كاهش تخريبهاي فرهنگي با احترام به جامعهي محلي گفتوگو با يك كارشناس حوزهي جهانگردي
يک کارشناس حوزهي جهانگردي تأکيد کرد: احترام به جامعهي محلي ميزان تخريبهاي فرهنگي و اجتماعي ناشي از سفر را در ميان جوامع محل کم ميکند. جواد قارايي در گفتوگو با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اينکه وقتي سفر انجام ميشود، اتفاقات خوب و بد رخ ميدهد، اظهار كرد: اتفاقات خوب زماني رخ ميدهد که در جامعهي محلي از پيش فرهنگيسازي انجام شده باشد؛ اما اتفاقات بد معمولا براي جوامعي مانند ما رخ ميدهد، چون آگاهي ما نسبت به سفر کم است و بيشتر مسافراني که به روستاها، طبيعت و شهرها قدم ميگذارند، اصلا نميدانند چرا به سفر آمدهاند، هدف ندارند و کلا آگاه نيستند. او ادامه داد: مسافري که به سواحل خليج فارس ميرود، هدفش لذت بردن از سواحل است يا فردي که به اندونزي سفر ميکند، ميخواهد از طبيعت بکر اين منطقه لذت ببرد؛ ولي بخش عمدهاي از جامعهي ما هنوز نميداند، چرا به سفر ميرود. اين راهنماي طبيعتگردي بيان كرد: بهدليل محدوديتهايي که در ايران وجود دارد و ممکن است اطلاعرساني در برخي موارد سبب دلخوري بعضي افراد شود، نميتوان خيلي فرهنگسازي کرد، چون اين کار به فضاي باز نياز دارد. به گفتهي او، بيشتر مسافران ايراني که با تور سفر ميکنند، هدفشان از اين کار، لذت بردن است و هنوز نميدانند بايد به نوع نگاه، اعتقادات ديني، سنتها و رسوم جامعهي ميزبان احترام بگذارند. البته اصلا قصدي در اين کار نيست، فقط چون اطلاعات لازم را نداريم، اين اتفاقها رخ ميدهد. وي تأکيد کرد: اگر در سفر به نقاط بومي و محلي به خواستهها، عقايد و نوع زندگي مردم آن منطقه احترام بگذاريم، قطعا آنها اجازه ميدهند به حريم خانوادگيشان وارد شويم. قارايي گفت: وقتي به منطقهاي که محل زندگي پرندگان است، قدم ميگذاريد و همهي اصول و شرايط را رعايت ميکنيد، پرندگان تحت تأثير آرامش محيط به شما نزديک ميشوند و حتا اجازه ميدهند، از آنها عکس بگيريد. در جامعهي محلي انساني نيز اين شرايط حاکم است. اگر همهي اصول زندگي ميزبان را رعايت کنيد، رفتارهاي مناسبتري اتفاق ميافتد و آثار تخريبي کاهش مييابد. اين راهنماي طبيعتگردي اظهار كرد: بيشتر افرادي که در ايران به سفر ميروند، مطالعهاي در اين زمينه ندارند. در حالي که مطالعه، بسيار اهميت دارد. اغلب مسافران هنوز نميدانند چرا و چطور بايد به سفر بروند. وي افزود: در بيشتر موارد، جامعهي محلي نسبت به اثرگذاري مثبت و منفي آگاه نيست، هرچند بسياري از آنها ميدانند که گردشگران نياز دارند، امکانات آنها را اجاره کنند، براي همين، ميزبان تمام خدمات لازم را در اختيار مسافر قرار ميدهد، بدون اينکه مديريت داشته باشد. او شرايط اثرگذاري سفر در جامعهي محلي را چندان خوب ارزيابي نكرد و گفت: البته نميتوان گفت اين شرايط حاد است، چون در بيشتر جوامع در حال پيشرفت اين اتفاق رخ ميدهد و اين هم دست فرد خاصي نيست، چون دولتها و حکومتها ميتوانند اين جريان را مديريت کنند تا تخريبها کم شود. هرچند آثار اين تخريبها از بين نميرود و حتا در جوامعي مانند ما که انتقادپذيري کمتري وجود دارد، آثار اين تخريبها بيشتر خواهد بود. اين کارشناس حوزهي جهانگردي ادامه داد: برخلاف جامعهي ميزبان در ايران، بيشتر اروپاييها نسبت به اصول جوامع محلي آگاهي دارند و فقط کافي است، يکبار پيش از سفر همهي قوانين و شرايط را متذکر شويم، تا به آنها فکر کنند که اگر ميتوانند خود را با اين شرايط هماهنگ کنند، براي آمدن تصميم بگيرند. زماني هم که به اين سفر ميآيند، يک حرکت اشتباه از آنها سر نميزند و براي جامعهي محلي احترام زيادي قائلاند. آنها حاضرند هر کاري انجام دهند، تا آنچه را که دوست دارند، تجربه کنند، حتا حاضرند نگاههاي شخصي خود را کنار بگذارند. در اين شرايط، ميان دو طرف رضايت وجود دارد؛ ولي متأسفانه در بخش عمدهاي از جامعهي ايراني هنوز اين آگاهي ايجاد نشده است و بيشتر دوست داريم، عقايد خود را به ديگران منتقل کنيم، تا به آنها احترام بگذاريم. قارايي بيان کرد: اگر به عقايد يکديگر احترام بگذاريم، اثرگذاري منفي در جامعهي محلي رخ نميدهد، چون اين موضوع هستهي اصلي مديريت خوب نيز است. وقتي طاقت شنيدن انتقاد را نداشته باشيم، نميتوانيم مديريت کنيم. او افزود: وقتي مسافران با پوشش خاصي در جامعهي محلي حضور مييابند، جوانان آن منطقه مسافران را الگوي خود قرار ميدهند. شايد مسافران چند ساعت در آن منطقه باشند، ولي اين تأثير بسيار عميق است و حتا سبب تحول مثبت يا منفي بزرگي ميشود. انتهاي پيام