استفاده از چادر مشكي به عنوان پوشش در ميان زنان ايراني به امري غيرقابل انكار تبديل شده است. با توجه به اين‌كه ايران بيشترين ميزان مصرف چادر مشكي را در بين كشورهاي منطقه و حتي جهان به خود اختصاص داده است، بازار مناسبي نيز در اين زمينه در كشورمان به وجود آمده است؛ تا جايي كه كشورهاي شرق آسيا به ويژه ژاپن و كره‌جنوبي به خوبي نبض بازار چادر مشكي ايران را به‌دست گرفته‌اند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، خبر دستيابي ايران به تكنولوژي توليد پارچه چادر مشكي در شهريور سال 1385 اعلام و به دنبال آن نيز تبليغات وسيعي در اين باره انجام شد، اما به واقع بحث توليد پارچه چادر مشكي در كشوري كه بزرگ‌ترين مصرف‌كننده اين كالا در جهان به شمار مي‌رود، به كجا خواهد رسيد؟
يكي از توليدكنندگان پارچه چادر مشكي در اين زمينه از توليد جزئي خبر مي‌دهد: "در حال حاضر مي‌توان گفت كه توليد پارچه چادر مشكي در ايران تقريبا متوقف شده و در شرايط فعلي توليد اين كالا فقط براي اين‌كه دانش آن فراموش نشود، در حد بسيار جزئي انجام مي‌شود."
وي معتقد است كه با شرايط فعلي توليد پارچه چادر مشكي در ايران هيچ توجيهي ندارد و توليد پارچه چادر مشكي نيز مانند ساير كالاها نيازمند عواملي است كه در فرآيند توليد تاثيرگذارند.
مواد اوليه پارچه چادر مشكي از جمله موانع پيش روي توليدكنندگان است: "براي توليد ساير پارچه‌ها مواد اوليه مانند نخ يا موادشيميايي چه به صورت توليد داخلي و چه وارداتي در بازار موجود است، در نتيجه توليدكنندگان داخلي مشكلي از بابت تامين مواداوليه خود ندارند، اما در زمينه توليد پارچه چادر مشكي چنين شرايطي در كشور وجود ندارد. هم‌اكنون حداكثر 4 شركت توليدي در زمينه پارچه چادرمشكي در كشور وجود دارد كه تاكنون مجموع توليد آن‌ها رقم قابل ملاحظه‌اي نبوده است."
به گفته‌ي وي هيچ‌يك از توليدكنندگان پارچه چادر مشكي در ايران تاكنون با يكديگر اقدام به توليد نكرده و هريك در دوره‌اي خاص اقدام به توليد كرده‌اند؛ به اين ترتيب توليدكنندگان مجبور شده‌اند كه خود نسبت به واردات نخ و مواد اوليه در حجم پايين اقدام كنند كه در نتيجه قيمت مواد اوليه نيز براي آن‌ها گران تمام شده است.
تعرفه‌هاي مربوط به واردات چادر مشكي نيز سال گذشته تغييرات عجيبي پيدا كرد: "در حال حاضر تعرفه وارداتي پارچه چادر مشكي به صورت كامل 16 درصد است، در حالي كه تعرفه واردات ساير پارچه‌ها بين 66 تا 70 درصد تعيين شده كه اين وضع براي توليدكننده به هيج‌وجه به صرفه نيست."
در حال حاضر تعرفه واردات نخ 20 درصد است؛ ضمن اين‌كه اجناس وارداتي به صورت كامل مانند چادر مشكي ضايعات ندارد، اما واردات مواد اوليه براي توليد چادر مشكي با ضايعات توليد نيز همراه بوده كه مجموعه اين عوامل توليد چادر مشكي را در ايران از صرفه اقتصادي به دور كرده است. اين در حالي است كه جا انداختن يك محصول جديد به نام چادر مشكي ايراني در كشورمان بسيار دشوار بوده و نياز به گذشت زمان طولاني دارد.
