به بهانه‌ي دومين سالگرد درگذشت دكتر باقر آيت‌الله‌زاده شيرازي، مراسم بزرگداشتي با عنوان «نويافته‌هاي معماري اسلامي» با حضور تعدادي از پيشكسوتان، مسؤولان و كارشناسان حوزه‌ي معماري و مرمت آثار تاريخي برگزار شد. به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در اين نشست كه 28 مردادماه در مركز هنرپژوهي نقش جهان برگزار شد، رييس مؤسسه‌ي ايكوموس ايران با ذكر ياد و خاطره‌ي مرحوم آيت‌الله‌زاده شيرازي، گفت: او با تأسيس سازمان ميراث فرهنگي و مؤسسه‌ي ايكوموس فرصتي را فراهم آورد كه تاكنون به يادگار مانده است. مهدي حجت ادامه داد: ايكوموس درصدد است، به بهترين نحو به حفاظت و مرمت آثار در طول سال توجه كند. به همين دليل، تلاش دارد، از كانال‌هاي اجرايي دانشجويي، جايزه‌اي را با عنوان جايزه‌ي مرحوم دكتر باقر آيت‌الله‌زاده شيرازي اهدا كند تا با اين كار، در برخي حوزه‌ها از بعضي خطاكاري‌ها مانند اقدامات ناخواسته در پل خواجو جلوگيري شود. وي افزود: فكر مي‌كنم، كميته‌ي اجرايي براي اين جايزه با هيأت انتخابي و با بهترين پروژه‌ها در سطح ايران ايجاد شود و با نام و ياد مرحوم شيرازي، جايزه‌ي بين‌المللي به آن اختصاص يابد تا نام او براي هميشه ماندگار شود. رييس پيشين سازمان ميراث فرهنگي استان اصفهان نيز در اين مراسم، نامه‌اي را از يكي از مرمت‌گران ايتاليايي و دوست قديمي دكتر شيرازي خواند. عبدالله جبل عاملي گفت: در بخشي از اين نامه آمده است، دكتر شيرازي در طي زمان به يك مشاور غيرقابل جايگزين تبديل شده بود. او دانش و توان فني و تاريخي خود را همراه با نظريه‌هاي دقيق و اصول اخلاقي به معرض ديد مي‌گذاشت. در بخش ديگر نامه نيز آمده است، بارها گفته‌ام، شيرازي را با رفتارهاي بسيار پايدار، خصلت‌ها و عقايد مذهبي‌اش شناخته‌ام. يك باستان‌شناس نيز در اين مراسم با اشاره به وصيت‌نامه‌ي دكتر آيت‌الله‌زاده شيرازي اظهار داشت: با گريزي به وصيت‌نامه‌ي او، شايد بتوان راهبردهايي را كه در ذهن مرحوم شيرازي براي ميراث فرهنگي به معناي عام و خاص كلمه بوده است، در يك‌جا گردآوري كرد. ناصر نوروز‌زاده چگيني در ادامه به خواندن بخش‌هايي از وصيت‌نامه‌ي مرحوم شيرازي پرداخت و سپس گفت: دوسال پيش در جلسه‌ي بزرگداشت‌ او كه خودش هم در آن حضور داشت، دكتر شيرازي كلماتي را درباره‌ي وجدان، عشق، ايمان و مسلمان واقعي بيان كرد. او با اشاره به گفت‌وگوي مرحوم شيرازي در شهريور 1384، بيان كرد: دكتر شيرازي در آن زمان گفته بود، «ميراث فرهنگي به معناي سرمايه‌اي است كه از طريق آن مي‌توان تاريخ را شناخت و آن را به‌عنوان مقياس فرهنگي به نسل امروز ارائه داد.» نوروز‌زاده چگيني ادامه داد: مرحوم شيرازي در جايي ديگر نيز گفته است، «مي‌توانم ادعا كنم كه ميراث فرهنگي يكي از با نشاط ترين و سالم‌ترين بحث‌هاي مملكت است و كسي كه مي‌خواهد، بر اين سازمان حكومت كند، بايد توجه داشته باشد كه سازمان به سرمايه‌ي مادي نياز ندارد، بلكه به سرمايه‌ي علمي و فرهنگي نياز دارد.» وي افزود: اكنون بايد به گذشتگان خود نگاه كنيم. همه‌ي زندگي مرحوم شيرازي، به‌گونه‌اي يك منشور اخلاقي بود كه بايد آن را براي نسل امروز و آينده نگهداري كنيم. به گزارش ايسنا، در ادامه‌ي اين مراسم، مقاله‌هايي با موضوع‌هاي «ربع رشيدي»، «وقايع‌نگاري زيارت خواجه‌ عبدالله انصاري»، «سماع، هنر در مزار مولانا شيخ زين‌الدين تايبادي»، «پژوهشي پيرامون بازشناسي مجموعه‌ي حكومتي قطب‌الدين در يزد» و «تاريخ‌گذاري منار مسجد سرخ ساوه» ارائه و به روح مرحوم دكتر شيرازي تقديم شدند. لاله روح‌انگيز ـ باستان‌شناس ـ درباره‌ي تاريخ و باستان‌شناسي ربع رشيدي و خواجه رشيد‌الدين فضل‌الله همداني، گفت: در سال 1382 با تدوين و تصويب برنامه‌ي پژوهشي، كاوش در اين محوطه آغاز شد. فصل نخست آن با سامان‌دهي محوطه با هدف آماده‌سازي براي انجام پژوهش‌هاي باستان‌شناسي در زمستان 1382 انجام شد. فصل دوم اين كاوش در تابستان 1383 با توجه به ضرورت عرصه و حريم ربع