باغ تاريخي «مينو» در شهر شيراز در چند سال گذشته فراز و نشيبهاي متعددي را پشت سر گذاشته و بهنحوي موجب نگراني دوستداران ميراث فرهنگي شده است. از تلاش براي ساختوساز در باغ و خطر حذف از فهرست آثار ملي در سال 1384 تا امروز كه شركتي خصوصي بهدنبال مشتري براي فروش اين باغ تاريخي ميگردد.
به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، سال 1384 خبري منتشر شد، مبني بر اينكه عدهاي تلاش ميكنند در باغ «مينو» شيراز كه در فهرست آثار ملي ثبت شده بود، ساختوساز انجام دهند و نام آن را از فهرست آثار ملي خارج كنند. درحاليكه باغ «مينو» از نظر شيوهي باغسازي، يكي از نمونههاي منحصربهفرد باغهاي دورهي پهلوي اول است و يكي از معماران شاخص شيراز، مرحوم ابوالقاسم مهندسي آن را بنا كرده است.
اين باغ به يكي از افراد خير استان فارس ـ مرحوم محمد نمازي ـ متعلق بود كه محوطهها و بناهاي متعددي را وقف كرده است و خود نيز در عمارت اين باغ زندگي ميكرد. طراحي باغ بهگونهاي است كه با ورود از در اصلي، با فضاسازي خاص معمار به بنا ميرسيم. با وجود آنكه معمار تحت تأثير معماران اروپايي بوده است، تمام خصوصيتهاي ايراني در باغ و ساختمان آن ديده ميشود. در بنا، فضاهاي اندروني و بيروني، نه به سبك دوران قاجار، بلكه بهشكلي جديد ساخته شدهاند.
در آن زمان، كارشناسان و مسؤولان از آنچه در اين باغ رخ ميداد و حذف يك دوره از معماري ايراني در صورت انجام ساختوساز، اظهار نگراني كردند.
به گفتهي يكي از كارشناسان وقت دفتر فني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان فارس، باغ «مينو» در دورههاي مختلف، دستخوش اتفاقهاي متعددي شده است؛ پس از انقلاب، باغ مصادره شد و در اختيار بنياد شهيد قرار گرفت. مدتي هم از آن بهعنوان مهمانسرا و اداره استفاده ميشد. بعدها بهدليل كمبود فضاي آموزشي در جريان تأسيس مدرسههاي شاهد كه طرح آن از سوي بنياد شهيد اجرا ميشد، در بخشي از باغ، مدرسهسازي شد.
پس از آن، تعدادي از اموال مصادرهيي در زمان انقلاب را بررسي كردند و املاكي مانند باغ «مينو» را به صاحبانشان پس دادند. ورثهي مرحوم محمد نمازي پس از تحويل گرفتن باغ، يكي از مدرسههاي داخل آن را تخريب كردند و حتا مدتي به ترميم بنا پرداختند تا دوباره در آنجا زندگي كنند؛ ولي به هر دليل، تصميم گرفتند آن ملك را بفروشند.
همچنين در آن زمان، مدير بافت تاريخي شيراز تأكيد كرده بود كه در مقابل ساختوساز در باغ «مينو» مقاومت ميشود و در نهايت، اين باغ همراه عمارت تاريخياش در فهرست آثار ملي باقي ماند.
اما دليل اينكه اكنون بار ديگر نام اين باغ مطرح شده، چاپ آگهي فروش آن در يك روزنامهي سراسري است. براساس اين آگهي، يك شركت خصوصي اين باغ را بهصورت ليزينگي و با ارائهي تسهيلات، حداكثر به ميزان 80 درصد و اقساط 120 ماهه براي فروش عرضه كرده است.
هرچند مديركل ميراث فرهنگي و گردشگري استان فارس اظهار كرد «اگر اين باغ فروخته شود، ضوابط ميراث فرهنگي بر آن حاكم خواهد بود» ولي نسبت به نحوهي فروش باغ «مينو» و سرنوشت آن پس از فروش، نگرانيهايي وجود دارد.
در اينباره، اميرهوشنگ اسفندياريپور ـ كارشناس ارشد مرمت ـ در گفتگو با خبرنگار ايسنا بيان كرد: اين باغ در يك منطقهي خوب تجاري قرار دارد و اگر آنطور كه شنيده ميشود، قرار باشد چند نفر آن را بخرند، مشكلاتي پيش خواهد آمد، زيرا اين باغ و بناي داخل آن در فهرست آثار ملي ثبت شده و اگر قرار است تغييراتي در آن انجام شود، بايد با كاربري مربوط به ميراث فرهنگي يا گردشگري باشد.
به گزارش ايسنا، اتفاقي كه دربارهي سراي قاجاري «دلگشا» در بازار تهران رخ داد و مالكان توانستند آن را از فهرست آثار ملي خارج و سپس تخريب كنند، نگرانيها را دربارهي آثار تاريخي داراي مالك خصوصي و بويژه مجموعههاي تاريخي مانند باغ «مينو» كه از نظر اقتصادي براي مالكان ميتوانند سودآور باشند، افزايش داده است.
فروش باغ «مينو» در شرايطي انجام ميشود كه معاون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري چندي پيش از خارج شدن 35 اثر تاريخي از فهرست آثار ملي خبر داد و اين اقدام را تهديدي جدي براي آثار فرهنگي و خلاف قانون دانست.
البته دربارهي خروج آثار از فهرست آثار ملي با حكم ديوان عدالت اداري، انتقادهايي نيز توسط برخي كارشناسان به سازمان ميراث فرهنگي وارد شده است.
انتهاي پيام