سيد احمد ميرعلايي ـ تهيهكننده ـ و حميد فرخنژاد ـ بازيگر فيلم سينمايي «شب واقعه» ـ همزمان با آغاز اكران اين فيلم سينمايي، در خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) حضور يافته و به سوالات مختلفي پاسخ دادند.
ميرعلايي:اگر مسووليت نداشتم، «شب واقعه» زودتر اكران ميشد
به گزارش خبرنگار بخش سينمايي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، ميرعلايي ـ تهيهكننده «شب واقعه» ـ در پاسخ به اولين سوال، درباره به تعويق افتادن اكران اين فيلم سينمايي گفت: طبيعتا يكي از دلايل عقب افتادن اكران اين فيلم، آن بود كه من در بنياد سينمايي فارابي مسووليت داشتم و اگر اين مسئوليت نبود قطعا فيلم زودتر اكران ميشد، چرا كه با پيگيريهايمان ميتوانستيم، شرايط خوبي براي آن فراهم كنيم.
وي ادامه داد: معتقدم تهيهكننده از ابتدايي كه بحث نگارش فيلمنامه مطرح ميشود تا زماني كه مخاطب از سينما خارج ميشود موظف به انجام وظايفش است. با توجه به مسووليتي كه دارم اگر «شب واقعه» را فرد ديگري ساخته بود راحتتر ميتوانستم از آن دفاع كنم؛ چرا كه اين فيلم را خيلي دوست دارم. حتي در دوره بيست و هشتم جشنواره فجر كه «شب واقعه» در بخش مسابقه سينماي ايران حاضر بود اصرار داشتم كه ناديده گرفته نشود اما در هر صورت به دليل مسئوليتي كه در بنياد سينمايي فارابي قبول كرده بودم مجبور شديم از رقابت در بخش بهترين فيلم جشنواره انصراف دهيم.
ميرعلايي تصريح كرد: معتقدم كه «شب واقعه» به اندازه كافي از جانب تهيهكنندگي آن مهجور مانده است و نبايد در اكران بيش از اين دچار مشكل شود.
گلايه از شرايط پخش در سينماي ايران
تهيهكننده فيلم سينمايي «شب واقعه» سخنانش درباره اكران فيلم را با انتقاد از شرايط پخش در سينماي ايران ادامه داد و گفت: فكر ميكنم اگر با همين شرايط پخش در سينماي ايران پيش برويم، سينماي ما روز به روز رو به افول خواهد رفت. اكنون مشكل در شكل تنظيم شده پخش است كه باعث ميشود بخش خصوصي رغبتي براي سرمايهگذاري در فيلمهاي ارزشي نداشته باشد. در حالي كه مسئولين ساخت اين گونه فيلمها را تشويق ميكنند، اما با اين شرايط به سمتي پيش خواهيم رفت كه كم كم ساخت فيلمهاي ارزشي غيرممكن خواهد شد.
مديرعامل بنياد سينمايي فارابي با بيان اينكه بايد برنامهريزي دقيقي نسبت به پخش فيلمهاي سينمايي انجام شود، گفت: اگر پخشكنندهاي تنها به اقتصاد سينما توجه كند، ديگر نميتوان اسم او را سينماگر گذاشت. پخشكنندهها بايد شناخت بيشتري از سينما داشته باشند. البته منظور از شناخت بيشتر اين نيست كه يك پخشكننده بتواند فيلمهاي پرفروش را تشخيص دهد، بلكه منظورم اين است كه او بايد بتواند به مجموع سينماي ايران خدمت كند. گرچه معتقدم سينما به فيلمهاي پرفروش هم نياز دارد.
وي تاكيد كرد: يك پخشكننده نبايد تمام توجه خود را به فيلمهايي كه به اصطلاح «بفروش» هستند، معطوف كند. گر چه بايد به فيلمهاي پرمخاطب توجه داشته باشيم اما توجه به فيلمهاي فرهنگي نيز بسيار مهم است.