رشيدي براي جلوگيري از تخريب‌ها و ساخت‌وسازهاي بي‌رويه‌ي شهري به‌عنوان گمانه‌زني به‌منظور تعيين عرصه و حريم ربع رشيدي انجام شد. در اين گمانه‌زني، عرصه‌ي قلعه رشيدي و آثاري كه در اطراف قلعه وجود داشتند، مشخص شدند. وي با اشاره به كاوش‌ها و گمانه‌زني‌هاي انجام‌شده در محوطه‌ي ربع رشيدي در سال‌ها و دوره‌هاي مختلف، اظهار كرد: از آنچه تاكنون به‌دست آمده مي‌توان نتيجه گرفت، آثار معماري قابل مشاهده به قلعه‌ي صفوي مربوط هستند و بخشي از آثار ربع رشيدي زير اين محوطه مدفون است؛ اما نسبت دادن اين آثار به بخش خاصي از ربع رشيدي هنوز روشن نيست، ولي با توجه به گسترش آثار به جهت جنوب و جنوب غربي، گستره‌ي ربع رشيدي براساس متون تاريخي تا محلات ششگلان مهران‌رود تأييد مي‌شود. به گزارش ايسنا، محمدحسن خادم‌زاده نيز با ارائه‌ي مقاله‌ي خود درباره‌ي بازشناسي مجموعه‌ي حكومتي اتابك سلطان قطب‌الدين در يزد، گفت: از ويژگي‌هاي معماري اين دوره مي‌توان به ساخت مدارس زياد توسط افراد مختلف اشاره كرد. براساس شواهد و متون موجود، يكي از رسم‌هاي رايج، ساخت مدرسه توسط متمولين و حكام بوده است، به‌گونه‌اي كه همه‌ي امراي اتابك مدرسه‌اي را در يزد مي‌سازند. وي با ارائه‌ي گزارش‌هاي توصيفي به بيان ويژگي‌هاي معماري در بناهاي مختلف دوره‌ي اتابك سلطان قطب‌الدين پرداخت و افزود: در اين دوره، بناها و ساختمان‌هاي زيادي به‌وجود آمدند كه به‌لحاظ معماري داراي ارزش‌هاي ويژه‌ي خود هستند. مجموعه‌هاي منحصر‌به‌فردي مانند دارالشفا به استناد منابع و ويژگي‌هاي تاريخي كه از نظر نوع فعاليت هرگز تكرار نشده‌اند. هم‌چنين دولتخانه‌ي اتابك قطب‌الدين از جمله مجموعه‌هايي است كه در لابه‌لاي تاريخ و در ميان آثار فراوان اين دوره پنهان شده است. به گزارش ايسنا، هادي جهان‌آباديان در ادامه‌ي اين مراسم به ارائه‌ي مقاله‌اي درباره‌ي وقايع‌نگاري مقبره‌ي حاج عبدالله انصاري در افغانستان پرداخت و گفت: در بحث فعاليت‌هاي انجام‌شده در زمينه‌ي مرمت اين بنا، مستند‌نگاري‌هايي با توجه به نقشه‌هاي مربوط به حدود 40 سال پيش انجام و پلان كامل بنا و اطراف آن مستند‌سازي شدند. به گزارش ايسنا، شيوا صابر نيز با ارائه‌ي مقاله‌ي خود تحت عنوان «سماع هنر در مزار مولانا شيخ زين‌الدين ابوبكر تايبادي» بيان كرد: با توجه به احكام اصلي و معتبر و هم‌چنين سنت پيامبر (ص) به هيچ وجه نبايد روي قبر، بنايي ساخته شود و حتا قبر بايد هم‌سطح زمين باشد و در فضاي باز قرار گيرد. اين باستان‌شناس با اشاره به وجود عناصر مختلف در بناها و مساجد تاريخي، گفت: بيش‌تر بناهاي مشابه در شرق خراسان بزرگ قرار گرفته‌اند كه شامل مرزهاي شرقي كنوني ايران و هرات و منطقه‌هايي در افغانستان است كه به‌صورت خرد و كلان، اما با ويژگي‌هاي مشابه و ريشه‌هاي مشترك وجود دارند. به گزارش ايسنا، آخرين مقاله را رضا شيرازيان با عنوان «تاريخ‌گذاري منار مسجد سرخ ساوه» ارائه كرد. اين كارشناس ارشد مرمت آثار تاريخي با اشاره به اين‌كه چهار پايتخت ايران بدون واسطه به ساوه مرتبط مي‌شدند، گفت: اين نكته سبب ايجاد بناهاي تاريخي در اين شهر شده است. او با اشاره به وجود كتيبه‌اي در مسجد سرخ ساوه، اظهار كرد: به‌دليل اين‌كه اين مسجد در دوره‌ي پهلوي اول ساخته شده، اكنون در خارج از شهر و در عرصه‌ي جنوبي حصار شهر قرار گرفته است؛ ولي از گذشته حدود پنج مسجد همراه مسجد سرخ و منار آن، هسته‌ي اوليه‌ي ساوه را تشكيل مي‌دادند. شيرازيان با اشاره به اين‌كه اين منار، كوتاه‌ترين منار تاريخي نام گرفته و در دوره‌هايي تخريب و مرمت شده است، گفت: تاريخ كتيبه‌ي اين منار با قطعيتي كه بين كارشناسان ايجاد شده، به سال 453 هجري قمري مربوط است. به گزارش ايسنا، در اين مراسم، علاوه بر خانواده‌ي دكتر آيت‌الله‌زاده شيرازي، سيدمحمد بهشتي، شهريار عدل، محمدحسن محب‌علي، جليل گلشن، اسكندر مختاري و تعدادي از دانشجويان، همكاران دكتر شيرازي و استادان رشته‌هاي مرمت نيز حضور داشتند. انتهاي پيام