چندي پيش، يكي از كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران پس از حضور در شوراي شهر شنيد كه قرار است، در بافت تاريخي بازار تهران، تاسيسات كانال زميني برق با هزينه‌ي چند 10 ميليارد ايجاد شوند؛ اين اقدامات قرار است، براساس برنامه‌ريزي مديريت كلان شهري، مشكل خاموشي برق اين منطقه و شلوغي سيم‌هاي كابل برق را در فضاي بازار حل كنند. ازسوي ديگر، اين اقدامات سبب تراكم زياد، افزايش نيازها و معضلات اين منطقه‌ي تاريخي مي‌توانند شوند، معضلاتي كه ديگر نه جايي براي گردشگر باقي مي‌گذارند و نه اثري از چهره‌ي منطقه‌اي تاريخي.
به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بيست‌وپنجم شهريورماه در جلسه‌اي كه در اداره‌ي برق منطقه‌ي خيام تهران و بدون حضور نماينده‌ي ميراث فرهنگي به‌عنوان متولي اصلي بافت تاريخي بازار تهران تشكيل شد، صحبت‌هاي نخستين و موافقت‌هاي نهايي انجام شدند و فقط بررسي طرح و انتخاب پيمانكار آن در دستور كار قرار گرفت كه به گفته‌ي رييس اداره‌ي برق خيام ـ محمد رضاجويي ـ، انتخاب پيمانكار اين طرح در دست بررسي است و اين درحالي است كه هنوز ازسوي اداره‌ي ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران هيچ مكاتبه‌اي با اداره‌ي برق خيام انجام نشده است.
پس از گذشت چند ماه از به جريان افتادن اين پرونده در اداره‌ي برق خيام و يك‌ماه پس از رسانه‌يي شدن آن، زمان كافي براي كسب اطلاعات توسط كارشناسان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران وجود داشته است؛ ولي كارشناسان ميراث فرهنگي حتا از عوض شدن رييس اداره‌ي برق بي‌اطلاع‌اند و طرح‌هاي خود را به نام مدير قبلي كه ديگر نقشي در انجام اين كار ندارد، مي‌فرستند!
با اين حال، سرانجام رييس پيشين سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران ـ مهدي ناظم‌رضوي ـ، معاون حفظ و احياي اين سازمان ـ كاظم مجردي ـ، كارشناس فني سازمان ـ مهدي معمارزاده ـ و كارشناس مرمت منطقه‌اي بازار ـ همايون اميني ـ در جسله‌اي به بررسي اين مساله پرداختند.
كارشناس مرمت آثار تاريخي در منطقه‌ي بازار تهران درباره‌ي نتيجه‌ي اين جلسه به خبرنگار ايسنا، توضيح داد: به‌نظر رييس پيشين سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران، چون منطقه‌ي بازار تهران به برق نياز دارد و از زمان شهردار بودن او، اين منطقه مشكل برق داشته است، بايد به‌گونه‌اي اين قضيه حل و فصل شود.
همايون اميني تنها گزينه‌ي درنظر گرفته‌شده را براي احداث اين كانال تاسيسات برق، تيمچه‌ي مهديه دانست و اظهار كرد: در نامه‌اي كه به اداره‌ي برق خيام فرستاده شده است، گزينه‌ي تيمچه‌ي مهديه با اين شرايط كه نبايد هيچ آسيبي به تيمچه و پايه‌هاي آن وارد شود و همچنين هيچ اقدامي تا زماني كه طرح ارايه‌شده ازسوي اداره‌ي برق در شوراي فني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران بررسي نشده، نبايد اجرا شود، معرفي شده است.
وي افزود: اگر قرار باشد، اين گزينه تغيير كند، اداره‌ي برق بايد استانداردهاي خاص مد نظرش را اعلام كند تا گزينه‌هاي بعدي معرفي شوند.
به عقيده‌ي او، سيم‌كشي و كانال‌كشي، در گزينه‌هاي ديگر وضعيت بدتري را ايجاد مي‌كنند، گزينه‌اي مانند تيمچه‌ي حاجب‌الدوله، اكنون نيز به‌دليل وضعيت سقف‌اش مشكل دارد، به‌گونه‌اي كه هر تكاني امكان ريزش آن‌را قوي‌تر مي‌كند.
