نخستين گردهمايي «گنجينه‌هاي از يادرفته هنر ايران» پس از سه روز سخنراني استادان و پژوهشگران رشته‌هاي مختلف هنرهاي سنتي به‌پايان رسيد. به گزارش گروه دريافت خبر ايسنا، مهدي مكي‌نژاد ـ عضو هيات علمي فرهنگستان هنر و دبير هيات علمي گردهمايي گنجينه‌هاي از يادرفته هنر ـ، در اختتاميه‌ي اين همايش كه 27 آذرماه در موسسه‌ي فرهنگي و هنري آسمان برگزار شد، اظهار كرد: اميدوارم اين برنامه شروعي براي احيا و اجرايي شدن دوباره‌ي هنرهاي فراموش‌شده باشد. وي با بيان اين‌كه دبيرخانه‌ي گنجينه‌هاي از يادرفته به‌صورت دايمي به فعاليت ادامه خواهد داد، به خلاصه‌اي از اقدامات انجام‌شده در اين زمينه اشاره كرد: يك‌صد و 31 اصل مقاله به دبيرخانه رسيدند كه از ميان آن‌ها 55 مقاله چاپ و 31 مقاله در سه روز همايش به‌صورت سخنراني ارايه شدند. البته سخنراني‌ها و مقالات خوبي نيز در پيش‌همايش‌ها ارايه شدند كه اميدواريم كتاب خلاصه‌ي مقاله‌ها حدود يك‌ماه ديگر به‌چاپ برسد. كيانوش معتقدي ـ پژوهشگر ـ در بخش ديگري از اين مراسم درباره‌ي «شكوه هنر تذهيب در عصر ايلخاني» اظهار داشت: اين هنر در عصر ايلخاني، بيش از هر دوره‌اي شكوفا شد. در اين دوره، تذهيب به نقطه‌ي اوج شكوفايي و پويايي خود رسيد. با آغاز عصر ايلخاني علاوه بر فرم‌هاي گياهي از فرم‌هاي هندسي هم استفاده شد ‌كه مهم‌ترين آن‌ها طرح ستاره‌هاي چند است. در اين دوره، رنگ لاجورد نيز وارد تذهيب شد. در ادامه، آزاده پشوتني‌زاه ـ كارشناس ارشد هنرهاي سنتي ـ با موضوع «قلم‌زني نقره شيراز» به بيان تفاوت‌هاي قلم‌زني اين شهر با اصفهان پرداخت: در قلم‌زني اصفهان، قلم‌ها تيز و داراي عاج هستند و تعداد آن‌ها از 10 تا 12 نوع تجاوز نمي‌كند، درحالي‌كه در سبك شيراز، قلم‌ها بسيار كند هستند تا چندبار روي سطح كار را بتراشند و از‌ آسيب‌ديدگي به‌وسيله‌ي قلم تيز جلوگيري شود. بيش از 50 نوع قلم نيز در ميان استادكاران رايج است. در شيراز، طلا و نقره به‌كار گرفته‌شده، داراي عيار بالاست، اما در اصفهان از مس و بقيه‌ي آلياژها هم استفاده مي‌شود. از نظر طرح نيز طرح‌هاي شيراز بيشتر گل و مرغ‌اند، ولي طرح‌هاي اصفهان برگرفته از مينياتور دوره‌ي صفوي‌اند. سپس نغمه بهبودي ـ كارشناس هنرهاي سنتي ـ درباره‌ي «شاهزيله، كارگاه سفال‌گري فراموش‌شده در كوير»، گفت:‌ كارگاه سفال‌گري شاهزيله در روستاي شاهزيله نزديكي شهر خوسف از بخش‌هاي تابع شهرستان بيرجند كه به گفته‌ي هنرمند اين كارگاه، بعد از چند نسل ـ حدود 300 سال ـ به او سپره شده است. بهبودي در پايان نتيجه گرفت كه با مستندسازي و حمايت از فعالان اين رشته، از طريق تسهيلات و تمهيداتي از روند فراموشي هنر سفال‌گري اين منطقه مي‌توان جلوگيري كرد. محسن محسني نيز قزوين را يكي از مراكز فرهنگي و هنري عصر صفوي دانست كه ديگر نشاني از قالي‌بافي هنري و تجاري در اين شهر باقي نمانده است. عضو هيات علمي فرهنگستان هنر و كارشناس فرش، درباره‌ي فرش قزوين گفت: بنابر اشارات تاريخي و روايات سينه به سينه قزوين كه پس از تبريز و پيش از اصفهان، پايتخت سلسله‌ي صفوي و يكي از مراكز مهم و در عين حال، شاهراه تجارت بين‌المللي بود، مدتي است كه بسياري از قابليت‌هاي آن پنهان مانده است، بويژه قالي قزوين كه در عهد صفوي اين شهر يكي از مراكز بزرگ قالي‌بافي ايران بوده است. وي ادامه داد: پس از چند قرن ركورد، از سال 1304، فرش قزوين دوباره تجديد حيات يافت و قالي‌هاي بسيار ارزنده‌ي هنري توليد و به بازارهاي بين‌المللي صادر شدند. چنان‌كه محموله‌هاي قالي شهري‌باف قزوين تا اوايل جنگ جهاني دوم رسما از خود اين شهر، به خارج از كشور صادر مي‌شدند، تا اين‌كه از سال 1327، به‌تدريح اين هنر دچار ركورد شد و اكنون ديگر نشاني از قالي‌بافي هنري و تجارت فرش در قزوين باقي نمانده است. حسن بلخاري ـ رييس پژوهشكده‌ي هنر در فرهنگستان هنر ـ نيز در بخش ديگري از اين نشست درباره‌ي مباني عرفاني رنگ در رساله‌ي ياقوت الحمراء، شيخ محمدكريم‌خان كرماني، اظهار كرد: اين رساله در سال 1270 هجري قمري نوشته شده است، در تمدن اسلامي ـ شيعي گاهي ادارك ما به تفكر و گاهي به تأويل با استمداد از حضرت دل است. در تمدن شيعه، شاگردان بس مستعد تأويل داشته‌ايم كه محمدكريم‌خان يكي از آنهاست. همچنين الهه خاكباز ـ كارشناس هنرهاي سنتي ـ به موضوع شناسايي تكنيك ساخت گچ‌بري‌هاي منحصربه‌فرد مدرسه‌ي ركينه يزد اشاره كرد: يكي از معروف‌ترين بناهاي قرن هشتم شهر يزد، مدرسه‌ي ركينه يا بقعه‌ي سيدركن‌الدين است. تزيينات اين بنا از منحصربه‌فردترين تزيينات در ميان بناهاي آل مظفر شهر يزد و ساير بناهاي ايلخاني ايران است. در اين ميان، گچ‌بري‌هاي اين بنا با توجه به ظرافت، گستردگي، نقوش پيچيده و مهم‌تر از همه، نوع و تكنيك اجرا بيش از موارد ديگر توجه محققان را به خود معطوف مي‌سازد. اين مراسم با اجراي يك پرده‌خواني پايان يافت. انتهاي پيام