كشف ابرهاي زميني در جو اسرارآميز «تيتان» زحل

دانشمندان در ميان مه غليظ قمر سياره زحل، ابرهاي سفيد رنگي را كشف كرده‌اند كه شباهت زيادي به ابرهاي سيروس موجود در جو زمين دارند.

به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اين يافته‌ها مي‌تواند به فهم چگونگي كاركرد جو اسرارآميز تيتان كه بزرگترين قمر سياره زحل است، كمك كند.

مه پوشاننده تيتان كه زماني به عنوان نفت خام بدون سولفور از آن ياد مي‌شد، تمام سطح اين قمر را از نظر دور داشته و باعث شده كه اين قمر مانند يك توپ كثيف نارنجي‌رنگ به نظر برسد.

ابرهاي پف‌دار متان و اتان پيش از اين توسط تلسكوپ‌هاي زميني و فضاپيماي كاسيني ناسا كه در حال حاضر در مدار زحل قرار دارد در اين مه ديده شده بودند.

فضاپيماي وويجر 1 ناسا كه در سال 1980 به سمت قمر تيتان پرواز كرده بود نشانه‌هايي از امكان وجود ابرهاي نازك يخي در استراتوسفر اين قمر كه دومين لايه جو آن است كشف كرد.

اكنون دانشمندان با استفاده از طيف‌سنج مادون قرمز تركيبي در فضاپيماي كاسيني وجود ابرهاي نازك ساخته شده از يخ‌هاي عجيب را در قمر تيتان تاييد كرده‌اند. اين ابرها به ابرهاي سيروس زمين كه مانند برف سفيد هستند شباهت دارند.

دانشمندان گمان مي‌كنند كه تركيبي از هيدروكربن‌ها يا تركيبات نيتروژن و هيدروكربن موسوم به نيتريل‌ها كه در بخش بالايي جو قرار دارند توسط يك جريان ثابت گاز كه از قطب در نيمكره گرم‌تر مي‌وزد به سمت قطب نيمكره سردتر حركت كرده است.

همچنين دانشمندان بر اين گمان هستند كه نياز به يك نيمكره سردتر باعث شده كه اين ابرهاي يخي بيشتر در شمال ديده شوند. در زمان پرواز وويجر 1 نيمكره شمالي به تازگي زمستان را پشت سر گذاشته و وارد بهار شده بود، در حاليكه دانشمندان كاسيني اين ابرها را زماني مشاهده كردند كه نيمكره شمالي در اواسط زمستان قرار داشت. آنها همچنين نتيجه گرفتند كه احتمالا نيمكره جنوبي هم از ميزان كمتري از اين ابرها برخوردار باشد.

محققان در حقيقت پس از بررسي نيمكره جنوبي قمر تيتان و هردو سوي خط استوا اين ابرها را در سه موقعيت شناسايي كردند اگرچه ميزان ابرها در نيمكره شمالي سه برابر بيشتر بود.

در ابتدا ممكن است ابرهاي سيروس تيتان نسبت به ابرهاي جو زمين بنظر بي‌ربط بيايند. حتي اگر تركيبات عجيب آنها را مورد توجه قرار ندهيم آنها در لايه استراتوسفر كه در لايه‌هاي بسيار بالاتر جو نسبت به تروپوسفر كه ابرهاي زميني در آن شكل مي‌گيرند قرار دارند.

با اين حال زمين از تعداد كمي ابرهاي استراتوسفري قطبي كه در قطب جنوب و گاهي اوقات در زمستان در قطب شمال وجود دارند برخوردار است. اين ابرها در هواي فوق‌العاده سرد شكل مي‌گيرند كه در مركز گردباد قطبي كه در لايه استراتوسفر در اطراف قطب مي‌چرخد قرار مي‌گيرد. در تيتان نيز گردباد قطبي وجود دارد و حتي ممكن است مانند زمين لايه اوزون داشته باشد.

دانشمندان در سال 2017 مجددا تحقيقاتي در مورد اين ابرها در تيتان انجام خواهند داد كه در آن زمان نيمكره شمالي وارد فصل تابستان شده و نيمكره جنوبي زمستان است.

انتهاي پيام

  • جمعه/ ۶ اسفند ۱۳۸۹ / ۱۲:۲۲
  • دسته‌بندی: فناوری
  • کد خبر: 8912-02642
  • خبرنگار :