عضو مؤسسه‌ي باستان‌شناسي دانشگاه تهران: بايد باستان‌شناسي را در ايران بومي كنيم

رييس مؤسسه‌ي باستان‌شناسي دانشگاه تهران گفت: اگرچه باستان‌شناسي ايران به دلايلي مانند فاصله از مباني نظري، متدها، تكنيك‌ها، پيشرفت‌هاي فكري و دستاوردهاي باستان‌شناسي جديد در موقعيت مطلوبي نيست، ولي بايد درنظر داشت كه بيشتر دانشمندان، ايران را بهشت باستان‌شناسان مي‌دانند.

به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، حسن كريميان كه در مراسم افتتاح ساختمان شماره‌ي 2 مؤسسه‌ي باستان‌شناسي دانشگاه تهران و در تالار اجتماعات اين ساختمان سخن مي‌گفت، باستان‌شناسي را علمي دانست كه در انديشه‌ي غربي‌ها متولد و پرسش‌ها، فرضيات و اهداف خود را از آن‌ها به عاريه گرفته است.

وي با اشاره به گردآوري و توصيف داده‌هاي مادي در علم باستان‌شناسي و بازسازي زندگي گذشتگان، اظهار داشت: با گذشت بيش از دو دهه از تولد باستان‌شناسي سنتي در ايران، اكنون اين علم جاي خود را به باستان‌شناسي جديد مي‌دهد كه بر توليد علم با اتكا بر فعاليت‌هاي آزمايشگاهي و مسيرهاي دسترسي علمي استوار است.

او با اشاره به انواع باستان‌شناسي در گرايش‌هاي مختلف مانند باستان‌شناسي محيطي، باستان‌شناسي تحليل فضاهاي شهري و معماري، باستان‌شناسي وراثت و باستان‌شناسي جزايي، ادامه داد: تقسيم‌بندي‌هاي سنتي گذشتگان بر مبناي تحولات تكنيكي و تحول ابزار جاي خود را به موضوع‌هاي جديدي داده است كه دگرگوني‌هاي عميق را در اجراي طرح‌هاي پژوهشي و ارايه‌ي برنامه‌هاي آموزشي ضروري مي‌كند.

اين مدرس رشته‌ي باستان‌شناسي دانشگاه تهران در توضيح فعاليت‌هاي مؤسسه‌ي باستان‌شناسي دانشگاه تهران در پنج سال گذشته، سامان‌دهي فضاي فيزيكي مؤسسه‌ي باستان‌شناسي، تأمين و آماده‌سازي ساختمان مؤسسه در دو مرحله، تعمير و تجهيز پايگاه پژوهشي مؤسسه‌ي باستان‌شناسي در كاروانسراي محمدآباد قزوين و تجهيز و توسعه‌ي كتابخانه‌ي مؤسسه را از جمله‌ي اين فعاليت‌ها دانست.

كريميان مشاركت در برگزاري واحدهاي عملي دانشجويان، ايجاد مركز داده‌هاي باستان‌شناسي (بانك سفال ايران)، تشكيل شوراي پژوهشي مؤسسه، استقلال مالي مؤسسه، راه‌اندازي و ثبت موزه‌ي پژوهشي اين مؤسسه در سال 1386، راه‌اندازي كارگاه مرمت اشياي باستاني و مرمت اشيا، جذب اعتبار بالاسري از محل قراردادهاي كاربردي و جذب اعتبار ساليانه از وزارت علوم را از ديگر اقدامات پژوهشي اين مؤسسه اعلام كرد.

به گفته‌ي او، مؤسسه‌ي باستان‌شناسي دانشگاه تهران به عضويت كميته‌ي ملي يونسكو درآمده است و حضور مستمري در جلسات آن دارد. هم‌چنين اين مؤسسه عضو شوراي سياست‌گذاري موزه‌هاست و اقداماتي را براي توسعه‌ي ارتباط بين‌المللي ضمن تنظيم طرح پژوهشي با دانشگاه‌هاي انگلستان انجام داده است.

وي در توضيح طر‌ح‌هاي كاربردي اين مؤسسه، بيان كرد: اين مؤسسه چهار قرارداد تحقيقاتي ـ كاربردي با ساير دستگاه‌ها بسته است. هم‌چنين نقشه‌ي ديجيتال و تخصصي تپه‌ها و محوطه‌هاي باستاني استان تهران را تهيه كرده است.

