از مؤسسه‌ي دهخدا تا دانشگاه تهران و شهرري پيكر سيدجعفر شهيدي روي دوش شهر تشييع شد

روز زمستاني دي‌ماه از مؤسسه‌ي لغت‌نامه‌ي دهخدا تا دانشگاه تهران و از آن‌جا تا امام‌زاده عبدالله شهرري، جمعيت زيادي را با پيكر سيدجعفر شهيدي همراه كرد، تا او را به‌سوي خانه‌ي ابدي بدرقه كنند.

به گزارش خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، مراسم تشييع پيكر اين پيشكسوت تاريخ و فرهنگ از ساعت 8:30 امروز چهارشنبه 26 دي‌ماه از مقابل مؤسسه‌ي لغت‌نامه‌ي دهخدا آغاز شد؛ جايي كه شهيدي سال‌ها در آن‌جا به فرهنگ اين سرزمين خدمت كرده است.

شروع‌كننده‌ي مراسم، پيام مقام معظم رهبري درباره‌ي درگذشت شهيدي بود. در پيام حضرت آيت‌الله‌ خامنه‌اي، با ياد كردن از شهيدي به‌عنوان علامه‌ي بزرگوار، آمده بود: «ايشان اديبي فرزانه و مورخي ژرف‌نگر و انساني والا و باكرامت و در شمار مفاخر علمي اين زمان بودند و آثار قلمي باارزش و ماندگاري از خود به جاي گذاشتند. خداوند متعال اين مرد مؤمن صادق را مشمول رحمت واسعه‌ي خود گرداند و با اجداد طاهرينش محشور فرمايد.»

حجت‌الاسلام والمسلمين سيدمحمد خاتمي - رييس مؤسسه‌ي بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها - نيز با اشاره به خدمات ارزنده‌ي دكتر شهيدي، گفت: استاد شهيدي از معدود و محدود انسان‌هايي بود كه در دو حوزه‌ي بزرگ علمي يعني علوم ديني و دانشگاهي تا بالاترين سطوح تحقيق و دانايي پرورده شده و بالا آمده بود و منشأ خير و بركت براي هر دو حوزه بود.

خاتمي در ادامه افزود: آثار استاد از استحكام فراواني برخوردارند. دقت نظر او در ارايه‌ي درست مطالب براي كساني كه مي‌خواهند به حقيقت پي ببرند، كاملا مشهود است. كار شهيدي در حوزه‌ي تاريخ بويژه براي آن‌كه ما هويت خود را بيش‌تر بشناسيم و اگر لازم است در آن تحول ايجاد كنيم، امر مهمي بوده و استاد در اين زمينه كار بزرگ و عميقي انجام داده‌ است.

او همچنين به تأليفات استاد شهيدي در حوزه‌ي زبان و ادب فارسي اشاره كرد و گفت: استاد به ادب و زبان فارسي هم كه رمز و راز هويت ما و سرمايه‌ي فرهنگي‌مان است، توجه داشته و كارهاي بزرگي انجام داده است. خودم هم كه در اشاعه‌ي زبان فارسي در خارج از كشور همكاري داشته‌ام، دغدغه‌ي خاطر و عنايت ويژه‌ي او را به ذات زبان در درون آن و حفظ و تقويت زبان شاهد بوده‌ام.

رييس‌جمهور پيشين كشورمان گفت: اميدواريم پرورگار با لطف ويژه‌ي خويش، اين خلأ بزرگ را كه در عرصه‌ي فضيلت، دانش، علم و دين ايجاد شده، پر كند و مسلما شاگردان استاد وظيفه‌ي خود را در ادامه‌ي راه آن بزرگوار انجام خواهند داد.

محمد دبيرسياقي، ديگر سخنران اين مراسم، در سخناني اظهار كرد: همي گفتم كه خاقاني دريغاگوي من باشد / دريغا من شدم آخر دريغاگوي خاقاني. صادقانه بگويم كه به سراي باقي رفتن علامه‌ي فقيه دهخدا كه چهار ساعت در هر شش روز هفته، به‌مدت نه سال در محضرش حاضر بوده‌ام و در فقدانش گريسته‌ام، برايم تكرار شد. پس از به سراي باقي‌ رفتن دكتر محمد معين، به حرمت 21 سال همكاري در لغت‌نامه و اينك پس از 59 سال همكاري با استاد مرحوم دكتر شهيدي با دلي پردرد و رخساري از اشك بايد تسليت‌گوي خويشان و خوشه‌چينان خرمن معرفت و دانش او باشم و خالي‌ بودن جلسات لغت‌نامه را از وجود باارج او چون كوهي گران برتابم.

