در مراسمي با حضور رييس جمهور، رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، وزير ارتباطات و فنآوري اطلاعات، چهرههاي فرهيخته و فرهنگي و برخي سفيران كشورهاي ديگر، آيين نوروز با اختصاص شمارهي «يك» به آن، بهعنوان نخستين اثر معنوي به ثبت ملي رسيد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در ابتداي اين مراسم كه صبح امروز (27 اسفندماه) در سالن اجلاس سران برگزار شد، معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري به ارايهي گزارشي مختصر از فعاليتهاي اين معاونت در چهار حوزهي ثبت آثار منقول، غيرمنقول، طبيعي و معنوي در دو عرصهي ملي و جهاني پرداخت.
فريبرز دولتآبادي در حوزهي آثار غيرمنقول گفت: اكنون حدود 22 هزار اثر در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيدهاند كه طيف وسيعي از بناها، محوطهها و تپههاي تاريخي را دربرميگيرند. از مهمترين آثار ثبتشده در سال 1386 به دو اثر مربوط به دفاع مقدس ميتوان اشاره كرد كه براي نخستينبار با استناد به ارزشهاي ملي و سياسي به ثبت رسيدند. اين دو اثر، خانهي شهيد منتظر قائم بهعنوان نخستين شهيد مبارزه با آمريكا و يادمان شهيد چمران در منطقهي عملياتي دهلاويهاند.
او ادامه داد: در بعد جهاني نيز پروندههاي مربوط به سازههاي آبي ـ تاريخي شوشتر در سال 1386 و كليساهاي ارامنهي آذربايجان در سال 1385 به يونسكو ارايه شدند كه پيگيري براي ثبت قطعي آنها ادامه دارد. همچنين اين معاونت براي سال آينده قصد دارد، دو پروندهي مجموعه و بقعهي شيخ صفيالدين اردبيلي و بازار تبريز را بهعنوان بزرگترين بازار سرپوشيدهي جهان آماده كند و اكنون پروندههاي آنها در دست تهيه هستند. به اين ترتيب، در سال 1387 تعداد آثار ثبتشدهي جهاني ايران به نه اثر خواهد رسيد.
وي پس از اشاره به تدوين دستورالعملهاي مربوط به آثار منقول كه سال 1385 در دستور كار قرار گرفت و در آيندهي نزديك براي نخستينبار در تاريخ ميراث فرهنگي اجرايي خواهد شد، دربارهي ثبت آثار طبيعي، بيان كرد: براي بهرهگيري از ميراثهاي طبيعي كشور و اجراي تعهدات مطرحشده در كنوانسيون حفاظت از ميراث فرهنگي و طبيعي جهان، سازمان ميراث فرهنگي موظف به تهيهي آييننامهاي شد تا با همكاري سازمان حفاظت از محيط زيست به تصويب هيأت وزيران برساند. اين آييننامه در سال 1384 تصويب شد و طبق آن، بخشي از آثار طبيعي كشور زير پوشش فعاليتهاي شناسايي، پژوهش، ثبت، تعيين حريم و ضوابط حفاظتي سازمان ميراث فرهنگي قرار گرفتند.
به گفتهي او، براي نيل به اين مقصود، معاونت ميراث فرهنگي با همكاري سازمان محيط زيست، سازمان جنگلها و مراتع كشور و نيز نهادهاي مربوط ديگر، اقدام به تعيين معيارها و ضوابطي كرد كه بهمنماه امسال به تصويب نهايي شوراي عالي ثبت رسيد. در سال 1387 براي نخستينبار پروندهي جنگلهاي مانگرو بهصورت مستقل و پروندهي جنگلهاي هيركاني با مشاركت جمهوري آذربايجان براي ثبت در فهرست آثار جهاني به يونسكو فرستاده خواهند شد.
دولتآبادي دربارهي آثار ناملموس (معنوي) نيز به اهميت ويژهي حفاظت از ميراث معنوي اشاره كرد و افزود: با تدوين كنوانسيون بينالمللي صيانت از ميراث معنوي در سال 2003 ميلادي و پذيرش آن ازسوي جمهوري اسلامي ايران در سال 1384، اين امر به مرحلهي جديدي وارد شد. براساس اين كنوانسيون، ميراث معنوي شامل سنتها و نمودهاي شفاهي، هنرهاي نمايشي، عادتها و رسمهاي اجتماعي ميشود. از اين رو، معاونت ميراث فرهنگي بهعنوان متولي اين امر با همكاري پژوهشگاه سازمان، حركتي پيوسته را از ابتداي مهرماه سال 1385 در دستور كار خود قرار داد و در نهايت، امروز نوروز بهعنوان نخستين اثر معنوي در كشور به ثبت رسيد.
در ادامهي اين مراسم، رييس پيشين پژوهشكدهي مردمشناسي گفت: نوروز درازمدتترين جشن نو سال در جهان است و كاركردهاي شاخص متعددي دارد و يكي از عمدهترين نقشهاي آن، ايجاد وحدت و تقويت همبستگي و يگانگي است. اين اثر ناشي از ويژگيهاي نوروز مانند استمرار بيش از چند هزار سال تاريخ ماست.
محمد ميرشكرايي با اشاره به اينكه مهرآفريني نوروز در تمام جنبههاي آيينهاي نوروزي بهوضوح ديده ميشود، اظهار داشت: ما مردم سرزمينهاي حوزهي نوروز كه سالهايمان را با هم جشن ميگيريم، اگر با هم در كنار سفرههاي سبز نوروزيمان به يكديگر مبارك باد بگوييم، بيترديد آن كساني نخواهيم بود كه دشمنانه رو در روي يك ديگر بتوانند قرار گيرند.
