يك كارشناس گردشگري: شاهد نابودي فرهنگ جوامع محلي هستيم بايد روي اعتماد به نفس فرهنگي جوامع روستايي كار شود
يك كارشناس گردشگري و فعال حوزهي طبيعتگردي معتقد است: گردشگري خارجي برخلاف تصورها، اثرگذاري مثبتي بر جوامع محلي دارد و اين سفرهاي مردم داخل كشور است كه در بيشتر مواقع، تأثير منفي بر فرهنگ جامعهي ميزبان دارد. هومن نجفي در گفتوگو با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اينكه ورود همزمان گردشگران داخلي و خارجي به منطقهاي محلي، تضاد ايجاد ميكند، بيان كرد: برخلاف تصورها معمولا گروههاي خارجي از مناطق محلي، اثر مثبت ميگيرند. بنابراين اعتقاد به اين موضوع كه تهاجم فرهنگي از ورود گردشگران خارجي ايجاد ميشود، بيجا و بيمنطق است، چون اين گردشگران در كوتاهمدت نميتوانند تأثير خاصي بر جامعهي ميزبان داشته باشند، بهخاطر اينكه بسياري از نمادهاي فرهنگي خود را همراه ندارند و شاهد تنوع فرهنگي و زندگي اجتماعي در جامعهي ميزبان هستند كه خودشان از آنها بيبهرهاند. او به اثرپذيري مثبت گردشگران خارجي از جوامع محلي ايران اشاره و اظهار كرد: دوستان اروپايي زيادي دارم كه وقتي به خانهي آنها ميروم، حتما يك اثر از جامعهي محلي و صنايع دستي ايران را در محل زندگي آنها ميبينم. در واقع، گاهي اين صنايع دستي، موسيقي و رقصهاي محلي ماست كه سبب جذب گردشگران به ايران ميشود. اين فعال گردشگري تأكيد كرد: سفر گردشگران خارجي نهتنها تهاجم فرهنگي ايجاد نميكند، بلكه ما بايد چگونه سفر كردن را از آنها ياد بگيريم تا آسيب كمتري به جامعهي محلي وارد كنيم، مانند آنچه در هندوستان يا آفريقا رخ داده است. سفرهاي زيادي به اين مناطق انجام ميشود؛ ولي تخريب فرهنگي آنها بسيار پايين است. به اعتقاد نجفي، سفرهاي مردم داخل كشور بيشترين اثرگذاري منفي را بر جوامع محلي دارد، چون سفرهاي آنها بدون برنامهريزي آنقدر تكرار ميشود كه جامعهي محلي، شكافها و تفاوتهاي فرهنگي را احساس ميكند و چون در زيرساختهاي جامعهي محلي آنچنان كه بايد كار نشده است، آنها تحت تأثير اين سفرها، دچار بحران فرهنگي ميشوند. وي گفت: متأسفانه در حال حاضر اين تفكر ايجاد شده است كه سفر به مناطق داخلي، گريزگاهي براي خروج از قوانين زندگي و هنجارهاي شهري است. اين فعال گردشگري ادامه داد: در واقع، اين وظيفهي صداوسيماست كه با ساخت مجموعهها و برنامههاي تلويزيوني، اين سفرها را هدفمند كند و روزانه آموزشهايي را بدهد كه اگر مردم ميخواهند به سفر بروند، به چه ملزوماتي فكر كنند. همچنين بايد روي اعتماد به نفس فرهنگي جوامع روستايي كار شود تا وقتي شاهد تفاوتهاي فرهنگي بودند، سرخورده نشوند و به فرهنگ، طبيعت و سنت خود افتخار كنند. او بيان كرد: بايد گروههاي فعال درگير با جامعه مانند معلمان، پزشكان و حتا روحانيها روي ارتقاي فرهنگي كار كنند. هرچند كمابيش در برنامههاي صداوسيما روي اين موضوع كار ميشود؛ ولي تعداد اين برنامهها به اندازهي انگشتان دست هم نميرسد. وي گفت: چه فايده كه اين كشور با اين وسعت و با اين روند روبه رشد و جامعهي روبه مدرن شدن، در حال از بين رفتن است، چون ما هر روز شاهد نابودي فرهنگ جوامع محلي هستيم. البته نجفي اعتقاد دارد، برخي فعاليتهاي گردشگري در جوامع محلي اثر مثبتي دارند، مانند آنچه خود او سال گذشته با برگزاري جشنوارهي نجوم با عنوان «استار پارتي» در جزيرهي قشم تجربه كرد. وي توضيح داد: پس از برگزاري اين جشنواره، مردم روستا براي خريدن تلسكوپ بهمنظور استفاده در مدرسه اعلام آمادگي كردند و اين يك اثرگذاري مثبت از حضور گردشگران در جامعهي محلي است. با اين حال، او سخنانش را اينطور ادامه داد: تخريب فرهنگ و زندگي اجتماعي جوامع محلي، آنقدر زياد است كه اين اثرگذاريهاي مثبت بهچشم نميآيد. اين فعال طبيعتگردي بر ضرورت توسعهي آموزش و ترويج فرهنگ تأكيد كرد و گفت: بايد به زيرساختهاي فرهنگي زياد پرداخته شود و آنقدر قوي شوند كه تخريب ناشي از ورود به جامعهي محلي كمتر شود. وي ادامه داد: فرهنگ محلي ما روزبهروز در حال از بين رفتن است و ديگر شاهد كوچ عشاير تركمن با شتر نيستيم و روزبهروز از جمعيت كوچندگان لر كم ميشود. بايد به اين اثرگذاريها توجه داشته باشيم، چون اين مسائل روي مهاجرت طايفههاي عشاير تأثير گذاشته است. نجفي افزود: وقتي درياچهاي مانند «پريشان» خشك ميشود، جوامع محلي اطراف آن هم از بين ميروند. اين مسائل مانند زنجير به يكديگر متصل هستند. انتهاي پيام