کشف مقادير عظيم آب در اطراف يک پيش ستاره

در تحقيقي که گروهي از دانشمندان با استفاده از تلسکوپ فضايي «اسپيتزر» انجام دادند، موفق شدند مقادير زيادي آب در اطراف يک پيش ستاره کشف کنند. به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، در اين تحقيق دانشمنداني از دانشگاه «روچستر» (Rochester) موفق به کشف مقدار زيادي بخار آب در اطراف پيش ستاره‌اي به نام NGC 1333-IRAS 4B شدند. مقدار آب يافت شده در حوالي اين پيش ستاره به قدري زياد است که با آن مي‌توان پنج بار تمام درياها و اقيانوس‌هاي زمين را از آب پر کرد. آب به وفور در عالم يافت مي‌شود. مدتي پيش «اسپيتزر» براي اولين بار وجود آب را در جو سياره‌ فرا خورشيدي HD 189733b نشان داده بود و اينک دراين تحقيق از ميان 30 پيش ستاره‌اي که دانشمندان در نظر گرفته بودند بخار آب را در هاله‌ي ابر پيرامون يکي از آن‌ها يافت. ستارگان از ابر وسيعي از گاز که بيشتر از هيدروژن تشکيل شده است? متولد مي‌شوند. با زياد شدن جاذبه‌ي گوي تشکيل شده در بخش مرکزي سحابي، مواد پيرامون به سمت آن کشيده مي‌شوند و در نهايت به دور آن مي‌گردند. در اين مرحله عملاً پيش ستاره‌اي تشکيل شده که به سه بخش تقسيم مي‌شود: گوي چگالي از مواد که در مرکز توده قرار دارد و مواد اطراف را به سمت خود جذب مي‌کند و بزرگ‌تر و در همين حال گرم‌تر مي‌شود، صفحه‌اي از مواد که به دور اين گوي مي‌گردد و در نهايت ابري پيرامون اين دوبخش که کل سيستم را احاطه مي‌کند. گرچه آب به وفور در کيهان يافت مي شود ولي با بررسي‌هاي زياد براي نخستين بار اسپيتزر موفق به کشف آب در يک اطراف پيش ستاره شد. دليل اين که در اين تحقيق از حدود 30 پيش ستاره‌ مورد بررسي تنها در يکي آب يافت شده اين است که براي کشف آب تلسکوپ بايد بتواند ديد مطلوبي به بخش‌هاي مرکزي سامانه داشته باشد و اين موضوع به جهت گيري و زاويه‌ي قرار گيري سامانه نسبت به ما بستگي دارد. در نمونه‌ اخير که آب فراواني در آن يافت شده، اين جهت گيري چنان است که تلسکوپ مي‌تواند به خوبي بخش‌هاي مرکزي پيش ستاره را زير نظر بگيرد. دانشمندان معتقدند که آب موجود در اين سامانه از بخش‌هاي خارجي و ابر قطور پيرامون سيستم به بخش‌هاي داخلي مي‌بارد و بر صفحه‌ گرد و غباري که به دور ستاره مي‌گردد، فرو مي‌ريزد. اين صفحه از مواد مي‌تواند در آينده منجر به تولد سيارات شود. به نوشته نجوم، دنباله‌دارها و سيارک‌هاي سرگردان آب را به زمين آورده‌اند. حال اگر روزي در صفحه‌ي مواد در حال گردش به دور اين پيش ستاره نيز سياره‌اي سنگي به وجود آيد، آب موجود که البته فعلا به صورت بخار آب است، مي‌تواند به صورت قطعات يخ زده در سيارک‌ها و دنباله‌دارها به سمت سياره رفته و با سقوط روي آن در نهايت به صورت درياهايي روي آن پخش شود. درست مانند آنچه در زمين اتفاق افتاده است. شناخت آب به شناخت فرآيند تکاملي مجموعه‌هاي ستاره‌اي و درک ساز و کار تشکيل سيارات در اين مجموعه‌ها کمک شاياني مي‌کند. مثلا مي‌توان از آب به عنوان شناساگري در پيدا کردن چنين صفحاتي از مواد به دور ستارگان استفاده کرد يا مي‌توان به کمک آب و مطالعه روي آن به ويژگي‌هايي از سيستم پي برد. به عنوان مثال در پيش ستاره‌ مذکور دما به حدود 170 درجه کلوين مي‌رسد و چگالي اين سيستم چيزي در حدود 10 ميليارد مولکول هيدروژن در سانتي متر مکعب است. اين داده‌ها با بررسي روي آب موجود در اين پيش ستاره به دست آمده که نشان‌دهنده‌ لزوم مطالعه‌ بيشتر پيرامون آب و نقش آن در تکامل منظومه‌هاي ستاره‌يي است. انتهاي پيام
  • جمعه/ ۱۶ شهریور ۱۳۸۶ / ۱۵:۳۶
  • دسته‌بندی: فناوری
  • کد خبر: 8606-08654
  • خبرنگار :