رييس مؤسسه‌ي باستان‌شناسي دانشگاه تهران سامان‌دهي اشياي باستاني موزه‌ي مؤسسه، تحليل ساختار نقوش سفال‌هاي چشمه‌علي و سيلك III، تهيه‌ي گزارش دومين فصل كاوش تپه‌ي پرديس (نوع پنجم)، بررسي ژيوفيزيكي محوطه‌ي باستاني تپه‌ي قبرستان (دشت قزوين)، كاوش در تپه‌ي پيش از تاريخ رحمت‌آباد و بررسي مطالعه‌ي دوره‌ي استقرارها در دشت تهران از دوره‌ي نوسنگي تا پايان قاجار را از جمله طرح‌هاي پژوهشي با جذب اعتبار توسط اين مؤسسه اعلام كرد.

در ادامه‌ي اين مراسم، يك عضو مؤسسه‌ي باستان‌شناسي دانشگاه تهران اظهار كرد: از 20 سال گذشته به‌طور كلي در عرصه‌هاي تكنولوژي و آزمايشگاهي، پيشرفت‌هاي زيادي در دنيا صورت گرفته و اين پيشرفت‌ها سبب شده‌اند كه نگرش‌ها نسبت به باستان‌شناسي و مطالعات آن متحول شوند.

حسن طلايي با ارايه‌ي توضيح‌هايي درباره‌ي بانك سفال ايران در اين مؤسسه، ادامه داد: آنچه به‌طور متعارف، آن‌ها را اشياي موزه‌يي مي‌ناميم، هرچند مهم هستند، ولي اشياي مهم‌تري كه در اصطلاح اشيا و مواد آزمايشگاهي ناميده مي‌شوند، وجود دارند كه سبب شده‌اند، روش‌هاي جديدي براي مطالعه‌ي اين اشيا به‌وجود آيند. به همين دليل، اين يافته‌ها امروز در باستان‌شناسي اهميت زيادي پيدا كرده‌اند.

وي گفت: متأسفانه اين نوع داده‌ها با وجود اهميت زيادشان در باستان‌شناسي كشور، در عمل مورد توجه قرار نمي‌گيرند و مدارك موجود نشان مي‌دهند كه بسياري از اين موارد براي پژوهش به دانشگاه‌هاي مختلف خارج از كشور منتقل مي‌شوند.

او از دستاوردهاي بانك سفال ايران را نگه‌داري نمونه‌هاي سفالي بيش از دوهزار محوطه‌ي تاريخي ايران در اين مؤسسه دانست و افزود: براي مطالعه‌ي عميق روي سفال، مستلزم داشتن اين ذخاير هستيم. هرچند متأسفانه هنوز ارزش آن‌ها در مطالعات ناشناخته مانده‌اند. هم‌چنين تاكنون موفق به ارايه‌ي دو پايان‌نامه‌ي كارشناسي ارشد و يك پايان‌نامه‌ در مقطع دكتري شده‌ايم كه اميدواريم اين كار ادامه پيدا كند. هم‌چنين در كنار اين بانك سفال، يك آرشيو تصويري از سفا‌ل‌هاي ايران در اختيار داريم.

اين مدرس دانشگاه تهران تأكيد ‌كرد: بايد باستان‌شناسي را در ايران بومي كنيم، اين به‌معني مخالفت با كشورهاي ديگر نيست، بلكه واقعيت اين است كه چون ما در ايران زندگي مي‌كنيم، خاك و خشت آن را احساس مي‌كنيم، بايد باستان‌شناسي را بومي كنيم.

به گزارش خبرنگار ايسنا، در اين مراسم دكتر محمدابراهيم باستاني پاريزي ـ استادتمام دانشگاه تهران ـ، مدير كل دفتر حفاظت از اموال تاريخي منقول سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ جليل گلشن ـ، مسؤول كميته‌ي باستان‌شناسي سازمان «سمت» ـ علي‌اكبر سرفراز ـ، رييس دانشكده‌ي مرمت دانشگاه تهران ـ فيروز انارچي ـ، رييس پيشين موزه‌ي ملي ايران ـ محمدرضا كارگر ـ و رييس موزه‌ي نقاشي پشت شيشه ـ منير طبيب‌جم ـ حضور داشتند.

شركت‌كنندگان در اين مراسم از ساختمان شماره‌ي 2 مؤسسه‌ي باستان‌شناسي دانشگاه تهران ديدن كردند.

ساختمان شماره‌ي 1 مؤسسه‌ي باستان‌شناسي دانشگاه تهران در سال 1338 واقع در خيابان ولي‌عصر بالاتر از پارك‌وي تأسيس شد و ساختمان شماره‌ي 2 اين مؤسسه در خيابان پورسينا بين خيابان قدس و 16 آذر روبه‌روي در شمالي دانشگاه تهران قرار دارد.

انتهاي پيام

  • دوشنبه/ ۱۵ مهر ۱۳۸۷ / ۱۴:۲۵
  • دسته‌بندی: فرهنگ2
  • کد خبر: 8707-07503
  • خبرنگار : 71191