نتايج آزمايشهاي ساليابي كربن 14 نشان ميدهند كه مجموعهي معماري كشفشده در تپهي هگمتانه در همدان به دورهي اشكاني تعلق دارد.
مسعود آذرنوش ـ سرپرست هيات كاوش هگمتانه ـ در گفتوگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در اينباره توضيح داد: در گذشته، كاوشهاي گستردهاي ازسوي پژوهشكدهي باستانشناسي در تپهي هگمتانه كه يكي از مهمترين و معروفترين محوطههاي باستاني كشور است، انجام و بخشهايي از يك مجموعهي معماري بيمانند كشف شده بود.
وي اظهار داشت: با وجود اهميت آثار كشفشده، متاسفانه چند پرسش دربارهي اين آثار، بدون پاسخ قطعي باقي مانده بودند كه يكي از اين پرسشها، تاريخ تاسيس اين مجموعهي كمنظير بود. از اين رو، يك طرح پژوهشي سه ساله، تحت عنوان كاوشهاي لايهشناختي تپهي هگمتانه با هدف روشن ساختن گاهنگاري اين محوطه به پژوهشكدهي باستانشناسي ارايه شد. اين طرح، به دلايل گوناگون، بويژه بهدليل اجتناب از انجام كاوشهاي گسترده و غير ضروري، در قلمرو بسيار محدودي اجرا شد و با وجود اين محدوديت، انجام طرح پربار بود.
او ادامه داد: پيش از اين، با اتكا به نتايج مقايسههاي معماري و شهرسازي پيشنهاد كرده بودم كه آثار كشفشده در تپهي هگمتانه به دورهي اشكاني تعلق دارند. با انجام كاوشهاي اين طرح، دلايل لايهشناختي و ريختشناختي سفال نيز بر دلايل بالا افزوده شدند؛ اما براي اطمينان بيشتر از نتايج حاصل از انجام اين طرح پژوهشي، تصميم گرفتم كه دلايل آزمايشهاي ساليابي را نيز بر دلايل يادشده اضافه كنم.
آذرنوش بيان كرد: با اين هدف، دو گروه آزمايش روي برخي مواد كشفشده در كاوشهاي لايهشناختي تپهي هگمتانه به انجام رسيدند كه شامل آزمايشهاي ساليابي گرماليان (ترمولومينسانس) روي برخي مصالح ساختماني مجموعه و سفالينهها و آزمايشهاي ساليابي كربن 14 بر نمونههاي مواد آلي كشفشده در لايههاي زيرين و زبرين اين مجموعه ميشدند. آزمايشهاي گرماليان كه توسط يكي از آزمايشگاههاي پژوهشكدهي حفاظت و مرمت پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري انجام و نتايج آنها قبلا اعلام شده بودند، فرضيهي من را دربارهي تعلق آثار كشفشده در هگمتانه به اواخر دورهي اشكاني تاييد كردهاند.
به گفتهي اين باستانشناس، چند روز پيش نيز نتايج آزمايشهاي ساليابي كربن 14 كه در آزمايشگاههاي دانشگاه آكسفورد صورت گرفته است، اعلام شدند و آنها نيز با دقت بالا همان تاريخگذاري را تاييد كردهاند. اين آزمايشها بر نمونههاي ذغال و استخوان لايههاي زير آثار معماري تپهي هگمتانه و لايههاي روي آنها صورت گرفتهاند و نشان ميدهند كه مواد لايههايي حدود سه متر زير پي بناهاي مجوعهي كشفشده و حدود 30 سانتيمتر بالاتر از خاك بكر محوطه، به سدههاي دوم تا يكم پيش از ميلاد، يعني تقريبا آغاز تا ميانهي دورهي اشكاني تعلق دارند. نمونههاي لايهاي كه حدود 60 سانتيمتر بالاتر از كف مجموعه ساختماني واقع هستند، نيز به دورهي ساساني تعلق دارند. به اين ترتيب، تعلق آثار معماري كشفشده در تپهي هگمتانه به اواخر دورهي اشكاني قطعي است.
انتهاي پيام