درحالي تهديد تحريم بنزين كشورمان ازسوي كنگره آمريكا دوباره مطرح شده كه طبق اعلام، شرايط ذخيره بنزين نسبت به گذشته بسيار مطلوب و توليد از 9 پالايشگاه نفتي كشور با ظرفيت كامل درحال انجام است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در شرايطي كه گفته مي‌شود دولت آمريكا پس از رياست جمهوري باراك اوباما لحن خود را به شكل محسوس نسبت به ايران تغيير داده، اما 23 نفر از سناتورهاي آمريكايي طرحي را تدوين كردند كه در صورت تصويب مجلس نمايندگان و سنا، صادرات بنزين را به ايران با مانع مواجه خواهد كرد. تركيب تهيه‌كنندگان اين طرح به صورتي است كه در بين آن‌ها از سناتورهاي هر طيف دموكرات، جمهوري‌خواه و مستقل ديده مي‌شود و به نظر مي‌رسد كه وزارت خارجه آمريكا نيز حامي‌ چنين طرحي باشد!

اما اين طرح در حالي تدوين شده كه با اجراي طرح جامع توسعه پالايشگاه‌هاي ايران از حدود چهار سال پيش كه نيمه دوم امسال به نتيجه مي‌رسد و همچنين طرح بهينه‌سازي پالايشگاه‌ها، علاوه بر طرح‌هاي ساخت پالايشگاه‌هاي جديد توليد بنزين، تا دو سال آينده ايران نه‌تنها قادر به تامين همه بنزين مورد نياز خواهد بود، بلكه به صادركننده اين فرآورده نفتي نيز تبديل خواهد شد.

در اين‌باره غلام‌حسين نوذري- وزير نفت- به‌تازگي با تاكيد بر اين‌كه در هر كالايي كه تحريم شده‌ايم، به خودكفايي رسيده‌ايم، گفته كه اگرچه به تازگي موضوع تحريم شركت‌هاي تامين‌كننده بنزين ايران از سوي آمريكا مطرح شده، ولي مجددا به طرح موجود در كشور اشاره مي‌كنيم كه با شرايط نرم‌افزاري تامين شده مي‌توانيم در هر شرايطي بنزين مورد نيازمان را تامين كنيم.

فريد عامري - مديرعامل شركت ملي پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران - نيز در گفت‌وگو با ايسنا با تاكيد بر وضعيت مطلوب ذخيره بنزين كشور، اظهار مي‌كند كه ازنظر حجم ذخيره بنزين در وضعيت مطلوبي قرار داريم و اطمينان‌بخش است.

ازسوي ديگر با اجراي طرح‌هاي بنزين‌سازي در پنج پالايشگاه کشور روزانه 13 ميليون ليتر بنزين به ظرفيت توليد افزوده مي‌شود؛ به طوري که اجراي اين طرح در پالايشگاه‌هاي آبادان، تهران، تبريز، اصفهان و بندرعباس ادامه دارد و پيش‌بيني مي‌شود حداکثر تا سال 1390 به بهره‌برداري رسند.

درمورد وضعيت ذخيره‌سازي فرآورده‌هاي نفتي ازجمله بنزين نيز عامري اواخر زمستان گذشته تاكيد كرده بود كه امسال ذخيره‌سازي فرآورده‌هاي نفتي در شرايط خوبي است و نسبت به سال گذشته 28درصد افزايش داشته‌ايم. براي نمونه طرح 2.5 ميليارد يورويي توسعه پالايشگاه اراك از جمله طرح‌هاي افزايش توليد بنزين در كشور است كه با راه‌اندازي آن ضمن كاهش توليد نفت كوره، توليد بنزين در اين پالايشگاه از180 هزار بشكه فعلي به 11 ميليون و606 هزار ليتر معادل 270 هزار بشكه در روز افزايش خواهد يافت.

وي تصريح كرده بود، اين طرح كه در مرداد سال 1385 آغاز و به روش EPC توسط شركت‌هاي سينوپك چين، مهندسين مشاور سازه و شركت طراحي و ساختمان نفت ايران در مدت 45 ماه اجرا مي‌شود، هم اينك 42 درصد پيشرفت فيزيكي دارد كه انتظار مي‌رود تا پايان تير 1389 به صورت كامل اجرايي شود. به اين ترتيب تنها از طريق پالايشگاه اراك تا سال 1389 توليد بنزين اين پالايشگاه به روزانه حدود 16 ميليون‌ ليتر خواهد رسيد كه موجب عدم نياز به واردات اين ميزان بنزين مي‌شود.