تشكيل اتاق فكر براي اكران فيلمهاي سينمايي
ميرعلايي در ادامه با تاكيد بر اينكه بايد اتاق فكري براي اكران فيلمهاي سينمايي تشكيل شود، اظهار كرد: در سالهاي گذشته سينما و تلويزيون در جهت رشد مخاطب با يكديگر تلاش كردند و سطح توقع مخاطب را پايين آوردند و يا اينكه حداقل بايد بگوييم به آن بيتوجهي كردهاند. سينما و تلويزيون بايد بدانند كه اگر هر كدام لطمه بخورد آن يكي هم ضربه ميبيند. ما براي حل اين مشكل و بهتر شدن وضعيت پخش، پيشنهاد تشكيل اتاق فكري را براي اكران داريم كه شامل سينماگران، نمايندگان پخشكنندگان، تلويزيون، ارشاد و سينماگران است.
وي خاطرنشان كرد: در حال حاضر و مخصوصا از زماني كه آقاي مشيري با آن سابقه درخشان از مديريت بازرگاني صدا و سيما رفتهاند، نحوه تبليغات تلويزيوني فيلمهاي سينمايي با مشكل روبروست. فكر ميكنم در اين شرايط اين اتاق فكر براي همه فيلمها لازم است.
ميرعلايي در ادامه اين نشست در پاسخ به سوالي درباره وضعيت تبليغات فيلم در ابتداي اكران آن گفت: وضعيت تبليغات در حال بهتر شدن است چرا كه اكران اين فيلم در 28 ديماه در هالهاي از ابهام قرار داشت. در هرصورت تبليغات تلويزيوني فيلم از ديروز آغاز شده است.
از گذاشتن نام «شب واقعه» روي فيلم، ميترسيدم
تهيهكننده فيلم سينمايي «شب واقعه» در بخش ديگري از اين نشست، در پاسخ به سوالي درباره اينكه چگونه به سوژه اين فيلم سينمايي رسيدهاند، توضيح داد: من براي بازديد از لوكيشن فيلمهاي مختلف به آبادان ميرفتم و مي ديدم كه مردم درباره شخصي به نام «درياقلي سوراني» كه صاحب يك گاراژ بود و توانست آبادان را نجات دهد، صحبت ميكردند که برايم بسيار جذاب بود. پس از مدتي، آقاي دهقاني معاون فرهنگي موسسه شاهد، من و آقاي اسدي براي جلسهاي دعوت شديم تا درباره اين فيلم صحبت كنيم.
ميرعلايي يادآور شد: پيش از اين جلسه، آقاي حبيب احمدزاده تحقيقاتي درباره شخصيت «درياقلي» كرده بود و آقاي همايون شهنواز نيز بر اساس آن، فيلمنامهاي را از اين قهرمان ملي تهيه و در اختيار بنياد شهيد قرار داده بود. پس از آن، آقاي اسدي که بسيار علاقمند بود اين فيلم را بسازد براي بازنويسي اجرايي چندين بار به آبادان رفته و حتي با همرزمان درياقلي هم صحبت كردند تا رفته رفته فيلمنامه «شب واقعه» شكل گرفت.
وي درباره تغيير نام چندباره اين فيلم نيز اظهار كرد: در ابتدا نام فيلم «اگر درياقلي نبود» بود. پس از آن آقاي اسدي پيشنهاد داد كه نام فيلم به «شب واقعه» تغيير كند اما من ميترسيدم و به ايشان ميگفتم با توجه به اينكه «روز واقعه» يك فيلم شاخص است، مردم انتظار آن فيلم را دارند و اگر نتيجه اين فيلم خوب نباشد چه كار كنيم؟ اما آقاي اسدي از همان ابتدا گفت كه به اميد خدا جلو ميرويم و اينگونه شد كه در حال حاضر كل گروه از اينكه در اين پروژه حاضر بودهاند خوشحال و از شرايط اكران گلايهمندند.
سعي كرديم كاملا به فيزيك اصلي «درياقلي» وفادار بمانيم
ميرعلايي در ادامه نشست درباره ميزان وفاداري به شخصيت درياقلي گفت: اين موضوع را ميتوان از چند منظر بررسي كرد. از نظر فيزيك شخصيت، ما سعي كرديم كه كاملا به فيزيك اصلي درياقلي وفادار بمانيم كه البته اين موضوع كار آقاي فرخ نژاد را سخت ميكرد. جالب است كه بدانيد درياقلي هنگامي كه در بيمارستان بوعلي تهران فوت كرد به عنوان يك ناشناس در بهشت زهرا (س) دفن شد و خانوادهاش توانستند او را از روي استخوان كتفش كه شكسته بود تشخيص دهند. ما نيز سعي كرديم چنين شاخصه فيزيكياي را در فيلم رعايت كنيم.