در حال حاضر چادر مشكي عمدتا از كشورهاي ژاپن، كره‌جنوبي و اندونزي وارد ايران مي‌شود، اما به نظر مي‌رسد، بازار ايران عمدتا در اختيار چادر مشكي‌هاي كره‌اي قرار داشته باشد: "براي توليد چادر مشكي به مواد خاصي به نام ديپ شيپ نياز است كه قابليت توليد آن‌ها در ايران وجود نداشته و بايد از كشورهايي مانند ژاپن و كره‌جنوبي وارد شوند. مواد ديپ شيپ عمق مشكي را در پارچه چادر مشكي ايجاد مي‌كند. البته واردات ديپ شيپ بار هزينه‌اي زيادي براي توليدكنندگان نداشته، اما نقش كليدي از نظر تكنيكي و كيفيتي در توليد چادر مشكي دارد."
به گفته وي بخش خصوصي در زمينه‌هايي مانند توليد چادر مشكي به دليل مشكلات يادشده قادر به سرمايه‌گذاري نيست: " دولت بايد در ابتداي عزم به وجود آمده براي توليد چادر مشكي در كشور از توليدكنندگان به شيوه‌هاي مختلف حمايت مي‌كرد تا اين روند ادامه پيدا مي‌كرد."
اين فعال صنعتي به نكته جالبي درباره تجربه كشورهاي ديگر در زمينه توليد محصولات نساجي اشاره مي‌كند: "در كره‌جنوبي بافندگي‌هاي كوچكي وجود دارند كه محصولات خود را به كاخانه‌هاي بزرگ براي رنگرزي و تكميل تحويل مي‌دهند. يك شركت تكميل و رنگرزي در مجموع بيش از 50 شركت كوچك را مورد حمايت خود قرار مي‌دهد و اين حلقه به صورت مداوم تكرار مي‌شود، اما متاسفانه علي‌رغم همه تلاش‌ها چنين حلقه‌هايي هرگز در صنعت نساجي ايران به وجود نيامده است."
گفتني است، اواخر سال 1385 بود كه برخي منابع از صفرشدن تعرفه واردات پارچه چادر مشكي به كشور طي سال 1386 خبر دادند. البته وزارت صنايع ومعادن تاكيد داتش كه ارايه پيشنهاد كاهش تعرفه واردات چادر مشكي از 70 درصد به 16 درصد از سوي اين وزارتخانه نبوده است.
در همين زمينه وزير سابق صنايع و معادن در سال 1385 به ايسنا گفته بود كه همزمان با كاهش تعرفه واردات پارچه چادر مشكي به كشور، بنا به پيشنهاد وزارت صنايع قرار شد، در صورتي كه توليدات داخلي در اين زمينه از كيفيت و سود معقولي برخوردار باشد و قيمت تمام شده آن به اضافه سود معقول حاصل شده، بيشتر از قيمت پارچه چادري موجود در بازار باشد، مابه التفاوت قيمت توليد داخلي و وارداتي توسط دولت پرداخت شود. به اين ترتيب يك اصلاحيه مناسب توسط وزارت صنايع و معادن در مصوبه مربوط به تعرفه واردات پارچه چادرمشكي لحاظ شد.
وي همچنين با اشاره به كاهش تعرفه واردات پارچه چادر مشكي از 70 به 16 درصد تصريح كرده بود كه وزارت صنايع و معادن و دولت بر توليد پارچه چادر مشكي با كيفيت بالا در داخل تاكيد دارند و به منظور اين‌كه انجام سرمايه‌گذاري در زمينه توليد اين محصول متوقف نشود، قرار شد، مابه‌التفاوت قيمت تمام شده به اضافه سود معقول و قيمت پارچه چادر مشكي در بازار توسط دولت پرداخت شود.
او همچنين تاكيد كرده بود كه زماني كه توليد پارچه چادر مشكي در كشور جوابگوي نياز داخل باشد، تعرفه واردات اين محصول افزايش خواهد يافت.
البته گويا هنوز چنين امري محقق نشده، زيرا تعرفه واردات پارچه چادر مشكي همچنان 16درصد باقي مانده است.
در حال حاضر برآورد مي‌شود كه حداقل نياز سالانه كشور به پارچه چادر مشكي 35 ميليون متر مربع باشد كه تقريبا تمامي اين نياز از كشورهايي مانند ژاپن و كره‌جنوبي تامين مي‌شوند.
انتهاي پيام