هستند.

51. آژانس همان‌گونه كه در سند GOV/65/2011 بيان شده است، هم‌چنان نگراني‌هاي جدي خود در مورد ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته‌يي ايران را ابراز مي‌دارد. ايران با وجود درخواست آژانس كه در دو ديدار اخير از تهران مطرح شد، امكان دسترسي به پارچين را فراهم نكرد و درخصوص رويكرد ساختاري براي رفع تمامي موضوعات باقي‌مانده در ارتباط با برنامه هسته‌يي ايران هيچ توافقي حاصل نشد.

52. از زمان گزارش نوامبر 2011 مديركل تاكنون (GOV/65/2011)، برخلاف قطعنامه‌هاي مربوطه شوراي حكام و شوراي امنيت، ايران به فعاليت‌هاي غني‌سازي اورانيوم ادامه مي‌دهد: تعداد آبشارهاي استفاده شده براي توليد UF6 غني‌شده تا 5 درصد ازU-235 را افزايش داده است؛ تعداد آبشارهاي مورد استفاده براي توليد UF6 غني‌ شده 20 درصد از اورانيوم 235 را افزايش داده است و آبشارهاي بيش‌تري را در كارخانه غني‌سازي سوخت فردو و كارخانه غني‌سازي سوخت نطنز آماده مي‌كند. ايران هم‌چنين قصدش را براي نصب سه نوع جديد از سانتريفيوژ در نطنز براي اهداف تحقيق و توسعه اعلام كرده است.

53. مديركل همان‌گونه كه در قطعنامه‌هاي الزام‌آور شوراي حكام و شوراي امنيت درخواست شده، از ايران مي‌خواهد گام‌هايي را در جهت اجراي كامل موافقت‌نامه پادمان‌ و ديگر تعهداتش از جمله اجراي مقررات پروتكل الحاقي، اجراي كد اصلاحيه 1/3 از ترتيبات فرعي بخش عمومي موافقت‌نامه پادمان، تعليق فعاليت‌هاي مرتبط با غني‌سازي و تعليق فعاليت‌هاي مرتبط با آب سنگين بردارد.

54. مديركل ايران از ايران مي‌خواهد به طور كامل با آژانس همكاري كند. مديركل از ايران مي‌خواهد براي رسيدن به توافقي درباره رويكردي سازنده مبتني بر فعاليت‌هاي راستي‌آزمايي آژانس براي حل كليه مسايل باقي‌مانده با آژانس همكاري كند. به ويژه مديركل از ايران مي‌خواهد به نگراني‌هاي جدي آژانس درباره ابعاد نظامي احتمالي در برنامه هسته‌يي‌اش بپردازد، از جمله به عنوان اولين گام، پاسخ به سوالات آژانس در مورد پارچين و كارشناس خارجي و دسترسي به آن‌ها را در اسرع وقت ارايه دهد.

55. مديركل به طور مقتضي به گزارش‌دهي ادامه خواهد داد.»

انتهاي پيام

  • شنبه/ ۶ اسفند ۱۳۹۰ / ۱۵:۴۴
  • دسته‌بندی: انرژی هسته‎‌ای
  • کد خبر: 9012-03113
  • خبرنگار : 71049