برنامه‌هاي سومين جشنواره‌ي بين‌المللي شعر فجر امروز (سه‌شنبه، اول بهمن‌ماه) در نشستي با حضور محسن پرويز، علي معلم دامغاني، مصطفي اميدي و فاضل نظري تشريح شد.
به گزارش خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، محسن پرويز در اين نشست در سخناني گفت: امسال به دليل تقارن سومين جشنواره‌ي بين‌المللي شعر فجر با سي‌امين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي، بخشي از برنامه‌ها به سي‌امين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي تخصيص يافت. يكي از برنامه‌هاي درنظر گرفته‌شده، تداوم داشتن بخشي از برنامه‌هاي اين جشنواره در طي سال است كه در نظر گرفته شده است. برنامه‌هاي اين جشنواره، بويژه در بخش بين‌الملل، به دوره‌ي خاصي محدود نمي‌شود؛ بلكه در طول سال هم برنامه‌هايي تدارك ديده شده و ادامه مي‌يابد.
رييس شوراي سياست‌گذاري سومين جشنواره‌ي شعر فجر درباره‌ي انتشار آثار شاعران جوان توضيح داد: در حوزه‌ي شعر جوان، يكي از مسائلي كه سال گذشته مورد تأكيد قرار گرفت، فراهم آمدن چاپ يك اثر براي برگزيدگان بود. سال گذشته، اطلاع‌رساني كرديم؛ ولي بعضي خوب متوجه بيانات ما نشدند و به گونه‌ي ديگري آن را منعكس كردند.
او در ادامه يادآور شد: هدف ما در حوزه‌ي جوان اين است كه از شاعران جوان، يك كتاب منتشر شود. شاعران جوان وقتي صاحب‌نام نباشند، از سوي ناشران براي چاپ آثارشان رغبت چنداني وجود ندارد. براي اين‌كه شاعران جوان بتوانند كتاب‌شان را چاپ كنند و جزو اهالي قلم محسوب شوند، تسهيلاتي درنظر گرفته شد و از آن‌ها خواستيم كه غير از آثار ارسالي، اشعار ديگري هم ارسال كنند. اين كار انجام شد و كار كارشناسي هم صورت گرفت. در بعضي از موارد، آثار يك شاعر در حدي نبود كه به يك كتاب برسد و قرار شد كه دو نفر اشعارشان در يك كتاب چاپ شود.
معاون امور فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي همچنين درباره‌ي بودجه‌ي معاونت فرهنگي وزارت ارشاد گفت: قبلا هم در اين مورد گفته‌ام؛ ميزان بودجه‌ي درخواستي ما 170 ميليارد تومان بود، كه درخواست آن را به وزارت‌خانه داديم. قدري از آن در وزارت‌خانه كم شد. آن‌چه هم كه در مجلس تصويب شد، كم‌تر بود و دخل و تصرف‌هايي هم صورت گرفت. در نهايت، آن‌چه به ما ابلاغ شد، بسيار كم‌تر از بودجه‌ي درخواستي‌مان بود.
پرويز يادآور شد: بودجه‌ي سال 85، 43درصد بيش‌تر از بودجه‌ي سال 87 بود؛ اما بايد تأكيد كرد كه كمبود بودجه نبايد دستاويزي براي اين باشد كه ما فعاليت‌هاي خود را كم كنيم و اگر كم‌كاري داريم، به كمبود بودجه متصل بكنيم. مهم‌ترين موضوع، مديريت بودجه‌ي در اختيار است و ان‌شاء‌الله كه كمبود بودجه پيدا نمي‌كنيم.
او بودجه‌ي صرف‌شده براي جشنواره‌ي شعر فجر را اعلام نكرد؛ اما گفت: بودجه‌ي اين جشنواره، عدد و رقمي است كه براي بودجه‌ي در اختيار معاونت در نظر گرفته شده است و كمبودي وجود نخواهد داشت.
پرويز سپس با اشاره به جايزه‌هاي خصوصي و بودجه‌ي آن‌ها، گفت: جوايز به ظاهر خصوصي، پشتوانه‌هاي مالي‌شان معلوم نيست؛ اين به اين معناست كه يك جايزه‌ي خصوصي از چه كسي بودجه‌اش را مي‌گيرد؟ اين افراد كه جشنواره‌اي را برگزار مي‌كنند، منابع مالي و نحوه‌ي انتخاب آثارشان را هم بايد اعلام كنند.
