آخرين نقاش قهوهخانهيي ايران هم در خاك آرام گرفت خالق خيمهگاه؛ هنرمندي كه جهان را بهروايت سنت با مكاشفه دعوت ميكرد
استاد حاجحسن اسماعيلزاده - چليپا - هنرمند نامي نقاش قهوهخانهيي و هنر مردمي و خياليسازي صبح امروز در تهران تشيع و بهخاك سپرده شد. به گزارش خبرنگار بخش هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، امروز موزهي هنرهاي معاصر تهران، با حضور اهالي هنر و فرهنگ و برخي از مسوولان فرهنگي كشور، ميزبان آخرين بازمانده از نسل نقاشاني بود كه بهواسطهي آثاري كه خلق كرده است، به وي نقاش عاشورايي گفته ميشود. هنرمندي كه جهاني را به روايت سنت با مكاشفه و استادي و مهارت دعوت ميكرد. محمدحسين ايماني خوشخو - معاون امور هنري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي - پيام وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي را براي درگذشت استاد چليپا خواند. در پيام محمدحسين صفار هرندي آمده بود: استاد حسن اسماعيلزاده، هنرمند پيشكسوت و برجستهي نقاشي قهوهخانهيي روي در نقاب خاك كشيد. وي از كودكي هنر نقاشي قهوهخانهيي را در محضر استادان زمانهي خود آموخت و راه بزرگان را درپيش گرفت؛ هنر او ملهم از فرهنگ و تاريخي غني و پربار ايران اسلامي است و موضوعات مذهبي و ملي سرزمين خود را در تابلوهاي قهوهخانهها تصوير كرده است. استاد اسماعيلزاده آثار ماندگار بسياري دربارهي حماسههاي ملي و مذهبي و موضوعات رزمي و بزمي بهويژه وقايع كربلا خلق كرده است. صفار هرندي در پايان ضايعه درگذشت اين هنرمند پيشكسوت را به خانواده او و جامعهي هنري ايران اسلامي تسليت گفته بود. به گزارش ايسنا، حبيبالله آيتاللهي هم به جايگاهي كه با علامت - علم - و تابلو خيمهگاه - مزين شده بود، آمد و دربارهي چليپا گفت: حاج حسن اسماعيلزاده هنرمندي بود كه مكتب حضرت سيدالشهدا(ع) درس آموخته بود. وي با هنري كه ارايه كرد از هر واعظمي در تبليغ شريعت اسلام و شيعه والاتر بود؛ چون هنر برتر و والاتر از هر سخني است و او هنرمند به معني واقعي آنچه كه از فرهنگ ايراني ما آمده است، بهشمار ميرفت. به اعتقاد اين مدرس دانشگاه، در فرهنگ ايراني، هنر آن چيزي نيست كه رهآورد غرب در ايران است و جوانان ما بدون تفكر از آن پيروي ميكنند؛ بلكه در فرهنگ ما هنر كمال فضيلت، دانش، تقوا، رادمردي و جنگآوري است و همه اينها در آثار چليپا وجود داشت؛ اگر او در جبههي جنگ شركت نكرد، ولي من معتقدم عملا در صحراي كربلا بود و در ركاب حسينبنعلي (ع) شمشير زد؛ چون قلمش از شمشير براتر بود. آيتالهي تاكيد كرد: اسماعيلزاده كه الان اينجا خفته، چيزي جز يك كلبه و يك فرزند هنرمند از خود برجاي نگذاشت، آنچه از هنرش بهدست ميآورد، بدون اينكه كسي بداند به مستمندان كمك ميكرد. بهگمان او، اسماعيلزاده هنرمندي است بهتمام معنا شيعي. اگر هنر شيعه نماد هنر اسلامي باشد، وي نماد هنر شيعي است. آيتاللهي دربارهي قلمزني اسماعيلزاده با موضوع عاشورا نيز گفت: با تمام كساني كه اين آثار را ديدهاند صحبت ميكنم، ميگويند با نگاه به اين تصوير گويا صداي امام حسين (ع) را ميشنويم؛ خود وي نيز ميگفت، صداي كمك خواستن مولايم را ميشنوم. وي با تاكيد بر اينكه آثار باقيمانده از هنرمندان دلالت بر وجود آنها دارد، اظهار كرد: من ايمان دارم كه حاج حسين اسماعيلزاده كسي است كه نامش به نيكي در زبانها جاري ميشود. بنا بر اين