نمايندگان 16 کشور صادرکننده گاز جهان روز سه شنبه (فردا) در مسکو گردهم مي‌آيند و هدف آن‌ها تشکيل سازماني با الگوي اوپک است. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، انديشه تشکيل سازماني که محافل غربي از آن به عنوان "اوپک گاز" نام مي‌برند، براي نخستين بار در ايران شکل گرفت و با تاييد روسيه همراه شد. روسيه، قطر و ايران، تاکنون چند نشست براي بررسي مقدمات تشکيل چنين سازماني تشکيل داده‌اند. ايران و روسيه روي پيش‌نويس اساسنامه اوپک گاز کار کرده‌اند. اما حضور 16 صادرکننده گاز جهان، در نشست روز سه شنبه مسکو، نشان مي‌دهد که انديشه تشکيل "سازمان صادرکنندگان گاز" ابعادي جهاني يافته است. اين در شرايطي است که منابع غربي، ايران و روسيه را در عرصه تلاش براي تسخير کردن بازار گاز اروپا همچنان دو رقيب مي‌دانند. نزديک به 40 درصد گاز مورد نياز اروپا از روسيه وارد مي‌شود. روسيه، هرچقدر به عنوان تامين‌کننده اصلي قابل اعتماد باشد، بازهم اروپائي‌ها اين وابستگي يک‌سويه را مطمئن نمي‌دانند. به همين دليل است که اروپائي‌ها مايل‌اند منابع تازه‌اي براي تامين نياز خود بيابند و نقش ايران را در اين زمينه مهم مي‌دانند. ايران، به عنوان دارنده دومين ذخاير گازي جهان مي‌تواند به وابستگي يک‌سويه اروپا به گاز روسيه پايان دهد، اما آنچه مانع پي‌گيري منافع دوجانبه ايران و اروپا شده، برخي فشارهاي سياسي است. ** منافع متقابل ايران و اروپا درباره زيان‌هاي وابستگي اروپا به گاز روسيه، راينر ويك از مسوولان سرويس اطلاعات انرژي آلمان مي‌گويد: در گذشته، بارها شاهد مشکلاتي در انتقال گاز روسيه بوده‌ايم، چون که روسيه از گاز خودش براي نوعي قدرت سياسي هم استفاده مي‌کند. به اين دليل، اروپا مي‌خواهد از اين وابستگي رها شود و منابع تامين گاز جديدي را در سراسر جهان جست‌وجو مي‌کند. اين تنها اروپا نيست که به بهره‌برداري از گاز ايران علاقمند است. تهران نيز، در تلاش يافتن منابع درآمد جايگزيني براي نفت صادراتي و شرکايي قابل اعتماد است. ايران و قطر، هر دو به يکي از بزرگترين ميدان‌هاي گاز خليج فارس دسترسي دارند. قطر بهره برداري از گاز اين ميدان را آغاز کرده و ايران، هرچه ديرتر صاحب مشتريان بزرگ شود، سهم کمتري از اين منابع خواهد برد. ** جايگاه ايران در بازار گاز جهان به نظر مسئولان سرويس اطلاعات انرژي آلمان، در دهه‌هاي آينده، نياز اروپا و سراسر جهان به گاز افزايش مي‌يابد. اين، براي اروپا به معناي افزايش وابستگي به واردات است، زيرا منابع محدود گاز داخلي اين قاره رو به کاهش دارد. به اين ترتيب، معاملات گازي ميان ايران و اروپا، راه همواري را در پيش دارد. به گفته ژوهانس رايسنر از كارشناسان بازار انرژي، فعاليت كمتر شركت‌هاي بزرگ انرژي اروپا در ايران دليل عدم علاقه آنان براي معامله نيست. رايسنر توضيح مي‌دهد: شركت‌هاي انرژي بزرگي مثل توتال و شل آشکارا به ايران نظر دارند. مي‌توان تصور کرد که مذاکرات آن‌ها با تهران ادامه دارد و آن‌چه به عنوان موانع رسمي وجود دارد، در اصل فرعي است. ** خط لوله نابوکو، بدون ايران؟ مذاکرات احتمالي ميان شركت‌هاي اروپائي و تهران، مي‌تواند بيشتر روي خط لوله نابوکو متمرکز باشد. کنسرسيومي مرکب از شش شركت انرژي اروپائي، طرح ايجاد اين خط لوله را ريخته است. اين خط لوله سه هزار کيلومتري، بايد گاز حوزه خزر را از طريق ترکيه، بلغارستان، روماني و مجارستان به وين برساند. هدف اصلي احداث اين خط لوله نيز، يافتن جايگزيني براي روسيه است. خط لوله نابوکو بايد تا سال 2013 ميلادي آماده بهره برداري شود، اما هنوز روشن نيست که غير از آذربايجان و قزاقستان گاز کدام کشورها بايد به اين خط لوله پمپاژ شود. از آنجا که خط لوله نابوکو از روسيه عبور نمي‌کند، روس‌ها مخالف آن هستند. در مقابل، کارشناسان اروپايي معتقدند که بدون تزريق گاز ايران، اين خط لوله پرهزينه نمي‌تواند گاز کافي را به اروپا برساند. به اين دليل، راينر ويک از آژانس اطلاعات انرژي آلمان عقيده دارد که ايجاد کنندگان خط لوله نابوکو نخواهند توانست ايران را از بازي حذف کنند. به‌گزارش دويچه وله، آنچه مي‌تواند گره بسته صدور گاز ايران به اروپا را بازکند و مانع از آن شود که قطر به تنهائي ذخائر گاز خليج فارس را صادر کند، كاهش تنش‌هاي بين‌المللي است. بسياري از کارشناسان، بر اين نظرند که با توجه به تشديد بحران مالي جهاني، احتمال دارد پس از ورود باراک اوباما به کاخ سفيد، تنش‌هاي موجود راه حلي ديپلماتيک بيابد. انتهاي پيام