در اين‌باره، رييس پيشين اداره‌ي برق خيام كه پرونده، نخست توسط او به جريان افتاد، در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا اظهار داشت: سنگ‌فرش كردن معابر بازار در سال‌هاي اخير كه كابل‌هاي زيرزميني داشتند، سبب خارج شدن كابل‌ها از ارتفاع شد. به همين دليل، اداره‌ي برق مجبور به احداث كابل‌هاي خودنگه‌دار با طول و بار زياد شد كه از لحاظ فني نيز نوسان يا قطع و وصل شدن برق‌ها را سبب مي‌شدند.
خليل قلم‌بر ادامه داد: به همين دليل، مجبور به افزايش تعداد پست‌هاي برق در سطح بازار شديم كه با توجه به تراكم زياد در واحد بازار، با افزايش تعداد پست‌هاي برق، طول خطوط فشار كم شد.
وي اين كم شدن طول خطوط فشار را سبب بالا رفتن قابليت اطمينان و حفظ بافت سنتي بازار دانست و افزود: روي نقشه و براساس فرمول‌ها و مسايل فني، نقاطي براي احداث پست‌هاي برق انتخاب شدند كه پس از صحبت با هيات امنا، موافقت آن‌ها جلب و اجراي آن در بسياري از نقاط جوابگو بود.
او تيمچه‌ي مهديه را يكي از نقاط كور با مصرف زياد برق ارزيابي و بيان كرد: احداث پست برق در اين منطقه الزامي است و تا زماني كه رياست اداره‌ي برق خيام را برعهده داشتم، مجوز شهرداري و موافقت اداره‌ي اوقاف گرفته شد؛ ولي تعدادي از كسبه‌ي محل با دلايل غير موجه همكاري نكردند.
رييس پيشين اداره‌ي برق خيام با بيان اين‌كه معبر و فضاي عمومي در بازار براي احداث پست برق و تنها جايي كه فضاي بازي براي اين كار دارد، تيمچه‌ي مهديه است، ادامه داد: سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران در ابتدا مشكلي با اين قضيه نداشت و كميته‌ي اصناف بازار نيز موافقت كرد؛ ولي سازمان ميراث فرهنگي دوباره اعلام كرد، به‌دليل بافت سنتي و ميراث فرهنگي در اين منطقه بايد اين جريان بررسي شود.
قلم‌بر تيمچه‌ي حاجب‌الدوله را نيز از جمله مكان‌هاي مورد نياز براي احداث پست برق در بازار اعلام كرد و گفت: در اين تيمچه نيز صدرصد بايد پست احداث شود، چون تاكنون هزينه‌ي زيادي در اين منطقه براي اين كار صرف شده است.
وي بازار كيلويي‌ها را نيز از جمله مكان‌هاي مورد نياز براي احداث پست ارزيابي كرد.
او موسسه‌هاي ذي‌نفع براي احداث پست‌هاي برق را شهرداري، اداره‌ي اوقاف، جامعه‌ي اصناف و كسبه، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و اداره‌ي برق دانست و ادامه داد: كار حفاظت از اين بافت نبايد فقط توسط اداره‌ي برق انجام شود. اين بافت در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده و بقيه‌ي سازمان‌ها و مراكز ذي‌نفع نيز بايد به فكر حفاظت از اين بافت باشند.
انتخاب كردن تيمچه‌ي مهديه به‌عنوان مكان تاسيسات برق ازسوي كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري از يك سو و برگزيدن 30 نقطه در فضاها و معابر عمومي و چند نقطه‌ي ديگر در بازار تهران مانند تيمچه‌ي حاجب‌الدوله، بازار كيلويي‌ها، تيمچه‌ي مهديه و چند نقطه‌ي ديگري كه توسط كارشناسان اداره‌ي برق در دست بررسي‌اند، احتمال دارد به بافت تاريخي آسيب‌هايي را بزنند. همچنين ميزان آگاهي و اطلاع كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي نسبت به برنامه‌هاي اداره‌ي برق و حضور نيافتن نماينده‌ي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در جلسه‌ي تشكيل‌شده در اداره‌ي برق خيام، هشداري براي حفاظت از بافت‌هاي تاريخي و بناهاي قديمي تهران است و مشخص نيست، آيا از هويت تاريخي پايتخت 200 ساله‌ي ايران مي‌توان حفاظت كرد؟
انتهاي پيام