همچمنين محمدرضا نعمت‌زاده - مديرعامل سابق شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران - در ارديبهشت‌ماه سال گذشته تصريح كرده بود كه پس از اجراي طرح جامع توسعه‌ي پالايشگاه‌ها، توليد بنزين از ميزان 42 ميليون ليتر در روز كنوني به 186 ميليون ليتر و توليد نفت گاز از 78 به 152 ميليون ليتر در روز افزايش پيدا خواهد كرد.

تعريف و برنامه‌ريزي براي اجراي سه‌گام تا خودكفايي بنزين

در اين زمينه تهديدهاي آمريكا مبني بر استفاده از ابزار تحريم بنزين براي وارد كردن فشار بر ايران از سال 1385 به‌طور جدي مطرح شد. سه گام براي رسيدن به خودكفايي در توليد فرآورده‌هاي نفتي و همچنين صادرات در سال‌هاي آينده تعريف شد كه شامل اجراي طرهاي بنزين‌سازي پالايشگاه‌ها، طرح‌هاي توسعه و بهينه‌سازي پالايشگاه‌هاي موجود و ساخت 7 پالايشگاه جديد بود.

طرح‌هاي بنزين‌سازي پالايشگاه‌ها به عنوان يك طرح ضربتي با هزينه 1.5 ميليارد دلاري تا پايان 1389 در كليه ‌پالايشگاه‌هاي آبادان، تهران، اصفهان، تبريز و بندرعباس تكميل و در سرويس قرار خواهند گرفت؛ به اين ترتيب روزانه امكان افزايش 13 ميليون ليتر بنزين به توليد 43 ميليون ليتري فعلي محقق خواهد شد.

طرح‌هاي توسعه و بهينه‌سازي پالايشگاه‌هاي موجود عبارت از ارتقاي كيفيت و حذف آلاينده‌هاست و در اين طرح كه هزينه ‌آن 12 ميليارد دلار برآورد شده و بين سال‌هاي 1390 تا 1391 به بهره‌برداري خواهد رسيد، امكان افزايش توليد روزانه 26 ميليون ليتر بنزين محقق مي‌شود. به اين ترتيب درمجموع با توان توليد 56 ميليون ليتري قبلي، ظرفيت توليد بنزين ايران طي سال هاي 1390 تا 1391 به 82 ميليون ليتر خواهد رسيد. دراين راستا با افزايش توان توليد 18 ميليون ليتري نفت گاز توان توليد اين فرآورده نيز در مجموع به 106 ميليون ليتر مي‌رسد.

همچنين در گام سوم مطالعات ساخت 7 پالايشگاه جديد انجام شده است كه دراين زمينه بررسي‌هاي اقتصادي صورت گرفته، تكليف خوراك و نحوه توزيع مكاني پالايشگاه‌ها نيز مشخص شده است.

اين 7 پالايشگاه جديد شامل پالايشگاه نفت خام سنگين و فوق سنگين هرمز، پالايشگاه ميعانات گازي ستاره خليج فارس، پالايشگاه نفت خام سنگين خوزستان، پالايشگاه ميعانات گازي پارس، پالايشگاه كاسپين، پالايشگاه آناهيتا و پالايشگاه شهريار است. پالايشگاه هرمز نيز با ظرفيت 300هزار بشكه نياز به سرمايه گذاري 7 ميليارد دلاري دارد.

طرح سهميه‌بندي، راهكار مقطعي كنترل مصرف بنزين

براساس اين گزارش، با طرح احتمال تحريم بنزين ايران طي سال‌هاي گذشته، علاوه بر تعريف و آغاز اجراي برنامه‌هاي خودكفايي، به‌منظور كنترل مقطعي مصرف بنزين نيز طرح سهميه‌بندي از تير ماه 1386 عملياتي شد كه تاثير زيادي در مصرف بهينه‌تر اين فرآورده استراتژيك نفتي داشت، به‌طوري كه به گفته وزير نفت با اجراي طرح سهميه‌بندي بنزين با استفاده از كارت هوشمند سوخت از تيرماه سال 1386 روزانه حدود 22 ميليون ليتر در مصرف اين فرآورده استراتژيك صرفه‌جويي شده است.

