مدير گروه جغرافياي دانشگاه تهران: داشتن آمار شرط نخست مديريت است در گردشگري به آمار توجه نميكنيم
مدير گروه جغرافياي دانشگاه تهران دربارهي شيوهي صحيح آمارگيري از گردشگران نوروزي، اظهار داشت: آمار گرفتن از مسافراني كه در هتلها و تأسيسات اقامتي ميمانند، بسيار آسان است، چون در پذيرش هتلها، فرمهايي وجود دارند كه نام مسافر، تعداد همراهان و تعداد شبهايي كه اقامت ميكنند، ثبت ميشوند. محمدتقي رهنمايي در گفتوگو با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بيان كرد: اگر فردي كه به هتل مراجعه ميكند، دو نفر همراه داشته باشد، سه نفر ميشوند و اگر چهار شب در هتل اقامت كنند، 12 نفرشب در اين هتل اقامت كردهاند. اگر آمار تمام هتلهاي يك استان جمعآوري شود، تعداد گردشگران مقيم مشخص خواهد شد. او گفت: در فرمهايي كه در پذيرش هتلها تكميل ميشوند، از گردشگران پرسيده ميشود كه از كجا آمدهاند؟ به كجا ميروند؟ انگيزهي آنها از سفر چيست؟ سفر آنها گردشي يا اداري است؟ و سپس افرادي كه آمار گردشگري را استخراج ميكنند، متناسب با انگيزهي گردشگران، اين فرمها را تجزيه و تحليل و تعداد گردشگران مقيم را اعلام ميكنند. وي افزود: آمارگيري در جادهها نيز انجام ميشود؛ اما در جادههايي كه به مقصدهاي گردشگري منتهي ميشوند. در اين روش، اتومبيلهايي را كه به سمت مقصد عبور ميكنند، ميشمارند كه شيوههاي مختلفي دارد و اگر از دستگاههاي الكترونيك استفاده شود، هر خودرويي كه عبور ميكند، يك شماره در اين دستگاه مياندازد. رهنمايي ادامه داد: اين دستگاه قادر است، اتومبيلهايي را كه از مقابل آن عبور ميكنند، به اتومبيل سواري، اتوبوس، كاميون و مينيبوس تفكيك كند. اين دستگاه در 24 ساعت شبانهروز كار ميكند و تمام اتومبيلهايي را كه از مقابل آن ميگذرند، ميشمارد. وي توضيح داد: از تعداد سرنشينان هر نوع اتومبيل نيز يك متوسط ميگيرند. به اين صورت كه از هر 10 اتومبيل، سرنشينان يكي را درنظر ميگيرند و تعداد سرنشينان آن را ميشمارند و از آنها ميانگين ميگيرند و سپس تعداد اتومبيلهاي سواري را در تعداد سرنشينان ضرب ميكنند. او اظهار داشت: تعداد ديگر وسايل نقليهي عبوري نيز مانند كاميون، در اين دستگاههاي الكترونيكي ضرب ميشود و سپس آنها را از آمار كم ميكنند و فقط خودروهايي كه مسافر حمل ميكنند، حساب ميشوند. اين مدرس دانشگاه بيان كرد: براي اينكه رقم صحيح آمارگيري بهدست آيد، معمولا در مقصد گردشگري كه محل تجمع گردشگران است، به شيوهي ديگري عمل ميكنند و از افراد پرسش ميكنند كه از كجا آمدهايد؟ با چه وسيلهاي آمدهايد؟ چند نفر همراه داريد؟ در اين شيوه، يك نفر هرگز چندبار شمرده نميشود. اگر يك سيستم آمارگيري وجود داشته باشد، روش صحيح آن، اين است كه يك دورهي آمارگيري مستمر انجام شود. وي ادامه داد: در اين شيوه، يك روز كاري، نيمهتعطيل و تعطيل انتخاب ميشود. در روز كاري بين نقاط مختلف رفتوآمدي وجود دارد، مثلا حجم ترافيك در روز كاري بين نقطهي A و B بهصورت معمول مشخص ميشود، سپس يك روز نيمهتعطيل، يعني پنجشنبه و يك روز تعطيل، يعني جمعه آمارگيري ميشود. تفاوت ميان روز كاري، روز نيمهتعطيل و روز تعطيل، شدت جريانهاي گردشگري را مشخص ميكند. بنابراين عنوان آمارگيري «نفرسفر» درست است، اما شيوهي اجراي صحيح آن مهم است. رهنمايي اظهار كرد: اگر براي نوروز بخواهيد آمار بگيريد، از هماكنون بايد اين كار آغاز شود، يعني سه روز را در هر كدام از هفتههاي اول، دوم و سوم اسفندماه انتخاب و در آمار، آنها را ثبت كنند، سپس در هفتهي پاياني اسفندماه كه آمار سفر بالا ميرود، تفاوت آنها را نشان دهند. وي گفت: تصميمگيريهاي مديريتي، يك ويژگي كمي و يك ويژگي كيفي دارند؛ ويژگي كيفي با ميزان مهارت و دانش فني مديران مرتبط است و اين كيفيت بايد داراي استانداردهايي باشد تا مديران بتوانند بر مبناي آن تصميمگيري كنند. او افزود: مديريت براساس كميت نيز بهشدت به آمارها وابسته است، چون تصميمگيري آگاهانه بهوجود ميآورد و آمار اگر درست باشد، ضريب دقت در تصميمگيري را افزايش ميدهد. وي ادامه داد: داشتن آمار، شرط نخست مديريت است و آمار از اصليترين نيازهاي هر مدير براي تصميمگيري است و اصلا نبايد به نوروز ختم شود. در طول يك دورهي يكسالهي آمارگيري، يك عدد پايه بهدست ميآيد كه در ماههاي سال، هفتههاي ماه و روزهاي هفته، مبناي سنجش و مقايسه قرار ميگيرد. مدير گروه جغرافياي دانشگاه تهران اضافه كرد: متأسفانه در گردشگري، به آمار توجه نميكنيم و اين يكي از مشكلات اصلي ما در تصميمگيري است. درحاليكه آمارگيري، كار پيچيدهاي نيست؛ اما ظريف است و علم خود را دارد. انتهاي پيام