او همچنين يادآور شد: جشنواره‌اي برگزار مي‌شود و تنها 19 اثر براي بررسي دارد؛ در حالي‌كه هزاران كتاب داستان و رمان در طول سال منتشر مي‌شود.
وي عنوان كرد: در عرصه‌ي دولتي، ده‌ها سازمان نظارتي وجود دارد كه روي تك‌تك موارد پرسش مي‌شود؛ اما خيلي از اين جوايز خصوصي، روي كارشان نظارتي نيست. نكته‌ي ديگر اين است كه بعضي از جوايز تازه برآمده‌اي كه برگزاركنندگان‌شان شناخته‌شده نيستند، طبيعتا براي اين‌كه براي خود اعتباري پيدا كنند، لازم است كه دست‌كم، داوران خود را معرفي كنند.
معاون امور فرهنگي وزارت ارشاد همچنين درباره‌ي بنياد ادبيات داستاني و احتمال اين‌كه آيا جشنواره‌ي داستان در سال‌هاي آتي برگزار خواهد شد، گفت: بنياد ادبيات داستاني جزو مواردي بود كه در اولين پيشنهادات معاونت فرهنگي به وزارت‌خانه داده شد. ما در دو حوزه‌ي شعر و داستان، در معاونت فرهنگي كمبود بسيار شاخصي داشتيم و تنها، شورايي براي تصويب ترانه‌ها بود كه به حوزه‌ي شعر ارتباطي نمي‌يافت. با پي‌گيري‌هاي صورت‌گرفته، مؤسسه‌ي بنياد ادبيات داستاني تشكيل شد. هدف از تأسيس اين بنياد، فعاليت در عرصه‌ي داستان بود. اين‌كه جشنواره‌ي داستان فجر داشته باشيم، پيشنهادي است كه در بنياد مي‌تواند مورد بررسي قرار گيرد، و اگر اين بنياد هم نبود، مي‌شد آن را بررسي كرد.
او با بيان اين‌كه در چند سال اخير، به شعر و داستان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي توجه بيش‌تري شده است، يادآور شد: جايزه‌ي جلال آل احمد به داستان، تاريخ‌نگاري و نقد مي‌پردازد و بعد مسابقه‌يي جايزه و خلأ موجود را مي‌پوشاند. در حوزه‌ي شعر، بناي معاونت فرهنگي اين است كه دبيرخانه‌ي دائمي شعر فجر به شكل دائمي برپا شود.
سپس مصطفي اميدي - دبير اجرايي جشنواره‌ي شعر فجر - در اين نشست گفت: سومين جشنواره‌ي بين‌المللي شعر فجر فعاليتش را از مهرماه با تشكيل جلساتي با حضور محمدحسين صفار هرندي - وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي - آغاز كرد. در اين شورا، محسن پرويز به عنوان رييس شوراي سياست‌گذاري و چند تن از مديران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي عضويت دارند و براي برگزاري باشكوه جشنواره‌ي شعر فجر، 12 تن از شاعران معاصر در اين جلسات شركت داشتند.
او يادآور شد: در خصوص سي‌امين سالگرد انقلاب اسلامي، امسال بايد نگاه ويژه‌اي به فعاليت‌هاي هر بخش مي‌شد. در زمينه‌ي برگزاري شعر فجر هم پيشنهاداتي وجود داشت. امسال در بخش جوان يا رقابتي، شاعران جوان با ارسال آثارشان در سطح استاني به دبيرخانه‌هاي استاني، و در سطح كشوري به دبيرخانه‌ي مركزي، رقابت خواهند كرد. تمام دبيرخانه‌هاي استاني زير نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي فعاليت مي‌كنند و از آن‌ها خواسته‌ايم كه بعد از دريافت آثار شاعران جوان در سطح استاني، حداكثر 10 نفر از شاعران برجسته‌ي استاني را به دبيرخانه‌ي مركزي معرفي و آثارشان را ارسال كنند، تا در سطح كشوري هم آثار بررسي شود.
او با اشاره به بخش ديگر جشنواره‌ي شعر فجر كه بخش تجليل از شاعران پيشكسوت و متعهد انقلاب است، گفت: در طول سه دهه‌ي انقلاب، از شاعراني كه خدمات شايان توجهي به ادبيات و شعر انقلاب كرده‌اند و در تبيين ارزش‌هاي انقلاب اسلامي كوشيده‌اند، تقدير و تجليل مي‌شود. بنا بر پيشنهاد اعضاي شوراي سياست‌گذاري مبني بر كار پژوهشي و ماندگار در شعر انقلاب، با توجه به ويژگي‌هاي شعر انقلاب، پيشنهاد «تدوين سند جامع شعر انقلاب» هم مطرح شد.
