در نشست روز جهاني محوطه‌ها مطرح شد: توجه به گردشگري سبب كم‌رنگ شدن تخصص‌هاي ميراث فرهنگي شده است مرمت را با عمليات‌هايي مانند بنايي و نقاشي اشتباه مي‌گيريم

يك كارشناس ارشد ميراث فرهنگي با اشاره به تاريخچه‌اي از تحولات ميراث فرهنگي از آغاز تاكنون، گفت: يكي از مهم‌ترين مواردي كه سبب شد در ميراث فرهنگي دچار چالش زيادي شويم، ادغام در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بود.

به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عادل فرهنگي كه در همايشي با عنوان سازمان ميراث فرهنگي و حفاظت از بناها و محوطه‌هاي تاريخي و در حضور معاونان ميراث فرهنگي كشور در سالن اجتماعات پژوهشكده‌ي ابنيه و بافت سخن مي‌گفت، ادامه داد: اكنون گردشگري جاذبه‌هاي زيادتري در مجلس و حتا دولت دارد. به همين دليل، توجه همه را به خود جلب كرده است. همان‌گونه كه هفته‌نامه‌ي پارسه (نشريه‌ي داخلي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري) نيز در اين هفته تقريبا همه‌ي مباحث خود را به‌سوي گردشگري سوق داده و كم‌تر به ميراث فرهنگي پرداخته بود.

وي دومين چالش در زمينه‌ي ميراث فرهنگي را شرايط اجتماعي و دامنه‌ي تحولات و شتاب‌هايي دانست كه انديشه و هويت ايراني را از ميراث فرهنگي به حاشيه مي‌برد و افزود: اين امر، وظيفه‌ي ما را در شناساندن ميراث فرهنگي سنگين‌تر كرده است و بايد روي آن، كارهاي نرم‌افزاري انجام داد.

او سومين چالش را نيز در حوزه‌ي استاني شدن اعتبارات و قطع شدن اعتبار از مركز دانست.

اين كارشناس ميراث فرهنگي با اشاره به رياست دوره‌ي گذشته و دوره‌ي كنوني سازمان كه به جاذبه‌هاي گردشگري توجه بيشتري داشته‌اند و اين توجه سبب كم‌رنگ‌تر شدن تخصص‌هاي ميراث فرهنگي شده و تخصص‌ها را به سمت گردشگري پيش برده است، اظهار داشت: شرايط پيچيده‌ي جامعه سبب شده است، محيط زيست و ميراث فرهنگي توسط برخي افراد مانع امر توسعه قلمداد شود. به همين دليل، اخباري كه اكنون مي‌شنويم، زياد خشنودكننده نيستند.

فرهنگي بيان كرد: با اين وجود، در سه دهه‌ي اخير، ميراث فرهنگي كاميابي‌هايي داشته و گاهي به اوج نيز رسيده است. به همين دليل، در هريك از استان‌ها بايد اين رگه‌ها پيدا شوند و روي آن‌ها بررسي و كار انجام گيرد.

او ايجاد تحول در زمينه‌ي ميراث فرهنگي را يك حركت از جز به كل توسط معاونان ميراث فرهنگي استان‌ها دانست و افزود: اگر خواسته‌ها به‌شكل معقول و علمي مطرح نشوند، تشكيلاتي ايجاد مي‌شود كه تحت تأثير آن بسياري از موارد مي‌توانند متحول شوند.

وي اظهار كرد: زماني به ميراث فرهنگي به‌صورت عتيقه نگاه مي‌شد و ارزش ميراث فرهنگي از يك‌سو به قيمت و ازسوي ديگر به ارزش‌هاي زيبايي‌شناختي آن مرتبط مي‌شد و هنوز هم اين ديد وجود دارد. به همين دليل، بخش‌هايي كه به اين قضيه علاقه دارند، بايد سامان‌دهي شوند.

اين كارشناس ميراث فرهنگي حفاظت از ميراث فرهنگي را داراي ارتباط مستقيمي با توسعه دانست و ادامه داد: هرچه از آثار تاريخي حفاظت بيشتري انجام شود، توسعه‌ي آن نيز بيشتر است و برعكس.

به گزارش ايسنا، يك استاد دانشگاه نيز در ادامه‌ي اين نشست گفت: در ايران بايد به مسايل ميراث فرهنگي آن‌قدر ارزش و بها بدهيم كه اگر پاي استعمارگري به ايران باز شد، او نيز به همين اندازه به ميراث فرهنگي ما ارزش و بها دهد.

