بزرگترين خودروساز جهان در حالي چند روز پيش با انتشار بيانيه‌اي از توقف صادرات خود به ايران به بهانه تحريم‌هاي بين‌المللي عليه کشورمان خبر داد که انتشار اين بيانيه در تناقض آشکار با فلسفه فعاليت اين شرکت و هدف بنيان گذاران تويوتا محسوب مي‌شود.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، شرکت تويوتا موتور که در سال گذشته ميلادي توانست عنوان بزرگترين خودروساز ژاپن و جهان را از آن خود کند، چندي پيش در اقدامي عجيب و قابل تامل با انتشار بيانيه‌اي از توقف صادرات خود به ايران به دليل تحريم هاي بين المللي عليه کشورمان خبر داد.

اين اقدام تويوتا را مي‌توان بدعتي خطرناک در صنعت خودروسازي جهان توصيف کرد. به خصوص اين که انتشار بيانيه تويوتا در تناقض آشکار با فلسفه اين شرکت است.

تويوتا داراي اصولي هفت گانه است که اين اصول در سال 1992 ميلادي منتشر شده و سپس در سال 1997 مورد ويرايش قرار گرفت.

اين اصول هفت گانه عبارتند از:

1 - احترام گذاشتن به زبان و روح قانون هر ملت و گشاده بودن و صادق بودن فعاليت هاي شركت درجهت اينكه يك شهروند جهاني خوب باشد.

2 - احترام به فرهنگ و آداب هر ملت و سهيم شدن در توسعه اقتصاد و اجتماع از طريق فعاليت هاي شركت در جامعه.

3 - وقف كردن خود براي توليد محصول ناب و ايمن و بهبود كيفيت فعاليت هاي خود در هر كجا.

4 - خلق و توسعه فن آوري هاي پيشرفته و توليد محصولات و خدمات نمونه و برجسته كه نيازهاي مشتريان جهاني را برآورده کند.

5 - فرهنگي را در شركت ايجاد كنيد كه خلاقيت فردي و ارزش هاي تيمي را بگسترد، درعين اينكه اعتماد متقابل را ارج مي نهد و احترام كاركنان و مديران را درنظر مي گيرد.

6 - رشد و توسعه را ازطريق مديريت نوآوري دنبال كنيد.

7 - با شركاي كسب و كار در تحقيقات و خلق رشد پايدار و سود متقابل كار كنيد.

همان طور که ملاحظه مي کنيد در اين اصول تويوتا خود را موظف به احترام به آداب و فرهنگ همه ملت ها دانسته و بر خود تکليف کرده که در همه کشورها محصول ناب و ايمن توليد کند.

با توجه به اين اصول خدشه ناپذير انتشار بيانيه تويوتا درباره توقف صادرات به ايران که رنگ و بوي سياسي نيز مي دهد، اقدامي عجيب محسوب مي شود. اين وضعيت وقتي عجيب تر مي شود که مديرعامل کنوني تويوتا يعني آکيو تويودا نوه بنيان گذار شرکت بوده و به تبع بايد درک بهتري از اصول اين شرکت داشته باشد.

* * بحران فراخوان در تويوتا

تسليم شدن بزرگترين خودروساز جهان در برابر فشارهاي جهاني عليه کشورمان نشان مي دهد که تويوتا از اهداف و اصول خود فاصله گرفته و البته بايد گفت که اين فاصله گرفت از اصول دست کم از جنبه فني به صورت آشکاري ضعف هاي تويوتا را نمايان کرده است.

تويوتا که زماني داعيه دار بحث کيفيت و احترام به مشتري در جهان بود، طي حدود يک سال اخير بيش از 11 ميليون دستگاه از خودروهايش را از بازارهاي جهاني به دليل نقص فني جمع آوري کرده است.

از سوي ديگر چندي پيش اداره کل ايمني بزرگراه هاي آمريکا نيز با انتشار گزارشي اعلام کرد که حدود 90 نفر در اين کشور بر اثر تصادف رانندگي ناشي از نقص فني در محصولات تويوتا جان خود را از دست داده اند.

البته بايد به اين نکته اشاره کرد که مديرعامل تويوتا بارها از مشتريان اين شرکت عذرخواهي کرده و حتي يکبار نيز به گريه افتاد و از سوي ديگر تويوتا نيز برنامه فراخوان خود را با جديت زيادي انجام داد، اما در هر صورت اين فراخوان عظيم نشان داد که تويوتا نيز از ضعف مديريت و اشتباه در تصميم گيري بي نصيب نيست.

* * تويودا، مديري بي تجربه و ناموفق

در همين زمينه چندي پيش يكي از كارشناسان كهنه‌كار ژاپني كه به مدت 30 سال درباره تويوتا و فعاليت‌هاي آن نوشته، مديرعامل بزرگترين خودروساز جهان را به چالشي جدي كشاند.

ماساكي ساتو با ارسال نامه‌اي به چند روزنامه بزرگ آمريكا، توضيح داد كه آكيو تويودا براي شركت تويوتا مديرعاملي بي‌تجربه و ناموفق بوده و سوءمديريت‌هاي وي به ضرر بزرگترين خودروساز ژاپن و جهان تمام شده است.