وي تصريح كرد: استفاده از چنين فيزيكي براي كتف يك شخصيت خيلي سخت است. اما آقاي فرخنژاد با توانمندي بسيار بالايشان توانستند به خوبي چنين چيزي را نمايش دهند و بازياش در اين فيلم بسيار متفاوتتر از کارهاي ديگرش است. البته در نوع ديالوگ گويي شخصيت «درياقلي» نيز آقاي فرخ نژاد به همراه آقاي اسدي تلاش زيادي كردند و در رفت و آمدهاي مختلف از خانواده درياقلي كمك گرفتند.
چرا فرخنژاد براي نقش درياقلي انتخاب شد؟
ميرعلايي در ادامه با اشاره به دلايل انتخاب حميد فرخ نژاد به عنوان نقش اول «شب واقعه» عنوان كرد: زماني كه ما درباره سپردن نقش درياقلي به آقاي فرخنژاد صحبت ميكرديم، ايشان خارج از كشور بودند. از ابتدا فكر ميكرديم آقاي فرخ نژاد به دليل همشهري بودنشان با درياقلي سوراني، ته لهجه آباداني و همچنين نوع بازياش ميتواند گزينه مناسبي باشد.
تهيهكننده «شب واقعه» بازي حميد فرخ نژاد را بسيار خوب توصيف كرد و ادامه داد: «شب واقعه» فيلمي بازيگر محور است. من از همه بازيگران تشكر ميكنم اما كشش فيلم به شخصيت اول آن است كه مخاطب با او فيلم را از ابتدا تا انتها ميبيند. آقاي فرخ نژاد با همكاري آقاي اسدي نقششان را بسيار خوب ايفا كردند و موقعيتهاي مختلف داستان را به نتيجه رساندند.
ميرعلايي با اشاره به جايزه آسياپاسفيکي که فرخ نژاد براي اين فيلم گرفت اظهار کرد: ايشان يکي از جايزههاي مهم بازيگري را گرفتند که هر بازيگري چنين افتخاري را نداشته است.
وي در ادامه به قصهپردازي در داستان اصلي فيلم اشاره كرد و گفت: شيرازه اصلي فيلم درباره تغيير شخصيت و رشادتي است كه درياقلي انجام ميدهد كه ما سعي كرديم آن را به بهترين شكل نشان دهيم. اما به هر حال در قصهپردازي براي ارائه مفهوم به برخي از تخيلات مانند شخصيتهاي سياه پوست و بانوي سوزان در فيلم متوسل شديم.
ميرعلايي در پايان اين بخش تصريح كرد: ما بايد از همه امكانات بهره ميبرديم تا بتوانيم تغيير موضع 180 درجهاي درياقلي سوراني را در مدت 90 دقيقه نمايش دهيم. درياقلي فردي است كه در ابتداي فيلم ميگويد جنگ به من چه ارتباطي دارد؟، اما در پايان با تغيير موضعاش تا پاي جانش پيش ميرود. در آمدن تحول اين شخصيت بسيار مهم بود که به خوبي درآمده است.
قصهي كوچكي از جنگ ماست؛ «شب واقعه»
تهيهكننده فيلم سينمايي «شب واقعه» در صحبتهايش به كار كردن با شهرام اسدي به عنوان كارگردان اشاره كرد و گفت: آقاي اسدي در اين فيلم پرچم ايران را چندين بار نشان ميدهند. او ميگفت من فيلمهاي آمريكايي زياد ديدهام و آنها در همه فيلمهايشان چندين بار پرچم كشورشان را نشان ميدهند. حال چرا ما نبايد پرچم كشورمان را نشان دهيم؟
وي افزود: اين فيلم يک تاريخ کلي از جنگ ماست و قصه کوچکي از جنگ ما در آن مطرح ميشود.
