حميد بقايي: اگر مكاني تاريخي را بگيرم به بخش خصوصي تحويل مي‌دهم بسياري از اشياي ايران در دبي به‌فروش مي‌رسند حريم آثار را نبايد اين‌قدر بزرگ گرفت

رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در آغاز هفته‌ي ميراث فرهنگي از رسانه‌ها خواست، ميراث فرهنگي را از صفحه‌ي «حوادث» بيرون آورند.

به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، حميد بقايي ظهر امروز (سه‌شنبه، 28 ارديبهشت‌ماه) در نشستي رسانه‌يي در مجموعه‌ي فرهنگي ـ تاريخي كاخ گلستان هم‌زمان با روز جهاني موزه و آغاز هفته‌ي ميراث فرهنگي به پرسش‌هاي خبرنگاران پاسخ گفت.

در ابتداي اين نشست، بقايي در پاسخ به پرسشي درباره‌ي سرقت كتيبه‌ي مسجد وكيل شيراز و اين‌كه چرا با وجود احترام به مساجد، چنين اتفاقي افتاده است؟ گفت: مسجد وكيل در اختيار من نيست و ما فقط وظيفه‌ي نظارتي داريم. به همين دليل، دستگاهي كه در آن‌جا مسؤوليت دارد، بايد همه‌چيز را برعهده بگيرد. با اين حال، در اين موضوع نكته‌ي مهم، سرقت كتيبه است.

او ادامه داد: سازمان ميراث فرهنگي مسؤوليت اماكني را برعهده مي‌گيرد كه در اختيار دارد. اگر چنين اماكني مانند مسجد وكيل به ما تحويل داده شوند، آماده هستيم، آن‌ها را تحويل بگيريم و پس از آن با نظارت فني، مديريت غيردولتي بر آن خواهيم داشت.

وي با اشاره به اين‌كه سازمان ميراث فرهنگي به‌دنبال گرفتن اماكن تاريخي نيست، تأكيد كرد: سياست من انبارداري نيست. اگر هم مكاني تاريخي را تحويل بگيرم، آن را به بخش خصوصي تحويل خواهم داد. درباره‌ي اماكن نفيس نيز هيأت امنا در آن‌ها مسؤوليت خواهد داشت.

بقايي آسيب‌هاي موجود در ميراث فرهنگي را دوچيز دانست؛ نخست اين‌كه برخي كشورها يك‌سري مواريث فرهنگي ما را به نام خود مصادره مي‌كنند كه در اين‌باره، شناسايي اين موضوع و ثبت سريع‌تر آن‌ها به نام ايران را آغاز كرده‌ايم. مورد دوم اين است كه تلاش مي‌كنيم، در بحث اطلاع‌رساني در سطح جامعه به شكلي عمل كنيم كه تعريف صحيحي از ميراث فرهنگي ايجاد شود و مردم در زمينه‌ي ميراث فرهنگي آموزش ببينند.

رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در پاسخ به پرسش خبرنگار ايسنا مبني بر اين‌كه با توجه به فرارسيدن روز جهاني موزه و بحث انتقال برخي اشيا از موزه‌ي ملي با هدف مقاوم‌سازي بنا، چه اقداماتي براي استانداردسازي موزه‌هاي كشور انجام شده است؟ توضيح داد: در كاخ گلستان، از سال 1385 اقداماتي در اين‌باره آغاز شد و اكنون بهترين انبار نگهداري اشياي تاريخي در همين مكان است، زيرا علاوه بر اين‌كه در برابر زلزله مقاوم است، درهاي آن در برابر انفجار نيز مقاوم است. همچنين در موزه‌ي ملي، ابتدا اشيا بايد سامان‌دهي شوند، ولي تصميم داريم، بخش مقاوم‌سازي را هم در دستور كار قرار دهيم.

بقايي با اشاره به پيدا شدن تعدادي كاشي مربوط به گنبد سلطانيه در هنگام سامان‌دهي يكي از موزه‌ها و اين‌كه اين اقدام بايد دنبال شود، بيان كرد: در سراسر كشور، 10 موزه‌ي منطقه‌يي درحال ساخت است كه يكي پس از ديگري به بهره‌برداري خواهد رسيد. بخش مخزن آن‌ها نيز براساس تكنيك‌هاي روز ساخته شده است.

در ادامه‌ي اين نشست، خبرنگاري به بازديد خود از مجموعه‌ي سعدالسلطنه در قزوين همراه كارشناس ميراث فرهنگي سازمان اشاره كرد و اين‌كه به‌نظر مي‌رسد، مرمت بدي در اين مجموعه انجام شده، به‌طوري كه گويا راسته‌ي وزير از نو ساخته شده است.

