آيتالله محمد محمدي ريشهري كه سنگ بناي وزارت اطلاعات با حضور او نهاده شد، پيش از آغاز فعاليت در بعثهي مقام معظم رهبري، حضور پر رنگ و موثري در دادستاني كل كشور، مجمع تشخيص مصلحت نظام و مجلس خبرگان رهبري داشته است. با پايان دهه 60 و استعفا از دادستاني كل كشور كه مدت كوتاهي مسؤوليت آنرا برعهده داشت، فعاليت خود را پس از حاج سيداحمد خميني بهعنوان سرپرست حجاج ايراني آغاز كرد.
او كه در عين حال به انتخاب مقام معظم رهبري توليت آستان مقدس حضرت عبدالعظيم حسني را نيز برعهده دارد، اكنون بهعنوان فردي كه تجربهي گرانبهاي حضور در مسؤوليتهاي حساس كشور را برعهده داشته، نمايندهي ولي فقيه در امور حج و زيارت است و در بعثهي مقام معظم رهبري براي بهتر شدن امور حجاج تلاش ميكند.
وي همچنين همواره سعي كرده است، براي نزديكي بيشتر ايران و عربستان بهعنوان دو كشور موثر جهان اسلام تلاش كند.
آيتالله ريشهري كه معمولا براي حضور در رسانههاي تمايل زيادي ندارد، در خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) حضور يافت و به پرسشهاي خبرنگاران ايسنا دربارهي برخورد افراطيها در عربستان با زايران ايراني و سياستهاي بعثه و دولت ايران در اينباره پاسخ داد.
احساس خطر سران استكبار از نامگذاري سال «اتحاد ملي و انسجام اسلامي»
ريشهري دربارهي اعمال تغيير در ساختار برنامهي حج امسال با توجه به برخورد افراد افراطي در عربستان با هدف جلوگيري از اتفاقهاي گذشته، اظهار داشت: تغيير ساختاري پيشبيني نكردهايم و آنچه اتفاق افتاده است، فكر ميكنم، شايد در نامگذاري سال جديد به نام «اتحاد ملي و انسجام اسلامي» ازسوي مقام معظم رهبري ريشه داشته باشد و شايد اين مساله بود كه موجب شد، عدهاي از سران استكبار نسبت به اين موضوع احساس خطر كنند و مهمترين ابزاري كه ميتوانستند استفاده كنند، جريان وهابيت بود كه شاهد بوديم، امسال از تمام سالهاي ديگر، تلاشهاي نزاعي و تبليغي آنها گستردهتر بود.
وي افزود: انگيزه، روشن است كه با اين حركت، آنها ميخواستند، با هدفي كه پشت نامگذاري امسال است، مقابله شود. بنابراين كارهاي نزاعي، امسال تشديد شدند.
نمايندهي ولي فقيه در امور حج و زيارت ادامه داد: هفت هشت جزوهي مختلف از شبهات وجود دارند كه پاسخ ميدهيم و متاسفانه اين افراد بهجاي اينكه مساله را بهصورت علمي مطرح كنند، بهدليل ضعفي كه مكتب وهابيت دارد، بهصورت گروهپراكني و فريب مخاطبان، بخصوص جوانان اقدام كردهاند.
وي بيان كرد: قابل توجه بود كه اين افراد وقتي جوانان و دانشجويان حضور داشتند، جزوههاي خود را توزيع ميكردند و به روحانيها نميدادند، يعني جزوه ميان افرادي كه مطالعهي قبلي نداشتند، توزيع ميشد.
ريشهري تاكيد كرد: ساختار كار ما تفاوتي نكرده است، ولي طبيعتا وقتي آنها تبليغات را شروع ميكنند، ما بايد در مقابل آنها بهصورتي كه اهداف دشمن تامين نشود، اقدام كنيم.
