ثبت دو اثر ديگر در حافظهي جهاني يونسكو
دبيركل كميسيون ملي يونسكو در ايران از ثبت «التفهيم» بيروني به زبان فارسي و «خمسهي نظامي» در فهرست ميراث مستند برنامهي حافظهي جهاني يونسكو خبر داد. به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، محمدرضا سعيدآبادي امروز (شنبه، هفتم خردادماه) در جمع خبرنگاران اظهار كرد: كميتهي بينالمللي برنامهي حافظهي جهاني يونسكو امروز دو اثر ديگر ايران را در منچستر انگليس در فهرست ميراث مستند حافظهي جهاني به ثبت رساند. او ادامه داد: با ثبت اين دو اثر، تعداد آثار ثبتشدهي ايران در فهرست ميراث مستند برنامهي حافظهي جهاني يونسكو به پنج اثر رسيد. به اين ترتيب ايران در دنيا براساس تعداد آثار ثبتشده، رتبهي چهاردهم را كسب كرد. اين جايگاه در قارهي آسيا و اقيانوسيه نيز به چهارم ارتقا پيدا كرد. وي در توضيح كتاب «التفهيم» بيروني گفت: اين كتاب در سدهي پنجم هجري قمري نوشته شده و تنها كتاب ابوريحان بيروني به زبان فارسي است و روش آن پرسش و پاسخ در حوزهي آموزش، نجوم و رياضيات است. نسخهي عربي آن نيز موجود است، ولي نسخهي فارسي آن در اين فهرست به ثبت رسيد. اين كتاب به زبانهاي انگليسي، ايتاليايي، آلماني، روسي و تاجيكي ترجمه شده است و نسخهي فارسي آن در گنجينهي نفايس كتابخانهي موزه و مركز اسناد مجلس شوراي اسلامي ايران نگهداري ميشود. سعيدآبادي همچنين در توضيح كتاب خمسهي نظامي، اظهار كرد: اين كتاب در سده هفتم هجري قمري نوشته شده و شامل پنج منظومهي مخزنالاسرار، خسرو و شيرين، ليلي و مجنون، هفتپيكر و اسكندرنامه است. او بيان كرد: خمسهي نظامي از دلپذيرترين منظومههاي عاشقانه در زبان فارسي است و به حدي بزرگ است كه در پهنهي جغرافياي زبان فارسي از هند تا آسياي ميانه، قفقاز و آناتولي شهرت يافته و به بيشتر زبانهاي زندهي دنيا از جمله آلماني، روسي، انگليسي، فرانسوي، ژاپني، تركي، اردو و ارمني ترجمه شده است. دبيركل كميسيون ملي يونسكو در ايران گفت: اگرچه خمسهي نظامي را با داستانهايي مانند «رومئو و ژوليت» شكسپير مقايسه ميكنند، اما بايد اشاره كرد كه نظامي 400 سال پيش از شكسپير اين اثر را سرود. كار او به اندازهاي بزرگ است كه مكتبي به نام «مكتب نظامي» ايجاد شد و شعراي بزرگي در هند مانند اميرخسرو دهلوي، فيضي فياضي و فاني كشميري از اين مكتب پيروي كردند. همچنين شعرايي مانند عبدالرحمان جامي و خواجوي كرماني از او پيروي كردند. او اظهار كرد: چند نسخه از اين كتاب در مكانهاي مختلف ايران از جمله كتابخانهي كاخ گلستان، موزهي ملي ايران، كتابخانهي شهيد مطهري، موزهي ملك و كتابخانهي دانشگاه تهران وجود دارد. سعيدآبادي ادامه داد: اين دو اثر از ميان 45 اثري كه امسال براي ثبت معرفي شده بودند، به ثبت رسيدند و تعداد آثار ثبتي اين كميته در يونسكو به 238 اثر ارتقا داده شد. او گفت: در سال 2007 ميلادي شاهنامهي بايسنقري و وقفنامهي ربع رشيدي و در سال 2009 مجموعهي اسناد اداري آستان قدس رضوي از ايران در برنامهي حافظهي جهاني يونسكو ثبت شدند. اين استاد دانشگاه تهران يادآوري كرد: برنامهي حافظهي جهاني يونسكو سال 1992 ميلادي تأسيس و براي ارتقاي حفاظت و نگهداري از ميراث مستند جهاني و آشنايي عموم مردم با آثار ارزشمند جهاني از سال 1997 ثبت ميراث مستند در فهرست جهاني را آغاز كرد و كشورها هر دو سال يكبار ميتوانند حداكثر دو اثر خود را براي ثبت در فهرست ميراث مستند معرفي كنند. او گفت: كميسيون ملي يونسكو در ايران بهعنوان رابط يونسكو با ايران، كميتههاي ملي متفاوتي را در حوزههاي مختلف دارد كه يكي از اين كميتهها بهعنوان كميتهي ملي حافظهي جهاني كنوانسيون ملي يونسكو قلمداد ميشود. اين كميتهها از سال 1384 كار خود را آغاز كردند و تأكيد آنها يا دستاندركاران اجرايي حوزهي ميراث مستند در ايران كه معمولا رؤساي كتابخانهها و مراكز اسناد مهم ايران را همراه متخصصان و كارشناسان حوزهي ميراث مكتوب است، دربرميگيرد. سعيدآبادي افزود: اين كميتهها بهصورت منظم جلساتي را با هدف پيگيري كارها در حوزههاي مختلف برگزار ميكنند و متولي رصد كردن، پيدا كردن، انتخاب و در نهايت، تكميل پروندههاست. بهدليل اهميت اين كار است كه تا كنون كشور آفريقا موفق شده است، فقط چهار اثر را در اين حوزه ثبت كند و همهي كشورهاي عربي فقط پنج اثر را ثبت جهاني كردهاند كه اين نشاندهندهي كار دشوار متخصصان ايراني در اين زمينه است. انتهاي پيام