اين پژوهشگر و نويسنده در ادامه افزود: از شادروان استاد شهيدي درباره‌ي تحصيلات حوزوي تا درجه‌ي اجتهاد، تحقيقات ارزنده و ترجمه‌هاي متقن همراه با كار دايم در لغت‌نامه‌ي دهخدا، لغت‌نامه‌ي فارسي و مؤسسه‌ي مركز بين‌المللي آموزش زبان فارسي بسيار گفته‌اند و اين بر همه‌ي كساني كه با او آشنا بوده‌اند، آشكار است.

دبيرسياقي در ادامه‌ي اين توضيح تصريح كرد: شهيدي راز و رمز كار دسته‌جمعي را خوب درك كرده بود و به آن احترام مي‌گذاشت. كار در لغت‌نامه با اهتمام تمام با واژه‌ي «ما» انجام مي‌شد، كه به آن وفادار بود.

در ادامه، ايرج افشار نيز در سخناني گفت: خجسته‌روان دكتر معين واسطه‌ي آشنايي ميان دوست درگذشته‌ي دانشمند، شهيدي، و من بود. همان نخستين سال‌ها پس از اتمام تحصيلاتش در نجف و دعوتش به لغت‌نامه، آن كار دلچسب، به تدريج او را پاي‌بند و خدمت‌گزار دايمي در اين مؤسسه كرد و شهيدي آن وظيفه‌ي گرانقدر و سودمند را تا پيش از بيماري‌هاي اخيرش دلسوزانه انجام مي‌داد و چون ادامه‌ي كار را براي فرهنگ و زبان رودكي ضروري مي‌دانست، از برخوردها تن نزد و امانتي را كه صميمانه به او سپرده بودند، صميمانه نگه داشت. من هيچ مدير علمي را در دوران حيات دانشگاه تهران نمي‌شناسم كه مدت 40 سال در يك جايگاه علمي مقتدر ايستاده باشد. عمر لغت‌نامه اگر از 1324 يعني 60 سال باشد، 40 سالش در اداره و كفايت دكتر شهيدي قرار داشت. نام شهيدي با دهخدا و معين عجين شده و در صدر مؤسسان لغت‌نامه در اين فرهنگ مي‌ماند.

اين پژوهشگر به نقل خاطره‌اي از دوران كاري با استاد شهيدي پرداخت و افزود: ملاحظات اخلاقي و ايماني شهيدي بود كه مردي چون يحيي مهدوي وقتي مي‌خواست دانايي را براي كتابخانه‌ي مينوي برگزيند، شهيدي را برگزيد و اين انتخاب برگزيده رويه‌اي است كه شهيدي در رفتار داشت. او از جواني به نويسندگي علاقه داشت و مجله‌ي «فروغ علم» يادگار آن شور و شوق است، همچنين مجله‌ي «يغما». ساختماني هم كه الآن در آن هستيم، يادگاري است از تلاش دكتر شهيدي كه در زمان حياتش شكل گرفت.

سپس شكوفه شهيدي - دختر سيدجعفر شهيدي - در سخناني با تشكر از مقام معظم رهبري، رؤساي سه قوه، نمايندگان، استادان دانشگاه، استادان زبان و ادبيات فارسي دانشگاه پكن، دوستان پدرش و حاضران، با اشاره به مكان مؤسسه‌ي لغت‌نامه‌ي دهخدا، گفت: اين‌جا براي ما تنها يك اداره به معناي مرسوم آن نيست؛ بلكه نيايش‌گاهي است كه بودن آن از بودن اوست. در سه سال گذشته به دليل بيماري، گروه تيم پزشكي تلاش زيادي براي بهبودي استاد شهيدي كردند، كه از همه‌ي آن‌ها تشكر مي‌كنم.

در اين مراسم كه با اجراي سهيل محمودي همراه بود، همچنين فيلمي كوتاه از صحبت‌هاي شهيدي درباره‌ي اهداي كتاب‌هايش به كتابخانه‌ي مؤسسه‌ي لغت‌نامه‌ي دهخدا پخش شد، كه در آن، اين ‌كار را خدمتي در مقابل كارهاي آن مرد بزرگ يعني دهخدا عنوان كرده بود.

پس از پايان مراسم در مؤسسه لغت‌نامه‌ي دهخدا، پيكر استاد شهيدي به سمت دانشگاه تهران تشييع شد.