آمادهي شنيدن حرفها و پاسخ دادن به آنها هستيم
وي گفت: هدف دشمن اين است كه جنگ شيعه و سني راه بيفتد و ما نميخواهيم اين هدف، مورد بهرهبرداري قرار گيرد. بنابراين پاسخها و نوشتههاي ما با هدفي روشناند و ما آماده هستيم، در فضايي دوستانه، حرفهاي آنها را بشنويم و پاسخ دهيم؛ بحث آزاد و گفتوگو داشته باشيم و به سلسله موضعگيريهاي تفرقهانگيزانه ميان شيعه و سني وارد نشويم. البته برادران اهل سنت ميدانند كه وهابيت با آنها مخالف است؛ چون وهابيت يك جريان سني نيست، بلكه در مقابل اكثريت قاطع اهل سنت قرار گرفته است.
دولت و وزارت امور خارجه بايد قويتر دربرابر حركتهاي نزاعي در عربستان اقدام كنند
سرپرست حجاج ايراني در عربستان با اشاره به حركتهاي نزاعي در كشور عربستان، بيان كرد: وظيفهي دولت و بخصوص وزارت امور خارجه است كه فعاليتهايي را آغاز كنند كه اين كار را كردهاند؛ اما مايل هستيم، اين فعاليتها قويتر باشند تا اگر سال آينده زايران ايراني براي انجام سفر عمره موفق شوند، شاهد اين حركتها نباشيم.
وي افزود: يكي از حركتهاي زشت كه امسال ديده و بارها به مسؤولان عربستاني دربارهي آن تذكر داده شد، اتهام «تلصيق» است كه با زوجين در طواف برخورد و براي آنها پروندهسازي ميشد. ما احساس كرديم، جريان ابوطالب يزدي كه در گذشته وجود داشت، اكنون تكرار ميشود.
او اضافه كرد: مسؤولان سياسي عربستان معمولا اظهار بياطلاعي ميكردند و قول دادند، با اين حركتهاي نزاعي برخورد كنند.
مسؤولان عربستان بايد در راستاي رضايت همهي مسلمانان عمل كنند
ريشهري در ادامه دربارهي پيشنهاد تشكيل انجمن يا مجمعي شامل نمايندگان كشورهاي اسلامي براي مقابله با افكار و برخورد افراد افراطي در عربستان با زايران، گفت: هماهنگي در اين زمينه مفيد و موثر است، چون زايران ساير كشورها كه براي زيارت اهل قبور ائمه (ع) به بقيع ميروند و به امامان شيعه (ع) احترام ميگذارند، بهعنوان دوستداران اهل بيت (ع) ميشناسند و فقط وهابيت است كه بهشكل ديگري عمل ميكند و آنها نيز بارها به ماموران عربستاني بد گفتهاند و توصيه كردهايم كه مسؤولان عربستان بايد بهگونهاي عمل كنند تا همهي مسلمانان راضي باشند.
جريان وهابيت با حكومت عربستان نيز درگير است
وي اظهار داشت: براساس گفتههاي مسؤولان عربستان، جريان وهابيت با خود حكومت عربستان هم درگير است و بيشتر در راستاي اهداف القاعده عمل ميكند تا در راستاي سياست حاكميت عربستان؛ ولي مسؤولان اين كشور مدعي هستند تا آنجا كه بتوانند برخورد ميكنند، اما ما معتقديم، اگر آنها تصميم بگيرند، بهتر از اين ميتوانند عمل كنند.
بعثه براي مقابله با برخوردهاي افراطي، اقدام سياسي مستقل نميتواند داشته باشد
نمايندهي ولي فقيه در امور حج و زيارت دربارهي سياستهاي بازدارندهي بعثهي مقام معظم رهبري دربرابر برخورد افراطيها با زايران ايراني، بيان كرد: بهطور طبيعي ابزار كار ما وزارت امور خارجه است و كار ديگري از دست بعثه برنميآيد. نهايت كار ما، پاسخ دادن به شبهات است و اقدام سياسي بهطور مستقل نميتوانيم انجام دهيم، چون در وظايف بعثه نيست.