تمامي عوايد «شب واقعه» در آبادان هزينه ميشود
تهيه كننده فيلم سينمايي «شب واقعه» در بخش پاياني سخنانش به اين نكته كه كليه عوايد حاصل از فروش اين فيلم سينمايي صرف امور فرهنگي شهر آبادان خواهد شد اشاره و تصريح كرد: پيشنهادي حميد فرخ نژاد داد که به فکر مردم آبادان باشيم و ما هم در ادامه پيشنهاد داديم که درآمدهاي ناشي از فروش اين فيلم، صرف بازسازي فضاهاي فرهنگي آبادان شود و گروهي به مديريت اين بازيگر اين کار را انجام دهند كه از سوي بنياد شهيد به عنوان سرمايهگذار فيلم مورد موافقت قرار گرفت.
وي ادامه داد: سپس من اين موضوع را با آقاي شمقدري مطرح كردم و ايشان نيز پذيرفتند كه هزينه كپي گرفتن از فيلم و تبليغات شهري را به عهده بگيرند تا در هدف فرهنگي كه براي شهر آبادان داريم سهمي داشته باشند.
تا زماني كه مسووليت دارم،نميخواهم تهيهكنندگي كنم
ميرعلايي درباره ادامه فعاليتش به عنوان تهيهكننده در سينما گفت: تا زماني كه در بنياد سينمايي فارابي مسئوليت دارم، نميخواهم به تهيهكنندگي مشغول شوم. چرا كه ممكن است شائبههايي هرچند كوچك را به دنبال داشته باشد. اكنون دفتري كه داشتم از دو سال پيش خالي افتاده است و حتي آن را به دوستان سينماگر ديگر هم اجاره ندادم كه خداي نكرده هيچ شائبه استفاده از جايگاهي كه در بنياد سينمايي فارابي به من سپرده شده، ايجاد نشود.
وي در عين حال خاطرنشان كرد: اما همين الان هم دوست دارم كه به سينما باز گردم، گرچه موضوع مديريت بنياد فارابي نيز مهم است.
ميرعلايي در پايان سخنانش در پاسخ به اين سوال كه آيا باز هم فيلم جنگي خواهد ساخت، تصريح كرد: صد در صد كار ميكنم. من باز هم علاقمندم كه در سينماي دفاع مقدس فعاليت كنم و حتي اگر بودجه شخصي هم داشته باشم آن را در اين بخش هزينه ميكنم چرا كه حمايت و فعاليت در سينماي دفاع مقدس وظيفه ما است.
فرخ نژاد: تصميمگيرندهي اصلي اكران،سينمادارها هستند
در ادامه نشستي كه براي فيلم سينمايي «شب واقعه» در خبرگزاري ايسنا، برگزار شد، حميد فرخنژاد نيز نقطه نظراتش را درباره اين فيلم سينمايي بيان كرد.
فرخنژاد در ابتداي سخنانش از شرايط اكران فيلم گلايه كرد و گفت: وقتي كه فيلم در اكران با چنين مشكلاتي مواجه شد من گفتم وقتي فيلم آقاي ميرعلايي مشكل پيدا كند من ديگر بايد سكوت كنم! متاسفانه در حال حاضر نوعي دسته بندي در سينما شده است كه در آن فيلمهايي كه وجاهت فرهنگي دارند با اقبال عمومي كمتري مواجه ميشود اما فيلمهايي كه وجهه سرگرمي بيشتري دارند مورد استقبال عمومي قرار ميگيرند.
وي ادامه داد: اكنون سينمادار تصميمگيرنده اصلي چرخه اكران است. ديديم كه امسال در هفته جنگ حتي شاهد اكران يك فيلم جنگي هم نبوديم. چون سينمادار تنها به جنبه تجاري فيلمها نگاه ميكند. چگونه فيلمي از جشنواره فجر هشت سيمرغ ميگيرد اما در هنگام اكران با آن اينگونه برخورد ميشود، اما در مقابل با تمام احترامي كه براي فيلمهاي سينماي مخاطب عام قائلم، ميبينيم كه فيلمهايي يك ماه پس از توليد اكران ميشوند.