همچنين پس از اجراي تواشيح در مدح حضرت مهدي (عج)، رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري به سخنراني دربارهي مراسم نوروز و ثبت آن پرداخت.
اسفنديار رحيممشايي بيان كرد: امروز در كنار ايرانيان، دست كم 10 كشور در فرآيند تكريم و تعزيز نوروز نقشآفرين هستند و اگر نوروز باستاني به نام ايرانيان در دنيا شهره است، امروز بخشي از هويت فرهنگي و تاريخي دست كم 10 كشور بهشمار ميآيد.
او ادامه داد: اگر جهانيان به شكوه، عظمت و بيبديل بودن اثري اذعان ميكنند و در فهرست آثار جهاني به ثبت ميرسانند، نوروز افتخار دارد كه پهنهي وسيعي از اين جغرافياي زندگي را تحت تأثير خود قرار داده است.
وي گفت: پژوهشگران ميدانند كه تاريخ نوروز تاريخ كهني است و آنچنان كه يافتههاي ما نشان ميدهند، دست كم يكهزار سال پيش از ميلاد، نوروز بهعنوان يك رسم سنتي تعيينكننده در سرزمين بزرگ ايران بخش مهمي از جهان را به خود اختصاص داده و زنده و مؤثر باقي مانده بود. همچنين روايات اسلامي مؤيد اين حقيقتاند كه نوروز گويي ريشهاي از زمان است و ارادهي حق تعالي براي تحقق زيباييها و كمالات، پوشش حيات، گسترش دامنهي زندگي در عمق تاريخ در نوروز روي داده است.
به گزارش ايسنا، معاون رييس جمهور با بيان اينكه نوروز به تاريخ تعلق دارد و تاريخ يك حيات را ثبت كرده است، اظهار داشت: نوروز عميقتر از خلقت آدم در كرهي خاكي است و قديميتر از زمانهي حضور آدميان بر پهنهي زمين است. با آمدن اسلام به ايران اين سنت ديرپاي ايراني قوام گرفت تا به انسانها براي بروز انسانيت و ظهور معنويت و عشق، قدرت مانور دهد. ايرانيان پيش از اسلام و ايرانيان پس از اسلام همواره نوروز را محترم و بزرگ شمردهاند، پس نوروز به ايرانيان متعلق نيست، بلكه به برههاي از تاريخ انسان تعلق دارد و بستر شكلگيري زيباييها و ارزشهاي الهي و گاهوارهي حيات و كمالات انساني است.
رحيممشايي افزود: اكنون ملت ايران با ملتهاي بزرگ ديگري در منطقه مفتخر است تا شاهد ثبت نوروز، اين اثر ماندگار تاريخي بهعنوان نخستين ميراث ملي معنوي ايراني در سرزمين زيبا و تاريخي ايران باشد كه من بهعنوان سربازي كوچك در دولتي خدمتگزار و بهعنوان نمايندهي پژوهشگران، انديشمندان، فرهيختگان و هنرمندان، اين محفل صميمي را گرامي ميدارم كه در واقع، انسانيت را گرامي ميداريم و نيز از اين نظر كه در سالروز آغاز امامت پيامآور عشق و آزادي، آخرين پرچمدار توحيد و بهار مردم، اين توفيق بزرگ را بهدست آورديم.
او در ادامه با اشاره به اينكه آثار فراواني داريم كه ملي يا اسلامي هستند، گفت: نوروز از جمله آثاري است كه هم ملي است و هم اسلامي و در تحكيم هويت ملي اثرگذار است. بنابراين اين همه شور تاريخي و اين همه شعور در دورههاي مختلف، امروز اجتماع كردند تا به جهانيان ثابت كنند كه ايرانيان چون هميشهي تاريخ آماده و هوشيارند تا همچنان پيامآور عشق و آزادي به همهي ملتهاي جهان باشند.
وي در بخش ديگري از سخنان خود به حضور رييس جمهور در اين مراسم اشاره و بيان كرد: او كسي است كه دلش در عشق به مردم ميتپد و اعتراف ميكنم كه در تمام دوران زندگيام، فردي به مهرباني او و كسي كه پايدارتر و مقاومتر دربرابر ستم و تجاوز باشد، نديدهام.
رحيممشايي همچنين با اشاره به اينكه جمهوري اسلامي ايران يك نظام سياسي صرف نيست، بلكه يك مكتب است، گفت: ثبت نوروز بهعنوان ميراث معنوي گامي بلند است براي اينكه زيباييهاي اين سرزمين و پاكيهاي مردم اين سرزمين را پرچم كنيم تا براي جهانيان پرچم صلحي باشد. همچنين ايمان دارم كه ثبت نوروز يك توفيق بزرگ بوده كه به دولت نهم رسيده است و اميدوارم به بركت اين قدرشناسي تاريخي، سال 1387 سال پيشرفتهاي بزرگ و سربلندي عظيم براي ملت بزرگ ايران باشد.
پس از سخنان معاون رييس جمهور و رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، مجري مراسم ـ داريوش ارجمند ـ با بيان اينكه ما ايرانيان پست را به جهان داديم، به يادبودي كه به مناسبت ثبت نوروز تهيه شده بود، اشاره كرد و گفت: تعداد 350 هزار تيراژ از اين تمبر به همهي كشورها و موزههاي پست جهان فرستاده ميشود و اصل پاكت آن به موزهي پست ايران منتقل خواهد شد تا بهعنوان يك سند تاريخي در كنار بقيهي اسناد قرار گيرد.
سپس اين تمبر بهصورت نمادين توسط رييس جمهور ابطال شد و پس از آن، وزير ارتباطات و فنآوري اطلاعات و ديگر حاضران به امضاي آن پرداختند و پس از آن، رييس جمهور سخنراني كوتاهي دربارهي نوروز داشت.
انتهاي پيام