اميدي همچنين با اشاره به بخش بين‌الملل جشنواره‌ي شعر فجر گفت: در اين بخش، نظر بر اين بود كه بخش بين‌الملل جشنواره تقويت شود و علاوه بر شاعران پارسي‌گوي كه از كشورهاي مختلف هم‌زمان با جشنواره حضور مي‌يابند، براي استمرار فعاليت‌هاي جشنواره‌ي شعر فجر و تقابل شاعران پارسي‌گو، همايش شاعران ايران در مرداد 88 با حضور شاعران برگزيده‌ي كشوري ايران و شاعران برجسته از كشورهاي مختلف كه در تبيين ارزش‌هاي انساني اشعاري سروده و در جامعه‌ي خود تأثير داشته‌اند، مدنظر قرار مي‌گيرد، كه در آن همايش به معرفي ادبيات انقلاب، بخصوص در عرصه‌ي شعر، به جهانيان تلاش خواهد شد.
دبير اجرايي جشنواره‌ي شعر فجر يادآور شد: با توجه به تقارن جشنواره‌ي شعر فجر و سي‌امين سالگرد انقلاب اسلامي، تصميم بر اين شد كه موضوعات امام (ره) و انقلاب اسلامي، نهضت بيداري اسلامي، اشعار آييني و مذهبي و اشعاري كه داراي مضامين اخلاقي و اشعار ايثار و شهادت هستند، مورد توجه بيش‌تري قرار گيرند؛ اما شاعران در ارسال آثارشان آزادند.
به گزارش ايسنا، علي معلم دامغاني - دبير سومين جشنواره‌ي شعر فجر - هم در سخناني گفت: اصولا در سرزمين‌هايي مانند سرزمين ما، شعر ظرف همه‌ي مسائل فرهنگي است. نمي‌دانيم در زمان رسانه‌هاي بزرگ خوشحاليم يا نه در اين باب كه هنوز شعر به قوت خود، به عنوان هنر مادر در مشرق؛ بلكه در دنيا هنوز مورد استفاده است.
اين شاعر يادآور شد: فجر مبدأ آغاز انقلاب و شروع دوره‌ي خاصي در شعر فارسي است كه سبب كميت، ابواب و موضوعاتي است كه شاعران به صورت سنتي به آن مي‌پرداختند و مي‌پردازند؛ موضوعاتي كه ميراث آن‌هاست و در روز و روزگار خاص به تناسب زمان و مكان بايد از آن صحبت كنند و بالأخره بازارهاي شعر مخاطبان شعر كه به مراتب بيش‌تر از گذشته هستند، اهميت ويژه‌اي دارد.
معلم گفت: سي سال از اين مبدأ مقدس مي‌گذرد و سه سال است كه جشنواره‌ي شعر فجر برگزار مي‌شود. اگر غفلتي بوده، اين سه سال، سال‌هاي بيداري و هوشياري است.
او ادامه داد: امسال، بخش تجليل و بزرگداشت سلسله‌ي ادب، از مسائل بديعي است كه سابقه‌ي آن را به اين عظمت نداشته‌ايم.
همچنين فاضل نظري - دبير علمي سومين جشنواره‌ي شعر فجر - در اين نشست گفت: امروز با جشنواره‌هايي ممكن است مواجه باشيم كه با افتتاحيه آغاز مي‌شود و با اختتاميه پايان مي‌پذيرد؛ اما بعد از جشنواره‌ي شعر فجر، اين ماجرا ادامه مي‌يابد. با تأكيد وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در معرفي شعر ايران و ادبيات جهان، اين موضوع در دستور كار قرار مي‌گيرد. همچنين نشستي با حضور شاعران جهان و ترجمه‌ي شعر فارسي و معرفي شعر امروز ايران به ادبيات جهان، مدنظر قرار خواهد گرفت.
