مدير فني شركت ملي مناطق نفت‌خيز جنوب با ابراز نگراني نسبت به خصوصي‌سازي برخي شركت‌هاي فعال در زمينه مديريت بحران و مهار چاه‌هاي نفت و گاز گفت: ابزار مديريت بحران هم‌ذات با موضوع توليد نفت و گاز است و سازمان‌هايي كه امكانات مديريت بحران را دارند بايد در اختيار نظام قرار داشته باشند. به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، حسن شكرالله‌زاده در نشست بررسي مراحل مهار فوران چاه شماره 104 مارون اظهاركرد: خصوصي‌سازي جايگاه‌هايي كه ابراز مديريت بحران را تامين مي‌كنند جاي نگراني دارد. وي ادامه ‌داد: اين هشدار را مي‌دهيم كه اگر ارتباط اوليه ما با جايگاه‌هايي هم‌چون ملي‌حفاري، پيراحفاري و ترابري وجود نداشت، قطعا مشكل در چاه 104 مارون با چنين سرعت و اطميناني حل نمي‌شد. او تصريح‌كرد: مسوولان بايد موضوع حريم ايمني در مخازن زيرزميني محل توليد نفت وگاز را مورد توجه قرار دهند كه متاسفانه به اين موضوع به دلايل مختلف توجهي نمي‌شود. وي با بيان اين كه با توجه به رانش‌هاي درون زمين، فشار طبقات، تنش‌هاي لوله‌هاي جداري چاه‌ها در زيرزمين و حلقه‌هاي سيماني دور آن‌ها، بروز چنين مشكلاتي براي همه چاه‌هاي نفت وجود دارد، افزود: به عنوان نمونه چاه‌هايي در منطقه نفتي اهواز در مجاور برخي مناطق مسكوني شهر قرار دارد. اين مشكل ممكن است براي اين مناطق نيز به‌وجود آيد. نكته قابل توجه اين است كه بي‌توجهي مسوولان نسبت به مخازن نفتي و لوله چاه‌هاي اين مناطق معضلي است كه با آن روبه‌رو هستيم. او با اشاره به اين كه ‌پديده فوران درميدان نفتي مارون پديده‌ي شناخته شده است، گفت: به همين دليل منطقه‌هاي خطر در اين ميدان نفتي شناسايي شده و برنامه‌هايي از سال‌هاي پيش براي جلوگيري از وقوع چنين حوادثي در دستور كار قرار گرفته است. شكرالله‌زاده افزود: اميدواريم حادثه چاه نفتي مارون كه زيان‌ها و موفقيت‌هايي را به همراه داشت، هشداري براي ديگر مناطق نفتي كشور باشد. اگر اين اتفاق به جاي منطقه بياباني در يك منطقه مسكوني شهر اهواز رخ دهد قطعا تبعات بسياري را به دنبال خواهد داشت. جلوگيري از ساخت و ساز در حريم ايمني لوله‌ها و مخازن زيرزميني نفت و گاز موضوعي است كه بايد مورد توجه قرار گيرد. وي با بيان اين كه ميدان نفتي مارون با وجود 45 ميليارد بشكه نفت درجا به عنوان دومين ميدان نفتي كشور محسوب مي‌شود، خاطرنشان كرد‌: وقوع حادثه در اين منطقه تنها به چاه شماره 104 مارون اختصاص نداشته بلكه كل منطقه نفتي مارون را تحت تاثير قرار داد. مدير فني شركت ملي مناطق نفت‌خيز جنوب گفت: كلاهك گازي بزرگ ميدان نفتي مارون روزانه 10 ميليون فوت مكعب گاز توليد مي‌كند. با توجه به اين كه در مخزن آسماري اين منطقه 400هزار بشكه نفت‌ در حال توليد است و هم‌چنين دراين ميدان، يك ميليارد فوت مكعب گاز تزريق مي‌شود، بنابراين مي‌توان گفت كه 10 درصد توليد كشور تنها از اين مخزن تامين مي‌شود. وي با اشاره به مشخصات ميدان نفتي مارون گفت: اگر چه ميدان مارون دومين ميدان نفتي كشور است اما به دليل اين كه داراي 13 بخش، 6 لايه و 75 قسمت است قطعا پيچيده‌ترين ميدان نفتي ايران و جهان محسوب مي‌شود. اين ميدان 70 كيلومتر طول و 10 كيلومتر عرض دارد. بنابراين اگر از نظر