در اين‌باره، بقايي با رد اين موضوع توضيح داد: يكي از مشكلات ميراث فرهنگي بدنه‌ي بسته‌ي برخي كارشناسان ماست كه فكر مي‌كنند، كار را فقط خود بايد انجام دهند. اگر كارشناس ما مي‌گويد كه در اين محل، مرمت خوبي انجام نشده، خود مسؤول است. چرا تا كنون نگفته‌اند؟ چرا از اين اقدام جلوگيري نكرده‌اند؟ اطلاع دارم كه قضيه اين‌گونه نيست، زيرا در سعدالسلطنه گزارشي از آقاي خوشنويس ـ رييس پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ دارم كه بسيار هم راضي است. در اين‌باره، ملاك ما آقاي خوشنويس است.

رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در پاسخ به پرسشي ديگري درباره‌ي روند سريع ثبت ملي آثار و اين‌كه آيا در بخش‌هاي بين‌المللي اين موضوع پي‌گيري مي‌شود تا كشورهاي ديگر درباره‌ي آثار ما ادعايي نداشته باشند، گفت: براي ثبت جهاني هر اثر ابتدا بايد نسبت به ثبت ملي آن اقدام كرد. در اين راستا، 10 اثر را در اولويت قرار داده‌ايم، مانند نقالي كه ابتدا آن‌ها را در فهرست آثار ملي ثبت مي‌كنيم. در بخش ميراث معنوي نيز كه عمده‌ي آن‌ها فرامنطقه‌اي هستند، اقدام مي‌كنيم. البته برخي موضوع‌ها ممكن است، به‌گونه‌اي باشد كه به ثبت جهاني نياز نداشته باشد و ثبت آن‌ها در فهرست آثار ملي كافي باشد.

او درباره‌ي خانه‌هاي تاريخي و بودجه‌اي كه براي مرمت آن‌ها در نظر گرفته شده است، اظهار داشت: بودجه‌اي را در اين راستا در نظر گرفته‌ايم. با توجه به اين‌كه دانشجويان مرمت و كارشناسان زيادي در اين حوزه حضور دارند كه به‌دنبال شغل هستند، مالكان بناهاي تاريخي از اين افراد مي‌توانند استفاده كنند. ما هم نظارت را انجام خواهيم داد.

بقايي درباره‌ي نبود يك استاندارد و منشور مرمتي، بيان كرد: سال 1385 در شوراي معاونان مصوب شد كه دستورالعمل و استانداردي را معاون پيشين ميراث فرهنگي ـ دولت‌آبادي ـ تهيه كند؛ ولي اين اقدام انجام نشد. اكنون مسؤولان مربوط در حال آماده كردن آن هستند و تا چندماه ديگر كامل مي‌شود.

در ادامه‌ي اين بحث، مسعود علويان‌صدر ـ معاون حفظ، احيا و ثبت آثار تاريخي ـ كه در جلسه حضور داشت، اظهار كرد: در ارتباط با بحث مشاركت مردم، امسال 2400 بناي تاريخي در شهرها به‌عنوان بناي هدف قرار داده شدند. طبق آماري كه از استان‌ها گرفته‌ايم، استقبال خوبي در اين راستا شده است.

بقايي در پاسخ به پرسش خبرنگار ديگري درباره‌ي ايجاد مركزي براي خريد و فروش اشيا در كيش، گفت: يكسري آثار فرهنگي در اختيار مردم هستند كه قدمتي زير 100 سال دارند و امكان فروش آن‌ها وجود دارد. با توجه به اين‌كه سيستم متمركزي براي نظارت بر فروش اين‌ آثار وجود ندارد و بسياري از آن‌ها ممكن است، از كشور خارج شوند كه در بين آن‌ها اشياي با قدمت بيش از 100 سال نيز ممكن است فروخته شود، تصميم گرفتيم، يك بورس ايجاد كنيم تا مردمي كه اشياي فرهنگي ـ تاريخي دارند با رعايت ضوابط، اشياي خود را بفروشند.

او ادامه داد: به اين ترتيب، واسطه‌ها حذف يا مديريت مي‌شوند. درباره‌ي اين موضوع بهترين پيشنهادي كه به ما شد، اين بود كه در يكي از مناطق آزاد، چنين مركزي را ايجاد كنيم كه رفت‌وآمد راحت‌تر باشد، بويژه اين‌كه در حراجي كريستي در دبي بسياري از اشياي ايران به‌فروش مي‌رسند.

