/طرح ايران براي تشكيل يك كنسرسيوم مشترك غني‌سازي با حضور آمريكايي‌ها / تايم: زمان آنست كه طرح ظريف جدي گرفته شود
مجله‌ي تايم در آخرين شماره خود، مقاله‌اي به قلم والتر آيزاكسون در مورد پيشنهاد ايجاد كنسرسيوم توسط ايران با اشاره به مصاحبه‌اش با جواد ظريف، نماينده‌ي دائم جمهوري اسلامي ايران در سازمان ملل، نقاط قوت اين پيشنهاد و ضرورت توجه به آن را مورد تاكيد قرار داده است. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در اين مقاله آمده است: ايالات متحده اصرار مي‌كند تا زماني كه ايران برنامه‌ي غني سازي اورانيوم را به حال تعليق در نياورده نبايستي مذاكرات مستقيمي صورت گيرد. ظريف براي شكستن اين بن بست، استدلال مي‌كند كه هر دو طرف بايستي درباره‌ي آنكه اهداف نهائي آنها چه چيزي است، بحث كنند. وي مي گويد: مي‌توان بر اساس دو اصل شروع كرد: نخست اينكه ايران حق استفاده از فن‌آوري هسته‌يي براي اهداف صلح آميز را دارد. دوم، ايران نبايستي هرگز به سمت ساخت سلاح اتمي منحرف گردد. براي اطمينان از عدم انحراف ايران، ظريف رويكردي را مبنا قرار مي‌دهد كه ايران اكتبر گذشته پيشنهاد كرد. بر اين اساس ايران مي‌تواند موافقت نمايد كه تاسيسات غني سازي آن، شامل تمامي كارخانه‌هاي غني سازي به صورت مشترك تحت مالكيت يك كنسرسيوم بين المللي قرار گيرد. كشورهاي داراي نگراني، از جمله ايالات متحده مي‌توانند در اين كنسرسيوم مشاركت كنند و افراد آنها مي‌توانند براي كار در اين تاسيسات به ايران تردد نمايند و همين امر بهترين شكل از نظارت را ممكن مي سازد. نويسنده‌ي مقاله مي‌افزايد: توافق در اين باره مي‌تواند شامل عوامل ديگري نيز گردد كه آمريكا خواهان آن است. مي‌توان در يك توافق تضمين كرد كه ايران از ان.پي.تي خارج نشود. علاوه بر اين، مي‌توان پروتكل نظارتي شديدي را نيز اعمال كرد. به نظر آيزاكسون كه قبلا سردبير تايم بوده است، كنسرسيوم، نكته كليدي در طرح ظريف است، زيرا مي‌تواند بهترين راه را براي جلوگيري از تقلب ارائه كند. وي مي‌گويد: از آنجا كه بسياري از كشورها دارنده سهام در كارخانه‌ها (در ايران) و گرداننده آنها هستند، لذا بطور طبيعي تضمين‌هاي دروني براي ممانعت از ملي سازي و يا تقلب وجود دارد. از ديد ايران، اين شكل از كار، كمتر تهاجمي است تا اينكه صرفا ناظراني حضور داشته باشند. ظريف توضيح مي‌دهد: بحث احترام مطرح است. البته گرچه در كنسرسيوم همزمان نظارت نيز وجود دارد اما اين كار در قالب سهامدار و مجري انجام مي شود. با اين حال آيزاكسون ادعا كرد: طرح كنسرسيوم داراي يك مشكل است و آن اينكه ايران مي‌تواند از كارخانه‌هاي كنسرسيوم، هم دانش و هم اورانيوم غني شده را بگيرد تا يك برنامه محرمانه ساخت بمب را پيگيري نمايد. نويسنده راه حل اين مشكل را در رسيدن به توافق و تضمين‌هاي لازم پيرامون ساير ابعاد برنامه‌ي هسته‌يي ايران دانسته و پيشنهادات زير را مطرح مي‌كند: مداخله كنسرسيوم بين المللي در تمام تاسيسات هسته‌يي ايران به جاي مداخله صرف در سايت‌هاي غني سازي، يك توافق كه بر اساس آن بتوان بازرسي‌هاي جدي و سر زده از هر تاسيساتي را انجام داد، يك سقف قابل راستي آزمائي بر توليد سوخت هسته‌يي توسط ايران و يك الزام كه هيچ تاسيساتي مخفي نباشد و مدفون نشود. در پايان مقاله نويسنده نتيجه مي‌گيرد: موضع واشنگتن اينست كه هيچ يك از اين ايده‌ها نبايد قبل از آنكه ايران بار ديگر غني سازي را به حال تعليق در نياورده، مورد بحث قرار گيرد. اما با توجه به فشاري كه ايران هم اكنون احساس مي‌كند، احتمالا زمان آنست كه طرح ظريف را جدي گرفت و براي آخرين بار كوشيد تا ببينيم آيا تمام طرف‌ها مي‌توانند درباره اينكه يك راه حل نهائي جامع و قابل ارزيابي، به چه شكلي مي تواند باشد، توافق نمايند. انتهاي پيام