ساتو كه تاكنون چندين كتاب در زمينه صنعت خودروسازي ژاپن به نگارش درآورده، همچنين توضيح داد كه بنيان‌گذاران تويوتا از مديرعامل كنوني اين شركت كه او نيز جزيي از خانواده آن‌ها محسوب مي‌شود، سختكوش‌تر بوده و آنان توانستند خودروهايي با كلاس جهاني را در اين شركت توليد كنند، اما تويودا نتوانسته چنين كاري را انجام دهد.

* * انتشار بيانيه براي دلجويي از دوستان آمريکايي!؟

اما برخي از کارشناسان انتشار بيانيه تويوتا درباره توقف صادرات محصولات اين شرکت به ايران را ناشي از فشارهاي آمريکا و تسليم شدن تويوتا در برابر اين فشارها مي دانند.

با توجه به اين که بيشتر فراخوان هاي تويوتا مربوط به بازار آمريکا بوده و مديرعامل تويوتا نيز تاکنون چندين بار زير تيغ سوالات نمايندگان کنگره آمريکا رفته، به نظر مي رسد که تويوتا براي خوشحال کردن مسوولان آمريکايي در شرايط کنوني و خارج شدن از زير بار فشار اين کشور اقدام به انتشار بيانيه فوق کرده است.

تويوتا به نوعي با اين کار قصد دلجويي از مقامات آمريکايي را داشته تا بتواند به حضور خود در بازار اين کشور ادامه دهد. آمريکا را مي توان بزرگترين بازار خودرو ژاپن در جهان دانست و به همين دليل تويوتا اصلا دوست ندارد دوستان آمريکايي اش برايش مانع تراشي کنند، به همين دليل انتشار بيانيه اي عليه ايران شايد راه خوبي براي حل اين مشکلات باشد. هرچند که اخيرا افزايش بي سابقه ارزش ين در برابر دلار به صادرات خودرو تويوتا به آمريکا لطمه زده است.

* * تناقض آقاي تويودا با خودش!

همچنين انتشار بيانيه تويوتا درباره قطع صادرات به ايران در تناقض با اظهارات مديرعامل اين شرکت نيز محسوب مي شود. تويودا همه از برنامه اين شرکت براي حضور در کليه بازارهاي جهاني خبر داده و اين در حاليست که ايران به عنوان پرجمعيت ترين کشور منطقه خاورميانه قاعدتا بازار مناسبي براي خودروسازان هم براي توليد و هم براي فروش به شمار مي رود، اما مشخص نيست به چه دليل تويوتا از جضور در ايران سر باز مي زند و اين در حاليست که ساير خودروسازان مانند خودروسازان فرانسه، کره جنوبي و حتي آلمان هر يک به نوعي در بازار خودرو ايران حضور دارند. از همين رو شايد انتشار بيانيه تويوتا را بتوان اشتباه استراتژيک آقاي تويودا در شرايط کنوني دانست.

* * درس عبرت دولت ايران به تويوتا

نکته جالب اينجاست که بر اساس اعلام تويوتا اين شرکت در سال گذشته ميلادي تنها 250 دستگاه خودرو به ايران صادر کرد که در سال جاري ميلادي تاکنون اين ميزان صادرات به 220 دستگاه رسيده است. حال با توقف صادرات تويوتا به ايران چه اتفاقي رخ خواهد داد؟ در واقع هيچ اتفاقي رخ نمي دهد و اتفاقا رقبايي مانند هيونداي و کيا جاي تويوتا را در بازار ايران مي گيرند.

اين وضعيت نه تنها هيچ آسيبي به مصرف کننده ايراني نمي زند، بلکه باعث لکه دار شدن ماهيت تويوتا براي ايرانيان نيز مي شود. از همين رو انتشار بيانيه تويوتا در اين شرايط کمي عجولانه و غيرحرفه اي محسوب مي‌شود.

از سوي ديگر بايد ديد دولت ايران چه واکنشي نسبت به بيانيه تويوتا نشان مي دهد. هرچند که با توقف صادرات تويوتا به ايران اتفاقي رخ نمي دهد، اما بايد کشورمان درس عبرتي به بزرگترين خودروساز جهان بدهد تا ديگر سياست را وارد اصول کاري خود نکند.

در اين راستا برخي کارشناسان پيشنهاد داده اند که بهتر است دولت واردات محصولات تويوتا به ايران را به مدت 10 سال ممنوع کند تا مشخص شود کدام طرف در اين بين زيان خواهد کرد. در دنياي رقابتي امروز قطعا رقباي تويوتا جاي تويوتا را در بازار خودروهاي خارجي ايران پر خواهند کرد. شايد در اين بين تنها عذرخواهي تويوتا و پس گرفتن بيانيه منتشر شده بتواند باعث لغو ممنوعيت فوق شود.

* * آخرين بدبياري تويوتا

در آخرين رخداد پس از انتشار بيانيه تويوتا درباره قطع صادرات به ايران، ارزش سهام اين شرکت ژاپني به شدت كاهش يافت.

بر اين اساس ارزش سهام تويوتا به پايين‌ترين سطح خود طي 17 ماه اخير رسيد. كارشناسان دليل افت ارزش سهام تويوتا را افزايش بي‌سابقه ارزش ين در برابر دلار و همچنين انتشار بيانيه اين شركت مبني بر قطع صادرات به ايران اعلام كرده‌اند.

گزارش از خبرنگار ايسنا: محمدجواد به آبادي

انتهاي پيام