تقسيمات فشار، خواص سيال و مخزن بررسي شود. به اين موضوع خواهيم رسيد كه اين ميدان از نظر تعداد بخش‌ها و لايه‌ها در كشور بي‌نظير است. او عنوان كرد: ‌با توجه به پيچيدگي مخزن مارون، اين مخزن نيازمند مديريت ويژه‌اي است. در حقيقت مهار فوران از چاه‌هاي اين ميدان، مهار ميدان نفتي مارون قلمداد مي‌شود. ما معتقديم كه چنين اتفاقي در ابعاد كوچك و يك مخزن كوچك و قابل كنترل روي نداده بلكه در يكي از عظيم‌ترين ميادين نفتي كشور رخ داده است. وي با اشاره به اين‌كه چاه شماره 104 مارون يكي از 400 حلقه چاه‌ نفتي اين ميدان بوده است، خاطرنشان‌كرد: اين چاه از سال 1355 توليد خود را آغاز كرد و 33 سال از قرارگيري اين چاه در مدار توليد مي‌گذرد. اين چاه يك روز پيش از وقوع اين اتفاق 2000 بشكه معادل 320 هزار ليتر در روز توليد نفت داشته است. شكرالله زاده با بيان اين‌كه چاه شماره 104 در عمق چهار كيلومتري از سطح زمين قرار گرفته است، گفت: ما از سطح زمين تا مخزن آسماري با چندين لايه زمين‌شناسي با خواص متفاوت از نظر فشاري، زمين‌شناسي و جنس مخزن رو به رو هستيم. 2 سازند در اين موضوع مطرح است كه يكي از آنها لايه سطحي آغاجاري بوده كه از نظر ميزان تراوايي، ‌نفوذ پذيري سيال و حركت سيال در آن به آساني صورت مي‌گيرد. وي با بيان اين كه دليل اين رخ‌داد براي چاه 104 مارون، شكستگي لوله چاه در عمق 700 متري بوده است گفت: به همين دليل پس از اين رخ داد، مواد نفتي و گازي از درون مخزن و از عمق چهار كيلومتري وارد اين چاه شده بود و به جاي اين‌كه به سطح زمين برسد از طريق شكستگي به سازند آغاجاري نفوذ كرد. او افزود: گسترش سازند در منطقه و شيب نسبتا ملايم آن موجب شد كه مواد نفتي بر سطح زمين جاري شود. وجود شكستگي در عمق لوله چاه، موجب شد كه ديگر مانعي براي حركت سيال نفت و گاز وجود نداشته باشد و اين حركت آسان‌تر شود و خروج نفت از مخزن شدت بيشتري پيدا كند زيرا در حالت عادي وجود شيرهايي بر دهانه جريان سيال خروجي از درون چاه را كنترل مي‌كند. وي تصريح‌كرد: وجود كلاهك بسيار بزرگ گازي در اين مخزن موجب شد كه به همراه نفت، گاز نيز از زمين خارج شود و با سرعت بسياري در سطح منطقه گسترش يابد به همين دليل در اين زمان در جريان درون چاه هيچ كنترلي صورت نمي‌گرفت. هم‌چنين در كنار اين موضوع محدوديت قطرهاي شير سرچاه، امكان ورود به چاه و تزريق سيال با حجم زياد را به ما نمي‌داد. او افزود: به دليل امكان فوران گاز در هر نقطه از ميدان مارون براي حضور در منطقه با محدوديت آمدوشد رو‌به‌رو بوديم و هم چنين به دليل گستردگي ابعاد اين رخ‌داد، منطقه مورد نظر، به منطقه‌اي خطرناك تبديل شده بود. وي با اشاره به اين كه اجراي عمليات مهار در اين منطقه نيازمند اقدامات و همكاري فني بود گفت: جلوگيري از فوران مواد از درون مخزن به چاه، جلوگيري از نشست نفت و گاز در منطقه، جمع‌آوري گازها براي ايمن‌سازي هر چه بيشتر در منطقه، سرعت در تشخيص محل نشست و تصميم‌گيري در اين‌باره، از جمله اقدامات انجام شده در جريان مهار چاه بوده است. مدير فني شركت مناطق نفت‌خيز جنوب اظهاركرد: انجام عمليات مهار چاه شماره 104 مارون حاصل عملكردي گروهي با برنامه‌ريزي و هماهنگي‌هاي مهندسي بوده است. انتهاي پيام