جمع شدن علماي كشورهاي اسلامي به اقدام فرهنگي موثري منجر ميشود
وي ادامه داد: تفاوتهاي اصولي ميان مباني فرقهي وهابيت و اهل سنت وجود دارند و حتا ائمه اهل سنت و پيشوايان بزرگ فقهي اهل سنت، آنها را قبول ندارند و در كشورهاي اسلامي، مساله بهگونهي ديگري است. اگر تمام علماي اين كشورها در كنار يكديگر قرار گيرند، اقدام فرهنگي موثري را ميتوانند انجام دهند. هرچند اين جريان با توجه به اينكه پشتوانهي نظامي آن ـ القاعده ـ منزوي شده است، طبيعتا در سطح جهان، فعاليتهايش مانند گذشته نيست و بهترين فرصت است تا اين فكر وهابيت كه سياسي است تا اعتقادي و داراي اصول و مباني، بيش از پيش منزوي شود.
ريشهري دربارهي اين موضوع كه دولت عربستان با تشكيل مجمعي از نمايندگان كشورهاي اسلامي براي مقابله با اين حركتهاي افراطي، صداقت خود را ميتواند نشان دهد، با رعايت احتياط كلام فقط به بيان جملهي «آنها نميتوانند» اكتفا كرد.
پاسخ كتابهاي وهابيها داده و آموزش زايران تقويت ميشود
او دربارهي آموزشهاي پيش از اعزام براي رفع شبهه در ميان زايران، گفت: آموزشهايي قبل از اعزام بوده و كتابهايي توزيع شدهاند؛ اما ممكن است، برخي كاروانها ديرتر تشكيل شده باشند، اما در سال آينده برنامه است كه به كتابهاي نوشتهشده توسط اين افراد پاسخ داده و آموزشها براي زايران تقويت شود. البته همراه زايران، كساني هستند كه پاسخ اين شبهات را داشته باشند.
ترسي از شبهپراكني نداريم
سرپرست حجاج ايراني در عربستان در ادامهي گفتوگو با خبرنگاران ايسنا به گفتهي شهيد مطهري مبني بر اينكه مكتب ما آنقدر قوي است كه از شبهه استقبال ميكنيم، استناد كرد و افزود: يعني ما از شبههپراكني ترسي نداريم، چون مباني ما آنقدر قوي و منطقياند كه از شبهه استقبال ميكنيم، چون وقتي پاسخ داده ميشود، نشان ميدهيم كه مكتب ما قوي، منطقي و داراي پشتوانهي عقلي، علم قرآن و سنت است و فقط بايد برنامهريزيها قويتر شوند كه ميشوند.
ريشهري يادآوري كرد: سال گذشته اين كتابها براي نخستينبار توزيع شدند كه گاهي دو روايت در اين كتابها با يكديگر ادغام يا تحريف شده بودند و وقتي مباحث، باز و دانشجويان مطالعه ميكنند، متوجه ميشوند كه قلم آنها چقدر دچار انحراف شده است و چگونه حاضر شدهاند، اين مطالب را بنويسند.
هنوز دربارهي تحريم عمره تصميم گرفته نشده است
وي دربارهي موضع بعثه دربارهي تحريم عمره با توجه به برخوردهاي افراطيهاي عربستان، بيان كرد: اين سياست اصولي است كه اگر زايران ايراني هتك حيثيت شوند، طبيعي است كه مسؤولان نظام و در راس آنها، مقام معظم رهبري حاضر نيستند، عزت ايراني به هيچ وجه مورد تهديد قرار گيرد.
او ادامه داد: با توجه به مذاكرات سازمان حج و زيارت و وزارت امور خارجهي ايران با مسؤولان عربستاني، اميدواريم اين مشكل، سال آينده حل شود و اگر به اينجا برسد كه عزت زايران تهديد شود، طبيعي است كه مسؤولان امر، تجديد نظر كنند؛ اما هنوز در اين زمينه تصميم گرفته نشده است.
