امسال كه اتحاديه جهاني مخابرات براي روز جهاني جامعه اطلاعاتي در جهان، شعار: "شهر بهتر، زندگي بهتر با تکنولوژي هاي ارتباطي و اطلاعاتي" را اعلام کرد و دبير کل اتحاديه جهاني مخابرات (ITU) و دبير کل سازمان ملل متحد جداگانه پيامي در راستاي تبيين اين شعار به جهانيان فرستادند و حالا كه در کشور ما اين روز را روز روابط عمومي ناميديم، كارشناسان بر توجه به يک نکته تاكيد دارند که نقطه آغاز جامعه اطلاعاتي در بعد اجتماعي، دسترسي به اطلاعات و در بعد اقتصادي فراگير شدن تکنولوژيهاي نوين ارتباطي يا ICT يا يعني فنآوري اطلاعات و ارتباطات است.
به گزارش خبرنگار ارتباطات خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، جايي خواندم كه يكي از اساتيد دانشگاه تاكيد كرده بود كه دسترسي به اطلاعات يعني شکلگيري پايگاههاي اطلاعاتي در نقطه نقطه کشور، يعني هر آنچه از اسناد، مدارک، مکاتبات، مراسلات، نوارهاي صوتي، تصويري در هر سازمان و نهاد وجود دارد، تدوين، تنظيم، پردازش و رقومي شود و در پايگاه اطلاعاتي قرار گيرد و ICT، يعني بستر مخابراتي و شبکههاي فني ارتباطي با استانداردهاي بالا ايجاد شود تا هر فرد و هر نيازمند و هر مراجعهکننده از هر نقطه از جهان به راحتي و در هر لحظه که خواست با استفاده از اين بستر به هر پايگاهي که خواست مراجعه کند و اطلاعاتي را بدهد يا اطلاعاتي را بگيرد.
اين سوال برايم ايجاد شد كه هر سال روزي را با عنوان روز جهاني ارتباطات برگزيدهاند اما چرا بايد گاهي پايين بودن کيفيت ابزار ارتباطي نظير تلفن همراه و اينترنت که اغلب مردم با آن درگيرند در كشوري مانند ايران، از جمله انتقادات وارد بر عملکرد وزارت ارتباطات شود؟
بگذريم... در هر حال تنظيم مقررات و برنامهريزي براي مخابرات جهان به منظور ايجاد تجهيزات و سيستمها، ايجاد هماهنگي و انتشار اطلاعات لازم براي برنامهريزي و استفاده از خدمات مخابراتي و رشد ارتباطات و ساختار آن، تهيه و تنظيم اصول و مقررات بينالمللي حاكم بر موارد استفادهي زميني و فضايي از طيف فركانس در جهت تسهيل تدوين قوانين داخلي كشورها، گسترش استانداردهاي مخابرات بهمنظور تضمين سيستمهاي مخابرات داخلي، گسترش شبكههاي مخابراتي و گشودن راهي به فنآوريهاي پيشرفته مخابرات در جهان براي بهبود اقتصاد و مبادلهي اطلاعات جهاني از جمله اهداف اتحاديه بينالمللي مخابرات است.
به بهانه اينكه شعار امسال اتحاديه جهاني مخابرات "شهر بهتر، زندگي بهتر با تکنولوژيهاي ارتباطي و اطلاعاتي" انتخاب شده در اين گزارش، بار ديگر آخرين وضعيت آمار و ارقام حوزه مخابرات و ارتباطات در كشور را مرور كردم.
طبق آخرين آمار رسمي در پايان سال 1388 ضريب نفوذ تلفن ثابت در استان تهران 5/44 درصد، تعداد تلفنهاي منصوبه 7 ميليون و 682 هزار و 936 و تلفنهاي مشغول به كار 6 ميليون و 454 هزار و 889 شماره اعلام شد و تا پايان اين سال، 50 هزار و 116 دستگاه تلفن همگاني نصب شده است. علاوه بر اين يك هزار و 191 روستا داري ارتباط شدند، همچنين تا پايان سال 88 تعداد 370 دفتر روستايي تجهيز شدند كه از اين تعداد، 318 دفتر بهرهبرداري شده است.