اين شاعر سپس به تدوين سند جامع شعر انقلاب در اين جشنواره اشاره كرد و گفت: آن‌چه اهميت دارد، اين است كه شعري به نام انقلاب وجود دارد. رهبر انقلاب هم در ديدار با شاعران بر اين موضوع تأكيد داشتند كه شعر امروز انقلاب به پختگي‌هايي رسيده است كه مي‌توان ويژگي‌هايي را براي آن برشمرد، كه در اين سند، ويژگي‌هاي شعر انقلاب تدوين مي‌شود و سنگ بناي آن در جشنواره‌ي شعر فجر نهاده شده است.
او در ادامه يادآور شد: شاعران انقلاب، سند تاريخي حوادث تاريخي انقلاب‌اند. شايد در هيچ حكومتي نتوان ديد كه شاعران با آمال انقلاب همراه باشند و آن را اهداف خود بدانند؛ اين سند مرور تاريخ انقلاب خواهد بود.
نظري يكي ديگر از موضوعات مورد توجه در جشنواره‌ي شعر فجر امسال را توجه به شعر جوان دانست و گفت: سال گذشته، آثار برگزيدگان جوان استان‌ها براي انتشار و معرفي به جامعه‌ي ادبي جمع‌آوري شد و اين موضوع هنوز ادامه دارد. امسال هم به گونه‌اي ديگر، تلاش براي انتشار آثار اين دوستان جوان ادامه دارد.
دبير علمي جشنواره‌ي شعر فجر درباره‌ي داوري اين جشنواره نيز توضيح داد: در مورد شعر، نمي‌توان موضوعي قائل شد و چهارچوبي براي آن خلق كرد. امسال با نظر شوراي سياست‌گذاري و نگاه دقيق و كارشناسانه‌ي علي معلم، نگاه موضوعي به جشنواره وجود ندارد و در دو قالب كلاسيك و نو، آثار بررسي مي‌شوند. در كنار اين دو بخش، بخش كودك و نوجوان در هر دو بخش عمومي و جوان مورد توجه است. يك گروه انتخاب شامل شوراي شش‌نفره در بخش جوان و بزرگسال، به پالايش آثار ارسالي براي شركت در مسابقه فعاليت مي‌كنند.
او ادامه داد: در بخش مسابقه‌ي شعر جوان، در هر محور، پنج داور داريم. تأكيد ما بر استفاده از اين داوران، داشتن تجربه‌ي كافي در شعر، صبغه‌ي دانشگاهي داشتن و داراي نگاه‌ها و سليقه‌هاي متفاوت بودن است.
نظري همچنين درباره‌ي داوري بخش بزرگسال توضيح داد: در بخش بزرگسال به ارسال آثار نيازي نيست. با مكاتباتي كه با انجمن‌هاي ادبي و ارگان‌هاي مختلف صورت گرفته است، چند تيم پژوهشي مشغول گردآوري و شناسايي آثارند كه 26 داور آثار را بررسي خواهند كرد. در بخش جوان، سه نفر در بخش كشوري برگزيده خواهند شد، در بخش بزرگسال نيز به عدد ويژه‌اي نرسيده‌ايم و احتمالا به يك عدد سه‌رقمي خواهيم رسيد. همچنين در هر استان، اسامي سه نفر در بخش جوان و سه نفر در بزرگسال اعلام خواهند شد.
او در ادامه افزود: در بخش جوان، نزديك 300 اثر از استان‌ها ارسال خواهد شد؛ يعني از هر استان، 10 اثر دريافت مي‌كنيم، كه تاكنون 160 اثر به دبيرخانه رسيده است. در اين بخش، در هر محور، 40 اثر براي بخش مسابقه به رقابت مي‌پردازند.
فاضل نظري همچنين درباره‌ي اين‌كه ديدگاه‌هاي متفاوت در جشنواره‌ي شعر فجر چقدر مورد توجه قرار گرفته است، عنوان كرد: عنوان تقدير و تجليل مبين موضوع است؛ وقتي موضوع، تجليل از شاعران انقلاب است، بيان آن به تبيين احتياج ندارد. درباره‌ي اين‌كه به همه‌ي چهره‌ها و سليقه‌ها در اين جشنواره توجه مي‌شود، بايد گفت، به همه‌ي كساني كه در اين 30 سال در شعرشان به انقلاب توجه كرده‌اند، توجه مي‌شود و هيأت داوران با شاخص‌هايي كه در دست دارند، به معرفي افراد خواهند پرداخت.
او همچنين يادآور شد: معرفي چهره‌هاي مختلف حتي‌الامكان به افراد اثرگذار در حوزه‌ي انقلاب مي‌پردازد.
انتهاي پيام