«كاظم فريبرزي كه در سينما او را بنام «اوس كاظم» مي‌شناسند، متولد 1321 در اراك است و كار خودش را در سينما از سال 1337 با فيلم «چشمه آب حيات» به عنوان نجار دكور آغاز كرده و بصورت مداوم بعنوان مجري دكور و طراح فني در سينماي ايران فعاليتش را ادامه داده است.»

دوازدهمين جشن سينماي ايران قرار است در كنار بهرام بيضايي، سيف‌الله داد و جمشيد مشايخي از كاظم فريبرزي تقدير كند، او كه از «چشمه آب حيات» آغاز كرد  با «هزاردستان» به اوج كارش رسيد و همچنان بعد از پنجاه سال فعاليتش در عرصه‌ي سينما ادامه دارد.

او به بهانه‌ي اين تقدير با خبرنگار سينمايي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) به گفت‌وگو نشست.

فريبرزي معتقد است:در سينماي ايران عادلانه رفتار نمي‌شود و هميشه بازيگران تافته جدابافته هستند و بيشتر مورد توجه قرار مي‌گيرند و به بچه‌هاي صحنه ظلم مي‌شود.

وي با اشاره به 50 سال حضورش در سينما و تئاتر گفت: بعد از فيلم«چشمه آب حيات» در حدود 6 فيلم نجاركار بودم و با فيلم «حسين كرد» كه طراحي دكور آن را زنده‌ياد ولي‌الله خاكدان بر عهده داشت به عنوان دكوراتورمشغول شدم و تا قبل از انقلاب در حدود 40 فيلم با اين عنوان كار كردم و 10سال هم با زنده‌ياد «جعفري» و «حالتي» در تئاتر و ساخت دكور فعاليت داشتم.

فريبرزي ادامه داد: در اوايل انقلاب با توجه به ركودي كه در سينما به وجود آمد داشتم كارم را عوض مي‌كردم كه يواش يواش كارها شروع شد ودر سال 58 به پروژه عظيم «هزاردستان» رفتم و با ايده‌هاي علي حاتمي و طراحي ولي‌ا‌لله خاكدان شروع به ساخت دكورهاي اين مجموعه در بيابان‌هاي اطراف تهران كرديم كه امروز به شهرك سينمايي تبديل شده است.

وي افزود: سه سال مشغول ساخت دكور «هزاردستان» بوديم كه كار متوقف شد و علي حاتمي سراغ «حاجي واشنگتن» رفت و من هم به مجموعه «سربداران» رفتم و در همان شهرك سينمايي دكورش را براساس طرحي ازاستاد خورشيدي اجرا كردم كه با شروع شدن كار «هزاردستان» دوباره كارم را ادامه دادم و طي يك سال به پايان رسيد.

او در عين حال خاطرنشان كرد: در مواقعي هم كار به خاطر كمبود بودجه مي‌خوابيد و حتا گاهي به مرز تعطيلي كشيده مي‌شد كه نهايتا به اتمام رسيد.

فريبرزي با بيان اينكه دكور «هزاردستان» را با 80 نفر ساخته است، توضيح داد: طبق صحبتي كه داشتيم، قرار بود دكورها براي 15 سال بماند و بعد جمع شود كه الآن 30 سال مي‌گذرد و هنوز سراپا است و تعميراتي هم در آن صورت نگرفته است.

وي خاطرنشان كرد: دو هفته پيش براي ساخت كليپ جشن به شهرك سينمايي رفته بوديم. آن‌جا كه مي‌روم از اينكه مي‌بينم رسيدگي نمي‌شود و در حال از بين رفتن است، دلم مي سوزد. آن‌جا درآمد زيادي داشته و دارد براي بازديد بليت‌فروشي مي‌شود و گراند هتل هم كه اجاره داده‌اند و عروسي هم گرفته مي‌شود و حتا از كساني كه مي‌خواهند آن‌جا عكس بگيرند پول مي‌گيرند، اما خرجي براي شهرك نمي‌شود و طي اين سالها هيچ‌كاري جز رنگ زدن انجام نشده و جاهايي هم در حال ريختن است كه بايد بازسازي شود.

فريبرزي تصريح كرد:15 سال‌ها پيش مدير وقت شهرك من را صدا كرد تا اين مكان را بازسازي كنم و صحبت هم كرديم اما عوض‌شدن مديران باعث مي‌شود كاري، به سرانجام نرسد.

وي از «كمال‌الملك»، «دلشدگان»، «تنهاترين سردار»،«ولايت عشق»،« ملاصدرا»،« شب دهم»،« شايد وقتي ديگر»،« يوسف پيامبر»،« تفنگ سرپر»، «روزهاي به ياد ماندني»،« حجربن عدي»،«كاني مانگا» و «ملك سليمان» به عنوان ديگر آثاري نام برد كه طراحي فني آنها را بر عهده داشته است.

فريبرزي با بيان اينكه با اكثر كارگردان‌هاي بزرگ سينما كار كرده است به ايسنا يادآور شد: با مهرجويي دراولين فيلمش«الماس 33» و« بانو» و« درخت گلابي» همكاري داشتم، با مسعود كيميايي در «دندان مار» و كيانوش عياري «يك روز باشكوه»،بهرام بيضايي «شايد وقتي ديگر» كه انبار و بازار قديمي را ساختم و جعفر پناهي در «دايره» كه بيمارستان و بازداشتگاه را بصورت دايره ساختم.