گزارش، آيدين آغداشلو هنرمند معاصر و منتقد دانشگاه نيز در سخناني چليپا را هنرمندي بزرگوار خواند كه عمرش را در راه هنرش صرف كرد. نقاشي حرفهيي كه حرفهيي هم ماند؛ جز كارش به كار ديگري دلبستگي، علاقه و ارادتي نشان نداد و اين براي همهي هنرمندان درس و سرمشقي است كه با بالا و پايين زندگي بسازند و همچنان سرفراز و ارادتمند به پيامي كه حاملش هستند باقي بمانند. آغداشلو اذعان داشت، زندگي اسماعيلزاده، زندگي دلخواه هر هنرمندي است كه با هنر خود آن را ميگذراند. وي كاظم چليپا - فرزند آن زندهياد - را نيز بهترين نمونهي فرزند خلف يك پدر دانست و در ادامه تصريح كرد: در جايگاه وي هيچگونه ترديد و شكي نيست، او بار امانت هنر مردمي، هنر اساطيري و مذهبي ايران را با شايستگي بهدوش كشيد و حمل كرد، در حقيقت او آخرين نمونهي بازمانده از هنر فخيم سنتي گذشتهي ايران است، هنري كه عمري هزار ساله داشت. آغداشلو گفت: من غمگينتر و دل شكستهتر از آنم كه گمان كنم اين جريان همچنان ادامه خواهد داشت. او - اسماعيلزاده - از آخرين نمونههاي نسلي بود كه جهاني را به روايت سنت با مكاشفه و استادي و مهارت دعوت ميكرد. او با بياناينكه نسل نقاشان مردمي ايران نسلي است كه نمونههاي متعددي از آن باقي نمانده است، اضافه كرد: يكي از شايستهترين و كارآمدترين اين استادان، همينجا و در كنار ماست، اين افسوسي است مضاعف، هم بابت فقدان يك هنرمند بزرگ و انسان شايسته و هم نشانهاي است بر از يادرفتن و از ميان رفتن سنت هنر ايراني است. آغداشلو اظهار كرد: من نميدانم جاي خالي اين بزرگوار را چگونه ميشود پر كرد و نميدانم چه برنامه و تمهيدي براي حفظ ميراث او و نيز حفظ ميراث هنر مردمي ميشود، معدود انگشتشماري بازمانده اين سبك و مكتب وجود دارند، چگونه ميشود آنها را مراقبت و تيمار كرد و براي ديگران بهنمايش گذاشت. وي يادآوري كرد: شنيدم استاد اسماعيلزاده در لحظات آخر عمر پربارش روي زمين نشسته، استكان چايي كه برايش ريخته بودند را بهسوي نور ميگيرد و با لطف و با خوشحالي تمام اشاره ميكند، عجب چاي خوشرنگي است و بعد تمام ميشد. اين زندگي پربار و شايسته مثال زدني و اين مرگ آرزوي هر كسي است كه تصور ميكند، بهنحو شايسته و مطلوبي از جهان خواهد رفت. در ادامهي اين مراسم پيكر استاد حسن چليپا با حضور هنرمندان عرصههاي سينما، تجسمي، مسولان فرهنگستان هنر، حوزهي هنري، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و كساني چون مجيد مجيدي، حسين خسروجردي، محسن زارع - مدير موسسه صبا -، حجتالاسلام زم، محمدحسين نيرومند - مشاور هنري وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي -، مرتضي گودرزي و .... و نيز خانواده و دوستان اين هنرمند نامي ايران، به سوي قطعهي هنرمندان بهشتزهرا(س) تشييع و در خاك آرام گرفت. به گزارش خبرنگار ايسنا، بر اساس اعلام از سوي فرزندان حسن چليپا، بنياد فرهنگي و هنري "حاج حسن اسماعيلزاده" تشكيل شده تا ادامهدهندهي راه و پيام و نام ايشان بهعنوان هنر مكتب نقاشي قهوهخانهيي تداوم بخشيده شود. همچنين طبق اعلام، مراسم بزرگداشت وي نيز روز چهارشنبه 25 بهمنماه جاري، از ساعت 15/30 تا 17 در مسجد الغدير واقع در بلوار ميرداماد برگزار ميشود. همچنين مراسم ديگري روز شنبه 28 بهمنماه از ساعت 15 تا 17 در مسجد امام حسين (ع)، واقع در ميدان امام حسين (ع) برگزار خواهد شد. انتهاي پيام