حميد فرخنژاد در ادامه با بيان اينكه بايد اهرمهايي تشويقي در بخش اكران براي فيلمهاي فرهنگي كه در جشنواره فجر موفق ميشود وجود داشته باشد، اظهار كرد: به نظرم اهرم تشويقي كه ميتواند به كار گرفته شود اين است كه به اكران شدن آنها سرعت ببخشيم. فكر ميكنم اهرمهاي تشويقي براي سينماي ما كه هميشه دغدغه آثار فرهنگي را داشته، بسيار مهم است. بايد اين اهرمها توسط سياستگذاران كلان فرهنگي مورد توجه واقع شود تا بتوان از فيلمهاي فرهنگي در اكران حمايت كرد.
وي ادامه داد: به عنوان مثال به نظرم فيلمهايي مانند «شب واقعه» بايد توسط صدا و سيما هم مورد حمايت قرار بگيرد. متاسفانه در حال حاضر افرادي كه فيلمشان در راحتترين شرايط ساخته ميشود راحتتر نيز آن را اكران ميكنن. اما بايد توجه داشته باشيم كه اين مساله در آينده باعث دلسردي افرادي ميشود كه نگاهي فرهنگي دارند و اين براي سينماي ما خطرناک است.
به بازي در «شب واقعه» افتخار ميكنم و به آن ايمان دارم
فرخنژاد درباره شناختش از «درياقلي» اظهار کرد: اين شخصيت را بوميهاي آبادان همه ميشناسند، در نوار مرزي تنها شهري که سقوط نميکند آبادان است که مقداري به جغرافياي اين شهر برميگردد و مقداري هم کار مهمي که درياقلي کرده است.
بازيگر فيلم سينمايي «شب واقعه» در بخش ديگري از اين نشست با بيان اينكه به بازي در اين فيلم افتخار ميكند، گفت: من در پرونده كاريام فيلمهاي زيادي دارم اما تنها به بعضي از آنها افتخار ميكنم كه «شب واقعه» يكي از آنها است، من به اين فيلم ايمان دارم.
وي توضيح داد: از آقاي ميرعلايي به عنوان تهيهكننده تا آخرين نفري كه در اين پروژه همكاري ميكرد، همه با عشق ويژهاي به كار مشغول بودند؛ چرا كه «شب واقعه» يك پروژه ملي است. بسياري در جنگ با انگيزههاي مختلفي حضور يافتند اما مهم اين است كه كليتي به نام ايران در همه آنها مطرح و مشترك است.
فرخنژاد در اين بخش به ساير بازيگران اين فيلم اشاره كرد و گفت: پارتنر مقابل من در «شب واقعه» فردي است كه هيچ واكنشي ندارد و به نوعي سنگ صبور درياقلي است و بسياري از درونياتش را با او بازگو مي کند. شخصيتپردازي فرد سياه پوستي كه در روبروي من قرار گرفته به نوعي بود كه چون وجاهت فكري نداشت، درياقلي مدام با او صحبت ميكرد. اين شخصيت به نوعي يك كاتوليزور است كه تماشاگر به واسطه او به تحول درياقلي در طول فيلم پي ميبرد.
وي درباره نقش لادن مستوفي نيز عنوان كرد: شخصيتي كه ايشان در فيلم ايفا ميكنند، ذهنيت درياقلي است كه در واقع همان مادربزرگ اوست؛ اما اين شخصيت در فيلم به مام ميهن تشبيه شده است كه اميدوارم چنين چيزي آنطور كه ميخواستيم در آمده باشد.
ميخواستيم فيلمي خارج از شخصيتهاي كليشهاي فيلمهاي جنگي بسازيم
فرخنژاد در ادامه ضمن انتقاد از برخي از فيلمهاي دفاع مقدس كه در سالهاي گذشته ساخته شدهاند، تصريح كرد: متاسفانه فيلمهاي جنگي با نوع پرداختشان، افراد را خارج از حيطه آدمهاي عادي نشان ميدهند؛ اما در «شب واقعه» سعي شده است كه به يك آدم معمولي پرداخت شود که شايد گذشته موجهي هم نداشته اما جايي که لازم است از كليت وجه مشترک همه ما دفاع ميکند و يک حماسه تاريخي خلق ميکند.