ادامهي توقف ثبت نام عمره به نتايج مذاكره با مسؤولان عربستان بستگي دارد
نمايندهي ولي فقيه در امور حج و زيارت در ادامه با بيان اينكه توقف ثبت نام عمره در كنار اختلافهاي آماري در همين راستا بوده است، افزود: توقف ثبت نام در راستاي اين سياست بوده و تاكنون اقدامي براي آن نشده است و بستگي دارد كه مذاكره به كجا برسد؛ اما قرار بود، دربارهي اين مساله مذاكره و مشكل حل شود.
براي نزديكي بيشتر ايران و عربستان تلاش ميكنيم
وي دربارهي فعاليتهاي بعثه در كشورهايي مانند عراق و سوريه با توجه به نقش پررنگ آن در عربستان، گفت: سياست اصولي بعثه اين است كه شرايط را بهگونهاي فراهم كند كه هرچه بيشتر عربستان و ايران بهعنوان دو كشور اسلامي به يكديگر نزديك شوند؛ چون دشمن ميخواهد، اين دو كشور را از هم دور كند و زايران بايد به حكومت عربستان خوشبين باشند، چون نزديك شدن ايران و عربستان را به سود جهان اسلام ميدانيم.
ريشهري ادامه داد: فعاليتهاي بعثه با تعداد زايران در حج و عمره ارتباط دارد. در عربستان تعداد اين زايران بيشتر است، اما در عراق و سوريه به تناسب ارتباطي كه كاروانهاي زيارتي با سازمان حج و زيارت دارند، بعثه فعاليت دارد.
به گفتهي او، فعاليتهاي زيارتي در عربستان بهطور متمركز در اختيار سازمان حج و زيارت است؛ ولي در سوريه و عراق آزاد است. بنابراين تفاوت فعاليتها بهدليل تمركز حج و عمره است، چون در اين كشورها، چنين تمركزي وجود ندارد.
بعثه در امور اجرايي دخالت ندارد
نمايندهي ولي فقيه در امور حج و زيارت دربارهي گفتههايي مبني بر دخالت بعثه در امور اجرايي، با صراحت گفت: بعثه دخالت نميكند، بلكه نظارت دارد و وظيفهي آن براساس شرح وظايف ابلاغشده ازسوي مقام معظم رهبري، اجراي امور فرهنگي و نظارت بر امور اجرايي است. البته در حج طبق حكم مقام معظم رهبري، مسؤول نهادي، در صحنه است؛ اما در غير ايام حج بر فعاليتهاي اجرايي نظارت ميكند، ولي دخالتي ندارد.
وي اضافه كرد: در شرايط فعلي تصور ميكنم، مسايل اجرايي با تحول ايجادشده در ساختار سازمان حج و زيارت، شرايط بهتري دارند و اميدوارم بهتر شود. در بعثه، شوراي راهبردي از سال گذشته براي تدوين چشمانداز 20 ساله و برنامهي پنجم توسعه و پيشبرد اهداف فرهنگي در حج و عمره تشكيل شده است كه اميدواريم در سالهاي آينده، آثار و بركات آنها در اين ساختار و تصميمهاي شورا مشخص شوند.
پيگيري و جلوگيري از فروش فيشهاي غير مجاز حج و عمره با قوهي قضاييه است
ريشهري در ادامه دربارهي فروش فيشهاي غير مجاز و اقداماتي كه براي جلوگيري از آن بايد صورت گيرند، اظهار داشت: اكنون پيگيري و جلوگيري از اين اقدامها با قوهي قضاييه است و ما نميتوانيم كاري انجام دهيم. سازمان حج و زيارت كوتاهي نكرده است، حتا مقام معظم رهبري به قوهي قضاييه تاكيد كردهاند كه موارد غير قانوني را پيگيري كنند.
نمايندهي ولي فقيه در امور حج و زيارت دربارهي ايجاد بازار سياه با فروش فيشهاي غير مجاز حج و عمره، با مزاح به خبرنگار ايسنا گفت: اين افراد، سودجويي خود را خارج از معنويت انجام ميدهند.
گفتوگو از خبرنگار ايسنا، سميه حسنلو
انتهاي پيام