يك راهنماي طبيعت‌گردي: طبيعت‌گردي در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري زياد جايگاه ندارد نبود استاندارد بازديد بي‌نهايت به مناطق طبيعي و تاريخي صدمه زده است
يك راهنماي طبيعت‌گردي معتقد است: باوجود اين‌كه ايران جزو پنج كشور برتر در زمينه‌ي آثار و جاذبه‌هاي طبيعي است، اما طبيعت‌گردي در برنامه‌هاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري زياد جايگاه ندارد و بيشتر برنامه‌ها، طرح‌ها و همايش‌هاي اين سازمان درباره‌ي گردشگري فرهنگي است. محمد منتظر در گفت‌وگو با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اين‌كه در حوزه‌ي طبيعت‌گردي اصلا نظارتي وجود ندارد و كار تخصصي نمي‌شود، اظهار داشت: تمام آژانس‌ها با اين عنوان كه گردشگري‌اند، به‌راحتي تور طبيعت برگزاري مي‌كنند. بند «ب» (مجوز راه‌اندازي تورهاي گردشگري) نيز يك موضوع كلي است، حتا اشاره نشده كه براي تور فرهنگي است؛ اما در تورهاي طبيعت حضور افراد متخصص و مجرب ضرورت دارد و دست كم راهنمايي كه همراه تور است، بايد طبيعت‌گرد باشد، چون در ميان راهنمايان، موضوع تور فرهنگي و طبيعي از يكديگر تفكيك شده است؛ ولي اين مسأله ازسوي آژانس‌ها رعايت نمي‌شود و از هر راهنمايي، حتا افراد بدون كارت راهنماي تور استفاده مي‌كنند. به گفته‌ي او، تعداد راهنمايان متخصص طبيعت اصلا كافي نيست و دوره‌هاي آموزشي مرتبط نيز خوب نيستند، چون خيلي سريع و در مدت زمان كوتاهي برگزار مي‌شوند. درحالي‌كه طبيعت‌گردي كاري عملي است و دوره‌هاي آموزشي موجود براي طبيعت‌گردي كارآيي لازم را ندارند. حتا همين تعداد دوره‌هايي كه برگزار مي‌شوند نيز براي آموزش راهنمايان طبيعت‌گرد كم هستند. اين عضو جامعه‌ي راهنمايان تور درباره‌ي ضرورت تدوين استانداردهايي براي تورهاي طبيعت‌گردي و مناطق طبيعي، بيان كرد: در سطح جهاني براي مناطق فرهنگي و تاريخي، استاندارد بازديد وجود دارد كه با توجه به شرايط آن منطقه، ميزان بازديدكنندگان را در هر نوبت مشخص مي‌كنند؛ براي نمونه بازديد از مسجد اياصوفيه در تركيه ميزان مشخصي دارد و اگر تعداد اين بازديدكنندگان افزايش يابد، به تخريب بنا منجر مي‌شود؛ اما در ايران هيچ استانداردي براي بازديد از مناطق طبيعي و تاريخي وجود ندارد و اين موضوع به آثار طبيعي و تاريخي بي‌نهايت صدمه زده است. وي ادامه داد: در فصل رويش گل سوسن چلچراغ يا لاله‌هاي واژگون، تمام آژانس‌هاي كشور چون فقط نامي از اين گونه‌هاي نادر شنيده‌اند، تور برگزار مي‌كنند و هيچ استاندارد و نظارتي براي اين تورها و بازديد از اين مناطق طبيعي وجود ندارد. در تنگه‌ي واشي نيز كه در اين سال‌ها، ميزان بازديد و سفر به آن بسيار افزايش يافته است، فقط زباله ديده مي‌شود. اين راهنماي طبيعت‌گردي در پاسخ به اين پرسش كه در مناطق حفاظت‌شده‌اي مانند منطقه‌ي رويش گل سوسن چلچراغ، استاندارد يا ضوابطي براي ورود يا بازديد وجود دارد؟ اظهار كرد: در اين مناطق حفاظت‌شده ازسوي سازمان حفاظت از محيط زيست، ضوابطي وجود دارد و بايد براي ورود به اين محدوده‌ها حتما مجوز دريافت شود. در برخي از مناطق مانند دشت لار، سخت‌گيري‌هايي براي بازديد مي‌شود، اما در مناطق ديگر، اين استانداردها فقط روي كاغذ است و هيچ نظارتي در ورود وجود ندارد. البته اين نظارت‌ها براي اتوبوس‌ها و ماشين‌هاي بزرگ بيشتر از ماشين‌هاي سواري و مسافران پياده است و اين افراد به‌راحتي وارد مي‌شوند و به گونه‌هاي گياهي آسيب مي‌زنند. اين صدمه‌ها به‌حدي است كه در مناطق حفاظت‌شده‌اي مانند لنگرود در البرز مركزي، ويلاي خصوصي ساخته شده است! وي تأكيد كرد: بايد در مناطق تاريخي مانند تخت جمشيد (پارسه) نيز ميزان بازديدكنندگان كنترل شود، چون در تعطيلات خاصي مانند نوروز، در اين مناطق فقط آدم ديده مي‌شود و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در اين زمينه ضعف دارد. او گفت: در مناطق طبيعي، امكان تعيين استاندارد براي بازديد را داريم، چون همه‌ي مردم با تمام راه‌هاي ورودي به آن مناطق آشنا نيستند و به‌راحتي ورودي مناطق طبيعي را با ايجاد گيت بازرسي براي اجازه‌ي ورود به تعداد متناسب مي‌توان كنترل كرد. اين عضو جامعه‌ي راهنمايان تور بيان كرد: بايد ظرفيت پذيرش تعداد مسافر در مناطق طبيعي و حتا تاريخي ارزيابي شود و براساس آن ميزان بازديدكنندگان را مشخص كنند، حتا از آژانس‌ها هزينه‌اي را براي ورود مي‌توانند دريافت كنند. منتظر با اعتقاد به اين‌كه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در زمينه‌ي گردشگري فرهنگي نسبت به طبيعت‌گردي قوي‌تر است، افزود: جامعه‌ي راهنمايان ايرانگردي و جهانگردي نيز بيشتر در زمينه‌ي گردشگري فعال است و راهنمايان طبيعت‌گردي در اين جامعه خيلي جايگاه ندارند. انتهاي پيام