وي ادامه داد: تمام هم و غم ما در ساخت «شب واقعه» اين بود كه فيلمي خارج از شخصيتهاي كليشهاي كه در فيلمهاي جنگي نشان داده ميشود، بسازيم. در اكثر فيلمهاي جنگي تكليف شخصيت داستان از اول تا آخر فيلم مشخص است. در اين فيلمها فرشته، فرشته و شيطان، شيطان است. اما ما بايد در «شب واقعه» در 90 دقيقه يك تحول عميق 180 درجهاي را در شخصيت اصلي داستان نشان ميداديم بطوريکه شخصيت شعاري نشود و تماشاگر آنرا باور کند. من مطمئن هستم كه با اين نگاه، «شب واقعه» به عنوان يک اثر ملي و آرمانگرايانه براي ايرانيان خارج از كشور نيز جذاب است و اميدوارم آقاي ميرعلايي شرايطي را فراهم كند كه فيلم براي ايرانيان خارج از كشور نيز نمايش داده شود.
به گزارش ايسنا، حميد فرخ نژاد در ادامه اين بخش از سخنانش وضعيت فعلي سينماي جنگ را مورد انتقاد قرار داد و گفت: مديريت حاكم بر سينماي جنگ با اعمال نظرهاي نادرست، تماشاگر را از اين ژانر فراري داده است. سينماي جنگ يكي از معدود ژانرهايي است كه از ابتدا تا انتهاي آن در دست مديران دولتي بوده اما الان وضعيتش چگونه است؟ آن سينماي صد درصد تحت نظارت اكنون به چه سمتي رفته است؟ متاسفانه سينمايي شده که مردم از آن فرار ميکنند.
جنگ ما بضاعتي بيش از اين دارد
اين بازيگر سينما ابراز عقيده كرد: فكر ميكنم كه سياستگذاريها در سينماي جنگ باعث انهدام اين سينما شده است و اين مساله براي جنگي كه ما تا اين حد براي آن حرف داريم ناعادلانه است. فكر ميكنم آنقدر اعمال نظر غير تخصصي در اين سينما شد كه وضعيت به اينجا رسيد تا متوسل به کارهايي مانند «اخراجيها» شود که در شان سينماي جنگي نيست. معتقدم كه جنگ ما بضاعتي بيشتر از اين دارد و حالا حالا ها ميشد درباره جنگمان که ويژگيهاي منحصر به فردي داشت کار کرد اما با سياستگذاريهاي غلط از بين رفت.
فرخنژاد با اظهار اميدواري از اينکه «شب واقعه» در اکران به خوبي ديده شود اظهار کرد: اين فيلم، بزرگداشت آدمهايي است که در جنگ کم هم نبودند و رشادتهاي زيادي انجام دادند. فيلم درباره آنها و نماياندن بزرگواريشان ساخته شده است.
مدتهاست كه به جايزه جشنواره فكر نميكنم
فرخنژاد در بخش پاياني نشستي كه در خبرگزاري ايسنا برگزار شد، درباره جايزه آسيا پاسيفيك كه براي بازي در فيلم «شب واقعه» دريافت كرده است گفت: در بيست و هشتمين جشنواره فيلم فجر دو فيلم (شب واقعه و به رنگ ارغوان) داشتم كه مجموعا 12 سيمرغ گرفتند و من در هر دوي آنها تك بازيگر بودم، اما در هيچ يك جايزهاي نگرفتم كه اين از نكات جالب جشنواره بود. اما در جشنواره آسياپاسيفيك توانستم جايزه بهترين بازيگر مرد را به دليل بازي در «شب واقعه» دريافت كنم. جالب است كه جايزه بينالمللي ديگر من براي بازي در « طبل بزرگ زير پاي چپ» است كه اين فيلم حتي به بخش مسابقه جشنواره فجر هم راه نيافت، اما جشنواره مسكو يكي از جوايز بازيگري خود را براي بازي در اين فيلم به من داد.
وي در پاسخ به اين سوال كه «با توجه به اينكه در جشنواره امسال چهار فيلم داريد، فكر ميكنيد بتوانيد جايزهاي را كسب كنيد؟»، اظهار كرد: مدتها است كه ديگر به جايزهها فكر نميكنم که اذيت نشوم. چون در دورههاي قبل مسائل عجيب و غريبي را مشاهده كردم.
به گزارش ايسنا، سيد احمد ميرعلايي در ابتداي اين نشست از ايسنا به دليل پيگيريهاي موثرش در طول ساخت و اكران «شب واقعه» تشكر ويژه كرد.
انتهاي پيام