مجابي حفاظت و احيا را فقط در بخش بناهاي تاريخي ندانست و ادامه داد: امروز يك نگرش و استراتژي همگاني در اين‌باره مطرح است. امروز، توسعه بر مبناي فرهنگ اهميت روز‌افزوني دارد و فرهنگ در اين حالت است كه پاي اصلي محور توسعه را تشكيل مي‌دهد.

او با اشاره به ثابت نماندن علوم فرهنگي مانند ديگر موضوع‌ها و تحول روزبه‌روز آن‌ها در دنيا، يكي از فعاليت‌ها را در امر حفاظت، توسعه و احياي آثار تاريخي دانست و بيان كرد: بايد بناها، محيط‌ها و حوزه‌هاي فرهنگي و تاريخي تحت پوشش حفاظت، مرمت و احيا درآيند تا به توسعه‌ي پايدار بينجامد تا به اين هدف به‌عنوان يكي از نهايي‌ترين اهداف بتوانيم برسيم.

وي با اشاره به تفكر افراد درباره‌ي مرمت كه درنظر آنها اين شغل نوسازي و بنايي كردن است، اظهار داشت: مرمت را با عمليات‌هايي مانند بنايي، نجاري و نقاشي اشتباه مي‌گيريم و نتيجه‌ي اين اشتباه دست نيافتن به مراحل بالاتر علمي است كه مقصرهاي اصلي آن به‌جز سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، دانشگاهيان، پژوهشگران و مسؤولان هستند.

او تأكيد كرد: ما اگر بخواهيم با اين وضعيت به مرمت بناهاي تاريخي ادامه دهيم، بناهايي كه در دست مرمت هستند، در معرض خطر بد مرمت شدن قرار مي‌گيرند.

به گفته‌ي مجابي، محوطه‌هاي تاريخي ما درحال تغيير هويت دادن هستند و فضا و اتمسفر تاريخي خود را به مرور از دست مي‌دهند، چون كساني كه در اين زمينه و با نيت خير كار مي‌كنند، اعم از مديران، مشاوران و مجريان طرح‌ها هنوز اطلاع چنداني در اين زمينه‌ها ندارند.

اين استاد دانشگاه تصريح كرد: متأسفانه محوطه‌هاي تاريخي را با پارك‌ها و باغ‌ها اشتباه مي‌گيرند كه اين، يكي از دلايل تغيير هويت دادن بناهاست. اگر به جايي مانند تاق‌بستان به‌عنوان يك بناي تاريخي سر بزنيم، گويي به يك كباب‌پزي وارد شده‌ايم.

وي بيان كرد: بايد به بناهاي تاريخي كاربري‌هاي فرهنگي و فضاهايي كه براي شهر و جامعه لازم است، داده شود. ما بايد يك پايه‌ي علمي براي مرمت با هدف حفاظت از آثار تاريخي در كشور ايجاد كنيم، چون اكنون هيچ تناسبي بين بضاعت علمي و آنچه هست، وجود ندارد.

او با اشاره به سرمايه‌گذاري نكردن سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در اين زمينه، گفت: متأسفانه مؤسسه‌هاي ديگر مانند شهرداري‌ها اساسا متوجه اين قضيه نيستند و به آن به‌صورت يك مسأله‌ي شخصي نگاه مي‌كنند تا يك مسأله‌ي علمي.

وي با اشاره به وضعيت تزريق سيمان به بناهاي تاريخي، پرسيد: در يك محوطه‌ي تاريخي چند تن سيمان در سال تزريق مي‌شود؟ در مجموعه‌ي مرمت‌هاي سازمان ميراث فرهنگي در سطح كشور چند هزار تن سيمان استفاده مي‌شود؟ اصلا چه كسي گفته است كه سيمان بايد به محوطه‌هاي تاريخي تزريق شود؟ كشوري مانند فرانسه اعلام كرده است كه مي‌خواهد، 80 درصد سيمان خود را در كشور كم و خاك را جايگزين آن كند، پس نخست بايد ثابت كرد كه در ايران، سيمان چه كاربردي دارد.

رييس كميته‌ي ملي موزه‌هاي ايران ـ احمد محيط طباطبايي ـ نيز در ادامه اين نشست با اشاره به نام امسال به‌عنوان ميراث ديني و اماكن مقدس، گفت: ايران با سابقه‌ي چند‌ هزار ساله‌اش بخش مهمي از ميراث فرهنگي كشور را از گذشته تاكنون با همين جنبه‌ي ديني محافظت كرده است.

انتهاي پيام

  • سه‌شنبه/ ۲۷ فروردین ۱۳۸۷ / ۱۵:۲۲
  • دسته‌بندی: فرهنگ2
  • کد خبر: 8701-08375
  • خبرنگار : 71191