وي از علي حاتمي به عنوان كارگرداني نام برد كه با او بسيار راحت بوده است و ادامه داد: او قاجاريه را مثل كف دست مي‌شناخت و من حتي آن اوايل رنگ‌ها را نمي‌شناختم و او توضيح مي‌داد و حساسيت زيادي روي كار داشت. هنوز هم «هزار دستان» را بسيار دوست دارم.

فريبرزي با اشاره به فيلم‌هايي كه طراحي دكور و اجرايش را برعهده داشته است گفت: «زمان از دست رفته» پوران درخشنده را خودم طراحي و اجرا كردم و همچنين «تنوره ديو» كيانوش عياري و«آرزوي بزرگ» كه هنگام كار ولي الله خاكدان درگذشت و من كارهايش را ادامه دادم.

او كه ساخت خانه سينما را هم من برعهده داشته‌است، حضورش را در اين حرفه مديون ولي‌الله خاكدان دانست و اظهار داشت:او ريزه‌كاري‌هاي كار را به من ياد داد و هنگام طراحي روي كاغذ من را صدا مي‌كرد و مي‌گفت كنارش بنشينم و من با علاقه‌اي كه داشتم نگاه مي‌كردم. همچنين ابوالقاسم حالتي مجسمه‌ساز هم مشوق اصليم بود و من را به تئاتر برد.

فريبرزي با بيان اينكه الآن كار نسبت به گذشته راحت‌تر شده است، يادآور شد: زماني دكور را با پارچه مي‌ساختيم و مدام تغيير مي‌داديم و به خاطر سختي كه اين كار داشت فقط من دوام آوردم وبجز من كسي نماند. اما الآن راحت شده و بيشتر به جاي گچ و سيمان از فايبر گلاس استفاده مي‌كنيم كه در مقابل برف و باران مقاوم است و هزينه آن هم كمتر مي‌شود. همان زمان هم براي «هزاردستان» گلدان‌هاي بالاي ساختمان شهرداري را چون با آب در تماس بود با فايبرگلاس ساختم كه هنوز مانده است به هر حال هميشه به دنبال متريالي بودم كه ارزان‌تر باشد و بماند.

وي درباره اينكه چقدر از اطلاعات روز دنيا در حرفه‌اش بهره مي‌برد اظهار داشت: اطلاعاتم را از طريق كساني كه خارج هستند مانند پسرخاله‌ و خواهرزاده‌ام به روز مي‌كنم. خودم هم به ايتاليا رفتم و در استوديو «چنيني كيتا» كارهايشان را ديدم و معتقدم ما عقب نيستيم.

اوس كاظم يادآور شد: كره‌اي‌ها كه براي فيلم «ملك سليمان» به ايران آمده بودند و كار ما را ديدند، مي‌گفتند ما در حد آمريكايي‌ها كار مي‌كنيم و چيزي كم نداريم. فقط يك مقدار كمبود متريال داريم و وسايلي به روز براي ريخته‌گري مي‌خواهيم كه مجبور مي‌شويم، چيزهاي ديگري را جايگزين كنيم.

وي با اشاره به برپايي مراسم بزرگداشتش در جشن سينماي ايران گفت: انجمن طراحان فني براي جشن، من را معرفي كرد و ديدند ما خيلي زحمت كشيديم و نوبتي هم باشد ديگر نوبت ماست. در واقع گروهي در پشت صحنه هستند كه خيلي به آن‌ها توجه نمي‌شود.

فريبرزي يادآور شد: در اين سال‌ها يك‌بار سر سريال «تنها ترين سردار» كه حالم بد شد و در بيمارستان خوابيدم، خبرنگاري به توصيه غلامرضا موسوي آمد و با من مصاحبه كرد و ديگر در اين سال‌ها كسي سراغي از ما نگرفته است.

فريبرزي درباره وضعيت كاري‌اش در اين روزها اظهار داشت: الآن اگر كار باشد و مرتب كار كنم راضي هستم. اما ركودهايي هم هست و ممكن است يك‌سال كار ‌كنم و يك‌دفعه 6 ماه بيكار باشم. اگر دستمزد بيشتري هم بخواهم مي‌بينم به تهيه‌كننده ظلم كرده‌ام. مثلا سر همين «ملك سليمان» يك ميليون گرفتم كه مدتي هم بيكار بودم و بين كار ما وقفه زياد افتاد، اما سه چهارسالي است كه وضعيت خوب است و اخيرا هم با پروژه «راه ابريشم» محمد بزرگ نيا قرارداد بسته‌ام.

وي با بيان اينكه از 15 شهريور براي اين پروژه شروع به كار خواهم كرد گفت: اين فيلم كاري عظيم متعلق به هزار سال پيش است كه دكورهايش توسط پروين صفري طراحي شده و در قشم ساخته مي‌شود و قرار است از آذر ماه فيلمبرداري آن آغاز شود.

گفت‌وگو از خبرنگار ايسنا مسعود نجفي

انتهاي پيام