بر اساس آخرين ارزيابي عملکرد تجمعي شرکت پست، سرانه مرسوله پستي در كشور در سال 88، 11،1 مرسوله بوده و اين در حالي است كه مقايسه اين آمار با سالهاي گذشته نشان ميدهد كه اين سرانه در سال 87، 14 مرسوله بوده و سال پيشتر از آن يعني 86 به ميزان 14،9 مرسوله و تعداد مرسولات پستي در سال 88، 803 ميليون مرسوله بود.
همچنين پوشش مساحتي هر واحد پستي در سال 88، 94 كيلومتر مربع ، پوشش جمعيتي به ازاي هر واحد پستي در سال 88 ، 4196 نفر،تعداد مرسوله به ازاي هر واحد پستي در سال 88 46500 مرسوله ، تعداد مرسوله به ازاي هر كارمند در سال 88 51100 مرسوله بوده است؛ عرضهي خدمات پستي در دفاتر خدمات فنآوري اطلاعات و ارتباطات روستايي در سال 88 ، 9453 دفتر بوده است.
اما ظرفيت پهناي باند اينترنت كشورمان طي برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي، از 12 لينك STM1 در سال 84 به 137 لينك STM1 افزايش يافت كه اين رقم رشد 11 برابري، معادل 1140 درصد را نشان ميدهد.
گفتني است طبق اعلام مسوولان مخابراتي ضريب نفوذ تلفن ثابت 38 درصد است كه از ضريب نفوذ مطلوبي برخوردار است و در كليه نقاط كشور واگذاري تلفن ثابت بهروز است.
گزارشها همچنين نشان دادند كه تا پايان سال گذشته تعداد مشتركان همراه اول از مرز 37 ميليون نفر گذشت و اپراتور دوم نيز حدود 13 ميليون مشترك دارد كه اين آمار شامل مشتركان دائمي و اعتباري است و مشتركان تاليا هم بين 800 تا حدود يك ميليون اعلام شده است كه تا بر اساس آن آمار همراه اول 1102 شهر، 46 هزار كيلومتر از جادههاي كشور و 36 هزار روستا يعني حدود 60 درصد روستاهاي كشور را تحت پوشش دارد و به عبارت ديگر 94 درصد مردم كشور ميتوانند از شبكه همراه اول استفاده كنند.
بر اساس آخرين آمار همراه اول، شركت ارتباطات سيار با 259 اپراتور در 110 كشور جهان قرارداد رومينگ بينالملل دارد.
طبق آنچه كه مسوولان گفتهاند واگذاري به روز تلفن ثابت در سراسر کشور، واگذاري ميليونها خط تلفن همراه، برقراري ارتباطات ميليونها کاربر خطوط داده و اينترنت، توسعه شبکه زيرساخت، توسعه امنيت فضاي تبادل اطلاعات، افزايش پهناي باند کشور و خدمات بيشمار ديگر، بواسطه تلاش فعالان اين حوزه محقق گرديده است.
بيشك فنآوريهاي اطلاعاتي و ارتباطي، شيوههاي مديريت شهري، ساختمانهاي هوشيار، مديريت هوشمند ترافيک، شيوه هاي صرفهجويي جديد در مصرف انرژي و مديريت ضايعات و حتي مبادله اطلاعات و دانش و برقراري ارتباط سيار، در يک جامعه اطلاعاتي پوينده همگرا را ارائه ميدهد؛ در چنين شرايطي بايد ديد كشوري مانند ايران چگونه ميتواند با داشتن تکنولوژيهاي ارتباطي و اطلاعاتي شهر بهتر و زندگي بهتري داشته باشد.
انتهاي پيام