اين در حالي است كه در غير اين‌صورت، امسال (1388) واردات بنزين كشور به حدود 45 ميليون ليتر در روز مي‌رسيد. همچنين درحالي اين طرح به مرحله اجرا رسيد که بسياري از افراد اين کار را غير عملي مي‌دانستند، ولي پس از مصوبه مجلس شوراي اسلامي و با تاکيد رييس‌جمهور در فاصله‌اي كوتاه اين کار انجام شد و تاكنون حدود شش ميليارد دلار صرفه‌جويي به همراه داشته است.

طرح تامين 48 ساعته بنزين كشور

ازسوي ديگر از مدت‌ها پيش بحث تامين 48 ساعته بنزين كشور ازسوي نوذري مطرح و توضيح داده شد كه طرح‌هايي به عنوان طرح ملي در دست است كه به محض بروز مشكل در فاصله‌ 48 ساعت تمام بنزين كشور تامين مي‌شود.

وزير نفت اوايل سال گذشته در پاسخ به اين سوال كه با توجه به تهديد آمريكا مبني بر جلوگيري از فروش بنزين به ايران، وزارت نفت چه تدابيري براي مشكلات احتمالي در نظر دارد؟ گفته بود كه دليل اين كه اين طرح در حال حاضر اجرا نمي‌شود، آن است كه كشورمان به توليد فرآوردهايي نياز دارد كه در حال تامين آن هستيم. از سوي ديگر در حال حاضر براي تهيه بنزين از بازار آزاد نيز با مشكلي مواجه نيستيم. هيچ محدوديتي براي تامين بنزين نداريم و قطعا در صورت نياز، ظرف 48 ساعت طرح ملي خود را اجرايي مي‌كنيم.

ساخت خودروهاي ديزلي در كارخانه‌هاي خودروسازي كشور

ازديگر برنامه‌هاي انجام شده، جايگزيني خودروهاي بنزيني با ديزلي است؛ به‌طوري‌كه با آغاز دوره سرپرستي نوذري در وزارت نفت، همكاري‌ها با خودروسازان به اين منظور آغاز و قرار شد كه گازوييل مرغوب مورد نظر آنها نيز به محض ساخت خودروها تامين شود.

به‌تازگي نيز وزير نفت يادآوري كرده است كه باتوجه به کارايي حدود 23 تا 24 درصدي بنزين، در بسياري از کشورهاي اروپايي، تعداد موتورهايي که با نفت‌گاز كار مي‌كنند، به‌دليل بالاتر بودن كارايي‌شان كه حدود 42 درصد است، بيشتر شده و در اين زمينه دولت در طراحي و ساخت موتورهاي پايه گازوييل‌سوز تلاش جدي را آغاز كرده است؛ به‌اين منظور همکاري‌هايي بين وزارت نفت و وزارت صنايع صورت گرفته است.

به گفته او همچنين در اين راستا برنامه اصلاح پالايشگاه‌ها براي توليد نفت‌گاز با استانداردهاي بين‌المللي از نظر ميزان گوگرد اجرايي شده كه كمك بزرگي درتبديل موتورهاي پايه بنزين‌سوز به موتورهاي پايه گازوييل‌سوز خواهد كرد.

به اين ترتيب ملاحظه مي‌شود باوجود تهديدهاي مطرح شده مبني بر تحريم فروش بنزين به ايران و البته اهميت اين كالاي استراتژي در كشور، ولي از حدود سه سال پيش تمهيدات لازم براي خودكفايي در توليد اين فرآورده نفتي ديده شده و در سال‌هاي آينده، حتي نگاه دنيا به توليدات فرآورده‌هاي نفتي ايران خواهد بود. اين نكته را هم نبايد از نظر دور داشت كه شايد اعمال چنين تحريم‌هايي موجب شود برخي شركت‌ها در تامين بنزين ايران تجديدنظر كنند، ولي اين خلا به‌راحتي از سوي شركت‌هاي كوچك‌تر و يا شركت‌هايي كه ارتباط كمتري با آمريكا دارند، قابل جبران است.  

انتهاي پيام