گذري بر بناهاي تاريخي آذربايجان‌غربي/1 کاخ باغچه جوق
بناي تاريخي همراه با برانگيختن حس شگفتي ما را بر آن مي دارد که درباره فرهنگ و معماري گذشته بيشتر بدانيم. اگرچه داراي ارزش‌هاي معماري، هنري، زيبايي شناختي، تاريخي، نمادي، معنوي، اقتصادي يا اجتماعي باشد، اما در نگاه نخست عاطفي است چون نمادي ازهويت فرهنگي و بقاي مردم آن منطقه و هم‌چنين بخشي از ميراث ما محسوب مي‌شود. در واقع بناي تاريخي تنها توده‌اي بي جان از سنگ، گچ، گل، چوب و فلز كه در گستره زمان باقيمانده و ا حياناً زيبايي آن لذت بخش باشد، نيست، بلكه موضوع مهمتر اين است كه نشانگر انديشه، هنر، دين، علم و در يك كلام تمدن و فرهنگ سازندگان آن است. استان آذربايجان‌غربي داراي آثار تاريخي متعددي از كهن‌ترين ادوار بشري بوده و تاکنون400 اثر ارزشمند آن در فهرست آثار به ثبت رسيده است كه کاخ باغچه جوق يكي از آثار ارزشمند ثبت شده جهاني در اين اسناد قرار دارد. حبيب متذکر، معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري آذربايجان‌غربي در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) در خصوص ويژگي‌هاي اين مجموعه تاريخي گفت: اين مجموعه باشكوه با زير بناي دو هزار مترمربع در داخل باغ بزرگي به وسعت 11 هزار مترمربع كه داراي انواع درختان ميوه، گل‌ها، درختان زينتي و چشمه آب جاري است، در روستاي باغچه جوق در فاصله 8 كيلومتري ماكو به بازرگان قرار دارد. وي افزود: اين ساختمان مجلل و تاريخي توسط اقبال السلطنه ماكويي از حكام مقتدر اواخر دوره قاجاريه و يكي از سرداران مظفرالدين شاه قاجار احداث شد و داراي واحدهاي ساختماني مختلف است. معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري آذربايجان‌غربي افزود: هشتي نسبتاً كوچك ورودي با سقف رسمي بندي و نقاشي شده و نيز حصار دروني و قسمتي از فضاي محوطه سازي و تراس بندي شده باغچه با حوض آب و نرده‌هاي چدني محصوركننده يکي از بخش‌هاي اين ساختمان است. وي گفت: ساختمان مركزي و اصلي قصر در دو طبقه با دو پيش آمدگي قرينه، سقف شيرواني و طراحي‌هاي گچبري به شكل نرده‌هاي خراطي شده در اطراف بام زيبايي اين بنا را دوچندان کرده است. متذکر مهمترين قسمت اين كاخ را تالار مرتفع و كشيده و آئينه كاري و گچبري شده حوضخانه دانست و اظهارکرد: تمام واحدهاي معماري بر محور اين تالار احداث شده‌اند و از نظر مصالح، سيستم آرايش و نوع در و پنجره داراي شيوه خاصي است. وي در خصوص ويژگي‌هاي اين تالار گفت: علاوه بر ويژگي‌هاي معماري ايراني تأثير و نفوذ شيوه معماري فرنگي به ويژه هنر معماري روسيه‌اي اواخر قرن نوزدهم ميلادي در آن مشهود است. وي عنوان کرد: ساختمان سنگي معروف به آشپزخانه و ساختمان‌هاي گلخانه، حمام، انباري و نگهباني از الحاقات ديگر اين مجموعه هستند. معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري آذربايجان‌غربي ادامه داد: کاخ سردار ماکو از نظر تزئينات ويژگي‌هاي زمان خود را دارد؛ گچبري‌ها و آئينه كاري‌هاي تالار حوضخانه، طاق نماهاي تزئيني، ارسي‌ها، كاغذ ديواري‌هاي گران قيمت، برخي از مخمل و داراي طرح گل و بوته و نيز پرده‌هاي اشرافي تزئينات جبهه دروني كاخ را تشكيل مي‌دهند. وي افزود: در ضمن وسايل زندگي اقبال السلطنه نيز در کاخ وجود دارد، مثلا اولين گرامافوني که به ايران وارد شده در اين کاخ به چشم مي‌خورد که طول بوق آن 60 سانتي متر و ارتفاع پايه آن بيش از يک متر است. وي در خصوص تزئينات نماي بيروني نيز افزود: آزاره سنگي از مرمر مرغوب با نقوش حجاري شده از گل و بوته، قاب بندي‌ها و شمشه‌هاي گچي، اشكال گل و بوته، مجسمه‌هاي نيم برجسته حيوانات، فرشته و انسان، ستون‌هاي نيمه برجسته گچبري شده و نوعي کادرهاي مستطيل شکل که داخل آنها با شن‌هاي بادامي پرشده و نيز در و پنجره و نرده‌هاي چدني كه تماماً در ساختمان مركزي قصر متمركز شده است. گفتني است خبرنگار ايسنا در نظر دارد در گزارش‌هاي آتي، ساير بناهاي تاريخي آذربايجان غربي را در مصاحبه با معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان معرفي كند. انتهاي پيام