به گزارش خبرنگار ايسنا، در دانشگاه تهران پيكر شهيدي پس از طواف در مسجد دانشگاه تهران به داخل مسجد دانشگاه انتقال يافت و در آن‌جا حجت‌الاسلام محمد محمديان - رييس نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها - پيام تسليت مقام معظم رهبري را براي درگذشت شهيدي خواند.

وي همچنين در سخناني گفت: حيف و تأسف‌بار است كه فضاي دانشگاه از چنين استادي خالي مي‌شود و اميدواريم كه شاگرداني بيايند و اين جاي خالي را پر كنند.

سپس محمدمهدي زاهدي - وزير علوم، تحقيقات و فناوري - در سخناني گفت: بايد به تمامي دانشگاهيان براي درگذشت علامه‌ي بزرگ شهيدي تسليت گفت. او اميد دانشگاهيان بود و سخن درباره‌اش بسيار است. اطلاق عنوان علامه از سوي رهبر به ايشان نشان‌دهنده‌ي جايگاه رفيع علمي اوست. خود اين واژه به تنهايي كافي است كه جايگاه رفيع شهيدي را براي نسل حاضر و آينده تفسير كنيم.

وزير علوم افزود: او بحق استادي شاگردپرور بود كه شاگردان بزرگي را تربيت كرد. احسان شهيدي، فرزند مفقودالاثرش، نشان از آن داشت كه اين استاد عزيز، نه تنها در عرصه‌هاي علمي و معنوي حضور دارد؛ بلكه عاشق نظام و انقلاب است و براي آن، همان‌طور كه حسين ‌بن علي [ع] در عاشوراي حسيني فرزند داد، اين استاد نيز براي تداوم انقلاب اسلامي فرزند داد و اين‌ها درس‌هايي است به ما دانشگاهيان.

زاهدي يادآور شد: قرار است در ششم بهمن‌ امسال اولين جشنواره‌ي بين‌المللي فارابي برگزار شود و ما متأثريم كه جاي خالي استاد شهيدي را چگونه پر كنيم؛ زيرا داوران كه داوري بسيار سخت‌گيرانه‌اي هم داشته‌اند، مقام اول ادب فارسي را به علامه شهيدي اختصاص داده‌اند. اميدواريم كه ياد و نام او بر قلب و دل و صحنه‌هاي دانشگاهي باقي بماند.

در ادامه، پيكر استاد شهيدي به سمت دانشكده‌ي ادبيات و علوم انساني كه با پارچه‌هاي سياه و عكس‌هاي شهيدي همراه شده بود، تشييع شد.

علي شيخ‌الاسلامي - رييس دانشكده‌ي ادبيات و علوم انساني - در راهرو دانشكده گفت: اين‌جا خانه‌ي 55ساله‌ي دكتر شهيدي است و بسياري از چهره‌هاي درهم‌شكسته و ديده‌هاي گرياني كه در همين لحظات پيكر اين عزيز استاد استادان را تشييع مي‌كنند، از تربيت‌يافتگان اين استاد علامه‌ هستند. علم را با عمل، دانش را با بينش، و ايمان را به عمل صالح درآميخته بود. فقدان بزرگ او را بايد به حوزه و دانشگاه تسليت گفت.

پيكر استاد شهيدي پس از تشييع در دانشكده‌ي ادبيات به مقابل سردر دانشگاه تهران حركت داده و از آن‌جا به امام‌زاده عبدالله شهرري براي خاك‌سپاري هدايت شد.

در مراسم تشييع پيكر شهيدي، چهره‌هاي مختلف فرهنگي، دانشگاهي و سياسي از جمله ميرحسين موسوي، محمدرضا شفيعي كدكني، محمدحسين صفار هرندي، عبدالله نوري، عبدالله رمضان‌زاده، محمدجواد مظفر، هادي خانيكي، ليلا حاتمي، علي مصفا، اميربانو كريمي، احمد مسجدجامعي، سيدمحمود دعايي، مهدخت معين، امامي كاشاني، موسوي كاشاني، حسن حبيبي، غلامرضا اعواني، سعيد حميديان، احمد تميم‌داري، علي‌اكبر اشعري، منصور واعظي، سعيد واعظ، مهدي چمران، حسن غفوري فرد، سيدهادي خامنه‌اي، عبدالواحد موسوي لاري، محمدحسن ابوترابي فرد، غلامعباس توسلي، محسن مؤمني، مجيد حميدزاده، عميد زنجاني و غزل تاجبخش حضور داشتند.

انتهاي پيام

  • چهارشنبه/ ۲۶ دی ۱۳۸۶ / ۱۴:۱۰
  • دسته‌بندی: ادبیات و کتاب
  • کد خبر: 8610-14224
  • خبرنگار :