در حالي كه شعار امسال روز محيط زيست منطقه خليج‌فارس و درياي عمان (راپمي) «وخامت آبسنگ‌هاي مرجاني» است، گزارش‌هاي دريافتي حاكيست حجم قابل تجهي از مرجان‌هاي منطقه به دليل تغييرات آب و هوايي و افزايش درجه حرارت در كنار فعاليت‌هاي انساني در معرض نابودي قرار گرفته است.

به گزارش خبرنگار «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، مرجان‌ها نقش جنگل‌هاي باراني را در دريا داشته و به عنوان ريه كره زمين محسوب مي‌شوند و بالاترين تنوع‌ريستي را در مناطق مرجاني داريم از سوي ديگر توليد در مناطق مرجاني بالاست و با اين كه مناطق مرجاني كمتر از يك درصد از وسعت كل درياها را به خود اختصاص مي‌دهند، بيش از 60 درصد گونه‌هاي مختلف آبزي و ماهي بخشي يا تمام زندگي خود را در مناطق مرجاني مي‌گذرانند.

دكتر سيد محمد باقر نبوي، معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اين كه حفاظت فيزيكي از سواحل و مهمترين عامل امرار معاش مردم ساحل‌نشين دنيا براي اكوتوريسم به عنوان مهمترين خدمات مرجان‌ها به حساب مي‌آيد به ايسنا گفت: صخره‌هاي مرجاني پناهگاه بسياري از ماهيان است به شكلي كه صيد حدود 50 درصد ماهي‌هاي تجاري مانند هامور، سنگسر، سرخوماهيان در مناطق مرجاني انجام مي‌شود از سوي ديگر بسياري از ماهيان تجاري مراحل لاروي خود را در مناطق مرجاني سپري مي‌كنند.

وي با اشاره به اين كه در ايران عمدتا مرجان‌ها پيرامون جزاير ديده مي‌شوند، افزود: تقريبا عمده جزاير خليج‌فارس تا عمق 15متري و در بعضي خليج‌ها و آبهاي ساحلي مانند خليج نايبند داراي صخره‌هاي مرجاني هستند.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست با تاكيد بر اين كه دانشمندان كل مرجان‌هاي منطقه خليج‌فارس و درياي عمان را 57 گونه دانسته‌اند تصريح كرد: اين در حاليست كه تا كنون بيش از 50 گونه مرجاني در جزاير كيش، فارور، و بني‌فارور و خارك و خاركو و خليج نايبند شناسايي شده است.

وي خارك و خاركو و فارور و بني فارور را بهترين مناطق مرجاني دانست و افزود: در عين حال در خليج ناببند، تنب بزرگ و كوچك، ابوموسي، كيش، هندورابي، قشم، هنگام، هرمز، فارسي و در آب‌هاي ساحلي سواحل صخره‌اي مانند كنگان، بندر طاهري، بين نايبند تا نخيلو و ... نيز صخره‌هاي مرجاني مشاهده مي‌شود.

وي به وسعت مناطق مرجاني در ايران اشاره كرد و گفت: برآوردهاي اوليه نشان مي‌دهد كه حدود 300 هزار هكتار مرجان در سواحل ايراني خليج‌فارس و درياي عمان وجود دارد.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست تغييرات درجه حرارت آب بويژه افزايش درجه حرارت آب در منطقه خليج‌فارس را مهمترين عامل مرگ و مير مرجان‌ها دانست و گفت: در عين حال ساخت‌وسازهاي ساحلي كنترل نشده و ناپايدار مانند خشك كردن دريا، خاكبرداري در ساحل، تغييرات فيزيكي خط ساحلي، ايجاد كانال‌هاي مختلف، ساخت بندر و اسكله، افزايش طول باند پروازي مثلا در جزيره خارك، ايجاد تاسيسات ساحلي مانند طرح متانول خارك و عسلويه و لايروبي در دريا براي تامين كانال دسترسي به بنادر، عمق مناسب شناورها، ساخت‌وسازها و طرح‌هاي توسعه در سواحل نيز از ديگر عوامل تهديد مرجانهاست.

به گفته وي فعاليت‌هاي صيد و صيادي شامل صيد ماهي‌هاي تزئيني در مناطق مرجاني به شكل صيد ماهيان مرجاني با برهم زدن تعادل زيستگاه و لنگراندازي قايق‌هاي صيادي، صيد ماهي‌هاي تجاري در مناطق مرجاني با استفاده از گرگور و لنگراندازي، توراندازي د مناطق مرجاني، كندن و قاچاق مرجان‌ها براي آكواريوم‌سازان، گردشگري ناپايدار، ورود آلودگي‌ها و افزايش كدورت شامل لايروبي، ساخت‌وساز ساحلي و خشك كردن دريا در كنار احداث جزاير مصنوعي در امارات از ديگر عوامل اصلي تخريب مرجانهاست.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست افزايش كدورت را يكي از عوامل جدي تخريب مرجان‌ها دانست و گفت: كنترل لحظه‌اي ميزان كدورت آب در ساخت و سازهاي ساحلي اخيرا در برخي كشورهاي منطقه مانند قطر مد نظر قرار گرفته است و سازمان حفاظت محيط زيست نيز براي نخستين بار در كشور در طرح توسعه بندر شهيد بهشتي چابهار و احداث دايك آن با نصب دستگاه‌هاي سنجش ميزان كدورت آب را به صورت لحظه‌اي تحت كنترل قرار داد به شكلي كه زماني كه ميزان كدورت از حد تحمل مرجان‌ها بيشتر مي‌شد عمليات را تا كاهش كدورت متوقف مي‌كرد.

وي افزود: اين اقدام موجب شد كه ميزان خسارات وارده به مرجان‌ها به حداقل برسد.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست به موضوع دماي آب اشاره كرد و گفت: در آب‌هاي ساحلي به دليل كم عمق بودن دماي آب به راحتي افزايش مي‌يابد به شكلي كه در دو سال گذشته به دليل گرماي بيش از حد، دماي 36 درجه سانتيگراد نيز در اين آبها ثبت شد. اين در حاليست كه حداكثر دما در اين مناطق بايد 27 درجه سانتيگراد باشد.

وي تصريح كرد: بيشترين مرگ و مير مرجان‌ها در عمق 5 تا 6 متري رخ داده است و بيشترين تخريب مرجان‌ها در نايبند و كيش به ثبت رسيده است.

معاون محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست در عين حال بر ساماندهي و كنترل ساخت‌وسازهاي ساحلي، جلوگيري كامل از خشك كردن دريا، ساماندهي اسكله‌سازي و بندرسازي در دريا با سازه‌هاي جديد و شناور، مديريت لايروبي و لايريزي، ساماندهي صيد و صيادي، لنگراندازي، توقف كامل صيد ماهي‌هاي تزئيني و قاچاق مرجان‌ها تاكيد كرد و گفت: در صورتي كه هرچه سريعتر اقدام عاجلي در اين خصوص توسط تمامي كشورهاي ساحلي خليج‌فارس صورت نگيرد شاهد نابودي مرجان‌هاي اين منطقه خواهيم بود.

انتهاي پيام