وي تأكيد كرد: البته ضروري است، گروهي از كارشناسان در زمان خريد و فروش حضور داشته باشند تا پس از شناسايي آثار و تأييد گروه كارشناسي نسبت به خريد و فروش اقدام شود. همچنين اشيايي را كه فروخته مي‌شود، پي‌گيري مي‌كنيم تا مشخص باشد، هر اثر به كجا مي‌رود.

او درباره‌ي ميدان مشق نيز اظهار داشت: اجراي پروژه‌ي ميدان مشق طبق برآوردهاي انجام‌شده 10 سال به طول مي‌انجامد. در اين راستا، بايد به‌سراغ دستگاه‌ها برويم و اقدامات لازم را انجام دهيم. البته سياست ما اين است كه اعلام كنيم، نمي‌خواهد هر ساختمان را تحويل دهند، بلكه مي‌توانند آن را به موزه تبديل كنند.

به گزارش ايسنا، در اين نشست خبرنگاري درباره‌ي‌ دادگاه پرونده‌ي دكل‌هاي توس پرسشي را مطرح كرد و رييس سازمان ميراث فرهنگي با بيان اين‌كه معضل توس چيز ديگري است، گفت: اولا بايد مسؤولان وقت پاسخ‌گو باشند كه چرا در توس يا در نقش جهان به‌موقع از چنين اقداماتي جلوگيري نشد. علاوه بر اين، جابه‌جايي دكل‌هاي توس به هفت‌ميليارد تومان بودجه نياز دارد،‌ درحالي‌كه به‌تازگي سازمان ميراث فرهنگي يك‌ميليارد تومان براي تخريب برج جهان‌نما هزينه كرده است. همچنين اكنون ثبت جهاني توس مطرح نيست و اگر دادگاه به سود سازمان ميراث فرهنگي رأي دهد، وزارت نيرو بايد درباره‌ي آن اقدام كنند.

معاون رييس‌جمهور در پايان اين نشست، در پاسخ به ديگر پرسش خبرنگار ايسنا درباره‌ي اين‌كه گذشته از گلايه‌هايي كه به عملكرد مديران پيشين داريد، برنامه‌هاي شما در محوطه‌هايي مانند توس و شوش چيست؟ بيان كرد: حريم شهر تاريخي شوش در وضع موجود باقي مي‌ماند و آن را افزايش نمي‌دهيم. شهر شوش را تخليه نمي‌كنيم و اين شهر در وضعيت موجود باقي مي‌ماند؛ اما نظارت را در شهر تاريخي شوش افزايش مي‌دهيم.

او به هتل اميرزرگر و بحث‌هايي كه درباره‌ي ساخت آن مطرح شد، اشاره و اظهار كرد: اين محل در حد يك اقامتگاه است، بويژه اين‌كه شهر شوش سالانه بازديدكننده‌هاي خارجي زيادي دارد، درحالي‌كه هيچ جاي اقامتي در اين شهر وجود ندارد.

وي با تأكيد بر اين‌كه بايد نگاه را در ميراث فرهنگي تغيير داد، ادامه داد: توس نيز همين مشكل را دارد. در اين منطقه، همه‌ي بناهاي تاريخي در سال‌هاي گذشته خريده شدند و اكنون خيلي از آن‌ها مشكل سند دارند. سال گذشته، حدود هفت‌ميليارد تومان اعتبار براي بناهاي توس در نظر گرفته شد كه اين بودجه ارزش مرمتي داشت. مردم ضوابط ما را در بناهاي تاريخي اجرا مي‌كنند و نبايد حريم آثار تاريخي را اين‌قدر بزرگ گرفت.

او افزود: در تعيين حريم بناهاي تاريخي بايد شرايط اجتماعي نيز درنظر گرفته شود. بايد منطقي عمل كرد، زيرا حفظ اصل بنا واجب‌تر از حاشيه‌هاست.

بقايي همچنين در پاسخ به اين‌كه مدير كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران چندي پيش، به‌عنوان معاون سازمان حج و زيارت منصوب شد، آيا در اين شرايط فردي به جاي او در سازمان استان تهران جايگزين مي‌شود؟ گفت: اين مسأله‌اي داخلي و تشكيلاتي است.

انتهاي پيام

  • سه‌شنبه/ ۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۹ / ۱۵:۳۵
  • دسته‌بندی: فرهنگ2
  • کد خبر: 8902-17300
  • خبرنگار : 71219