معاون دفتر امور پايگاه‌هاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري گفت: در شرايطي هستيم كه مقوله‌هاي مديريتي و سياسي تأثيرات خود را بر ميراث فرهنگي گذاشته‌اند و كارشناسان و محققان بايد تلاش مضاعفي داشته باشند تا تأثيرات تغييرهاي مديريتي را كه بيشتر، اثرهاي سوء بر مقولات فرهنگي داشته‌اند، به حداقل برسانند.
به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، محمدرضا چيت‌ساز در دهمين نشست هنر و باستانشناسي كه امروز (ششم شهريورماه) در مركز هنرپژوهي نقش جهان برگزار شد، به درگذشت مدير پايگاه ارجان در سانحه‌ي رانندگي اشاره و به احترام او از حاضران درخواست كرد، با يك دقيقه سكوت به‌پا خيزند.
او در ادامه بيان كرد: امسال نخستين نشست هنر و باستانشناسي مربوط به تالش برگزار شد. البته از روند نشست‌ها راضي نيستيم و مهم‌ترين عامل آن، مسايل اعتباري‌اند كه صحبت كرده‌ايم تا از جايي ديگر تأمين شوند و اين نشست‌ها در ماه، يك‌بار برگزار شوند.
وي با اشاره به اين‌كه 70 پايگاه در سراسر كشور داريم كه برخي از آن‌ها جهاني شده‌اند و برخي ديگر ملي و استاني هستند، گفت: اطلاعات جمع‌آوري‌شده از اين پايگاه‌ها به‌صورت كتاب و گزارش چاپ مي‌شوند و در سايتي نيز قرار مي‌گيرند.
چيت‌ساز با اشاره به اين‌كه در ارتباط با ميراث فرهنگي در شرايط عادي نيستيم، افزود: مهم‌ترين تكليف اصحاب انديشه اين است كه اثرهاي تغييرات مديريتي را در اين حوزه به حداقل برساند. گاهي به جايي مي‌رسم كه به نظرم بهتر است، هيچ كاري نكنيم تا كار اشتباهي نشود. با اين حال، مطمئن و اميدوار هستم كه در سال‌هاي آينده، كارهايي را كه اكنون براي جلوگيري از اشتباه نكردن فقط نظاره‌گر آن‌ها بوديم، انجام شوند.
در ادامه، نشست علمي شهر تاريخي ـ فرهنگي شوش به رياست محمدرضا چيت‌ساز به‌عنوان سرپرست پايگاه پژوهشي شوش آغاز شد.
او بيان كرد: جوادي آخرين مدير اين پايگاه بود و به‌دليل اين‌كه اقداماتي را كه برنامه‌ريزي كرده بود، نتوانست انجام دهد، استعفا داد. پس از آن، مدتي شوش بدون مدير بود و چون اين مدت طولاني شد، از من خواستند كه سرپرستي پايگاه را بپذيرم و اميدوارم هرچه زودتر مدير آنجا تعيين شود.
وي ادامه داد: در اين چهارماه، در پايگاه شوش دو اقدام انجام داديم كه هر دو سلبي هستند نه ايجابي. كاري كه در شوش مي‌شد جلوي آن‌را گرفت، اين بود كه گروهي داشتند قلعه‌ي شوش را بدون داشتن طرح مرمتي، مرمت مي‌كردند. به همين دليل، از ادامه‌ي كار آن‌ها جلوگيري شد. كار دوم نيز اين بود كه دو پايه‌ستون سنگي هخامنشي را كه كتيبه‌هايي به خط ميخي داشتند، با خشت پوشانديم و دفن كرديم تا آسيب نبينند، زيرا يگان حفاظت از آن‌ها نتوانست حفاظت كند. هم‌چنين از كارهاي مهمي كه اكنون در دست اقدام است، به تعامل با خوزستان و مديريت اين استان مي‌توان اشاره كرد.
او تأكيد كرد: اين مسأله خيلي مهم است، زيرا از اين پس، تمام كارهايي كه در شوش اتفاق مي‌افتند با نظارت تام و تمام پايگاه خواهند بود. هم‌چنين قرار شده است كه مؤسسه‌اي طرح مرمتي قلعه‌ي شوش را تهيه كند.
سرپرست پايگاه پژوهشي شوش با اشاره به اين‌كه عده‌اي عقيده داشتند قلعه‌ي شوش را مانند كيك قطعه‌قطعه كنيم و كنار بگذاريم، گفت: بايد براي اين قلعه يك طرح مرمتي قابل قبول داشته باشيم تا آن‌را بتوانيم مرمت كنيم. كار ديگري كه بايد انجام شود، سامان‌دهي اشيا و اموال فرهنگي است، زيرا در شوش كوهي از اشيا وجود دارد و برخي از آن‌ها درون كارتن‌هايي كه موريانه زده‌اند، نگهداري مي‌شوند. در اين راستا، تجهيزاتي خريده شده‌اند تا اين اشيا بدون جابه‌جايي از قلعه‌ي شوش سامان‌دهي شوند.
وي گفت: درون قلعه‌ي شوش، مجموعه‌اي از استخوان‌ها وجود دارد كه با سامان‌دهي آن‌ها يك اتاق پژوهشي مي‌توان راه‌اندازي كرد. به علاوه، حجم زيادي از سنگ در شوش تلمبار شده است كه بخش اعظم آن‌ها، سنگ‌هاي منهدم‌شده‌ي كاخ آپادانا هستند. اميدوارم با انجام اسكن ليزري، شماره‌سازي و شناسايي تك‌تك سنگ‌ها همراه بخش اعظمي از سنگ‌هايي كه درون محوطه پراكنده شده‌اند يا زير خاك قرار دارند، دست كم يك پايه‌ستون را در شوش بتوان برپا كرد.
