بزرگداشت دكتر «عزت‌الله نگهبان»، استاد پيشكسوت باستانشناسي به همت انجمن علمي دانشجويي باستانشناسي دانشگاه تهران برگزار مي‌شود.
به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، اين مراسم طي روزهاي دوشنبه و سه شنبه 5 و 6 ارديبهشت ماه سال جاري در تالار فردوسي دانشکده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران برگزار مي‌شود.
دكتر عزت‌الله نگهبان در سال 1300 شمسي در اهواز به دنيا آمد. وي پس از گذراندن تحصيلات ابتدايي و متوسطه به تحصيل در رشته باستانشناسي در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران پرداخت، سپس براي ادامه تحصيل به آمريكا رفت و در سال 1335 موفق به دريافت درجه دكترا شد.
وي در مدت اقامت و تحصيل در شيكاگو در اينترنشنال هاوس در نزديكي دانشگاه زندگي مي‌كرد و در همان جا با دختري به نام ميريام لويس ميلر«Miriam Lois Miller» دانشجوي كتابداري دانشگاه شيكاگو آشنا شد و با او ازدواج كرد.
نگهبان پس از بازگشت از آمريكا در سال 1336 به سمت دانشيار رشته باستانشناسي در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران استخدام شد. وي در سال 1338 موفق به تاسيس موسسه باستان شناسي در دانشگاه تهران شد.
نگهبان در سال 1345 با اخذ دكتري افتخاري از دانشگاه تهران به درجه استادي ارتقاء يافت. وي از سال 1346 تا 1356 مديرگروه باستان شناسي دانشگاه تهران بود.
دكتر نگهبان پس از سال‌ها خدمت سرانجام در سال 1357 بازنشسته شد و به فيلادلفياي امريكا عزيمت كرد و پس از آن به چاپ گزارشي نهايي از فعاليتهاي باستان‌شناختي خود مشغول شد. البته وي از آن پس به عنوان راهنماي بخش موزه دانشگاه پنسيلوانيا مشغول به كار بود.
مشاغل و سمتهاي مورد تصدي وي، استاد باستان شناسي دانشگاه تهران، مهندس حفار اصلي در تپه مارليك در 2-1961م./ 40-1339 هـ.ش، مديرگروه باستان شناسي دانشگاه تهران(1356-1346)، موسس و رييس موسسه باستان شناسي دانشگاه تهران(56-1336 هـ.ش)، رييس دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران (57-1354)، مشاور فني اداره باستان شناسي(1347) و ... بود.
دكتر نگهبان در سال 1958.م/ 1336 هـ.ش موسسه باستان شناسي دانشگاه تهران را بنيان گذاشت. وي با ايجاد كارگاه دائمي در دشت قزوين براي فعاليتهاي دانشجويان نقش موثري در روند پيشرفت آنها داشت.
وي همواره يكي از سرسخت‌ترين مدافعان برنامه‌هاي منظم كردن فعاليتهاي مربوط به باستان شناسي بود و برخي او را دشمن بزرگ قاچاقچيان و دلالان عتيقه در ايران مي‌دانستند.
وي همواره در پي مبارزه عليه قاچاق ميراث فرهنگي بود و در سال 1347 نقشي اساسي در تصويب قطعنامه‌اي در محكوم كردن قاچاق و فروش اشياي عتيقه داشت.
اغلب شاگردان دكتر عزت‌الله نگهبان از بزرگان باستان شناسي و هنر ايران به شمار مي‌روند كه از جمله آنها مي‌توان از يوسف مجيد زاده، محمد رحيم صراف، علي اكبر سرفراز، مهدي رهبر، صادق شهميرزادي، يوسف نقيب زاده، محمد يوسف كياني و پرويز ورجاوند ياد كرد.
به گزارش ايسنا، حفاري‌هاي دكتر نگهبان در مارليك و هفت تپه و نخستين كاوش‌هايي كه درباره تاريخ ايلام ميانه انجام داده و نيز تحقيقات وي درباره فرهنگ‌هاي هزاره اول شمال ايران(مارليك) بي نظير و گشاينده رشته جديدي در تحقيقات باستان شناسي ايران است.
دكتر نگهبان در 23 ماه مه 1999.م/ ارديبهشت 1377 كه مسوول گروه خاورميانه‌اي موزه دانشگاه پنسيلوانياي امريكا بود، طي مراسم افتتاح نمايشگاه گنجينه مارليك در موزه ملي ايران(موزه ايران باستان سابق) از سوي سازمان ميراث فرهنگي ايران بزرگترين جايزه فرهنگي باستان شناسي را دريافت كرد.
وي آثار خود را در آغاز از طريق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي فعلي و پس از عزيمت به امريكا توسط انتشارات موزه دانشگاه پنسيلوانيا(university Museum Publications) منتشر كرد. از او چندين كتاب و بيش از 70 مقاله مهم علمي در زمينه باستان شناسي به چاپ رسيده است.
پدر باستانشناسي مدرن ايران كه به بيماري آلزايمر و پاركينسون نيز مبتلا بود، سرانجام 14 بهمن ماه سال 1387 در آمريكا بدرود حيات گفت.
انتهاي پيام