او با اشاره به حصاري كه پيش از اين در اطراف محوطه وجود داشت، ولي آهن‌هاي آن دزديد شدند، اظهار داشت: زمستان امسال عرصه‌ي شوش دوباره بازنگري و محدوده‌ي آن وسيع‌تر گزارش شد. دليل اين‌كه تاكنون حصاري دور محوطه كشيده نشده، اين است كه عده‌اي معتقد بودند، پيش از تعيين عرصه‌ي جديد، با حصاركشي از بقيه‌ي آن محروم مي‌مانيم؛ ولي اكنون قرار است، ديواري كشيده شود، زيرا كف آجري ارغواني هخامنشي به پيست موتورسواري تبديل شده است.
وي با تأكيد بر اين‌كه بايد فرهنگ‌سازي كرد، اضافه كرد: شايد فرهنگي هم نمانده باشد كه بخواهيم فرهنگ‌سازي كنيم!
پس از پايان سخنان سرپرست پايگاه شوش، يكي از خبرنگاران اين پرسش را مطرح كرد كه مجوز مرمت قلعه‌ي شوش توسط چه كسي صادر شده و آيا رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري خوزستان بر كارها نظارت ندارد كه بخشي از محوطه به پيست موتورسواري تبديل شده است؟
چيت‌ساز به اين پرسش چنين پاسخ داد: مجرم اصلي، روبه‌روي شما صحبت مي‌كند و هر ايرادي كه گرفتيد، مسؤول آن من بودم. بنايي كه در معرض باران‌هاي شديد خوزستان و آفتاب شديد قرار دارد، به حفاظت اضطراري نياز پيدا مي‌كند و چون كارشناسان تعجيل داشتند كه اين كار سريع انجام شود، براي آن اقدام كردند؛ ولي از آنجا كه مورد قبول ما نبود، از آن جلوگيري كرديم تا زماني كه طرح مرمتي برسد.
به گزارش ايسنا، كاميار عبدي ـ باستان‌شناس ـ نيز در اين نشست با اشاره به اين‌كه در يك سالي كه پايگاه ميراث فرهنگي شوش احيا شده است، شش‌ماه طول كشيد تا مقامات استان اين پايگاه را توانستند باور كنند، بيان كرد: شوش يكي از محوطه‌هاي باستاني است كه طولاني‌ترين تاريخ استقراري را در ايران دارد و اين استمرار با فراز و نشيب‌هايي تا امروز ادامه پيدا كرده است.
او ادامه داد: اهميت ديگر شوش اين است كه در پژوهش‌هاي پيشين، كلياتي درباره‌ي چگونگي بنيان نهادن شوش به‌دست آمدند، ولي جزييات آن هنوز مشخص نيست. هم‌چنين به‌نظر نمي‌رسد كه اين محوطه مسكوني باشد. در واقع شوش يك محوطه‌ي منحصربه‌فرد است كه به دلايل خاصي تأسيس و بعدها به شهر تبديل شده است.
عبدي با بيان اين‌كه شوش زخمي بر دل ايرانيان است، به ارايه‌ي توضيح‌هايي درباره‌ي باستانشناسي شوش و اين‌كه شوش طولاني‌ترين تاريخ حفاري را در باستانشناسي ايران دارد، پرداخت و گفت: فرانسوي‌ها در گذشته چگونه مجوز انحصاري كاوش را در شوش به‌دست آوردند و از آن طريق، آثار زيادي را از شوش به فرانسه انتقال دادند كه اكنون آن آثار در بخش ايران موزه‌ي لوور نگهداري مي‌شوند.
در اين نشست، عبدي با نمايش تصاويري از محوطه، آثار شوش و سفال‌هاي منحصربه‌فرد، توضيح داد:سفال‌هاي شوش از مرغوب‌ترين سفال‌هاي جهان باستان بوده‌اند و از آن‌ها براي قرار دادن استخوان مردگان استفاده مي‌شده است.
اين باستان‌شناس پس از ارايه‌ي توضيح‌هاي بيشتر درباره‌ي محوطه و تأكيد بر اين‌كه يك برنامه‌ي سامان‌دهي براي آكروپل بايد طرح‌ريزي شود، اظهار داشت: در 20 سال گذشته شوش به‌حال خود رها شده بود و مديران زيادي آمدند و رفتند كه در نتيجه، اكنون شاهد ايجاد پيست موتورسواري، وجود زباله و جمع شدن معتادان در اين محوطه‌ي باستاني هستيم.
او در پايان گفت: نقش فرهنگ‌سازي برعهده‌ي سازمان ميراث فرهنگي است و مقصر اصلي سازمان است كه در 30 سال گذشته، محوطه‌ي شوش را به امان خدا رها كرده است. اكنون كه پايگاه تأسيس شده است، مي‌خواهيم اين محوطه به‌عنوان سايت ـ موزه قابل عرضه باشد تا آن‌را در سطح جهاني بتوانيم معرفي و سپس به ثبت برسانيم.
در ادامه‌ي اين نشست كه در مركز هنرپژوهي نقش جهان برگزار شده بود، مطالب ديگري مانند سامان‌دهي شهر پانزدهم شوش و گزارشي از برنامه‌ي تعيين عرصه‌ي محوطه‌ي شوش ارايه شدند.
انتهاي پيام